Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Qarabağ və ətraf ərazilər ən çox minalanmaya məruz qalmış regionlardan biri hesab olunur. Minalar 1990-cı illərin əvvəllərindən bəri Birinci Dağlıq Qarabağ müharibəsi zamanı və ondan sonra həm Azərbaycan, həm də Ermənistan qüvvələri tərəfindən yerləşdirilmişdir. Ən çox minalanmaya məruz qalmış ərazilər Azərbaycan-Ermənistan qoşunlarının təmas xətti boyunca, xüsusilə Ağdam, Füzuli və Cəbrayıl rayonları olmuşdur. Həm Azərbaycandan, həm də Ermənistandan olan hərbi ekspertlərin fikrincə, həmin ərazilərdə yer demək olar ki “mina xalçaları” ilə örtülmüşdür. Bölgə minalar və partlamamış hərbi sursatlar səbəbindən dünyada adambaşına düşən ən yüksək qəza nisbətinə malikdir.
İstehsal, anbar və istifadə
Qondarma Dağlıq Qarabağ Respublikası rəsmi açıqlama verərək heç vaxt mina istehsal və ixrac etmədiyini, 1995-ci ildən bəri yeni minalar almadığını bildirmişdir. Onlar iddia edirlər ki, mina anbarları keçmiş Sovet İttifaqından qalan minalardan ibarətdir ( PMN, PMN-2, POMZ-2, , TM-57 və TM-62 ).
2013-cü ildə Qondarma Dağlıq Qarabağ Respublikasının Müdafiə Ordusunun hərbi qüvvələri Ermənistan-Azərbaycan qoşunlarının təmas xətti boyunca, daha çox mübahisəli ərazinin şərqində və şimalında piyada əleyhinə minalar yerləşdirdiklərini bildiriblər.
Qurbanlar
Dağlıq Qarabağda minalarda həlak olan və ya yaralanaraq zərər çəkənlərin dəqiq sayını demək mümkün deyil, çünki Birinci Qarabağ Müharibəsində, eləcə də ondan sonrakı dövrdən 2000-ci ilə qədər baş vermiş partlama hadisələri ilə bağlı tam məlumat yoxdur. Qondarma Dağlıq Qarabağ Səhiyyə Nazirliyinin məlumatına görə, 1993-cü ilin iyunundan 1999-cu ilin mayına qədər minalar da daxil olmaqla, partlayış qurbanlarının sayı 687 (180 ölü və 507 yaralı) olmuşdur. 1994-cü ildəki atəşkəsdən 2004-cü ilin sonuna qədər 326 mina/PHS itkisinin olduğu, o cümlədən 2000-ci ildən bəri ən azı 77 nəfərin yaralandığı bildirilir. 2019-cu ilə olan məlumata görə, Qızıl Xaç Komitəsinin Dağlıq Qarabağdakı missiyası 747 mina qurbanı faktını qeydə alıb ki, onların da 59%-i mülki şəxslərdir.
Ermənistan tərəfinin dediyinə görə Dağlıq Qarabağın və Ermənistanın 60 kəndində təxminən 69 min sakin problemdən əziyyət çəkir.
2020-ci il Dağlıq Qarabağ atəşkəs razılaşmasından sonra hərbi əməliyyatlar yekunlaşsa belə, Dağlıq Qarabağ və ətraf rayonlarda mina partlayışları nəticəsində 7 Azərbaycan hərbçisi və 18 mülki şəxs həlak olub, 100-dən çox insan yaralanıb.
ICBL perspektivi
2003-cü ildə “Landmine Monitor”un verdiyi məlumatlara görə, Dağlıq Qarabağda qeydə alınan mina partlayışları nəticəsində 9 nəfər həlak olub, 12 nəfər yaralanıb. 2004-cü ilin ilk altı ayında itkilər əhəmiyyətli dərəcədə artmışdır, daha 30 zərərçəkən qeydə alınmışdır; partlayışlar nəticəsində üçü uşaq olmaqla on bir nəfər həlak olub, on doqquz nəfər yaralanmışdır. 1994-cü ildə əldə olunan atəşkəsdən sonra mina və PHS qurbanları azalmağa başladı. 1995-ci ildə 86, 1996-cı ildə 64, 1997-ci ildə 25, 1998-ci ildə 16, 1999-cu ildə 30 nəfər həlak olub. 2000-ci ildə on dörd itki (beş ölü və doqquz yaralı), 2001-ci ildə on doqquz itki (dörd ölü və on beş yaralı) və 2002-ci ildə on yeddi itki (hamısı yaralı) qeydə alınmışdır. HALO-ya görə, itkilərin sayının artması son illərdə əldə edilən kənd təsərrüfatı fəaliyyətinin həddən artıq intensivləşməsinin nəticəsidir. Fermerlər kənd təsərrüfatı sahələrini artırmağa çalışdıqca, HALO və Qondarma Dağlıq Qarabağ hökumətinin tövsiyələrinə baxmayaraq, daha çox şübhəli minalanmış ərazilər şumlanmağa davam edirdi. Regionda mina partlaması ilə bağlı baş vermiş əksər hadisələr tank və maşın əleyhinə minalarla bağlıdır. Dağlıq Qarabağda adambaşına düşən illik hadisələrin sayı Kamboca və ya Əfqanıstan kimi minalardan çox təsirlənən digər ölkələrlə müqayisədə əhəmiyyətli dərəcədə yüksəkdir. 2004-cü ildə zərərçəkənlərin ümumi nisbəti hər 10.000 sakinə 2,5 nəfəri təşkil edirdi. 2004-cü ildə 25 insidentdə 34 yeni mina/PHS itkisi, o cümlədən on nəfərin öldüyü və 24 nəfərin yaralandığı bildirilmişdir; daha doqquz nəfər hadisələrdə iştirak edib, lakin fiziki xəsarət almayıb. Ölənlərdən üçü uşaqdır. Bu, 2003-cü ildə qeydə alınmış 21 yeni mina/PHS itkisindən daha əhəmiyyətli artım deməkdir. 2004-cü ildə baş vermiş 25 hadisədən 14-ü avtomobil əleyhinə minaların, yeddisi piyada əleyhinə minaların və dördü PHS-in payına dşür. 2004-cü ildə minatəmizləmə əməliyyatları zamanı diqqətsizlik səbəbindən bir minatəmizləyici yaralanıb. 2005-ci ildə iyun ayına qədər beş mina/PHS açılması hadisəsi nəticəsində bir nəfər həlak olmuş, üç nəfər yaralanmışdır, qəzaya məruz qalan daha bir şəxs xəsarət almadan qurtulmuşdur.
BMT-nin perspektivi
BMT-nin İnkişaf Proqramı bildirir ki, 1994-cü ildə etnik erməni və azərbaycanlı qüvvələr arasında 6 il fasilələrlə davam edən münaqişə bitdikdən və barışıq əldə olunduqdan sonra Dağlıq Qarabağın mübahisəli anklavı yaxınlığında minaların partlaması nəticəsində 123 nəfər ölüb, 300-dən çox insan yaralanıb.
Axtarış və təmizləmə
Axtarış
Münaqişənin davam etdiyi ərəfələrdə HALO Trust təşkilatı Dağlıq Qarabağın mina-tədqiqatını, xəritələşdirilməsini və işarələnməsini həyata keçirən yeganə qurum idi. 2000-ci ildən bəri onlar 10 kvadrat metr ərazidən çox axtarış aparıb keçirmiş ərazini əhatə edirdi və bu tədqiqat 2005-ci ildə davam edirdi. HALO bildirir ki, o, tədqiq etdiyi bütün şübhəli əraziləri “Təhlükəli Minalar!” işarəsi ilə qeyd edir. əlamətlər. Təmizləmədən sonrakı sorğu bəzi saytlarda nümunə əsasında aparılır, çünki əksər ərazilər təmizləndikdən dərhal sonra təhvil verilir və istifadə olunur.
Qarabağla Azərbaycan arasındakı hazırkı sərhəd xətti boyunca basdırılan minaların sayı barədə məlumat yoxdur, lakin məlumdur ki, münaqişə başa çatdıqdan sonra bir neçə il ərzində hər iki tərəf sərhəd boyu minalar düzürdü. Hesab olunur ki, Azərbaycan və Ermənistan arasında sülh sazişi imzalandıqda minalardan təmizləmə imkanlarının daha böyük olması tələb olunacaq.
ANAMA-nçıqlamalarına əsasən 2020-ci ilin 10 noyabr tarixindən bir il ərzində işğaldan azad edilmiş ərazilərdə Azərbaycan Respublikasının Minatəmizləmə Agentliyi tərəfindən aparılan təmizləmə əməliyyatları zamanı 10 399 ədəd piyada əleyhinə, 4 496 ədəd tank əleyhinə mina və 12 535 ədəd partlamamış hərbi sursat aşkar olunaraq zərərsizləşdirilib. Nəticədə 6 085 hektar ərazi mina və partlamamış hərbi sursatlardan təmizlənib
Təmizləmə
Qondarma Dağlıq Qarabağ Müdafiə Ordusunda strateji əhəmiyyət kəsb edən mina sahələrinin təmizlənməsi ilə məşğul olan mühəndis batalyonu mövcud idi.
HALO Trust - Böyük Britaniyada yerləşən minalardan təmizləmə QHT Dağlıq Qarabağda minatəmizləmə ilə məşğul olan yeganə təşkilatdır. 1995 və 1996-cı illərdə HALO Qarabağda qondarma yerli hakimiyyət orqanları üçün minatəmizləmə potensialı yaradan 18 aylıq proqram həyata keçirdi. Buraya bölgənin tədqiqi və minalardan təmizləyicilərin təchiz edilməsi və təlimi daxildir. Komandalar üç il ərzində təmənnasız fəaliyyət göstərmiş və yüzlərlə minanı uğurla təmizləyərkən onların avadanlıqları sıradan çıxdığı üçün son dönəmlər fəaliyyətində axsamalar müşahidə olunmuşdu.
HALO 2000-ci ildə yenidən təchizat layihəsi, əlavə təlimlərin keçirilməsi və Mina Təmizləmə Mərkəzinin yaradılması yolu ilə potensialı gücləndirmək məqsədilə Qarabağda minalardan təmizləmə işini bərpa etdi. Mina Təmizləmə Mərkəzi minalar, PHS və təhlükəsiz marşrutlarla bağlı məlumatları toplayır və bunu tələb edən hər kəsi, xüsusən də Qarabağda fəaliyyət göstərən digər QHT-lərə və beynəlxalq humanitar qurumları müntəzəm məlumatla təmin edirdi.
Landmine Monitor-un məlumatına görə, 2004-cü ildə HALO Tresti əllə və mexaniki minatəmizləmə yolu ilə 3,6 kvadrat kilometr təsirə məruz qalmış ərazini və 2005-ci ildə aprel ayına kimi daha 450,000 kvadratmetr ərazini təmizləmişdir. O, əkinçilik ərazilərində təmizlənmə işini kompaktlaşdırır və kənd təsərrüfatı istehsalı artdıqca artan mina qəzalarını nəzərə alaraq, fermerlər və yerli əhali üçün mina riski ilə bağlı maarifləndirməyə yenidən diqqət yetirdi. 2004-cü ilin sonuna BQXK 27 kənddə erməni sakinlər və uşaqları üçün təhlükəsiz park və oyun meydançaları yaratmışdı.
2000-ci ildən 2003-cü ilə qədər HALO 2 min kvadrat metrdən çox minalanmaya məruz qalmış ərazini əllə təmizlədi, 45,414,190 kv. metr (11,222.09 acre) döyüş sahəsinin təmizlənməsi ilə, tədqiq edilmiş 7,767,500 kv. metr (1,919.4 acre) əhatə edib və 2167 piyada əleyhinə mina, 977 avtomobil əleyhinə mina və 8710 PHS məhv edilib.
2015-ci ildə ABŞ-da yerləşən özəl ailə fondu 2020-ci ilə qədər Qarabağı minalardan və digər partlamamış sursatlardan təmizləmə işinə kömək etmək məqsədilə 4 milyon dollara qədər uyğun maliyyə ayırmağı vəd edirdi
2021-ci ilin mart ayında ANAMA və BMT İnkişaf Proqramı arasında Dağlıq Qarabağ münaqişəsi zonasının minalardan təmizlənməsi üzrə əməkdaşlıq sazişi imzalanıb. Bu əməkdaşlıq yeni deyil; son 20 il ərzində ANAMA və BMTİP birgə 800 000 mina və digər partlayıcı qurğunu məhv edib.
Azərbaycan Respublikasının Minatəmizləmə Agentliyi (bundan sonra – Agentlik) Azərbaycan Respublikasının işğaldan azad olunmuş ərazilərinin, habelə müharibə və hərbi əməliyyatların təsirinə məruz qalmış digər ərazilərin, kimyəvi silah istisna olmaqla, minalardan, partlamamış hərbi sursatdan, tərkibində partlayıcı olan qurğulardan və digər partlayıcı qalıqlardan (bundan sonra – minalardan və hərbi sursatdan) təmizlənməsi, həmçinin onların müvəqqəti saxlanılması, daşınması, zərərsizləşdirilməsi sahəsində (bundan sonra – müvafiq sahə) fəaliyyət göstərən, habelə bu sahədə digər zəruri işlərin təşkilini, fəaliyyətin planlaşdırılmasını, əlaqələndirilməsini və idarə edilməsini həyata keçirən publik hüquqi şəxsdir.
ANAMA öz səlahiyyətləri daxilində Azərbaycan Respublikası vətəndaşlarının minalardan və partlayıcı qurğulardan əziyyət çəkmədikləri bir mühit yaratmağa çalışır. Bu məqsədə çatmaq üçün agentlik minalardan təmizləmə qabiliyyətini artırmağa çalışır. Buna görə də, Azərbaycanda mina əleyhinə fəaliyyətlə əlaqəli tədqiqat-inkişaf prosesini təşviq etmək üçün İnformasiya Texnologiyaları potensialını artırır. Əlavə olaraq, baş ofis, partlayışlar nəticəsində meydana gələn ölümlə nəticələnən qəza və xəsarətlərin sayını azaltmaq, infrastrukturu bərpa etmək və yenidən qurmaq və qida təhlükəsizliyini təmin etmək üçün müəyyən siyasətləri davam etdirir. Bu tədbirlər nəticəsində məcburi köçkünlərin yenidən vətənlərinə qayıda biləcəyi gözlənilir. ANAMA tərəfindən təklif olunan "Partlayıcı Sursatların Təhlükəsinə dair Maarifləndirmə" proqramı, agentliyin qeyd olunan təhlükə altında yaşayan yerli əhali arasında partlayış nəticəsində meydana gələ biləcək təhlükələr barədə biliyi artırmaq üçün qayda və əsasnamələri müəyyənləşdirən strateji hədəflərindən biridir. Agentliyin təhsil proqramı 26-dan çox bölgədə və xüsusilə cəbhə bölgələrinə yaxın ərazilərdə həyata keçirilir.
ANAMA, Minatəmizləmə və Mina Qurbanlarına Kömək üzrə Beynəlxalq Etimad Fondu, Cenevrə Beynəlxalq Humanitar Minalardan Təmizləmə Mərkəzi kimi bir sıra beynəlxalq təşkilatlarla əməkdaşlıq edir. Agentlik, həmçinin Xorvatiya və Sloveniyanın müvafiq dövlət təşkilatları ilə əməkdaşlıq edir. 25 yanvar 2013-cü ildə ANAMA Beynəlxalq Miqrasiya Təşkilatı ilə başqa bir müqavilə imzaladı. Bundan əlavə, Agentlik 1999-cu ildən bəri Birləşmiş Millətlər İnkişaf Proqramı ilə əməkdaşlıq edir.
HALO Trust fəaliyyətlərinə reaksiyalar
Azərbaycan
Azərbaycan Dağlıq Qarabağın mübahisəli ərazisində Halo Trust tərəfindən minalardan təmizləmə fəaliyyətinə kəskin şəkildə qarşı çıxıb. Açıqlamalarda qeyd edilir ki, "Ermənistan silahlı qüvvələrinin Azərbaycan ərazilərini işğalını davam etdirir və təşviq edir". 2011-ci ilin iyulunda Azərbaycan hökuməti Dağlıq Qarabağın mübahisəli ərazisində minalardan təmizləmə əməliyyatına etiraz olaraq təşkilatı qara siyahıya salıb və Azərbaycanda fəaliyyətini qadağan edib. Bundan əlavə, Azərbaycan ATƏT-in İrəvan ofisinin humanitar minatəmizləmə ilə bağlı fəaliyyətini dayandırmayınca, onun mandatının uzadılmasına razılıq verməkdən imtina edib.
Ermənistan və Dağlıq Qarabağ
Qondarma DQR-in prezidentinin xüsusi tapşırıqlar üzrə nümayəndəsi Boris Avaqyan iddia edib ki, HALO Trust müharibə dövründə mina sahələrinin xəritələrini Türkiyə xüsusi xidmət orqanlarına satıb və bu, onun fikrincə, 2020-ci ilin payızında ikinci Qarabağ müharibəsi zamanı Azərbaycanın uğurlu hərbi əməliyyatlarına kömək edib. Ayvaqyan iddia edib ki, bu təşkilat mina təhlükəsi olan əraziləri tədqiq etmək bəhanəsi ilə Dağlıq Qarabağın bütün ərazisində kəşfiyyat işləri aparıb. Müxalifətçi deputat Naira Zohrabyan bu iddiaları dəstəkləyib. HALO Trust öz növbəsində iddiaları yalanlayıb.
2021-ci il iyunun 4-də Kəlbəcər rayonunda minanın partlaması nəticəsində ikisi jurnalist olmaqla 3 mülki azərbaycanlı həlak olub. 12 iyun 2021-ci il tarixində Ermənistan 2020-ci il Dağlıq Qarabağ atəşkəs sazişinə əsasən saxlanılan 15 erməni əsirinin ekstradisiyası müqabilində əvvəllər işğal olunmuş Ağdam rayonundakı mina sahələrinin xəritələrini Azərbaycana təhvil verib. Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan 2021-ci il iyunun 13-də feysbukda yayımlanan canlı çıxışında belə deyib. “Biz minalanmış xəritələri təhvil vermişik, lakin bu, bizdə olan xəritələrin kiçik bir hissəsidir” Paşinyan həmçinin bəyan edib ki, atəşkəs sazişinin 9-cu bəndini və Cenevrə konvertasiyasını pozaraq Azərbaycanda hələ də saxlanılan bütün erməni əsirlərinin müqabilində bütün mina sahələrinin xəritələrini Azərbaycana verməyə hazırdır.
2021-ci ilin iyun ayına qədər Azərbaycan İkinci Qarabağ müharibəsində döyüşlər başa çatdıqdan sonra mina partlayışlarında yeddi əsgərinin şəhid olduğunu və daha iyirmi mülki vətəndaşının həlak olduğunu bildirdi.
Azərbaycan tərəfi ərazinin minalardan təmizlənməsini sürətləndirmək üçün Britaniya istehsalı olan minaaxtaran maşınlar alınaraq əraziyə cəlb edilib.
2021-ci il iyulun 3-də Azərbaycan qarşılıqlı razılaşmaya əsasən həbsdə olan 15 erməni əsgərini əvvəllər işğal olunmuş Füzuli və Zəngilan rayonlarında 92 minə yaxın tank və piyada əleyhinə minaların yerlərini əks etdirən xəritələr müqabilində təhvil verib. Razılaşma əsasında sərbəst buraxılan hərbçilərin hamısı atəşkəsdən sonra saxlanılan hərbçilər idi və Ermənistanın Şirak rayonundan olanlar idi. İlham Əliyev 2021-ci il avqustun 14-də Ermənistanın təqdim etdiyi xəritələrin dəqiqliyinin cəmi 25 faiz olduğunu iddia edib.
İlham Əliyev, Nikol Paşinyan və Çarlz Mişel arasında 14 dekabr 2021-ci ildə Brüsseldə keçirilən üçtərəfli görüşdən sonra yayılan birgə bəyanatda əsas humanitar məsələlərin həllinin vacibliyi vurğulanıb, Ermənistan tərəfi isə öz növbəsində “qalan bütün mina xəritələrinin” təhvil verdiyini bəyan edib.
23 noyabr 2020-ci ildə Suqovuşanda minanın partlaması nəticəsində Qondarma Dağlıq Qarabağ Respublikasının Fövqəladə Hallar Nazirliyinin dörd əməkdaşı və bir Rusiya sülhməramlısı yaralanıb. Bundan əlavə, Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin bir əsgəri şəhid olub. 24 aprel 2021-ci ildə ayrı bir insidentdə Rusiya sülhməramlı kontingentinin maşını tank əleyhinə minaya düşüb, iki rus sülhməramlısı orta dərəcədə yaralanıb. Xankəndi-Laçın yolunda aksiyalar HALO-nun rəsmi açıqlamalarına görə üzvlərinin işlərini yerinə yetirməsini çətinləşdirib.
İstinadlar
- Synovitz, Ron. "Dying To Go Home: Displaced Azerbaijanis Risk Mines, Munitions To See Homeland" (ingilis). Radio Free Europe / Radio Liberty. 18 February 2021. 22 August 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 August 2021.
- "A Deadly New Chapter in Europe's Frozen Conflict Is Only Just Beginning". www.vice.com (ingilis). 2023-03-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-12.
- Cookman, Liz. "Nagorno-Karabakh: Land still laced with mines, year after war". www.aljazeera.com (ingilis). 2023-03-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-12.
- "Nagorny Karabakh's Female Deminers". iwpr.net (ingilis). 2023-03-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-12.
- "Mine Ban Policy | Reports | Monitor". www.the-monitor.org. 2022-06-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-03-15.
- Clearing the Mines 2020: Report for Nagorno-Karabakh (PDF). Mine Action Review. 2020. 1. 2022-05-25 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2022-06-25.
- "Karabakh Enhances Defense Capabilities – Asbarez.com" (ingilis). 2022-07-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-06-25.
- "404 | ICBL". www.icbl.org. 2020-11-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-11-11.
- "Armenia's Mine Curse". iwpr.net (ingilis). 2021-08-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-03-15.
- "Azerbaijan Hands Over Armenian Soldiers In Swap For Land Mine Maps" (ingilis). Radio Free Europe / Radio Liberty. 3 July 2021. 22 August 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 August 2021.
- "UN: More Than 100 Killed By Mines Near Nagorno-Karabakh". Radio Free Europe/Radio Liberty. 8 April 2008. 2020-11-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-11-11.
- "The HALO Trust - A charity specialising in the removal of the debris of war". April 20, 2010. 2010-04-20 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
- Stephen M. Bland. "Karabakh: De-mining Continues Amid Rising Tension". 31 August 2017. 7 March 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 March 2018.
- Clearing the Mines 2021: Report for Azerbaijan (PDF). Mine Action Review. 2021. 348. 2022-10-15 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2022-06-25.
- "UN helping to demine Azerbaijani lands liberated from occupation". Report News Agency (ingilis). 2023-01-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-06-25.
- "Azerbaijan has long opposed the demining program of Halo Trust". 2020-08-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-01-13.
- "Baku Confiscates Afghanistan-Bound Mine Clearance Equipment | Eurasianet". eurasianet.org (ingilis). 2022-06-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-06-25.
- "Closure of the OSCE Office in Yerevan due to objections by Azerbaijan" (PDF). 2021-12-08 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2023-01-13.
- "Karabakh official accuses HALO Trust of spying for Turkey". Jamnews. 12 March 2021. 22 August 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 August 2021.
- "Two Azeri journalists and an official killed in landmine blast near Karabakh". www.reuters.com. 2021-06-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-06-14.
- "Agdam landmines | politico". www.politico.eu. 12 June 2021. 14 June 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 June 2021.
- "European Parliament resolution of 20 May 2021 on prisoners of war in the aftermath of the most recent conflict between Armenia and Azerbaijan". . 20 May 2021. 20 September 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 February 2022.
- "US Congress demands release of all Armenian POWs in Azerbaijan". news.am. 23 September 2021. 23 September 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 September 2021.
- "Azerbaijan: Armenian POWs Abused in Custody". hrw.org. Human Rights Watch. 13 March 2021. 24 April 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 September 2021.
- "Pashinyan about landmines". 2021-06-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-06-14.
- ""I am ready to take with me all mine field maps and I call on Aliyev to bring all captives" - Pashinyan". armenpress.am (ingilis). 2021-12-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-12-05.
- "JOINT MOTION FOR A RESOLUTION on prisoners of war in the aftermath of the most recent conflict between Armenia and Azerbaijan". www.europarl.europa.eu (ingilis). 2021-05-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-12-05.
- "20 Azerbaijani civilians, 7 troops killed in mine blasts since Karabakh truce". www.aa.com.tr. 2021-12-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-12-05.
- "British-made Aardvark mine flail vehicles in landmine clearance in Fuzuli". en.azvision.az. 2021-06-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-06-14.
- "President Ilham Aliyev: The accuracy of the maps provided by Armenia at the latest stage is only 25 percent" (ingilis). AZERTAC. 14 August 2021. 22 August 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 August 2021.
- "Statement of President Charles Michel following the trilateral meeting with President Ilham Aliyev and Prime Minister Nikol Pashinyan". www.consilium.europa.eu (ingilis). 2021-12-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-12-23.
- "Russian peacekeeper wounded in mine explosion in Nagorno-Karabakh". TASS. 2022-02-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-02-06.
- "Two Russian peacekeepers injured after vehicle hits mine in Karabakh". TASS. 2022-02-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-02-06.
- "Nagorny Karabakh's Female Deminers". iwpr.net (ingilis). 2023-03-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-12.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qarabag ve etraf eraziler en cox minalanmaya meruz qalmis regionlardan biri hesab olunur Minalar 1990 ci illerin evvellerinden beri Birinci Dagliq Qarabag muharibesi zamani ve ondan sonra hem Azerbaycan hem de Ermenistan quvveleri terefinden yerlesdirilmisdir En cox minalanmaya meruz qalmis eraziler Azerbaycan Ermenistan qosunlarinin temas xetti boyunca xususile Agdam Fuzuli ve Cebrayil rayonlari olmusdur Hem Azerbaycandan hem de Ermenistandan olan herbi ekspertlerin fikrince hemin erazilerde yer demek olar ki mina xalcalari ile ortulmusdur Bolge minalar ve partlamamis herbi sursatlar sebebinden dunyada adambasina dusen en yuksek qeza nisbetine malikdir Istehsal anbar ve istifadeQondarma Dagliq Qarabag Respublikasi resmi aciqlama vererek hec vaxt mina istehsal ve ixrac etmediyini 1995 ci ilden beri yeni minalar almadigini bildirmisdir Onlar iddia edirler ki mina anbarlari kecmis Sovet Ittifaqindan qalan minalardan ibaretdir PMN PMN 2 POMZ 2 TM 57 ve TM 62 2013 cu ilde Qondarma Dagliq Qarabag Respublikasinin Mudafie Ordusunun herbi quvveleri Ermenistan Azerbaycan qosunlarinin temas xetti boyunca daha cox mubahiseli erazinin serqinde ve simalinda piyada eleyhine minalar yerlesdirdiklerini bildiribler QurbanlarDagliq Qarabagda minalarda helak olan ve ya yaralanaraq zerer cekenlerin deqiq sayini demek mumkun deyil cunki Birinci Qarabag Muharibesinde elece de ondan sonraki dovrden 2000 ci ile qeder bas vermis partlama hadiseleri ile bagli tam melumat yoxdur Qondarma Dagliq Qarabag Sehiyye Nazirliyinin melumatina gore 1993 cu ilin iyunundan 1999 cu ilin mayina qeder minalar da daxil olmaqla partlayis qurbanlarinin sayi 687 180 olu ve 507 yarali olmusdur 1994 cu ildeki ateskesden 2004 cu ilin sonuna qeder 326 mina PHS itkisinin oldugu o cumleden 2000 ci ilden beri en azi 77 neferin yaralandigi bildirilir 2019 cu ile olan melumata gore Qizil Xac Komitesinin Dagliq Qarabagdaki missiyasi 747 mina qurbani faktini qeyde alib ki onlarin da 59 i mulki sexslerdir Ermenistan terefinin dediyine gore Dagliq Qarabagin ve Ermenistanin 60 kendinde texminen 69 min sakin problemden eziyyet cekir 2020 ci il Dagliq Qarabag ateskes razilasmasindan sonra herbi emeliyyatlar yekunlassa bele Dagliq Qarabag ve etraf rayonlarda mina partlayislari neticesinde 7 Azerbaycan herbcisi ve 18 mulki sexs helak olub 100 den cox insan yaralanib ICBL perspektivi 2003 cu ilde Landmine Monitor un verdiyi melumatlara gore Dagliq Qarabagda qeyde alinan mina partlayislari neticesinde 9 nefer helak olub 12 nefer yaralanib 2004 cu ilin ilk alti ayinda itkiler ehemiyyetli derecede artmisdir daha 30 zererceken qeyde alinmisdir partlayislar neticesinde ucu usaq olmaqla on bir nefer helak olub on doqquz nefer yaralanmisdir 1994 cu ilde elde olunan ateskesden sonra mina ve PHS qurbanlari azalmaga basladi 1995 ci ilde 86 1996 ci ilde 64 1997 ci ilde 25 1998 ci ilde 16 1999 cu ilde 30 nefer helak olub 2000 ci ilde on dord itki bes olu ve doqquz yarali 2001 ci ilde on doqquz itki dord olu ve on bes yarali ve 2002 ci ilde on yeddi itki hamisi yarali qeyde alinmisdir HALO ya gore itkilerin sayinin artmasi son illerde elde edilen kend teserrufati fealiyyetinin hedden artiq intensivlesmesinin neticesidir Fermerler kend teserrufati sahelerini artirmaga calisdiqca HALO ve Qondarma Dagliq Qarabag hokumetinin tovsiyelerine baxmayaraq daha cox subheli minalanmis eraziler sumlanmaga davam edirdi Regionda mina partlamasi ile bagli bas vermis ekser hadiseler tank ve masin eleyhine minalarla baglidir Dagliq Qarabagda adambasina dusen illik hadiselerin sayi Kamboca ve ya Efqanistan kimi minalardan cox tesirlenen diger olkelerle muqayisede ehemiyyetli derecede yuksekdir 2004 cu ilde zerercekenlerin umumi nisbeti her 10 000 sakine 2 5 neferi teskil edirdi 2004 cu ilde 25 insidentde 34 yeni mina PHS itkisi o cumleden on neferin olduyu ve 24 neferin yaralandigi bildirilmisdir daha doqquz nefer hadiselerde istirak edib lakin fiziki xesaret almayib Olenlerden ucu usaqdir Bu 2003 cu ilde qeyde alinmis 21 yeni mina PHS itkisinden daha ehemiyyetli artim demekdir 2004 cu ilde bas vermis 25 hadiseden 14 u avtomobil eleyhine minalarin yeddisi piyada eleyhine minalarin ve dordu PHS in payina dsur 2004 cu ilde minatemizleme emeliyyatlari zamani diqqetsizlik sebebinden bir minatemizleyici yaralanib 2005 ci ilde iyun ayina qeder bes mina PHS acilmasi hadisesi neticesinde bir nefer helak olmus uc nefer yaralanmisdir qezaya meruz qalan daha bir sexs xesaret almadan qurtulmusdur BMT nin perspektivi BMT nin Inkisaf Proqrami bildirir ki 1994 cu ilde etnik ermeni ve azerbaycanli quvveler arasinda 6 il fasilelerle davam eden munaqise bitdikden ve barisiq elde olunduqdan sonra Dagliq Qarabagin mubahiseli anklavi yaxinliginda minalarin partlamasi neticesinde 123 nefer olub 300 den cox insan yaralanib Axtaris ve temizlemeAxtaris Munaqisenin davam etdiyi erefelerde HALO Trust teskilati Dagliq Qarabagin mina tedqiqatini xeritelesdirilmesini ve isarelenmesini heyata keciren yegane qurum idi 2000 ci ilden beri onlar 10 kvadrat metr eraziden cox axtaris aparib kecirmis erazini ehate edirdi ve bu tedqiqat 2005 ci ilde davam edirdi HALO bildirir ki o tedqiq etdiyi butun subheli erazileri Tehlukeli Minalar isaresi ile qeyd edir elametler Temizlemeden sonraki sorgu bezi saytlarda numune esasinda aparilir cunki ekser eraziler temizlendikden derhal sonra tehvil verilir ve istifade olunur Qarabagla Azerbaycan arasindaki hazirki serhed xetti boyunca basdirilan minalarin sayi barede melumat yoxdur lakin melumdur ki munaqise basa catdiqdan sonra bir nece il erzinde her iki teref serhed boyu minalar duzurdu Hesab olunur ki Azerbaycan ve Ermenistan arasinda sulh sazisi imzalandiqda minalardan temizleme imkanlarinin daha boyuk olmasi teleb olunacaq ANAMA nciqlamalarina esasen 2020 ci ilin 10 noyabr tarixinden bir il erzinde isgaldan azad edilmis erazilerde Azerbaycan Respublikasinin Minatemizleme Agentliyi terefinden aparilan temizleme emeliyyatlari zamani 10 399 eded piyada eleyhine 4 496 eded tank eleyhine mina ve 12 535 eded partlamamis herbi sursat askar olunaraq zerersizlesdirilib Neticede 6 085 hektar erazi mina ve partlamamis herbi sursatlardan temizlenib Temizleme Qarabagda usaqlari mina ve PHS movzusunda maariflendiren mekteb plakatlari Qondarma Dagliq Qarabag Mudafie Ordusunda strateji ehemiyyet kesb eden mina sahelerinin temizlenmesi ile mesgul olan muhendis batalyonu movcud idi HALO Trust Boyuk Britaniyada yerlesen minalardan temizleme QHT Dagliq Qarabagda minatemizleme ile mesgul olan yegane teskilatdir 1995 ve 1996 ci illerde HALO Qarabagda qondarma yerli hakimiyyet orqanlari ucun minatemizleme potensiali yaradan 18 ayliq proqram heyata kecirdi Buraya bolgenin tedqiqi ve minalardan temizleyicilerin techiz edilmesi ve telimi daxildir Komandalar uc il erzinde temennasiz fealiyyet gostermis ve yuzlerle minani ugurla temizleyerken onlarin avadanliqlari siradan cixdigi ucun son donemler fealiyyetinde axsamalar musahide olunmusdu HALO 2000 ci ilde yeniden techizat layihesi elave telimlerin kecirilmesi ve Mina Temizleme Merkezinin yaradilmasi yolu ile potensiali guclendirmek meqsedile Qarabagda minalardan temizleme isini berpa etdi Mina Temizleme Merkezi minalar PHS ve tehlukesiz marsrutlarla bagli melumatlari toplayir ve bunu teleb eden her kesi xususen de Qarabagda fealiyyet gosteren diger QHT lere ve beynelxalq humanitar qurumlari muntezem melumatla temin edirdi Landmine Monitor un melumatina gore 2004 cu ilde HALO Tresti elle ve mexaniki minatemizleme yolu ile 3 6 kvadrat kilometr tesire meruz qalmis erazini ve 2005 ci ilde aprel ayina kimi daha 450 000 kvadratmetr erazini temizlemisdir O ekincilik erazilerinde temizlenme isini kompaktlasdirir ve kend teserrufati istehsali artdiqca artan mina qezalarini nezere alaraq fermerler ve yerli ehali ucun mina riski ile bagli maariflendirmeye yeniden diqqet yetirdi 2004 cu ilin sonuna BQXK 27 kendde ermeni sakinler ve usaqlari ucun tehlukesiz park ve oyun meydancalari yaratmisdi 2000 ci ilden 2003 cu ile qeder HALO 2 min kvadrat metrden cox minalanmaya meruz qalmis erazini elle temizledi 45 414 190 kv metr 11 222 09 acre doyus sahesinin temizlenmesi ile tedqiq edilmis 7 767 500 kv metr 1 919 4 acre ehate edib ve 2167 piyada eleyhine mina 977 avtomobil eleyhine mina ve 8710 PHS mehv edilib 2015 ci ilde ABS da yerlesen ozel aile fondu 2020 ci ile qeder Qarabagi minalardan ve diger partlamamis sursatlardan temizleme isine komek etmek meqsedile 4 milyon dollara qeder uygun maliyye ayirmagi ved edirdi 2021 ci ilin mart ayinda ANAMA ve BMT Inkisaf Proqrami arasinda Dagliq Qarabag munaqisesi zonasinin minalardan temizlenmesi uzre emekdasliq sazisi imzalanib Bu emekdasliq yeni deyil son 20 il erzinde ANAMA ve BMTIP birge 800 000 mina ve diger partlayici qurgunu mehv edib Azerbaycan Respublikasinin Minatemizleme Agentliyi bundan sonra Agentlik Azerbaycan Respublikasinin isgaldan azad olunmus erazilerinin habele muharibe ve herbi emeliyyatlarin tesirine meruz qalmis diger erazilerin kimyevi silah istisna olmaqla minalardan partlamamis herbi sursatdan terkibinde partlayici olan qurgulardan ve diger partlayici qaliqlardan bundan sonra minalardan ve herbi sursatdan temizlenmesi hemcinin onlarin muveqqeti saxlanilmasi dasinmasi zerersizlesdirilmesi sahesinde bundan sonra muvafiq sahe fealiyyet gosteren habele bu sahede diger zeruri islerin teskilini fealiyyetin planlasdirilmasini elaqelendirilmesini ve idare edilmesini heyata keciren publik huquqi sexsdir ANAMA oz selahiyyetleri daxilinde Azerbaycan Respublikasi vetendaslarinin minalardan ve partlayici qurgulardan eziyyet cekmedikleri bir muhit yaratmaga calisir Bu meqsede catmaq ucun agentlik minalardan temizleme qabiliyyetini artirmaga calisir Buna gore de Azerbaycanda mina eleyhine fealiyyetle elaqeli tedqiqat inkisaf prosesini tesviq etmek ucun Informasiya Texnologiyalari potensialini artirir Elave olaraq bas ofis partlayislar neticesinde meydana gelen olumle neticelenen qeza ve xesaretlerin sayini azaltmaq infrastrukturu berpa etmek ve yeniden qurmaq ve qida tehlukesizliyini temin etmek ucun mueyyen siyasetleri davam etdirir Bu tedbirler neticesinde mecburi kockunlerin yeniden vetenlerine qayida bileceyi gozlenilir ANAMA terefinden teklif olunan Partlayici Sursatlarin Tehlukesine dair Maariflendirme proqrami agentliyin qeyd olunan tehluke altinda yasayan yerli ehali arasinda partlayis neticesinde meydana gele bilecek tehlukeler barede biliyi artirmaq ucun qayda ve esasnameleri mueyyenlesdiren strateji hedeflerinden biridir Agentliyin tehsil proqrami 26 dan cox bolgede ve xususile cebhe bolgelerine yaxin erazilerde heyata kecirilir ANAMA Minatemizleme ve Mina Qurbanlarina Komek uzre Beynelxalq Etimad Fondu Cenevre Beynelxalq Humanitar Minalardan Temizleme Merkezi kimi bir sira beynelxalq teskilatlarla emekdasliq edir Agentlik hemcinin Xorvatiya ve Sloveniyanin muvafiq dovlet teskilatlari ile emekdasliq edir 25 yanvar 2013 cu ilde ANAMA Beynelxalq Miqrasiya Teskilati ile basqa bir muqavile imzaladi Bundan elave Agentlik 1999 cu ilden beri Birlesmis Milletler Inkisaf Proqrami ile emekdasliq edir HALO Trust fealiyyetlerine reaksiyalarAzerbaycan Azerbaycan Dagliq Qarabagin mubahiseli erazisinde Halo Trust terefinden minalardan temizleme fealiyyetine keskin sekilde qarsi cixib Aciqlamalarda qeyd edilir ki Ermenistan silahli quvvelerinin Azerbaycan erazilerini isgalini davam etdirir ve tesviq edir 2011 ci ilin iyulunda Azerbaycan hokumeti Dagliq Qarabagin mubahiseli erazisinde minalardan temizleme emeliyyatina etiraz olaraq teskilati qara siyahiya salib ve Azerbaycanda fealiyyetini qadagan edib Bundan elave Azerbaycan ATET in Irevan ofisinin humanitar minatemizleme ile bagli fealiyyetini dayandirmayinca onun mandatinin uzadilmasina raziliq vermekden imtina edib Ermenistan ve Dagliq Qarabag Qondarma DQR in prezidentinin xususi tapsiriqlar uzre numayendesi Boris Avaqyan iddia edib ki HALO Trust muharibe dovrunde mina sahelerinin xeritelerini Turkiye xususi xidmet orqanlarina satib ve bu onun fikrince 2020 ci ilin payizinda ikinci Qarabag muharibesi zamani Azerbaycanin ugurlu herbi emeliyyatlarina komek edib Ayvaqyan iddia edib ki bu teskilat mina tehlukesi olan erazileri tedqiq etmek behanesi ile Dagliq Qarabagin butun erazisinde kesfiyyat isleri aparib Muxalifetci deputat Naira Zohrabyan bu iddialari destekleyib HALO Trust oz novbesinde iddialari yalanlayib 2020 ci il Dagliq Qarabag muharibesinden sonra2021 ci il iyunun 4 de Kelbecer rayonunda minanin partlamasi neticesinde ikisi jurnalist olmaqla 3 mulki azerbaycanli helak olub 12 iyun 2021 ci il tarixinde Ermenistan 2020 ci il Dagliq Qarabag ateskes sazisine esasen saxlanilan 15 ermeni esirinin ekstradisiyasi muqabilinde evveller isgal olunmus Agdam rayonundaki mina sahelerinin xeritelerini Azerbaycana tehvil verib Ermenistanin bas naziri Nikol Pasinyan 2021 ci il iyunun 13 de feysbukda yayimlanan canli cixisinda bele deyib Biz minalanmis xeriteleri tehvil vermisik lakin bu bizde olan xeritelerin kicik bir hissesidir Pasinyan hemcinin beyan edib ki ateskes sazisinin 9 cu bendini ve Cenevre konvertasiyasini pozaraq Azerbaycanda hele de saxlanilan butun ermeni esirlerinin muqabilinde butun mina sahelerinin xeritelerini Azerbaycana vermeye hazirdir 2021 ci ilin iyun ayina qeder Azerbaycan Ikinci Qarabag muharibesinde doyusler basa catdiqdan sonra mina partlayislarinda yeddi esgerinin sehid oldugunu ve daha iyirmi mulki vetendasinin helak oldugunu bildirdi Azerbaycan terefi erazinin minalardan temizlenmesini suretlendirmek ucun Britaniya istehsali olan minaaxtaran masinlar alinaraq eraziye celb edilib 2021 ci il iyulun 3 de Azerbaycan qarsiliqli razilasmaya esasen hebsde olan 15 ermeni esgerini evveller isgal olunmus Fuzuli ve Zengilan rayonlarinda 92 mine yaxin tank ve piyada eleyhine minalarin yerlerini eks etdiren xeriteler muqabilinde tehvil verib Razilasma esasinda serbest buraxilan herbcilerin hamisi ateskesden sonra saxlanilan herbciler idi ve Ermenistanin Sirak rayonundan olanlar idi Ilham Eliyev 2021 ci il avqustun 14 de Ermenistanin teqdim etdiyi xeritelerin deqiqliyinin cemi 25 faiz oldugunu iddia edib Ilham Eliyev Nikol Pasinyan ve Carlz Misel arasinda 14 dekabr 2021 ci ilde Brusselde kecirilen ucterefli gorusden sonra yayilan birge beyanatda esas humanitar meselelerin hellinin vacibliyi vurgulanib Ermenistan terefi ise oz novbesinde qalan butun mina xeritelerinin tehvil verdiyini beyan edib 23 noyabr 2020 ci ilde Suqovusanda minanin partlamasi neticesinde Qondarma Dagliq Qarabag Respublikasinin Fovqelade Hallar Nazirliyinin dord emekdasi ve bir Rusiya sulhmeramlisi yaralanib Bundan elave Azerbaycan Silahli Quvvelerinin bir esgeri sehid olub 24 aprel 2021 ci ilde ayri bir insidentde Rusiya sulhmeramli kontingentinin masini tank eleyhine minaya dusub iki rus sulhmeramlisi orta derecede yaralanib Xankendi Lacin yolunda aksiyalar HALO nun resmi aciqlamalarina gore uzvlerinin islerini yerine yetirmesini cetinlesdirib IstinadlarSynovitz Ron Dying To Go Home Displaced Azerbaijanis Risk Mines Munitions To See Homeland ingilis Radio Free Europe Radio Liberty 18 February 2021 22 August 2021 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 22 August 2021 A Deadly New Chapter in Europe s Frozen Conflict Is Only Just Beginning www vice com ingilis 2023 03 12 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2023 03 12 Cookman Liz Nagorno Karabakh Land still laced with mines year after war www aljazeera com ingilis 2023 03 12 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2023 03 12 Nagorny Karabakh s Female Deminers iwpr net ingilis 2023 03 11 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2023 03 12 Mine Ban Policy Reports Monitor www the monitor org 2022 06 13 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2022 03 15 Clearing the Mines 2020 Report for Nagorno Karabakh PDF Mine Action Review 2020 1 2022 05 25 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 2022 06 25 Karabakh Enhances Defense Capabilities Asbarez com ingilis 2022 07 06 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2022 06 25 404 ICBL www icbl org 2020 11 11 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2020 11 11 Armenia s Mine Curse iwpr net ingilis 2021 08 17 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2022 03 15 Azerbaijan Hands Over Armenian Soldiers In Swap For Land Mine Maps ingilis Radio Free Europe Radio Liberty 3 July 2021 22 August 2021 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 22 August 2021 UN More Than 100 Killed By Mines Near Nagorno Karabakh Radio Free Europe Radio Liberty 8 April 2008 2020 11 12 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2020 11 11 The HALO Trust A charity specialising in the removal of the debris of war April 20 2010 2010 04 20 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Stephen M Bland Karabakh De mining Continues Amid Rising Tension 31 August 2017 7 March 2018 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 6 March 2018 Clearing the Mines 2021 Report for Azerbaijan PDF Mine Action Review 2021 348 2022 10 15 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 2022 06 25 UN helping to demine Azerbaijani lands liberated from occupation Report News Agency ingilis 2023 01 13 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2022 06 25 Azerbaijan has long opposed the demining program of Halo Trust 2020 08 11 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2023 01 13 Baku Confiscates Afghanistan Bound Mine Clearance Equipment Eurasianet eurasianet org ingilis 2022 06 25 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2022 06 25 Closure of the OSCE Office in Yerevan due to objections by Azerbaijan PDF 2021 12 08 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 2023 01 13 Karabakh official accuses HALO Trust of spying for Turkey Jamnews 12 March 2021 22 August 2021 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 22 August 2021 Two Azeri journalists and an official killed in landmine blast near Karabakh www reuters com 2021 06 13 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 06 14 Agdam landmines politico www politico eu 12 June 2021 14 June 2021 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 14 June 2021 European Parliament resolution of 20 May 2021 on prisoners of war in the aftermath of the most recent conflict between Armenia and Azerbaijan 20 May 2021 20 September 2023 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 22 February 2022 US Congress demands release of all Armenian POWs in Azerbaijan news am 23 September 2021 23 September 2021 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 23 September 2021 Azerbaijan Armenian POWs Abused in Custody hrw org Human Rights Watch 13 March 2021 24 April 2022 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 23 September 2021 Pashinyan about landmines 2021 06 13 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 06 14 I am ready to take with me all mine field maps and I call on Aliyev to bring all captives Pashinyan armenpress am ingilis 2021 12 05 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 12 05 JOINT MOTION FOR A RESOLUTION on prisoners of war in the aftermath of the most recent conflict between Armenia and Azerbaijan www europarl europa eu ingilis 2021 05 26 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 12 05 20 Azerbaijani civilians 7 troops killed in mine blasts since Karabakh truce www aa com tr 2021 12 05 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 12 05 British made Aardvark mine flail vehicles in landmine clearance in Fuzuli en azvision az 2021 06 13 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 06 14 President Ilham Aliyev The accuracy of the maps provided by Armenia at the latest stage is only 25 percent ingilis AZERTAC 14 August 2021 22 August 2021 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 22 August 2021 Statement of President Charles Michel following the trilateral meeting with President Ilham Aliyev and Prime Minister Nikol Pashinyan www consilium europa eu ingilis 2021 12 23 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 12 23 Russian peacekeeper wounded in mine explosion in Nagorno Karabakh TASS 2022 02 06 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2022 02 06 Two Russian peacekeepers injured after vehicle hits mine in Karabakh TASS 2022 02 06 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2022 02 06 Nagorny Karabakh s Female Deminers iwpr net ingilis 2023 03 11 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2023 03 12