Qaqauz xalqının problemləri haqqında ilk diskussiya 1980-ci illərin sonunda yarandı.
21 may 1989-cu ildə Qaqauz xalqının nümayəndələrinin birinci qurultayı keçirilmişdir. Beləliklə qaqauzların "Qaqauz Xalqı" adlı ictimai hərəkatı yarandı.
1989-cu il noyabrın 12-də Qaqauz xalqının nümayəndələrinin Fövqəladə qurultayı keçirildi, orada Moldova SSR-in tərkibində Qaqauz Muxtar Sovet Sosialist Respublikası elan edildi, amma ertəsi gün Moldova SSR Ali Sovetinin Rəyasət Heyəti Fövqəladə qurultayının qərarını ləğv edib onu konstitusiyaya zidd olduğunu adlandırdı.
Respublikanın elan edilməsi
1990-cı il avqustun 19-da Moldova SSR-in cənubi çöl xalq deputatlarının I qurultayı keçirildi, orada "Qaqauz xalqının Moldova Respublikasından azadlıq və müstəqillik haqqında bəyannamə" qəbul edildi və SSRİ tərkibində Qaqauziya Respublikası elan edildi. Avqustun 21-də Moldova SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin fövqəladə iclasında Respublikanın elan edilməsi qərarı qanunsuz, deputatların qurultayının keçirilməsi isə konstitusiyaya zidd saydı.
"Separatizmin qarşısını almaq" məqsədilə Moldova könüllülər dəstəsi milis dəstələrinin müşayiəti ilə Qaqauziyaya daxil oldu. Qaqauziyada səfərbərlik başlatıldı. Bu hadisələr "Qaqauziya yürüşü" adlandırıldı. Qaqauziya vətəndaş müharibəsi astanasında dayanmışdı, lakin Sovet Ordu hissələrinin gəlməsi qan tökülməsinin qarşısını aldı.
Respublikanın mövcudluğu
Bundan sonra Qaqauziya Respublikası dörd il ərzində tanınmıyan dövlət kimi mövcudluğunu davam etdirdi. Əsas dövlət hakimiyyəti orqanları formalaşdırılmışdır və fəaliyyət göstərirdi: Prezident, Ali Şura, nazirlik və idarələr, ordu (1990-1995-ci illərdə "Bucak" adlı xüsusi təyinatlı batalyon).
Qaqauziya həmin ildə elan olunan Dnestryanıdan fərqli olaraq, öz milli valyutasını yaratmamışdır.
Qaqauz Respublikasının mövcud olduğu bütün dövr ərzində rəhbəri Stepan Topal olmuşdur.
1994-cü ilin dekabr ayında Moldova Respublikası və Qaqauz Respublikası arasında əldə olunmuş razılıqlar əsasında Qaqauziya muxtariyyət hüququ altında Moldava Respublikasına dinc inteqrasiyası haqqında sənəd imzalanmışdır, proses 1995-ci ilin yayınadək həyata keçirilmişdir. O andan sonra Qaqauziya Respublikası Qaqauz Yeri adlı Muxtar quruma çevrildi.
Фёдор Ангели. ГАГАУЗСКАЯ АВТОНОМИЯ. ЛЮДИ И ФАКТЫ (1989-2005) (rusca) (20.08.1990).
ГАГАУЗИЯ - БД "Лабиринт" (рус.), База данных "Лабиринт. (rusca)
ГАГАУЗЫ ОБЪЯВИЛИ О СОЗДАНИИ СВОЕЙ РЕСПУБЛИКИ И ВЫХОДЕ ИЗ МОЛДОВЫ (рус.), Журнал «Власть» (20.08.1990).
Avqust 29, 2021
qaqauziya, respublikası, gagauz, respublikası, keçmiş, moldova, ərazisində, özünü, elan, etmiş, respublika, hüquqi, olaraq, 1990, ildən, 1994, ilədək, faktiki, olaraq, isə, 1995, ilə, qədər, mövcud, olmuşdur, 1994, ilin, dekabrı, 1995, ilin, iyul, tarixləri, ə. Qaqauziya Respublikasi qaq Gagauz Respublikasi kecmis Moldova SSR erazisinde oz ozunu elan etmis respublika huquqi olaraq 1990 ci ilden 1994 cu iledek faktiki olaraq ise 1995 ci ile qeder movcud olmusdur 1994 cu ilin dekabri 1995 ci ilin iyul tarixleri erzinde dinc yol ile Moldova Respublikasinin erazisine daxil edilmisdir Hazirda Qaqauziya adli muxtar erazidi qaq Gagauz Respublikasi Qaqauziya Respublikasi19 avqust 1990 23 dekabr 1994BayragiQaqauziyanin xeritesiStatusuTaninmayan dovletPaytaxtiKomratResmi dilleriQaqauz rus ve moldavPrezident 1991 1995Stepan TopalTarixi Yaranmasi19 avqust 1990 Suqutu23 dekabr 1994Erazisi Umumi1848Selefi XelefiMoldova Sovet Sosialist Respublikasi Qaqauziya Mundericat 1 Tarixi 1 1 Ilkin dovr 1 2 Respublikanin elan edilmesi 2 Respublikanin movcudlugu 3 Hemcinin bax 4 IstinadlarTarixi RedakteIlkin dovr Redakte Qaqauz xalqinin problemleri haqqinda ilk diskussiya 1980 ci illerin sonunda yarandi 21 may 1989 cu ilde Qaqauz xalqinin numayendelerinin birinci qurultayi kecirilmisdir Belelikle qaqauzlarin Qaqauz Xalqi adli ictimai herekati yarandi 1989 cu il noyabrin 12 de Qaqauz xalqinin numayendelerinin Fovqelade qurultayi kecirildi orada Moldova SSR in terkibinde Qaqauz Muxtar Sovet Sosialist Respublikasi elan edildi amma ertesi gun Moldova SSR Ali Sovetinin Reyaset Heyeti Fovqelade qurultayinin qerarini legv edib onu konstitusiyaya zidd oldugunu adlandirdi 1 Respublikanin elan edilmesi Redakte 1990 ci il avqustun 19 da Moldova SSR in cenubi col xalq deputatlarinin I qurultayi kecirildi orada Qaqauz xalqinin Moldova Respublikasindan azadliq ve musteqillik haqqinda beyanname qebul edildi ve SSRI terkibinde Qaqauziya Respublikasi elan edildi 2 Avqustun 21 de Moldova SSR Ali Soveti Reyaset Heyetinin fovqelade iclasinda Respublikanin elan edilmesi qerari qanunsuz deputatlarin qurultayinin kecirilmesi ise konstitusiyaya zidd saydi 3 Separatizmin qarsisini almaq meqsedile Moldova konulluler destesi milis destelerinin musayieti ile Qaqauziyaya daxil oldu Qaqauziyada seferberlik baslatildi Bu hadiseler Qaqauziya yurusu adlandirildi Qaqauziya vetendas muharibesi astanasinda dayanmisdi lakin Sovet Ordu hisselerinin gelmesi qan tokulmesinin qarsisini aldi Respublikanin movcudlugu RedakteBundan sonra Qaqauziya Respublikasi dord il erzinde taninmiyan dovlet kimi movcudlugunu davam etdirdi Esas dovlet hakimiyyeti orqanlari formalasdirilmisdir ve fealiyyet gosterirdi Prezident Ali Sura nazirlik ve idareler ordu 1990 1995 ci illerde Bucak adli xususi teyinatli batalyon Qaqauziya hemin ilde elan olunan Dnestryanidan ferqli olaraq oz milli valyutasini yaratmamisdir Qaqauz Respublikasinin movcud oldugu butun dovr erzinde rehberi Stepan Topal olmusdur 1994 cu ilin dekabr ayinda Moldova Respublikasi ve Qaqauz Respublikasi arasinda elde olunmus raziliqlar esasinda Qaqauziya muxtariyyet huququ altinda Moldava Respublikasina dinc inteqrasiyasi haqqinda sened imzalanmisdir proses 1995 ci ilin yayinadek heyata kecirilmisdir O andan sonra Qaqauziya Respublikasi Qaqauz Yeri adli Muxtar quruma cevrildi Hemcinin bax RedakteDnestryani muharibesiIstinadlar Redakte Fyodor Angeli GAGAUZSKAYa AVTONOMIYa LYuDI I FAKTY 1989 2005 rusca 20 08 1990 GAGAUZIYa BD Labirint rus Baza dannyh Labirint rusca GAGAUZY OBYaVILI O SOZDANII SVOEJ RESPUBLIKI I VYHODE IZ MOLDOVY rus Zhurnal Vlast 20 08 1990 Menbe https az wikipedia org w index php title Qaqauziya Respublikasi amp oldid 5146747, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
