Qoçəhmədli məscidi — Azərbaycanın Füzuli rayonunun Qoçəhmədli kəndində yerləşən memarlıq abidəsi.
Qoçəhmədli məscidi | |
---|---|
![]() | |
Ölkə | |
Yerləşir | Qoçəhmədli, Füzuli |
Tikilmə tarixi | 1905-1906 |
Vəziyyəti | xarabalıqları qalıb |
Tipi | Mədəni |
İstinad nöm. | 4228 |
Kateqoriya | Məscid |
Əhəmiyyəti | Yerli əhəmiyyətli |
Azərbaycan müstəqilliyini yenidən bərpa etdikdən sonra məscidin binası Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2 avqust 2001-ci ildə verdiyi 132 nömrəli qərar ilə yerli əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin siyahısına salınıb.
Tarixi
Füzuli rayonunun Qoçəhmədli kəndində yerləşən məscid Kərbəlayi Səfixan Qarabaği tərəfindən 1905-1906-cı illərdə tikilib. Məscid Qoçəhmədli kəndinin yuxarısında, Şükür bəyə məxsus malikanənin qarşısındakı dağətəyi düzənlikdə yerləşir. Giriş qapısının üzərindəki kitabədən məlum olur ki, Qoçəhmədli məscidi 1905-1906-cı illərdə tikilib. Ölçüsündə kiçik fərqlər olsa da, Qoçəhmədli məscidi zahiri və daxili memarlıq üslubuna, dizaynına görə Hacı Ələkbər məscidini xatırladır. Qoçəhmədli məscidinin ibadət zalında dörd səkkizguşəli daş sütun var. “Yayvari tağlar və günbəzlər, eyni ox üzərində yerləşdirilmiş yükdaşıyıcı divar səthindəki sütunlar Hacı Ələkbər məscidindəki ilə demək olar ki, eyni struktur elementləridir”.
Qoçəhmədli məscidi iki mərtəbədən ibarətdir. İkinci mərtəbədə qadınlar üçün nəzərdə tutulub.
Sovet işğalında
Sovet işğalından sonra rəsmi şəkildə 1928-ci ildən dinlə mübarizəyə başlanılıb. Həmin ilin dekabrında Azərbaycan KP MK-i bir çox məscid, kilsə və sinaqoqları maarifləndirici istiqamətlərdə istifadə üçün klubların balansına verdi. Əgər 1917-ci ildə Azərbaycanda 3.000 məscid var idisə 1927-ci ildə bu rəqəm 1.700, 1933-cü ildə isə 17 idi.
Bundan sonra məscid bağlanıb istifadəsiz qalıb.
Müstəqillikdən sonra
Qoçəhmədli kəndi 1993-cü ildə Ermənistan Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilib.
Azərbaycan müstəqilliyini yenidən bərpa etdikdən sonra məscidin binası Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2 avqust 2001-ci ildə verdiyi 132 nömrəli qərar ilə yerli əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin siyahısına salınıb.
Kənd 2020-ci il oktyabrın 17-də Azərbaycan Ordusu tərəfindən işğaldan azad edilib. Kənd işğalda olduğu dövr ərzində məscid qismən dağıdılıb və ermənilər tərəfindən tövlə kimi istifadə olunub.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Garabaghli, Rizvan, “Monuments of Architecture in Fizuli (Mosques)”, Problems of Arts and Culture: International scientific journal, No. 1(67), 2019, pp. 68-69.
- "Mosque in the Gochahmadli village (Gochahmadli Mosque) of Fuzuli | Religions in Today's Azerbaijan". religions.az (ingilis). 2023-11-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-11-22.
- Arif Yunusov. Ислам в Азербайджане (PDF). Bakı: Zaman. 2004. səh. 78. ISBN . 2023-07-05 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2022-12-30.
- "Füzuli rayonunun Qoçəhmədli kəndi". Azərtac. 2022-09-05. İstifadə tarixi: 2023-11-22.
- "Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2001-ci il 2 avqust Tarixli 132 nömrəli qərarı ilə təsdiq edilmişdir" (PDF) (az.). mct.gov.az. 2001-08-02. 2021-07-07 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2023-11-02.
- "Bu gün Füzuli şəhərinin işğaldan azad olunmasından 1 il ötür". Report İnformasiya Agentliyi (az.). 2021-10-14. 2023-11-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-11-22.
- 1news. "Армянские вандалы разрушили мечеть XVIII века в Физулинском районе и превратили ее в хлев – ФОТО". 1news.az (rus). 2021-01-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-01-23.
Xarici keçidlər
- Qoçəhmədli məscidi
- Qoçəhmədli məscidi / Azərbaycan Dövlət İnformasiya Agentliyi
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qocehmedli mescidi Azerbaycanin Fuzuli rayonunun Qocehmedli kendinde yerlesen memarliq abidesi Qocehmedli mescidi39 32 18 sm e 47 07 26 s u Olke AzerbaycanYerlesir Qocehmedli FuzuliTikilme tarixi 1905 1906Veziyyeti xarabaliqlari qalibAzerbaycandaki tarixi abidelerin milli qeydiyyatiTipiMedeniIstinad nom 4228KateqoriyaMescidEhemiyyetiYerli ehemiyyetli Azerbaycan musteqilliyini yeniden berpa etdikden sonra mescidin binasi Azerbaycan Respublikasi Nazirler Kabinetinin 2 avqust 2001 ci ilde verdiyi 132 nomreli qerar ile yerli ehemiyyetli dasinmaz tarix ve medeniyyet abidelerinin siyahisina salinib TarixiFuzuli rayonunun Qocehmedli kendinde yerlesen mescid Kerbelayi Sefixan Qarabagi terefinden 1905 1906 ci illerde tikilib Mescid Qocehmedli kendinin yuxarisinda Sukur beye mexsus malikanenin qarsisindaki dageteyi duzenlikde yerlesir Giris qapisinin uzerindeki kitabeden melum olur ki Qocehmedli mescidi 1905 1906 ci illerde tikilib Olcusunde kicik ferqler olsa da Qocehmedli mescidi zahiri ve daxili memarliq uslubuna dizaynina gore Haci Elekber mescidini xatirladir Qocehmedli mescidinin ibadet zalinda dord sekkizguseli das sutun var Yayvari taglar ve gunbezler eyni ox uzerinde yerlesdirilmis yukdasiyici divar sethindeki sutunlar Haci Elekber mescidindeki ile demek olar ki eyni struktur elementleridir Qocehmedli mescidi iki mertebeden ibaretdir Ikinci mertebede qadinlar ucun nezerde tutulub Sovet isgalinda Sovet isgalindan sonra resmi sekilde 1928 ci ilden dinle mubarizeye baslanilib Hemin ilin dekabrinda Azerbaycan KP MK i bir cox mescid kilse ve sinaqoqlari maariflendirici istiqametlerde istifade ucun klublarin balansina verdi Eger 1917 ci ilde Azerbaycanda 3 000 mescid var idise 1927 ci ilde bu reqem 1 700 1933 cu ilde ise 17 idi Bundan sonra mescid baglanib istifadesiz qalib Musteqillikden sonra Qocehmedli kendi 1993 cu ilde Ermenistan Silahli Quvveleri terefinden isgal edilib Azerbaycan musteqilliyini yeniden berpa etdikden sonra mescidin binasi Azerbaycan Respublikasi Nazirler Kabinetinin 2 avqust 2001 ci ilde verdiyi 132 nomreli qerar ile yerli ehemiyyetli dasinmaz tarix ve medeniyyet abidelerinin siyahisina salinib Kend 2020 ci il oktyabrin 17 de Azerbaycan Ordusu terefinden isgaldan azad edilib Kend isgalda oldugu dovr erzinde mescid qismen dagidilib ve ermeniler terefinden tovle kimi istifade olunub Hemcinin baxSah Abbas mescidiIstinadlarGarabaghli Rizvan Monuments of Architecture in Fizuli Mosques Problems of Arts and Culture International scientific journal No 1 67 2019 pp 68 69 Mosque in the Gochahmadli village Gochahmadli Mosque of Fuzuli Religions in Today s Azerbaijan religions az ingilis 2023 11 22 tarixinde Istifade tarixi 2023 11 22 Arif Yunusov Islam v Azerbajdzhane PDF Baki Zaman 2004 seh 78 ISBN 9952 8052 0 9 2023 07 05 tarixinde PDF Istifade tarixi 2022 12 30 Fuzuli rayonunun Qocehmedli kendi Azertac 2022 09 05 Istifade tarixi 2023 11 22 Azerbaycan Respublikasi Nazirler Kabinetinin 2001 ci il 2 avqust Tarixli 132 nomreli qerari ile tesdiq edilmisdir PDF az mct gov az 2001 08 02 2021 07 07 tarixinde PDF Istifade tarixi 2023 11 02 Bu gun Fuzuli seherinin isgaldan azad olunmasindan 1 il otur Report Informasiya Agentliyi az 2021 10 14 2023 11 22 tarixinde Istifade tarixi 2023 11 22 1news Armyanskie vandaly razrushili mechet XVIII veka v Fizulinskom rajone i prevratili ee v hlev FOTO 1news az rus 2021 01 30 tarixinde Istifade tarixi 2021 01 23 Xarici kecidlerQocehmedli mescidi Qocehmedli mescidi Azerbaycan Dovlet Informasiya Agentliyi