fbpx
Wikipedia

Qazaxıstanın dövlət quruluşu

September 04, 2021

Qazaxıstanın dövlət quruluşu - 1995-ci ildə qəbul edilmiş Konstitusiyaya əsasən hüquqi-siyasi, inzibati, iqtisadi və ictimai münasibətlər sistemi.

Qazaxıstan Respublikası

Қазақстан Республикасы
Qazaxıstan
PaytaxtıNur-Sultan
Ən böyük şəhəriAlmatı-1 520 min, Astana- 760 min (2015-ci il).
Rəsmi dilləriqazax dili - dövlət dili, rus dili - rəsmi dil
Rəhbərlik
• Prezident
Qasım-Comərd Tokayev
• Baş nazir
Kərim Məsimov 2.IV.2014
Ərazisi
• Ümumi
2717300 (9-cu)
• Su (%)
1
Əhalisi
• 2015-ci il təxmini
17,5 milyon (64-cü yer)
• 25.II.2009 siyahıya alma
16 009 597
• Sıxlıq
64/km2 (165.8/kv. mil)
ÜDM (AQP)2014-cü təxmini
• Ümumi
418,5 milyard (43-cü)
• Adam başına
24 000 (74-cü)
ValyutasıTəngə (KZT)
Telefon kodu7
ISO 3166 koduKZ
İnternet domeni.kz

Dövlət quruluşu

Güclü prezident idarəetmə üsuluna malik respublikadır. Milli bayram günü olan müstəqillik günü (1991) 16 dekabrda qeyd olunur. Müstəqillik əldə edildikdən sonra ilk Konstitusiya 28 yanvar 1993-cü ildə qəbul edilsə də, 30 avqust 1995-ci ildə keçirilmiş ümumxalq referendumu nəticəsində qəbul edilmiş yeni Konstitusiya (1998, 2007 və 2011-ci illərdə edilmiş dəyişikliklərlə) qüvvədədir.

İnzibati ərazi bölgüsü

Qazaxıstan Respublikası 14 vilayətə (Aqmola, Aqtöbe, Almatı, Atırau, Cambul, Karağandı, Qərbi Qazaxıstan, Qızılorda, Qostanay, Mangistau, Pavlodar, Şərqi Qazaxıstan, Şimali Qazaxıstan, Türkistan), 4 vilayət statuslu şəhərə (paytaxt Nur-Sultan və ölkənin ən böyük şəhəri olan Almatı, Çimkənd və o cümlədən, RF-nin fedral əhəmiyyətli Baykonur şəhəri), 83 şəhərə, 170 rayona, 200 qəsəbəyə və 7743 kəndə bölünür .

Dövlət başçısı

Mövcud Konstitusiyaya əsasən çox geniş səlahiyyətlərə malik olan dövlət başçısı və Silahlı Qüvvələrin ali baş komandanı olan Prezident ümumxalq səsverməsi yolu ilə, birbaşa və gizli seçkilərdə 7 il müddətinə seçilir.

Qazaxıstan Respublikasının Prezidenti ölkənin daxili və xarici siyasətinin əsas istiqamətlərini müəyyənləşdirir, hakimiyyətin bütün orqanlarının razılaşdırılmış fəaliyyətini təmin edir. Parlamenti buraxmaq və yeni seçkilər təyin etmək, Parlamentin razılığı ilə Baş naziri və hökumət üzvlərini, eləcə də digər yüksək vəzifəli şəxsləri təyin etmək, dövlət proqramlarını və beynəlxalq müqavilələri imzalamaq, zəruri hallarda ölkədə fövqəladə vəziyyət tətbiq etmək və s. məsələlər dövlət başçısının səlahiyyətlərinə aiddir.

Qazaxıstanda sonuncu Prezident seçkiləri 3 aprel 2011-ci il tarixində keçirilmişdir və Nur Otan Partiyasının lideri Nursultan Nazarbayev 95.5% səs toplayaraq ardıcıl olaraq 4-cü müddətə Prezident seçilmişdi.

27 iyun 2000-ci il tarixində Qazaxıstan Parlamenti ölkənin birinci Prezidenti və onun hüquqları haqqında qanun qəbul etmişdir. Qanuna görə Nursultan Nazarbayev istefaya getdikdən sonra xalqa müraciət etmək, Parlamentdə və Hökumətin iclaslarında çıxış etmək, Təhlükəsizlik Şurasının üzvü olmaq və Qazaxıstan xalqları Məclisinə başçılıq etmək hüquqlarına malikdir.

Qanunverici hakimiyyət

Qazaxıstanda qanunverici hakimiyyət Senatdan (Yuxarı Palata) və Məclisdən (Aşağı Palata) ibarət İkipalatalı Parlamentdir . 47 yerlik Senata 7 senator ölkə Prezidenti tərəfindən təyin edilir, digər üzvlər ümumi seçkilər nəticəsində, hər vilayətdən iki nəfər olmaqla 6 il müddətinə seçilir . Qazaxıstan Parlamenti Prezidentin təklifi əsasında Konstitusiyaya dəyişiklik edir, dövlətin büdcə və proqramlarını, habelə hökumətin hesabatların təsdiq, qanunları qəbul edir, müharibə və sülh təşəbbüsü ilə çıxış edir, beynəlxalq müqavilələri ratifikasiya edir.

67 yerlik Məclisə (Aşağı Palata) 57 üzv birmandatlı dairələrdən ümumi seçkilər yolu ilə, digər 10 deputat isə proporsional sistem əsasında partiya siyahıları üzrə 5 il müddətinə seçilirlər.

İcraedici hakimiyyət

Hökumətə rəhbərliyi həyata keçirən Baş nazir, Dövlət katibi, Baş nazirin birinci müavini və Nazirlər Kabinetinin digər üzvləri (nazirlər) Prezident tərəfindən təyin edilir. Dövlət başçısı icra hakimiyyətini Nazirlər Kabinetinin vasitəçiliyi ilə həyata keçirir.

Məhkəmə hakimiyyəti

Hüquqi sistem mülki hüquq sisteminə əsaslanır. Məhkəmə hakimiyyəti Ali Məhkəmə və 15 üzvü (5 hakim Prezident, 5 üzv Yuxarı palata və 5-i Məclis tərəfindən təyin olunur) 13 il müddətinə təyin edilən Konstitusiya Şurası tərəfindən həyata keçirilir. Ölkədə vilayət, şəhər, rayon, hərbi və ixtisaslaşmış məhkəmələr də fəaliyyət göstərir.

Mənbə

  • Тархов С. А. Изменение адм.-территориального деления России в XIII—XX вв. Москва, 2004.
  • Дублицкий Н. Н., Степанова В. И. Путешествия по Казахстану. М.: Физкультура и спорт, 1976.

Xarici keçid

  • Сайт Президента Казахстана
  • Портал Электронного Правительства Республики Казахстан
  • Сайт Правительства Казахстана
  • Сайт Парламента Казахстана 2011-02-25 at the Wayback Machine
  • Законодательство Республики Казахстан

İstinadlar

  1. http://www.constcouncil.kz/rus/norpb/constrk/ 2010-09-19 at the Wayback Machine Конституция РК
  2. О демографической ситуации в Республике Казахстан за январь 2014 года
  3. Международное Соглашение между Российской Федерацией и Республикой Казахстан о статусе города Байконур, порядке формирования и статусе его органов исполнительной власти от 23 декабря 1995 года, статья 1, пункт 1. Субъектом Российской Федерации не является. Система городского управления определяется статьей 5 Соглашения между Российской Федерацией и Республикой Казахстан о статусе города Байконур, порядке формирования и статусе его органов исполнительной власти от 23 декабря 2005 г. (см.Байконур)
  4. Географическое положение, природные условия
  5. . 2010-09-19 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-11-21.
  6. Ответы на вопросы по истории Казахстана

September 04, 2021
qazaxıstanın, dövlət, quruluşu, 1995, ildə, qəbul, edilmiş, konstitusiyaya, əsasən, hüquqi, siyasi, inzibati, iqtisadi, ictimai, münasibətlər, sistemi, qazaxıstan, respublikasıҚазақстан, Республикасыqazaxıstanbayrağı, gerbihimni, Менің, Қазақстанымpaytaxtınur,. Qazaxistanin dovlet qurulusu 1995 ci ilde qebul edilmis Konstitusiyaya esasen huquqi siyasi inzibati iqtisadi ve ictimai munasibetler sistemi Qazaxistan RespublikasiҚazakstan RespublikasyQazaxistanBayragi GerbiHimni Menin ҚazakstanymPaytaxtiNur SultanEn boyuk seheriAlmati 1 520 min Astana 760 min 2015 ci il Resmi dilleriqazax dili dovlet dili rus dili resmi dil 1 Rehberlik PrezidentQasim Comerd Tokayev Bas nazirKerim Mesimov 2 IV 2014Erazisi Umumi2717300 9 cu Su 1Ehalisi 2015 ci il texmini17 5 milyon 2 64 cu yer 25 II 2009 siyahiya alma16 009 597 Sixliq64 km2 165 8 kv mil UDM AQP 2014 cu texmini Umumi418 5 milyard 43 cu Adam basina24 000 74 cu ValyutasiTenge KZT Telefon kodu7ISO 3166 koduKZInternet domeni kz Mundericat 1 Dovlet qurulusu 2 Inzibati erazi bolgusu 3 Dovlet bascisi 4 Qanunverici hakimiyyet 5 Icraedici hakimiyyet 6 Mehkeme hakimiyyeti 7 Menbe 8 Xarici kecid 9 IstinadlarDovlet qurulusu RedakteGuclu prezident idareetme usuluna malik respublikadir Milli bayram gunu olan musteqillik gunu 1991 16 dekabrda qeyd olunur Musteqillik elde edildikden sonra ilk Konstitusiya 28 yanvar 1993 cu ilde qebul edilse de 30 avqust 1995 ci ilde kecirilmis umumxalq referendumu neticesinde qebul edilmis yeni Konstitusiya 1998 2007 ve 2011 ci illerde edilmis deyisikliklerle quvvededir Inzibati erazi bolgusu RedakteQazaxistan Respublikasi 14 vilayete Aqmola Aqtobe Almati Atirau Cambul Karagandi Qerbi Qazaxistan Qizilorda Qostanay Mangistau Pavlodar Serqi Qazaxistan Simali Qazaxistan Turkistan 4 vilayet statuslu sehere paytaxt Nur Sultan ve olkenin en boyuk seheri olan Almati Cimkend ve o cumleden RF nin fedral ehemiyyetli Baykonur seheri 3 83 sehere 170 rayona 200 qesebeye ve 7743 kende bolunur 4 Dovlet bascisi RedakteMovcud Konstitusiyaya esasen cox genis selahiyyetlere malik olan dovlet bascisi ve Silahli Quvvelerin ali bas komandani olan Prezident umumxalq sesvermesi yolu ile birbasa ve gizli seckilerde 7 il muddetine secilir Qazaxistan Respublikasinin Prezidenti olkenin daxili ve xarici siyasetinin esas istiqametlerini mueyyenlesdirir hakimiyyetin butun orqanlarinin razilasdirilmis fealiyyetini temin edir Parlamenti buraxmaq ve yeni seckiler teyin etmek Parlamentin raziligi ile Bas naziri ve hokumet uzvlerini elece de diger yuksek vezifeli sexsleri teyin etmek dovlet proqramlarini ve beynelxalq muqavileleri imzalamaq zeruri hallarda olkede fovqelade veziyyet tetbiq etmek ve s meseleler dovlet bascisinin selahiyyetlerine aiddir Qazaxistanda sonuncu Prezident seckileri 3 aprel 2011 ci il tarixinde kecirilmisdir ve Nur Otan Partiyasinin lideri Nursultan Nazarbayev 95 5 ses toplayaraq ardicil olaraq 4 cu muddete Prezident secilmisdi 27 iyun 2000 ci il tarixinde Qazaxistan Parlamenti olkenin birinci Prezidenti ve onun huquqlari haqqinda qanun qebul etmisdir Qanuna gore Nursultan Nazarbayev istefaya getdikden sonra xalqa muraciet etmek Parlamentde ve Hokumetin iclaslarinda cixis etmek Tehlukesizlik Surasinin uzvu olmaq ve Qazaxistan xalqlari Meclisine basciliq etmek huquqlarina malikdir Qanunverici hakimiyyet RedakteQazaxistanda qanunverici hakimiyyet Senatdan Yuxari Palata ve Meclisden Asagi Palata ibaret Ikipalatali Parlamentdir 5 47 yerlik Senata 7 senator olke Prezidenti terefinden teyin edilir diger uzvler umumi seckiler neticesinde her vilayetden iki nefer olmaqla 6 il muddetine secilir 6 Qazaxistan Parlamenti Prezidentin teklifi esasinda Konstitusiyaya deyisiklik edir dovletin budce ve proqramlarini habele hokumetin hesabatlarin tesdiq qanunlari qebul edir muharibe ve sulh tesebbusu ile cixis edir beynelxalq muqavileleri ratifikasiya edir 67 yerlik Meclise Asagi Palata 57 uzv birmandatli dairelerden umumi seckiler yolu ile diger 10 deputat ise proporsional sistem esasinda partiya siyahilari uzre 5 il muddetine secilirler Icraedici hakimiyyet RedakteHokumete rehberliyi heyata keciren Bas nazir Dovlet katibi Bas nazirin birinci muavini ve Nazirler Kabinetinin diger uzvleri nazirler Prezident terefinden teyin edilir Dovlet bascisi icra hakimiyyetini Nazirler Kabinetinin vasiteciliyi ile heyata kecirir Mehkeme hakimiyyeti RedakteHuquqi sistem mulki huquq sistemine esaslanir Mehkeme hakimiyyeti Ali Mehkeme ve 15 uzvu 5 hakim Prezident 5 uzv Yuxari palata ve 5 i Meclis terefinden teyin olunur 13 il muddetine teyin edilen Konstitusiya Surasi terefinden heyata kecirilir Olkede vilayet seher rayon herbi ve ixtisaslasmis mehkemeler de fealiyyet gosterir Menbe RedakteTarhov S A Izmenenie adm territorialnogo deleniya Rossii v XIII XX vv Moskva 2004 Dublickij N N Stepanova V I Puteshestviya po Kazahstanu M Fizkultura i sport 1976 Xarici kecid RedakteSajt Prezidenta Kazahstana Portal Elektronnogo Pravitelstva Respubliki Kazahstan Sajt Pravitelstva Kazahstana Sajt Parlamenta Kazahstana Arxivlesdirilib 2011 02 25 at the Wayback Machine Zakonodatelstvo Respubliki KazahstanIstinadlar Redakte http www constcouncil kz rus norpb constrk Arxivlesdirilib 2010 09 19 at the Wayback Machine Konstituciya RK O demograficheskoj situacii v Respublike Kazahstan za yanvar 2014 goda Mezhdunarodnoe Soglashenie mezhdu Rossijskoj Federaciej i Respublikoj Kazahstan o statuse goroda Bajkonur poryadke formirovaniya i statuse ego organov ispolnitelnoj vlasti ot 23 dekabrya 1995 goda statya 1 punkt 1 Subektom Rossijskoj Federacii ne yavlyaetsya Sistema gorodskogo upravleniya opredelyaetsya statej 5 Soglasheniya mezhdu Rossijskoj Federaciej i Respublikoj Kazahstan o statuse goroda Bajkonur poryadke formirovaniya i statuse ego organov ispolnitelnoj vlasti ot 23 dekabrya 2005 g sm Bajkonur Geograficheskoe polozhenie prirodnye usloviya St 49 Konstitucii RK 2010 09 19 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 11 21 Otvety na voprosy po istorii KazahstanaMenbe https az wikipedia org w index php title Qazaxistanin dovlet qurulusu amp oldid 6086751, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.