Qaspar de Portola isp Gaspar de Portolá 1716 10 oktyabr 1786 1 Lleida ispan hərbi zabiti kəşfiyyatçı və Yeni ispaniyanın

Qaspar de Portola (isp. Gaspar de Portolá; 1716 – 10 oktyabr 1786, Lleida) — ispan hərbi zabiti, kəşfiyyatçı və (müasir Meksika və Kaliforniya) kolonial administrasiyasının yüksək vəzifəli nümayəndəsi. O, XVIII əsrin ikinci yarısında Kaliforniyanın Avropa tərəfindən kəşf olunmasında və ispan koloniyasının əsaslarının qoyulmasında mühüm rol oynamışdır. Qaspar de Portola, ilk qubernatoru olmuş və San-Fransisko körfəzini sənədləşdirən ilk Avropa kəşfiyyatçılarından biri hesab olunur.

Qaspar de Portola

Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi	1716
Vəfat tarixi	10 oktyabr 1786(1786-10-10)
Vəfat yeri	Lleida
Fəaliyyəti	tədqiqatçı-səyyah^[d], hərbi qulluqçu
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Bioqrafiyası

Portola təxminən 1716-cı ildə Kataloniyada (İspaniya) anadan olmuşdur. Gənc yaşlarından xidmət etmiş, müxtəlif müstəmləkə ərazilərində hərbi və inzibati vəzifələrdə çalışmışdır. Onun müstəmləkə idarəçiliyindəki bacarığı nəticəsində 1760-cı illərdə Yeni İspaniyaya göndərilmişdir. 1767-ci ildə Yezuitlərin Yeni Dünyadan qovulmasından sonra, kral III Karl (Carlos III) Alta Kaliforniyada yeni missionerlər kimi təyin etdi və Qaspar de Portola bu missiyanın hərbi rəhbəri olaraq seçildi. 1769-cu ildə o, və ilə birlikdə Alta Kaliforniyanın şimal hissələrinə doğru hərbi-ekspedisiyaya rəhbərlik etdi. Ekspedisiyanın ilk mərhələsində San-Dieqo körfəzinə çatdılar və burada missiyası təsis olundu. Daha sonra Portola, körfəzini tapmaq məqsədilə şimala doğru yola çıxdı. Onlar səhvən çatdılar, burada ərazini sənədləşdirdilər və bu körfəz sonralar ispan xəritələrinə daxil edildi.

Qaspar de Portola və onun ekspedisiyası 1769-cu ilin noyabrında San-Fransisko yarımadasına çatdı və bu ərazini ilk Avropa kəşfiyyatçısı olaraq xəritəyə saldı. Hərçənd ki, şəhər daha sonra — 1776-cı ildə — Fransiskenlər tərəfindən rəsmi olaraq qurulmuşdur, Portolanın ekspedisiyası bu prosesin başlanğıcı hesab olunur.

Qaspar de Portola 1770-ci illərdə ilk hərbi və inzibati qubernatoru olmuşdur. O, yeni ispan missiyalarının və presidio (hərbi qala) sisteminin qurulmasında əsas fiqurlardan biri olmuşdur. Portola, ispan müstəmləkə siyasətinin yerli xalqlara qarşı icrası ilə bağlı tənqidlərə baxmayaraq, öz dövründə krallığın sadiq xidmətçilərindən biri kimi tanınmışdır.

1776-cı ildən sonra Portola İspaniyaya geri dönmüş və burada yüksək hərbi rütbə almışdır. Onun ölüm tarixi dəqiq məlum olmasa da, təxminən 1786-cı ildə vəfat etdiyi güman olunur.

İstinadlar

Portolá y Rovira, Gaspar de // MCN Biografías (isp.).
factcards.califa.org, Gaspar de Portolá i Rovira
Lambert, Clay. "Portola statue removed after years of complaint". Pacifica Tribune. 18 January 2024. İstifadə tarixi: 18 January 2024.
"History Department Murals, Los Angeles Public Library". Calisphere, University of California. İstifadə tarixi: 1 June 2023.
"History Department Murals, Los Angeles Public Library". TESSA, Digital Collections of the Los Angeles Public Library. İstifadə tarixi: 1 June 2023.
Brown, Thomas P. "Over the Sierra". Indian Valley Record. May 30, 1940. səh. 3. İstifadə tarixi: 7 May 2015 – vasitəsilə.
Crespí, Juan; Alan K Brown. A Description of Distant Roads: Original Journals of the First Expedition into California, 1769–1770. San Diego: San Diego State University Press. 2001. ISBN .
Howgego, Raymond John, redaktorPortola, Gaspar de // Encyclopedia of Exploration to 1800. Hordern House. 2003. 853–854. ISBN .
Nuttall, Donald A. "Gaspar de Portolá: Disenchanted Conquistador of Spanish Upper California". Southern California Quarterly. 53 (3). 1971: 185–198. doi:10.2307/41170367. JSTOR 41170367.

Ədəbiyyat

Alvarez, Jose Manuel Serrano. "Gaspar de Portolá and Rovira". Real Academia de la Historia (Spanish).
Crespí, Juan; Alan K Brown. A Description of Distant Roads: Original Journals of the First Expedition into California, 1769–1770. San Diego: San Diego State University Press. 2001. ISBN .
Howgego, Raymond John, redaktorPortola, Gaspar de // Encyclopedia of Exploration to 1800. Hordern House. 2003. 853–854. ISBN .
Nuttall, Donald A. "Gaspar de Portolá: Disenchanted Conquistador of Spanish Upper California". Southern California Quarterly. 53 (3). 1971: 185–198. doi:10.2307/41170367. JSTOR 41170367.

Xarici keçidlər

Vikianbarda Qaspar de Portola ilə əlaqəli mediafayllar var.

Biography of Gaspar de Portolá Arxivləşdirilib 2009-05-03 at the Wayback Machine at the San Diego Historical Society website
Early Exploration of San Diego: 1542 to 1769 at the California History & Culture Conservancy website (archived)
Portolá's History and Statue in Pacifica, California (archived)
Spanish exploration of the Northwest Coast of North America website article (archived)
Sweeney Ridge, Golden Gate National Recreation Area Portola Discovery Site in San Mateo County, California

[_7ba17614565ad1a6-1] Portolá y Rovira, Gaspar de // MCN Biografías (isp.).

[2] tcards.califa.org, Gaspar de Portolá i Rovira

[3] Lambert, Clay. "Portola statue removed after years of complaint". Pacifica Tribune. 18 January 2024. İstifadə tarixi: 18 January 2024.

[4] "History Department Murals, Los Angeles Public Library". Calisphere, University of California. İstifadə tarixi: 1 June 2023.

[5] "History Department Murals, Los Angeles Public Library". TESSA, Digital Collections of the Los Angeles Public Library. İstifadə tarixi: 1 June 2023.

[6] Brown, Thomas P. "Over the Sierra". Indian Valley Record. May 30, 1940. səh. 3. İstifadə tarixi: 7 May 2015 – vasitəsilə.

[7] Crespí, Juan; Alan K Brown. A Description of Distant Roads: Original Journals of the First Expedition into California, 1769–1770. San Diego: San Diego State University Press. 2001. ISBN .

[8] Howgego, Raymond John, redaktorPortola, Gaspar de // Encyclopedia of Exploration to 1800. Hordern House. 2003. 853–854. ISBN .

[9] Nuttall, Donald A. "Gaspar de Portolá: Disenchanted Conquistador of Spanish Upper California". Southern California Quarterly. 53 (3). 1971: 185–198. doi:10.2307/41170367. JSTOR 41170367.