Quarani müharibəsi (isp.Guerra Guaranítica, port.Guerra Guaranítica) — 1754-1756-ci illər ərzində Quarani qəbilələri və İeuzit reduksiya ailələri ilə İspan və Portuqal birləşmiş qüvvələri arasında baş vermişdir. Müharibənin nəticəsi olaraq Madrid anlaşması bitmiş və bununla da Cənubi Amerikada müstəmləkələrin sərhədləri dəqiqləşmişdir.
1750-ci ildə bağlanmış Madrid anlaşmasına görə Cənubi Amerikada müstəmləkə sərhədləri müəyyənləşir. Sərhəd Uruqvay çayı olaraq götürülür. Portuqaliya çayın şərq sahillərində torpaq sahələri əldə edir. Çayın bu hissəsində olan İezuit ailələri (San-Miqel-das-Misoys, Santu-Anjelo, San-Lorenso-Martir, San-Nikolas, San-Xuan-Baustisa, San-Luis-Qonzaqa və Barjo) 29 000 əhali ilə çayın qərb sahilinə köçürülməli idi. Bu əhalinin cəmi bir il ərzində köçürülməsi təmin edilməli idi.
Quaraniləri dirənişlərindən çəkinən və bundan istifadə edə bilərək itirilmiş bölgələrdə tax-tacdan kənar dövlət qura bilmələrindən çəkinən krallar, İspaniya və Portuqaliya dövlətləri arasında gizli anlaşma imzalayırlar. Bu anlaşmaya görə dirəniş baş verərsə lazım gəlsə «hinduları və bölgənin əhalisi» zorla köçürülməlidir.
Müharibənin gedişi
Dəfələrlə uzatmalara baxmayaraq iezuitlər İspaniya dövlətinin qərarını sabotaj edərək dövləti Quaranilərin üsyani ilə hədələyir. Onlar hətta yuxarı çinli məmurları ələ almağa çalışırlar. 1754-cü ildə iezuitlərin bir qismi misiyaları idarə etməkdən imtina edirlər. San-Miqel reduksiyası (dörd reduksiyanın başında) 9 000 quarani ilə birlukdə bölgəni tərk etməkdən imtina edir. Paraqvay vilayətinin iezuitləri üsyanı dəstəkləyərək ona qoşuldular. Bu isə İezuit ordeninin ləğini labüt edirdi. 1754-cü ilin mayında Buenos-Ayres qubernatoru 2 minlik ortu ilə üsyançıları üzərinə istiqamətlənir. İspan qoşunu məğlub edilir. Bundan sonra iesuitlərə qarşı düşmənçilik istər İspaniya istərsə də Portuqaliyada güçlənir.
1756-cı ilin fevralında ispaniyalı və portuqaliyalılardan ibarət 3 minlik ordu yaşayış ərazilərinə hücuma keçir. 7 fevralda hinduların komandanı Xose Tiaraju həlak olur. 10 fevralda isə komandansız qalan hindu ordusu darmadağın edilir. Nəticədə 1 311 hindu həlak olur. Buna nisbətdə isə koloniyaçıların ordusunun itkisi dörd ölü və 30 yaralıdan ibarət olur.
Döyüşdən sonra ispan-portuqal qüvvələri yeddi misiyanı işğal edirlər. İezuitlər hinduları üsyana təhrik etdiklərini təsdiq edilər. Misiya torpaqları isə hinduların istifadəsinə verilir.
Nəticə
1759-cu ildə Portuqaliya iezuit ordeninin koloniya və mrtropoliyalarda fəaliyyətini qadağan edir. Bununla da iezuit ordeninin tamamən ləğvinin əsası qoyulur. İki ildən sonra El-Pardo anlaşması imzalanır. Bu anlaşma ilə Madrid anlaşması ləğv edilir. İspaniya yeddi misiya ərazisini özündə saxlayır. Bölgəni tərk etmiş quaranilərin bir qismi geri qayıdır. Elə həmin ildə ispan ordusu Koloniya-del-Sakrenento şəhərinə hucum təşkil edirlər. Bu yürüşdə hətta 1800 nəfər qüvvə ilə iezuitlərin rəhbərləri Xose Kardela və Seqismundo Asperqerada iştirak etmişdir.
İstinadlar
Jeffrey D. Burson; Jonathan Wright (29 October 2015). The Jesuit Suppression in Global Context: Causes, Events, and Consequences. Cambridge University Press. səh. 84. ISBN978-1-107-03058-9.
↑ Иосиф Ромуальдович Григулевич Крест и меч. Католическая церковь в Испанской Америке, XVI—XVIII вв. гл. «Взлет и падение иезуитского ордена» — Москва: Наука, 1977 — с. 295
Madrid anlaşması 1750 il 2007-06-12 at the Wayback Machine(ing.)
James Schofield Saeger The Guarani under Spanish Rule in the Rio de la Plata
Avqust 12, 2021
quarani, müharibəsi, guerra, guaranítica, port, guerra, guaranítica, 1754, 1756, illər, ərzində, quarani, qəbilələri, ieuzit, reduksiya, ailələri, ilə, ispan, portuqal, birləşmiş, qüvvələri, arasında, baş, vermişdir, müharibənin, nəticəsi, olaraq, madrid, anla. Quarani muharibesi 1 isp Guerra Guaranitica port Guerra Guaranitica 1754 1756 ci iller erzinde Quarani qebileleri ve Ieuzit reduksiya aileleri ile Ispan ve Portuqal birlesmis quvveleri arasinda bas vermisdir Muharibenin neticesi olaraq Madrid anlasmasi bitmis ve bununla da Cenubi Amerikada mustemlekelerin serhedleri deqiqlesmisdir Quarani muharibesiTarix 1756Yeri Cenubi AmerikaMunaqise terefleriIspaniyaPortuqaliya Quarani usyancilariOlenler ve yaralananlar4 olu 30 yarali 1 511 oluUmumi itkiler1 515 Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Sebebleri 2 Muharibenin gedisi 3 Netice 4 Istinadlar 5 MenbeSebebleri Redakte1750 ci ilde baglanmis Madrid anlasmasina gore Cenubi Amerikada mustemleke serhedleri mueyyenlesir Serhed Uruqvay cayi olaraq goturulur Portuqaliya cayin serq sahillerinde torpaq saheleri elde edir Cayin bu hissesinde olan Iezuit aileleri San Miqel das Misoys Santu Anjelo San Lorenso Martir San Nikolas San Xuan Baustisa San Luis Qonzaqa ve Barjo 29 000 ehali ile cayin qerb sahiline kocurulmeli idi Bu ehalinin cemi bir il erzinde kocurulmesi temin edilmeli idi Quaranileri direnislerinden cekinen ve bundan istifade ede bilerek itirilmis bolgelerde tax tacdan kenar dovlet qura bilmelerinden cekinen krallar Ispaniya ve Portuqaliya dovletleri arasinda gizli anlasma imzalayirlar Bu anlasmaya gore direnis bas vererse lazim gelse hindulari ve bolgenin ehalisi zorla kocurulmelidir 2 Muharibenin gedisi Redakte Defelerle uzatmalara baxmayaraq iezuitler Ispaniya dovletinin qerarini sabotaj ederek dovleti Quaranilerin usyani ile hedeleyir Onlar hetta yuxari cinli memurlari ele almaga calisirlar 1754 cu ilde iezuitlerin bir qismi misiyalari idare etmekden imtina edirler San Miqel reduksiyasi dord reduksiyanin basinda 9 000 quarani ile birlukde bolgeni terk etmekden imtina edir Paraqvay vilayetinin iezuitleri usyani destekleyerek ona qosuldular Bu ise Iezuit ordeninin legini labut edirdi 1754 cu ilin mayinda Buenos Ayres qubernatoru 2 minlik ortu ile usyancilari uzerine istiqametlenir Ispan qosunu meglub edilir Bundan sonra iesuitlere qarsi dusmencilik ister Ispaniya isterse de Portuqaliyada guclenir 2 1756 ci ilin fevralinda ispaniyali ve portuqaliyalilardan ibaret 3 minlik ordu yasayis erazilerine hucuma kecir 7 fevralda hindularin komandani Xose Tiaraju helak olur 10 fevralda ise komandansiz qalan hindu ordusu darmadagin edilir Neticede 1 311 hindu helak olur Buna nisbetde ise koloniyacilarin ordusunun itkisi dord olu ve 30 yaralidan ibaret olur Doyusden sonra ispan portuqal quvveleri yeddi misiyani isgal edirler Iezuitler hindulari usyana tehrik etdiklerini tesdiq ediler Misiya torpaqlari ise hindularin istifadesine verilir Netice Redakte1759 cu ilde Portuqaliya iezuit ordeninin koloniya ve mrtropoliyalarda fealiyyetini qadagan edir Bununla da iezuit ordeninin tamamen legvinin esasi qoyulur Iki ilden sonra El Pardo anlasmasi imzalanir Bu anlasma ile Madrid anlasmasi legv edilir Ispaniya yeddi misiya erazisini ozunde saxlayir Bolgeni terk etmis quaranilerin bir qismi geri qayidir Ele hemin ilde ispan ordusu Koloniya del Sakrenento seherine hucum teskil edirler Bu yurusde hetta 1800 nefer quvve ile iezuitlerin rehberleri Xose Kardela ve Seqismundo Asperqerada istirak etmisdir Istinadlar Redakte Jeffrey D Burson Jonathan Wright 29 October 2015 The Jesuit Suppression in Global Context Causes Events and Consequences Cambridge University Press seh 84 ISBN 978 1 107 03058 9 1 2 Iosif Romualdovich Grigulevich Krest i mech Katolicheskaya cerkov v Ispanskoj Amerike XVI XVIII vv gl Vzlet i padenie iezuitskogo ordena Moskva Nauka 1977 s 295Menbe RedakteQuarani tarixi Arxivlesdirilib 2013 10 14 at the Wayback Machine ing Madrid anlasmasi 1750 il Arxivlesdirilib 2007 06 12 at the Wayback Machine ing James Schofield Saeger The Guarani under Spanish Rule in the Rio de la PlataMenbe https az wikipedia org w index php title Quarani muharibesi amp oldid 5758305, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
