fbpx
Wikipedia

Quadalkanal dəniz döyüşü

Quadakanal dəniz döyüşü, digər adları ilə Üçüncü və dördüncü Savo adası döyüşləri, Solomon adaları döyüşü, On üçüncü cümə günü döyüşü və ya yapon mənbələrində Üçüncü Solomon dənizi döyüşüİkinci dünya müharibəsi zamanı Sakit okean cəbhəsindəki Solomon adalarında Müttəfiqlərlə (əsasən ABŞ) Yaponiya arasında aylarla davam edən Quadalkanal hərəkatının 12-15 noyabr 1942-ci il tarixlərində baş verən həlledici döyüşlər seriyası. Həm hava, həm dəniz döyüşlərinə səhnə olan bu döyüşlər seriyası Quadalkanal adasının yaxınlığında başlamış və 4 gündən çox davam etmişdir. Toqquşmalar Yaponiyanın Müttəfiq qüvvələri adadan çıxarmaq cəhdləri və ABŞ-ın buna müqavimət göstərməsi ilə başlamışdır. ABŞ donanmasının iki admiralı quru toqquşmaları zamanı öldürülmüşdür.

Quadalkanal dəniz döyüşü
İkinci dünya müharibəsində Sakit okean cəbhəsi

12 noyabr 1942-ci ildə Quadalkanalda vurulmuş iki Yaponiya təyyarəsindən çıxan tüstülər. Şəkil USS President Adams gəmisindən çəkilmişdir. Sağındakı gəmi USS Betelgeuse-dir.
Tarix 12-15 noyabr 1942
Yeri Quadalkanal, Solomon adaları
Nəticəsi ABŞ-ın strateji qələbəsi
Münaqişə tərəfləri
Komandan(lar)

Uilyam Holzi
Daniel Kallahan
Norman Skott
Uillis E.Li

İsoroku Yamamoto
Hiroaki Abe
Nobutake Kondo
Rayzo Tanaka

Tərəflərin qüvvəsi

1 aviadaşıyıcı
2 döyüş gəmisi
2 ağır kreyser
2 yüngül kreyser
12 eskadra mina gəmisi

2 döyüş gəmisi
6 ağır kreyser
4 yüngül kreyser
16 eskadra mina gəmisi
11 nəqliyyat gəmisi

Ölənlər və yaralananlar

I faza (13 noy):
2 yüngül kreyser
4 eskadra mina gəmisi
II faza (14-15 noy):
3 eskadra mina gəmisi
1 döyüş gəmisi
Plus (13-15 noy):
36 təyyarə
1732 ölü

I faza:
1 döyüş gəmisi
1 ağır kreyser
2 eskadra mina gəmisi
7 nəqliyyat gəmisi
II faza:
1 döyüş gəmisi
1 eskadra mina gəmisi
4 nəqliyyat gəmisi
Plus:
64 təyyarə
1900 ölü

 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Müttəfiq qüvvələr 7 avqust 1942-ci ildə Quadalkanalda quruya çıxmış, o vaxt Yaponiya tərəfindən tikilməkdə olan, daha sonra isə Henderson sahəsi adlanacaq hava sahəsini ələ keçirmişdirlər. Bundan sonra Yaponiya ordusu və donanması Quadalkanala gəmilər göndərərək hava sahəsini yenidən ələ keçirmək istəmiş, lakin cəhdləri baş tutmamışdır. 1942-ci ilin noyabrında Yaponiya hava sahəsini yenidən ələ keçirməyə cəhd etmək üçün 7000 əsgərdən ibarət qoşunu adaya göndərmişdir. Qoşunları təhdid edən Müttəfiq təyyarəsini məhv etmək məqsədilə bir neçə Yaponiya gəmisi Henderson hava sahəsini bombardıman etməklə vəzifləndirilmişdir. Yaponiyanın hücumundan xəbərdar olan ABŞ qüvvələri hava sahəsini qorumaq və Yaponiya quru qoşunlarının Quadalkanala çatmasının qarşısını almaq üçün həm havadan, həm sudan hücumlar təşkil etməyə başlamışdır.

Hər iki tərəf gecə baş verən iki böyük quru toqquşması zamanı bir çox gəmi itirmişdir. Buna baxmayaraq, ABŞ Yaponiyanın Henderson sahəsini döyüş gəmiləri ilə bombardıman etmək cəhdlərinin qarşısını ala bilmişdir. Müttəfiq təyyarələri Yaponiya qoşunlarını daşıyan nəqliyyat vasitələrinin çoxunu batırmış və Yaponiya ordusunun böyük hissəsinin Quadalkanala çatmasına mane olmuşdur. Bu döyüş Müttəfiq qüvvələri Quadalkanal və yaxınlığındakı Tulaqidən çıxarmaq üçün Yaponiyanın etdiyi son cəhd olmuşdur. Döyüşün sonunda ABŞ strateji qələbə qazanmış, Quadalkanal hərəkatının gedişi Müttəfiqlərinin lehinə çevrilmişdir.

Arxaplan

Quadalkanal hərəkatı 7 avqust 1942-ci ildə Müttəfiqlərin (əsasən ABŞ) Solomon adalarının tərkibinə daxil olan Quadalkanal, Tulaqi və Florida adalarına qoşun çıxartması ilə başlamışdır. Müharibədən öncə Solomon adaları Böyük Britaniyanın koloniyası idi. Hərəkatın məqsədi ABŞ-la Avstraliya arasındakı təchizat və qida mübadiləsini təhdid edən yaponların adalardan baza kimi istifadə etməsinin qarşısını almaq, adaların təhlükəsizliyini təmin etmək, Yaponiyanın Rabauldakı hərbi bazasını zərərləşdirmək və Müttəfiqlərin Yeni Qvineya hərəkatına dəstək verməkdən ibarət idi. Yaponiya 1942-ci ilin mayında Tulaqini işğal etmiş və 1942-ci ilin iyununda Quadalkanalda hava sahəsi tikməyə başlamışdır.

8 avqust axşamında 11.000 nəfərli Müttəfiq qoşunları Tulaqini, yaxınlıqdakı kiçik adaları və Quadalkanaldakı Lunqa burnunda tikilməkdə olan Yaponiya hava sahəsini ələ keçirmişdir. Quadalkanal adasındakı Müttəfiq təyyarələri "Kaktus Hava Qüvvələri"ni (KHQ) təşkil edirdi. Hava sahəsini qorumaq üçün ABŞ donanması Lunqa burnu ətrafında müdafiə səddi təşkil etmişdir. Növbəti iki ayda Lunqa burnundakı ABŞ qoşunlarının sayı 20.000-dən çox olmuşdur.

Buna cavab olaraq Yaponiya general qərargahı Quadalkanalı qaytarmaq üçün leytenant-general Harukiçi Hyakutakenin başçılıq etdiyi Rabauldakı XVII ordunu vəzifəndirmişdir. XVII ordunun dəstələri Müttəfiq qoşunları adadan çıxarmaq üçün 19 avqustdan başlayaraq Quadalkanala çatmağa başlamışdır.

Kaktus Hava Qüvvələrinin yaratdığı təhlükəyə görə yaponlar qoşunlarını adaya çıxarmaq üçün böyük, asta nəqliyyat gəmilərdən istifadə edə bilmirdilər. Əvəzində, Rabauldakı və Şortlend adalarındakı döyüş gəmilərindən istifadə etmişdirlər. Əsasən VIII donanmasının vitse-admiral Quniçi Mikavanın başçılığı altında olan kreyserlərindən və eskadra mina gəmilərindən ibarət Yaponiya gəmiləri tək gecədə "Dəlik"dən Quadalkanala keçə bilmiş və Müttəfiqlərin hava hücumlarından daha az zərər görmüşdür. Lakin bu, qoşunların özləri ilə ağır təchizat və tədarük götürməsinə mane olmuşdur. Hərəkat zamanı yüksək sürətli döyüş gəmilərin Quadalkanala çatması Müttəfiqlər tərəfindən "Tokio ekspressi", yaponlar tərəfindən isə "Siçavul nəqliyyatı" adlandırılmışdır.

Yaponlar Henderson sahəsini tutmaq üçün ilk cəhdlərini 21 avqustda etmişdirlər: lakin Tenaru döyüşü zamanı 917 nəfərlik qoşunları məğlub olmuşdur. İkinci cəhd 12-14 sentyabr tarixlərində baş tutmuşdur və general-mayor Kiyotake Kavaquçinin başçılıq etdiyi 6000 nəfərlik ordunun Edsons Ric döyüşündə məğlub olması ilə nəticələnmişdir.

Oktyabr ayında yaponlar ordunun 2-ci piyada qoşunundan təşkil olunmuş 15.000 nəfərlik ordunu Quadalkanala göndərərək növbəti dəfə hava sahəsini ələ keçirməyə cəhd etmişdirlər. Qoşunları və təchizatı "Tokio ekspresi" ilə adaya çatdıran yaponlar nəqliyyat gəmilərindən ibarət böyük bir dəstəni də adaya çatdıra bilmişdirlər. 14 oktyabrda iki döyüş gəmisi Henderson sahəsini bombardıman atəşinə tutumuş, hava sahəsinə ziyan vurmuş, KHQ-nin təyyarələrinin yarısını məhv etmiş və aviasiya yanacağının böyük hissəsini yandırmışdır. Lakin daha sonra Henderson personalı hava sahəsini təmir etmiş, yeni təyyarələr gətirilmiş və yanacacaq çatdırılmışdır. Bir neçə həftə ərzində hava sahəsi bombardımandan öncəki vəziyyəti gətirilmişdir.

Adanı yenidən elə keçirmək üçün ikinci cəhd yeni çatan ordularla 20-26 oktyabr tarixlərində gerçəkləşdirilmiş, lakin Henderson sahəsi döyüşündə ağır itkilərlə nəticələnən məğlubiyyətlə başa çatmışdır. Eyni zamanda admiral İsoroku Yamamotonun başçılığı altında Yaponiya donanması Santa Kruz adaları döyüşündə ABŞ donanması qarşısında taktiki qələbə əldə etmişdir. Lakin Yaponiya donanması məqsədlərinə nail ola bilmədiyindən ağır itkilər səbəbindən Yaponiya aviadaşıyıcıları geri çəkilməyə məcbur olmuş və ABŞ strateji qələbə qazanmışdır. Bundan əlavə, Yamamotonun gəmiləri Mikroneziyadakı Truk hərbi bazasına və Rabaula qayıtmışdır. Üç aviadaşıyıcı isə təmir məqsədilə Yaponiyaya qayıtmalı olmuşdur.

Yaponiya ordusu 1942-ci ilin noyabrında Quadalkanala başqa bir hücum etməyi planlaşdırmışdır, lakin əməliyyatın gerçəkləşdirilməsi üçün daha çox qüvvəyə ehtiyac var idi. Ordu Yamamotodan lazım olan qüvvələrin adaya çatdırılması üçün kömək etməsini və Henderson sahəsini qoruyan Müttəfiq qüvvələrə qarşı hücuma dəstək olmasını istəmişdir. Yamamoto 11 böyük nəqliyyat gəmisi isə 38-ci piyada diviziyasından 7000 əsgərin, eləcə də, silah, qida və ağır təchizatın Rabauldan adaya gətirilməsini təmin etmişdir. O, həmçinin 9 noyabrda Hiei və Kirishima döyüş gəmilərinin də daxil olduğu bir neçə döyüş gəmisini də adaya göndərmişdir. Xüsusi parçalanan mərmilərlə təchiz olunan gəmilər 12-13 noyabr gecəsində Henderson sahəsini bombardıman etməli, ordakı təyyarələri məhv etməli, ağır və asta nəqliyyat gəmilərinin adaya çatmasına şərait yaratmalı idi. Döyüş gəmilərinə Hiei gəmisindən vitse-admiral Hiroaki Abe komandirlik edirdi. Yaponiya təyyarələri və döyüş gəmiləri mütəmadi olaraq hücumlar təşkil etdiyindən Quadalkanalda qüvvələrini yenidən gücləndirmək Müttəfiqlər üçün çətin idi. 1942-ci ilin noyabrında Müttəfiq kəşfiyyatı yaponların adaya yenidən hücum etmə və Henderson sahəsini ələ keçirmək planından xəbərdar olmuşdur. Bundan sonra ABŞ 11 noyabrda adaya iki qrup şəklində dəstək qüvvələri göndərmişdir. Həmin qüvvələrə admiral Riçmond Törner başçılıq edirdi. Dəstək qüvvələri admiral Daniel Kallahan və admiral Norman Skottun başçılıq etdiyi iki qrup və Henderson sahəsindəki təyyarələr tərəfindən qorunurdu. Nəqliyyat gəmiləri 11-12 noyabrda Solomon adalarındakı Buqenvil adasındakı yerləşən Buin hərbi bazasındakı Yaponiya təyyarələri tərəfindən bir neçə dəfə hücuma məruz qalsa da, çoxu ciddi ziyan dəymədən hədəfə çatmışdır. Henderson sahəsindəki döyüş təyyarələri və ABŞ gəmiləri antiaviadaşıyıcıları ilə 12 Yaponiya təyyarəsini vurmuşdur.

Birinci Quadalkanal döyüşü

Başlanğıc

İstinadlar

  1. Hogue, Pearl Harbor to Guadalcanal, pp. 235–236.
  2. Morison, Struggle for Guadalcanal, pp. 14–15; Miller, Guadalcanal: The First Offensive, p. 143; Frank, Guadalcanal, p. 338; and Shaw, First Offensive, p. 18.
  3. Griffith, Battle for Guadalcanal, pp. 96–99; Dull, Imperial Japanese Navy, p. 225; Miller, Guadalcanal: The First Offensive, pp. 137–138.
  4. Frank, Guadalcanal, pp. 202, 210–211.
  5. Frank, Guadalcanal, pp. 141–143, 156–158, 228–246, & 681.
  6. Frank, Guadalcanal, p. 315–3216; Morison, Struggle for Guadalcanal, p. 171–175; Hough, Pearl Harbor to Guadalcanal, pp. 327–328.
  7. Frank, Guadalcanal, 337–367.
  8. Hara, Japanese Destroyer Captain, 134–135.
  9. Hammel, Guadalcanal: Decision at Sea, pp. 44–45.
  10. Morison, Struggle for Guadalcanal, pp. 225–238; Hammel, Guadalcanal: Decision at Sea, pp. 41–46. The 11 transport ships provided to carry the troops, equipment, and provisions included Arizona Maru, Kumagawa Maru, Sado Maru, Nagara Maru, Nako Maru, Canberra Maru, Brisbane Maru, Kinugawa Maru, Hirokawa Maru, Yamaura Maru, and Yamatsuki Maru.
  11. Hammel, Guadalcanal: Decision at Sea, p. 93.
  12. Hammel, Guadalcanal: Decision at Sea, p. 28.
  13. Hammel, Guadalcanal: Decision at Sea, p. 37.
  14. Kilpatrick, Naval Night Battles, pp. 79–80; Hammel, Guadalcanal: Decision at Sea, pp. 38–39; Morison, Struggle for Guadalcanal, pp. 227–233, 231–233; Frank, Guadalcanal, pp. 429–430. The American reinforcements totaled 5,500 men and included the 1st Marine Aviation Engineer Battalion, replacements for ground and air units, the 4th Marine Replacement Battalion, two battalions of the U.S. Army's 182nd Infantry Regiment, and ammunition and supplies. The first transport group, TF 67.1, was commanded by Captain Ingolf N. Kiland and included Şablon:USS, Şablon:USS, Şablon:USS, and Şablon:USS. The second transport group, part of Task Group 62.4 (TG 62.4), consisted of Şablon:USS, Şablon:USS, and Şablon:USS.
  15. Frank, Guadalcanal, p. 432; Hammel, Guadalcanal: Decision at Sea, pp. 50–90; Morison, Struggle for Guadalcanal, pp. 229–230.

Ədəbiyyat

Xarici keçidlər

quadalkanal, dəniz, döyüşü, quadakanal, dəniz, döyüşü, digər, adları, ilə, üçüncü, dördüncü, savo, adası, döyüşləri, solomon, adaları, döyüşü, üçüncü, cümə, günü, döyüşü, yapon, mənbələrində, üçüncü, solomon, dənizi, döyüşü, ikinci, dünya, müharibəsi, zamanı, . Quadakanal deniz doyusu diger adlari ile Ucuncu ve dorduncu Savo adasi doyusleri Solomon adalari doyusu On ucuncu cume gunu doyusu ve ya yapon menbelerinde Ucuncu Solomon denizi doyusu Ikinci dunya muharibesi zamani Sakit okean cebhesindeki Solomon adalarinda Muttefiqlerle esasen ABS Yaponiya arasinda aylarla davam eden Quadalkanal herekatinin 12 15 noyabr 1942 ci il tarixlerinde bas veren helledici doyusler seriyasi Hem hava hem deniz doyuslerine sehne olan bu doyusler seriyasi Quadalkanal adasinin yaxinliginda baslamis ve 4 gunden cox davam etmisdir Toqqusmalar Yaponiyanin Muttefiq quvveleri adadan cixarmaq cehdleri ve ABS in buna muqavimet gostermesi ile baslamisdir ABS donanmasinin iki admirali quru toqqusmalari zamani oldurulmusdur Quadalkanal deniz doyusuIkinci dunya muharibesinde Sakit okean cebhesi12 noyabr 1942 ci ilde Quadalkanalda vurulmus iki Yaponiya teyyaresinden cixan tustuler Sekil USS President Adams gemisinden cekilmisdir Sagindaki gemi USS Betelgeuse dir Tarix 12 15 noyabr 1942Yeri Quadalkanal Solomon adalariNeticesi ABS in strateji qelebesiMunaqise terefleriABS YaponiyaKomandan lar Uilyam Holzi Daniel Kallahan Norman Skott Uillis E Li Isoroku Yamamoto Hiroaki Abe Nobutake Kondo Rayzo TanakaTereflerin quvvesi1 aviadasiyici2 doyus gemisi2 agir kreyser2 yungul kreyser12 eskadra mina gemisi 2 doyus gemisi6 agir kreyser4 yungul kreyser16 eskadra mina gemisi11 neqliyyat gemisiOlenler ve yaralananlarI faza 13 noy 2 yungul kreyser4 eskadra mina gemisiII faza 14 15 noy 3 eskadra mina gemisi1 doyus gemisiPlus 13 15 noy 36 teyyare1732 olu I faza 1 doyus gemisi1 agir kreyser2 eskadra mina gemisi7 neqliyyat gemisiII faza 1 doyus gemisi1 eskadra mina gemisi4 neqliyyat gemisiPlus 64 teyyare1900 olu Vikianbarda elaqeli mediafayllarMuttefiq quvveler 7 avqust 1942 ci ilde Quadalkanalda quruya cixmis o vaxt Yaponiya terefinden tikilmekde olan daha sonra ise Henderson sahesi adlanacaq hava sahesini ele kecirmisdirler Bundan sonra Yaponiya ordusu ve donanmasi Quadalkanala gemiler gondererek hava sahesini yeniden ele kecirmek istemis lakin cehdleri bas tutmamisdir 1942 ci ilin noyabrinda Yaponiya hava sahesini yeniden ele kecirmeye cehd etmek ucun 7000 esgerden ibaret qosunu adaya gondermisdir Qosunlari tehdid eden Muttefiq teyyaresini mehv etmek meqsedile bir nece Yaponiya gemisi Henderson hava sahesini bombardiman etmekle veziflendirilmisdir Yaponiyanin hucumundan xeberdar olan ABS quvveleri hava sahesini qorumaq ve Yaponiya quru qosunlarinin Quadalkanala catmasinin qarsisini almaq ucun hem havadan hem sudan hucumlar teskil etmeye baslamisdir Her iki teref gece bas veren iki boyuk quru toqqusmasi zamani bir cox gemi itirmisdir Buna baxmayaraq ABS Yaponiyanin Henderson sahesini doyus gemileri ile bombardiman etmek cehdlerinin qarsisini ala bilmisdir Muttefiq teyyareleri Yaponiya qosunlarini dasiyan neqliyyat vasitelerinin coxunu batirmis ve Yaponiya ordusunun boyuk hissesinin Quadalkanala catmasina mane olmusdur Bu doyus Muttefiq quvveleri Quadalkanal ve yaxinligindaki Tulaqiden cixarmaq ucun Yaponiyanin etdiyi son cehd olmusdur Doyusun sonunda ABS strateji qelebe qazanmis Quadalkanal herekatinin gedisi Muttefiqlerinin lehine cevrilmisdir Mundericat 1 Arxaplan 2 Birinci Quadalkanal doyusu 2 1 Baslangic 3 Istinadlar 4 Edebiyyat 5 Xarici kecidlerArxaplan RedakteQuadalkanal herekati 7 avqust 1942 ci ilde Muttefiqlerin esasen ABS Solomon adalarinin terkibine daxil olan Quadalkanal Tulaqi ve Florida adalarina qosun cixartmasi ile baslamisdir Muharibeden once Solomon adalari Boyuk Britaniyanin koloniyasi idi Herekatin meqsedi ABS la Avstraliya arasindaki techizat ve qida mubadilesini tehdid eden yaponlarin adalardan baza kimi istifade etmesinin qarsisini almaq adalarin tehlukesizliyini temin etmek Yaponiyanin Rabauldaki herbi bazasini zererlesdirmek ve Muttefiqlerin Yeni Qvineya herekatina destek vermekden ibaret idi Yaponiya 1942 ci ilin mayinda Tulaqini isgal etmis ve 1942 ci ilin iyununda Quadalkanalda hava sahesi tikmeye baslamisdir 1 8 avqust axsaminda 11 000 neferli Muttefiq qosunlari Tulaqini yaxinliqdaki kicik adalari ve Quadalkanaldaki Lunqa burnunda tikilmekde olan Yaponiya hava sahesini ele kecirmisdir Quadalkanal adasindaki Muttefiq teyyareleri Kaktus Hava Quvveleri ni KHQ teskil edirdi Hava sahesini qorumaq ucun ABS donanmasi Lunqa burnu etrafinda mudafie seddi teskil etmisdir Novbeti iki ayda Lunqa burnundaki ABS qosunlarinin sayi 20 000 den cox olmusdur 2 Buna cavab olaraq Yaponiya general qerargahi Quadalkanali qaytarmaq ucun leytenant general Harukici Hyakutakenin basciliq etdiyi Rabauldaki XVII ordunu vezifendirmisdir XVII ordunun desteleri Muttefiq qosunlari adadan cixarmaq ucun 19 avqustdan baslayaraq Quadalkanala catmaga baslamisdir 3 Kaktus Hava Quvvelerinin yaratdigi tehlukeye gore yaponlar qosunlarini adaya cixarmaq ucun boyuk asta neqliyyat gemilerden istifade ede bilmirdiler Evezinde Rabauldaki ve Sortlend adalarindaki doyus gemilerinden istifade etmisdirler Esasen VIII donanmasinin vitse admiral Qunici Mikavanin basciligi altinda olan kreyserlerinden ve eskadra mina gemilerinden ibaret Yaponiya gemileri tek gecede Delik den Quadalkanala kece bilmis ve Muttefiqlerin hava hucumlarindan daha az zerer gormusdur Lakin bu qosunlarin ozleri ile agir techizat ve tedaruk goturmesine mane olmusdur Herekat zamani yuksek suretli doyus gemilerin Quadalkanala catmasi Muttefiqler terefinden Tokio ekspressi yaponlar terefinden ise Sicavul neqliyyati adlandirilmisdir 4 Yaponlar Henderson sahesini tutmaq ucun ilk cehdlerini 21 avqustda etmisdirler lakin Tenaru doyusu zamani 917 neferlik qosunlari meglub olmusdur Ikinci cehd 12 14 sentyabr tarixlerinde bas tutmusdur ve general mayor Kiyotake Kavaqucinin basciliq etdiyi 6000 neferlik ordunun Edsons Ric doyusunde meglub olmasi ile neticelenmisdir 5 Oktyabr ayinda yaponlar ordunun 2 ci piyada qosunundan teskil olunmus 15 000 neferlik ordunu Quadalkanala gondererek novbeti defe hava sahesini ele kecirmeye cehd etmisdirler Qosunlari ve techizati Tokio ekspresi ile adaya catdiran yaponlar neqliyyat gemilerinden ibaret boyuk bir desteni de adaya catdira bilmisdirler 14 oktyabrda iki doyus gemisi Henderson sahesini bombardiman atesine tutumus hava sahesine ziyan vurmus KHQ nin teyyarelerinin yarisini mehv etmis ve aviasiya yanacaginin boyuk hissesini yandirmisdir Lakin daha sonra Henderson personali hava sahesini temir etmis yeni teyyareler getirilmis ve yanacacaq catdirilmisdir Bir nece hefte erzinde hava sahesi bombardimandan onceki veziyyeti getirilmisdir 6 Adani yeniden ele kecirmek ucun ikinci cehd yeni catan ordularla 20 26 oktyabr tarixlerinde gerceklesdirilmis lakin Henderson sahesi doyusunde agir itkilerle neticelenen meglubiyyetle basa catmisdir 7 Eyni zamanda admiral Isoroku Yamamotonun basciligi altinda Yaponiya donanmasi Santa Kruz adalari doyusunde ABS donanmasi qarsisinda taktiki qelebe elde etmisdir Lakin Yaponiya donanmasi meqsedlerine nail ola bilmediyinden agir itkiler sebebinden Yaponiya aviadasiyicilari geri cekilmeye mecbur olmus ve ABS strateji qelebe qazanmisdir 8 Bundan elave Yamamotonun gemileri Mikroneziyadaki Truk herbi bazasina ve Rabaula qayitmisdir Uc aviadasiyici ise temir meqsedile Yaponiyaya qayitmali olmusdur 9 Yaponiya ordusu 1942 ci ilin noyabrinda Quadalkanala basqa bir hucum etmeyi planlasdirmisdir lakin emeliyyatin gerceklesdirilmesi ucun daha cox quvveye ehtiyac var idi Ordu Yamamotodan lazim olan quvvelerin adaya catdirilmasi ucun komek etmesini ve Henderson sahesini qoruyan Muttefiq quvvelere qarsi hucuma destek olmasini istemisdir Yamamoto 11 boyuk neqliyyat gemisi ise 38 ci piyada diviziyasindan 7000 esgerin elece de silah qida ve agir techizatin Rabauldan adaya getirilmesini temin etmisdir O hemcinin 9 noyabrda Hiei ve Kirishima doyus gemilerinin de daxil oldugu bir nece doyus gemisini de adaya gondermisdir Xususi parcalanan mermilerle techiz olunan gemiler 12 13 noyabr gecesinde Henderson sahesini bombardiman etmeli ordaki teyyareleri mehv etmeli agir ve asta neqliyyat gemilerinin adaya catmasina serait yaratmali idi 10 Doyus gemilerine Hiei gemisinden vitse admiral Hiroaki Abe komandirlik edirdi 11 Yaponiya teyyareleri ve doyus gemileri mutemadi olaraq hucumlar teskil etdiyinden Quadalkanalda quvvelerini yeniden guclendirmek Muttefiqler ucun cetin idi 12 1942 ci ilin noyabrinda Muttefiq kesfiyyati yaponlarin adaya yeniden hucum etme ve Henderson sahesini ele kecirmek planindan xeberdar olmusdur 13 Bundan sonra ABS 11 noyabrda adaya iki qrup seklinde destek quvveleri gondermisdir Hemin quvvelere admiral Ricmond Torner basciliq edirdi Destek quvveleri admiral Daniel Kallahan ve admiral Norman Skottun basciliq etdiyi iki qrup ve Henderson sahesindeki teyyareler terefinden qorunurdu 14 Neqliyyat gemileri 11 12 noyabrda Solomon adalarindaki Buqenvil adasindaki yerlesen Buin herbi bazasindaki Yaponiya teyyareleri terefinden bir nece defe hucuma meruz qalsa da coxu ciddi ziyan deymeden hedefe catmisdir Henderson sahesindeki doyus teyyareleri ve ABS gemileri antiaviadasiyicilari ile 12 Yaponiya teyyaresini vurmusdur 15 Birinci Quadalkanal doyusu RedakteBaslangic RedakteIstinadlar Redakte Hogue Pearl Harbor to Guadalcanal pp 235 236 Morison Struggle for Guadalcanal pp 14 15 Miller Guadalcanal The First Offensive p 143 Frank Guadalcanal p 338 and Shaw First Offensive p 18 Griffith Battle for Guadalcanal pp 96 99 Dull Imperial Japanese Navy p 225 Miller Guadalcanal The First Offensive pp 137 138 Frank Guadalcanal pp 202 210 211 Frank Guadalcanal pp 141 143 156 158 228 246 amp 681 Frank Guadalcanal p 315 3216 Morison Struggle for Guadalcanal p 171 175 Hough Pearl Harbor to Guadalcanal pp 327 328 Frank Guadalcanal 337 367 Hara Japanese Destroyer Captain 134 135 Hammel Guadalcanal Decision at Sea pp 44 45 Morison Struggle for Guadalcanal pp 225 238 Hammel Guadalcanal Decision at Sea pp 41 46 The 11 transport ships provided to carry the troops equipment and provisions included Arizona Maru Kumagawa Maru Sado Maru Nagara Maru Nako Maru Canberra Maru Brisbane Maru Kinugawa Maru Hirokawa Maru Yamaura Maru and Yamatsuki Maru Hammel Guadalcanal Decision at Sea p 93 Hammel Guadalcanal Decision at Sea p 28 Hammel Guadalcanal Decision at Sea p 37 Kilpatrick Naval Night Battles pp 79 80 Hammel Guadalcanal Decision at Sea pp 38 39 Morison Struggle for Guadalcanal pp 227 233 231 233 Frank Guadalcanal pp 429 430 The American reinforcements totaled 5 500 men and included the 1st Marine Aviation Engineer Battalion replacements for ground and air units the 4th Marine Replacement Battalion two battalions of the U S Army s 182nd Infantry Regiment and ammunition and supplies The first transport group TF 67 1 was commanded by Captain Ingolf N Kiland and included Sablon USS Sablon USS Sablon USS and Sablon USS The second transport group part of Task Group 62 4 TG 62 4 consisted of Sablon USS Sablon USS and Sablon USS Frank Guadalcanal p 432 Hammel Guadalcanal Decision at Sea pp 50 90 Morison Struggle for Guadalcanal pp 229 230 Edebiyyat RedakteXarici kecidler RedakteMenbe https az wikipedia org w index php title Quadalkanal deniz doyusu amp oldid 5547077, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.