Qafqaz xədicəgülü - (lat. Galanthus caucasicus (Baker) Grossh.) Nərgizçiçəyikimilər – (Amaryllidaceae J. St. –Hil.) fəsiləsinə aid bitki növü.
Galanthus caucasicus
IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu “Nəsli kəsilmək təhlükəsində olanlar” kateqoriyasına aiddir – EN B1ab (i, ii, v)c(i, ii, iii)+ 2b(i)c(ii,v). Azərbaycanın nadir, Qafqazın endemik növüdür.
Qısa morfoloji təsviri
Üzərində çiçək daşıyan gövdəsinin hündürlüyü 10-20 sm-dir və yarpaqlardan uzundur; çiçəkləmə dövründən sonra yarpaqlar böyüyür. Çoxillik ot bitkisidir. Soğanaq 15 mm hündürlükdə, 8-9 (10) mm diametrində, xaricdən parlaq-qonur pulcuqludur. Yarpaqları (çiçəkləmə dövründə) tünd-göy rəngdədir, xətvari, yastı və kütdür, alt tərəfdən fırlıdır, eni 7-15 (20) mm-dir. Çiçəkyanlığının xarici yarpaqcıqları əksinəyumurtaşəkili uzunsovdurlar, uzunluğu 10-20 (25) mm olub, daxili yarpaqcıqlardan uzundur; daxili əksinə yumurtaşəkilli-pazşəkilli yarpaqcıqların uc hissəsi dayaz oyuqludur. Çiçəkyanlığının xarici yarpaqları tərs-yumurtavari, uzunsov, 10-20 (25) mm uzunluğunda, daxildəkilərdən 2 dəfə uzundur. Daxildəkilər tərs – yumurtavari, pazşəkilli, dərin olmayan, oyuqlu, təpə hissəsində yaşıl ləkə var. Meyvəsi üç yuvalı, uzunsov və ya yumru, 7-25 mm uzunluqda, 4-20 mm enində, yaşıl, tam yetişən vaxtı sarı rənglidir. Toxumcaların sayı 6-27 arasında olur. BQ qərbi, BQ Quba sahəsinin rayonlarında aşağı və orta dağ qurşağında yayılmışdır. Meşələrdə, meşə talalarında, kolluqlar arasında bitir. Azərbaycan Respublikasının Qırmızı Kitabına daxil edilmiş nadir növdür.
Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri
Çiçəkləmə və meyvə əmələgəlmə dövrü fevral-mart (aprel) aylarına təsadüf edir. Soğanaqla, toxumla çoxalır. Aşağı və orta dağ qurşağında, meşədə, talada, koluqlar arasında rast gəlinir. Dekorativ bitkidir.
Yaşayış mühiti
Meşələrdə, meşə kənarında, kolluqlar arasında rast gəlinir.
Populyasiyası nadirdir, antropogen amillərdən asılıdır. Fraqmentləşmiş sahənin və yaşayış mühitinin keyfiyyətinin davamlı surətdə azlaması müşahidə olunur .
Məhdudlaşdırıcı amillər
Dekorativ bitki kimi yığılması, otların biçilməsi, mal – qara tərəfindən tapdalanması.
Mühafizə tədbirləri
Xüsusi qorunma tədbirləri görülməmişdir.
İstinadlar
Azərbaycan Respublikasının Qırmızı Kitabı. Nadir və nəsli kəsilməkdə olan bitki və göbələk növləri, II nəşr, Bakı-2013
Validə M. Əlizadə, Naibə P. Mehdiyeva, Vüqar N. Kərimov, Aidə Q. İbrahimova BÖYÜK QAFQAZIN BİTKİLƏRİ (Azərbaycan) Bakı 2019
↑ Ибадлы О.В. 2005
Конспект флоры Кавказа, 2006
Avqust 15, 2021
qafqaz, xədicəgülü, galanthus, caucasicus, baker, grossh, nərgizçiçəyikimilər, amaryllidaceae, fəsiləsinə, bitki, növü, galanthus, caucasicus, iucn, qırmızı, siyahısına, görə, növün, kateqoriyası, statusu, nəsli, kəsilmək, təhlükəsində, olanlar, kateqoriyasına. Qafqaz xedicegulu lat Galanthus caucasicus Baker Grossh Nergizciceyikimiler Amaryllidaceae J St Hil fesilesine aid bitki novu Galanthus caucasicus IUCN Qirmizi Siyahisina gore novun kateqoriyasi ve statusu Nesli kesilmek tehlukesinde olanlar kateqoriyasina aiddir EN B1ab i ii v c i ii iii 2b i c ii v Azerbaycanin nadir Qafqazin endemik novudur 1 2 Mundericat 1 Qisa morfoloji tesviri 2 Bioloji ekoloji ve fitosenoloji xususiyyetleri 2 1 Yasayis muhiti 2 2 Yayilmasi 2 3 Sayi ve tendensiyasi 2 4 Mehdudlasdirici amiller 2 4 1 Muhafize tedbirleri 3 IstinadlarQisa morfoloji tesviri RedakteUzerinde cicek dasiyan govdesinin hundurluyu 10 20 sm dir ve yarpaqlardan uzundur cicekleme dovrunden sonra yarpaqlar boyuyur Coxillik ot bitkisidir Soganaq 15 mm hundurlukde 8 9 10 mm diametrinde xaricden parlaq qonur pulcuqludur Yarpaqlari cicekleme dovrunde tund goy rengdedir xetvari yasti ve kutdur alt terefden firlidir eni 7 15 20 mm dir Cicekyanliginin xarici yarpaqciqlari eksineyumurtasekili uzunsovdurlar uzunlugu 10 20 25 mm olub daxili yarpaqciqlardan uzundur daxili eksine yumurtasekilli pazsekilli yarpaqciqlarin uc hissesi dayaz oyuqludur Cicekyanliginin xarici yarpaqlari ters yumurtavari uzunsov 10 20 25 mm uzunlugunda daxildekilerden 2 defe uzundur Daxildekiler ters yumurtavari pazsekilli derin olmayan oyuqlu tepe hissesinde yasil leke var 3 Meyvesi uc yuvali uzunsov ve ya yumru 7 25 mm uzunluqda 4 20 mm eninde yasil tam yetisen vaxti sari renglidir Toxumcalarin sayi 6 27 arasinda olur BQ qerbi BQ Quba sahesinin rayonlarinda asagi ve orta dag qursaginda yayilmisdir Meselerde mese talalarinda kolluqlar arasinda bitir Azerbaycan Respublikasinin Qirmizi Kitabina daxil edilmis nadir novdur 4 Bioloji ekoloji ve fitosenoloji xususiyyetleri RedakteCicekleme ve meyve emelegelme dovru fevral mart aprel aylarina tesaduf edir Soganaqla toxumla coxalir Asagi ve orta dag qursaginda mesede talada koluqlar arasinda rast gelinir Dekorativ bitkidir 3 Yasayis muhiti Redakte Meselerde mese kenarinda kolluqlar arasinda rast gelinir Yayilmasi Redakte Boyuk Qafqazin Quba ve qerb hisseleri Kicik Qafqazin simali ve merkezi 3 5 6 Sayi ve tendensiyasi Redakte Populyasiyasi nadirdir antropogen amillerden asilidir Fraqmentlesmis sahenin ve yasayis muhitinin keyfiyyetinin davamli suretde azlamasi musahide olunur 5 Mehdudlasdirici amiller Redakte Dekorativ bitki kimi yigilmasi otlarin bicilmesi mal qara terefinden tapdalanmasi 2 Muhafize tedbirleri Redakte Xususi qorunma tedbirleri gorulmemisdir Istinadlar Redakte Azerbaycan Respublikasinin Qirmizi Kitabi Nadir ve nesli kesilmekde olan bitki ve gobelek novleri II nesr Baki 2013 1 2 http redbook az options project amp id Qafqaz 20x C9 99dic C9 99g C3 BCl C3 BC olu kecid 1 2 3 Flora Azerbajdzhana 1952 Valide M Elizade Naibe P Mehdiyeva Vuqar N Kerimov Aide Q Ibrahimova BOYUK QAFQAZIN BITKILERI Azerbaycan Baki 2019 1 2 Ibadly O V 2005 Konspekt flory Kavkaza 2006Menbe https az wikipedia org w index php title Qafqaz xedicegulu amp oldid 5781493, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.