Çexiya paytaxtını bəzən "Yüzqülləli şəhər" adlandırırlar. Praqada həqiqətən də çoxlu sayda qüllələr vardır; onların bir çoxu müxtəlif binaların tərkib hissəsi və ya ayrıca bir bina kimi inşa olunmuşdu. Onların içərisində məhz "Qara qüllə" ən qədim tikili hesab olunur. O Praqa qəsrinin şərq divarlarının bir fraqmenti sayılır. Kvadrat təməl üzərində qurulmuş qüllənin hündürlüyü 40 metrə yaxındır, onun yanındakı əlavə divarın uzunluğu isə 11 metrdir. Qüllə divarlarının qalınlığı iki yarım metrə, şimal tərəfdən isə hətta 3 metrəyə çatır.
Tarix
Qara qüllə I Sobeslavın şəxsi təşəbbüsü ilə Praqa qəsrinin şərq tərəfində giriş qapısı və əsas istinadgah kimi 1135-ci ildə inşa edilmişdir. Qüllənin Roman üslubunda yaradılması üçün möhkəm əsas lazım idi və buna görə də hələ I Brjetislavın hakimiyyəti dövründən qalmış daha qədim istehkamın təməli inşaat üçün istifadə olunmuşdur. Ali burqqraf binası ilə qonşu olduğu üçün, qüllə daha çox "Burqqraf qalası" adı ilə tanınırdı. Lakin çox keçmədən imperator IV Karlın əmri ilə qüllənin damı qızıl suyuna çəkilmiş qalay təbəqəsi ilə örtülmüş və o vaxtdan ona "Qızıl qüllə" adı verilmişdir və qəsrə yaxınlaşan hər bir şəxs, qarşısında imperator iqamətgahının yerləşdiyini bilirdi.
Qüllənin tikintisi XV əsrdə davam etdirilmişdir: belə ki damdakı masğallar və merlonlar çıxardılmış, damın hündürlüyü isə bir qədər artmışdır. Lakin 1541-ci ildə baş vermiş yanğın zamanı əsas hörülmə hissələri və damın kirəmitləri qaralmış, tikilinin özü isə qismən dağılmışdır. O vaxtdan bəri yenidən qurulmuş tikiliyə "Qara qüllə" adı verilmişdir. Bu ad, habelə onun xarici görünüşü bu gün də qalmaqdadır.
Qara qüllə başlanğıcda müdafiə tikilisi olduğundan, onun sonuncu üst mərtəbəsində qarovulçu yaşayırdı. Onu əsas vəzifəsi, şəhərdə baş verən yanğınları, eləcə də düşmən qoşunlarının şəhərə yaxınlaşmasını tez və vaxtında sakinlərə xəbərdarlıq etmək idi. Bütün tarix boyu qüllənin və qala divarlarının ətrafında heç bir döyüşün getməməsinin əsas səbəbi, çox güman ki, ətraf yamacların dik və sıldırımlı olması ilə əlaqələndirilir.
XVI əsrdə Qara qüllədə borcu olan şəxsləri yerləşdirmək üçün həbsxana yaradılmışdır, binanın zirzəmisində isə eşafot yerləşirdi. Həmçinin o da məlumdur ki, müxtəlif dövrlərdə burada tanınmış məhbuslar saxlanılırdı. Onların içərisində, 1547-ci ildə məhəllə qiyamına rəhbərlik etmiş Sikst Ottersford, imperator üçün arzuolunmaz mahnıları bəstələyən məşhur şair və musiqiçi Şimon Firbas və praqalı avantürist, kimyagər və kulinar Bavor Rodovskinin adlarını qeyd etmək olar. XIX əsrdə isə, Ağ dağ savaşında məğlub olmuş Pfaltslı Fridrix məhz bu qüllədə uzun müddət gizlənirdi. Ən maraqlısı isə odur ki, ötən əsrdə aparılan bərpa işləri zamanı, tikilinin gizli taxçalarının birində XVII əsrdə yaradılmış qırx italyan kareti aşkar edilmişdir.
Hazırda Qara qüllə Praqa qəsri muzeyinin saxlama yeri kimi fəaliyyət göstərir. Birinci mərtəbədə divara hörülmüş qədim qapıların, eləcə də qotika üslubunda hazırlsnmış piyada keçidinin izləri görünür. Qüllənin yaxınlığında yerləşən müşahidə terrası köhnə şəhərə enmək üçün istifadə olunan geniş pilləkənlərə gətirib çıxarır. Bu terras keçmişdə torpaqla örtülən bir çuxurun yerində inşa edilmişdi.
Ədəbiyyat
Ottův slovník naučný, heslo Černá věž. Sv. 6, str. 614.
Pavel Vlček. "Umělecké památky Prahy 4. - Pražský hrad a Hradčany". [Dále jen UPP4 - Pražský hrad a Hradčany] Umělecké památky Prahy (çex). Academia (Praha). (#cite_web_url); (#accessdate_missing_url)
İstinadlar
UPP4 - Pražský hrad a Hradčany, str. 159
. 2015-02-23 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-12-08.
UPP4 - Pražský hrad a Hradčany, str. 160
Avqust 11, 2021
qara, qüllə, praqa, qara, qüllə, çex, Černá, věž, praqa, qəsrinin, şərq, hissəsində, köhnə, qəsr, pilləkənlərinin, yaxınlığında, yerləşən, əsrə, edilən, memarlıq, abidəsi, qara, qülləČerná, věž50, ölkə, çexiyaşəhər, praqayerləşir, praqa, qəsrisifarişçi, sobesl. Qara qulle cex Cerna vez Praqa qesrinin serq hissesinde kohne qesr pillekenlerinin yaxinliginda yerlesen ve XII esre aid edilen memarliq abidesi Qara qulleCerna vez50 05 24 sm e 14 24 36 s u Olke CexiyaSeher PraqaYerlesir Praqa qesriSifarisci I SobeslavTikilme tarixi XII esr Vikianbarda elaqeli mediafayllarCexiya paytaxtini bezen Yuzqulleli seher adlandirirlar 1 Praqada heqiqeten de coxlu sayda qulleler vardir onlarin bir coxu muxtelif binalarin terkib hissesi ve ya ayrica bir bina kimi insa olunmusdu Onlarin icerisinde mehz Qara qulle en qedim tikili hesab olunur O Praqa qesrinin serq divarlarinin bir fraqmenti sayilir Kvadrat temel uzerinde qurulmus qullenin hundurluyu 40 metre yaxindir onun yanindaki elave divarin uzunlugu ise 11 metrdir Qulle divarlarinin qalinligi iki yarim metre simal terefden ise hetta 3 metreye catir Tarix RedakteQara qulle I Sobeslavin sexsi tesebbusu ile Praqa qesrinin serq terefinde giris qapisi ve esas istinadgah kimi 1135 ci ilde insa edilmisdir 2 Qullenin Roman uslubunda yaradilmasi ucun mohkem esas lazim idi ve buna gore de hele I Brjetislavin hakimiyyeti dovrunden qalmis daha qedim istehkamin temeli insaat ucun istifade olunmusdur Ali burqqraf binasi ile qonsu oldugu ucun qulle daha cox Burqqraf qalasi adi ile taninirdi Lakin cox kecmeden imperator IV Karlin emri ile qullenin dami qizil suyuna cekilmis qalay tebeqesi ile ortulmus ve o vaxtdan ona Qizil qulle adi verilmisdir ve qesre yaxinlasan her bir sexs qarsisinda imperator iqametgahinin yerlesdiyini bilirdi 3 Qullenin tikintisi XV esrde davam etdirilmisdir bele ki damdaki masgallar ve merlonlar cixardilmis damin hundurluyu ise bir qeder artmisdir Lakin 1541 ci ilde bas vermis yangin zamani esas horulme hisseleri ve damin kiremitleri qaralmis tikilinin ozu ise qismen dagilmisdir O vaxtdan beri yeniden qurulmus tikiliye Qara qulle adi verilmisdir Bu ad habele onun xarici gorunusu bu gun de qalmaqdadir Qara qulle baslangicda mudafie tikilisi oldugundan onun sonuncu ust mertebesinde qarovulcu yasayirdi Onu esas vezifesi seherde bas veren yanginlari elece de dusmen qosunlarinin sehere yaxinlasmasini tez ve vaxtinda sakinlere xeberdarliq etmek idi Butun tarix boyu qullenin ve qala divarlarinin etrafinda hec bir doyusun getmemesinin esas sebebi cox guman ki etraf yamaclarin dik ve sildirimli olmasi ile elaqelendirilir XVI esrde Qara qullede borcu olan sexsleri yerlesdirmek ucun hebsxana yaradilmisdir binanin zirzemisinde ise esafot yerlesirdi Hemcinin o da melumdur ki muxtelif dovrlerde burada taninmis mehbuslar saxlanilirdi Onlarin icerisinde 1547 ci ilde mehelle qiyamina rehberlik etmis Sikst Ottersford imperator ucun arzuolunmaz mahnilari besteleyen meshur sair ve musiqici Simon Firbas ve praqali avanturist kimyager ve kulinar Bavor Rodovskinin adlarini qeyd etmek olar XIX esrde ise Ag dag savasinda meglub olmus Pfaltsli Fridrix mehz bu qullede uzun muddet gizlenirdi En maraqlisi ise odur ki oten esrde aparilan berpa isleri zamani tikilinin gizli taxcalarinin birinde XVII esrde yaradilmis qirx italyan kareti askar edilmisdir Hazirda Qara qulle Praqa qesri muzeyinin saxlama yeri kimi fealiyyet gosterir Birinci mertebede divara horulmus qedim qapilarin elece de qotika uslubunda hazirlsnmis piyada kecidinin izleri gorunur Qullenin yaxinliginda yerlesen musahide terrasi kohne sehere enmek ucun istifade olunan genis pillekenlere getirib cixarir Bu terras kecmisde torpaqla ortulen bir cuxurun yerinde insa edilmisdi Edebiyyat Redakte Ottuv slovnik naucny heslo Cerna vez Sv 6 str 614 Pavel Vlcek Umelecke pamatky Prahy 4 Prazsky hrad a Hradcany Dale jen UPP4 Prazsky hrad a Hradcany Umelecke pamatky Prahy cex Academia Praha cite web url accessdate missing url Istinadlar Redakte UPP4 Prazsky hrad a Hradcany str 159 Praha stovezata virtualni prohlidka z prazskych vezi 2015 02 23 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2014 12 08 UPP4 Prazsky hrad a Hradcany str 160Menbe https az wikipedia org w index php title Qara qulle Praqa amp oldid 6042801, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
