fbpx
Wikipedia

Qaçaq

Avqust 03, 2021

Bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyaya kömək edə bilərsiniz.
Əgər mümkündürsə, daha dəqiq bir şablondan istifadə edin.
Bu məqalə sonuncu dəfə 20 ay əvvəl Samral tərəfindən redaktə olunub. (Yenilə)

Qaçaq—Qaçaq hərəkatının üzvü.

Tarixi

Məhəmməd Əmin Rəsulzadə yazır: "İstilaya uğrayan, istismar olunan, əsarətdə yaşayan və məhv edilən xalqla, istismar edən, məhv edən rus imperialist rejimi arasında tarix boyunca mübarizə davam etmişdir. Lakin istismarçı və zalım rejimə qarşı aparılan mübarizə formaları müxtəlif olmuşdur. Passiv mübarizə yolu olsa da, bəzən məhkum xalq imperialist idarəsinə vergi verməməklə, onların istehsal etdikləri məhsulu almamaqla, məcburi işlərdən boyun qaçırmaqla öz etirazlarını bildirmişdir. Bəzi hallarda da idarə məmurlarını öldürməklə bunu həyata keçirmişdilər. Biz “Azərbaycanda kəndli hərəkatı” bölümündə bu hadisələrdən misallar vermişik. Azərbaycanda rus işğalçılarına qarşı üsyanlar əsasən Azərbaycan çar üsul-idarəsi tərəfindən işğal edildikdən sonra başlamışdır. Bu barədə biz “Azərbaycanda yeniləşmə hərəkatı” adlı kitabımızın “şair Zakir” bölümündə məlumat vermişik. Kəndli həyəcanları və üsyanları xüsusilə 1840-cı ildə çar tərəfindən təhkimçilik rejimi Azərbaycanda tətbiq edilərək bəylər torpağın tam sahibi, kəndlilər isə torpağa bağlı kölə olduqdan sonra ardı-arası kəsilmədən davam etmişdir.

Azərbaycanda qaçaq hərəkatı əsasən rus çar rejiminə və yerli zülmkarlara qarşı mübarizə prosesində meydana gəlmişdir. Azər xalqı öz gördükləri işlərlə igidlik və yenilməz qəhrəmanlıq dastanlarını yaradan qaçaqları sevmiş, tərifləmiş və qorumuşdur. Çünki qaçaqlar Azərbaycanın zülmdən qurtarması uğrunda mübarizə aparmışlar. Qaçaqların bəziləri dağlarda, bəziləri kəndlərdə, bəziləri də şəhərlərdə həyatlarını təhlükə altında qoymaqdan çəkinməyərək rus kazakları ilə vuruşmuşlar.

XIX əsrin ikinci yarısında igidlikləri ilə hörmət qazanan qaçaqlardan Qazaxda Kərəm, Balasöyün, İsfəndiyar, Gəncədə Dəli Alı, Qəmbər, Qarabağda Süleyman, Murtuza, Şuşada Məmməd bəy Kavaler, Zaqatalada Yusif, Zəngəzurda Nəbi, Nuxada Qutqaşenli Kərim Əfəndi oğlunu və başqalarını misal göstərə bilərik.

Biz bu əsərimizdə qazaxlı Qaçaq Kərəm, zəngəzurlu Qaçaq Nəbidən, gəncəli Dəli Alıdan və şuşalı Məmməd bəy Kavalerdən danışmaq istəyirik. Çünki, onlar Azərbaycanda çar zamanında rusların istibdadına qarşı aparılan qaçaqçılıq hərəkatının rəhbərlərindən olmuşlar.

Qaçaqçılıq hərəkatı XIX əsrin ikinci yarısında çar idarəsini qorxuya salacaq dərəcədə artmışdı. 1882, 1885 və 1890-cı illərdən sonra da bu hərəkat davam etmişdi. O illərdə Qubaya gələn Qafqaz hərbi qüvvələrinin komandanı və mülki idarənin xüsusi müfəttişi general Dondulov-Korsakov qaçaqlara qarşı mübarizə aparmaq üçün yerli idarə rəislərinə geniş səlahiyyət verməklə yanaşı, hərbi qüvvələrin də onlara yardım etməsini əmr etmişdi.

Peterburqda nəşr olunan “Narodnaya Volya” qəzeti 1885-ci ildə dövlət məmurlarını, mülk sahibi bəyləri qorxuya salan qaçaqlardan söz açaraq, Qafqazda “Qaçaq Kərəmin məmurları və bəyləri pərişan etdiyindən...” uzun-uzadı şikayət edirdi. 1888-ci ildə aralarında olan bir qaçağı qaçırtmaq üçün üsyan edən Quba həbsxanasının dustaqları qapıları sındırıb gözətçilər ilə vuruşaraq istədiklərinə nail oldular. Bu savaşda rus əsgərlərindən ikisi ölmüş, üçü də ağır yaralanmışdı.

Xülasə, rus çar idarəsinin heç bir tədbiri Azərbaycandakı qaçaqçılıq hərəkatının qarşısını ala bilmirdi (Azərbaycan tarixi, II cild, səh. 9; Qasımov. Qafqazda qaçaqlara qarşı mübarizə).

XIX əsrin axırlarındakı Azərbaycan qaçaqlarından üçünü əlimizdə olan məlumatlara və eşitdiklərimizə əsaslanaraq anlatmaq istəyirik. Zəngəzur və Naxçıvanda qorxmadan partizan müharibəsi aparan Qaçaq Nəbi Gəncə vilayəti, Zəngəzur qəzasının Aşağı Mollu kəndində (indiki Qubadlı) anadan olmuşdu. Yeddi nəfərdən ibarət ailəni atası çətinliklə dolandırırdı. Günlərin birində 16 yaşlı Nəbinin atasını bəy döyür. Bunu görən Nəbi bəyin üzərinə atılaraq onunla savaşır. Bəyin şikayətinə əsasən Nəbi həbs olunur. O, həbsdən qaçaraq həmfikirlərini ətrafına toplayır. Rus çar rejiminə və onun Azərbaycandakı əlaltıları olan bəylərə qarşı mübarizəyə başlayır. Nəbinin arvadı Həcər xanımla yanaşı baldızı Mehri xanım da bu mübarizədə yaxından iştirak edir.

Nəbi həbsxanadan qaçdıqdan sonra çar idarəsinin Azərbaycandakı əlaltıları olan mülkiyyət sahibi xan və bəylərin zülmündən cana gələn kəndlilərdən əli silah tutan bir hissəsi onun ətrafına toplanır. Nəbinin əsas düşmənləri çar rejimi, xanlar və bəylər idi. O bu mübarizədə kasıbları və onların hüquqlarını müdafiə edirdi. Nəbinin mübarizə apardığı ərazi Zəngəzur və Naxçıvan vilayətləri idi. Nəbinin müasirləri də Azərbaycanın başqa vilayətlərində qaçaqlıq hərəkatını davam etdirirdilər. Istismarçı imperializmə və rus çar rejiminə qarşı mübarizə aparan qaçaqlara xalq yaxından köməklik edir, onlarla fəxr edirdi. Xalq onları ərzaqla təmin edir, yeri gəldikdə gizlədirdi. Nəbi uzun müddət rus kazakları ilə vuruşur, sıxışdırıldığı zaman İrana və Türkiyəyə sığınırdı. Çar idarəsi bu hərəkatı yatırtmaq üçün bütün vasitələrə əl atırdı. 1894-cü il iyulun 20-də Nəbinin qardaşı Mehdi Gürcivan kəndində çar cəsusları tərəfindən öldürülür. Bu hadisədən sonra Nəbi Gürcivan kəndinə gələrək kazaklarla döyüşə girir, rus çar idarəsində xidmət edən ağaları öldürür və Arazı adlayaraq İrana keçir. Arvadı Həcər xanım Çiçəkli kəndində qalır. Rus idarəsinin cəsusları Həcərin Çiçəkli kəndində olduğunu xəbər tuturlar və Həcər bacısı Mehri ilə birlikdə həbs olunur. Gorusdakı qalada saxlanılır. Nəbi 1895-ci il oktyabrın 28-də Gorus qəsəbəsini öz dəstəsiylə əhatəyə alır, rus polkovnikindən Həcəri və baldızını tələb edir. Rus polkovniki Nəbinin bu tələbini yerinə yetirməyə məcbur olur (Həcərin dilindən söylənmişdir).

Qazamat istidi yata bilmirəm 

Ayaqda qandallar qaça bilmirəm, Açar urusdadır aça bilmirəm Mənim bu günümdə gələsən Nəbi, Qazamat dalını dələsən Nəbi.

Beləliklə Nəbi xalq qəhrəmanı oldu və xalq aşıqları onun haqqında dastanlar yaratdılar. Aşağıda bu dastanın bir neçə parçasını misal olaraq veririk: 

Qazamat dalında gizləndim yatdım Qoburnat gələndə sıçradım qalxdım Aynalı tüfəngi doldurdum, atdım Qoy mənə desinlər ay qacaq Nəbi, Arvadı özündən ay Qoçaq Nəbi...
  • * *

Nəbinin atlısı əllidir, beşdi, 

Qırx gözəl içində Həcəri seçdi, Güllələr urusun böyrünü deşdi, Qoy mənə desinlər ay qacaq Nəbi, Arvadı özündən ay qoçaq Nəbi...

Nəbi günlərin birində dəstəsilə mühasirəyə düşür. Buna baxmayaraq o, yoldaşlarını döyüşə cəsarətləndirir, mühasirəni yararaq qurtulurlar. Nəbi mindiyi məşhur boz atına belə deyir: 

Boz at səni sər tövlədə bağlaram Əgər məni bu davadan qurtarsan Ayağına qızıl, gümüş nallaram Qoy mənə desinlər ay qacaq Nəbi, Arvadı özündən ay qoçaq Nəbi...

Bu dastanın əsas mövzusu rus imperializminə qarşı aparılan azadlıq mübarizəsindən ibarətdir. Dastanda “Nəbi urusları burda qoymadı” misrası olduqca çox işlədilir.

1896-cı ilin mart ayında Nəbi Kərbaladan dönərkən Türkiyə ilə İran sərhəddi arasında olan Larni kəndində rus cəsusları tərəfindən əvvəlcədən hazırlanmış pusqunun qurbanı olur. Nəbinin xatirəsi indi də Azərlərin qəlbində yaşayır. Onun qəhrəmanlığını əks etdirən dastanlar söylənilir.

Çar idarəsinin qaçaqların ailəsinə etdiyi zülm heç bir insanlığa, heç bir ədalət qanunlarına sığmırdı.

Şair Zakiri təhqir etmək üçün Şuşanın komendantı Tarxanovun onun arvadını bir rus kəndlisinə ərə verməsi Azərbaycan tarixində yaddan çıxmayan hadisələrdəndir. Bəzi qaçaq arvadlarının rus əsgərlərinin təcavüzünə məruz qalması hələ də yaddan çıxmamışdır.

Tarixçilər yazırlar ki, XIX əsrdə partizan müharibəsinin əsasını qoyan Qafqaz müsəlmanları olmuşlar. Buna misal olaraq İmam Şamilin partizan hərəkatını göstərmək olar. Müəyyən bir kənd və qəsəbədə rus əsgərləri ilə döyüşə girən qaçaqlar bir müddət vuruşduqdan sonra yenə həmin ərazidə gizlənirdilər. Bu partizan hərəkatında ən çox işlədilən taktika idi. Azərbaycan qaçaqçılıq tarixində çox maraqlı bir hadisəyə rast gəlirik ki, o üsul, bizim dövrdə çox mənimsənilən üsullardandır. 1870-ci ilin axırlarında Qazax qəzasında Quşçu kəndinin ağaları İsgəndərbəyovların zülmünə qarşı kəndlilər öz etirazlarını bildirdilər. Bəylərə yardıma gələn rus kazakları üsyanı qanlı bir şəkildə yatırtdılar. Kəndlilər Tiflisdə yaşayan çar naibinə şikayət etmək üçün nümayəndə göndərmək istədilər. Rus məmurları və bəylər onların Tiflisə getmələrinə mane oldular. Onların arasından Mürsəlqulu adlı bir kəndli gecə qaçaraq Tiflisə və oradan da çar naibinin yaşadığı Qaçoridəki villasına gəlib çıxa bildi. Amma o, çar naibini heç yerdə tapa bilmədi. Hətta o, çar vəkilinin sarayına belə buraxılmadı. Buna görə Mürsəlqulu bir çarə düşündü. Paltarını neftlə islatdı. Çar vəkilinin sarayına yaxın bir yerdə gözlədi. Çar vəkili sarayından çıxıb arabasına mindiyi zaman Mürsəlqulu əynindəki paltara od vurdu. Bu vəziyyəti görən camaat köməyə gələrək Mürsəlqulunun yanan paltarını söndürdülər. Bunu görən çar vəkili onu yanına çağırır və nə üçün özünü yandırdığını soruşur. Mürsəlqulu Qazax qəzasının Quşçu kəndindəki çar məmurlarının zülmündən kəndlilərin təngə gəldiklərini, ölümə razı olduqlarını söyləyir. Beləliklə, Quşçu kəndinin camaatı ağaların zülmündən qurtulmuş olur. Bu hadisə Azərbaycanın bir çox yerlərinə yayıldıqdan sonra kəndlilər ağa və bəylərə qarşı üsyana qalxırlar.

Mənbə

  • Azərbaycan tarixi. II cild, səh. 206-207
  • Qasımov. Qafqazda qaçaqlara qarşı mübarizə, səh. 18
  • Əhməd Cəfər oğlu. Azəri ədəbiyyatında azadlıq mübarizəsi. İstanbul, 1932-ci il, səh. 19-33

İstinadlar

Həmçinin bax

Xarici keçidlər

  • Azərbaycan tarixində "Qaçaqçılıq" hərəkatı

Avqust 03, 2021
qaçaq, məqaləni, vikiləşdirmək, lazımdır, lütfən, məqaləni, ümumvikipediya, redaktə, qaydalarına, uyğun, şəkildə, tərtib, edin, məqalə, qaralama, halındadır, məqaləni, redaktə, edərək, vikipediyaya, kömək, edə, bilərsiniz, əgər, mümkündürsə, daha, dəqiq, şablo. Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyaya komek ede bilersiniz Eger mumkundurse daha deqiq bir sablondan istifade edin Bu meqale sonuncu defe 20 ay evvel Samral terefinden redakte olunub Yenile Bu meqalenin bezi melumatlarinin menbesi gosterilmemisdir Daha etrafli melumat ucun meqalenin muzakire sehifesine baxa ve meqaleye uygun formada menbeler elave edib Vikipediyani zenginlesdire bilersiniz avqust 2021 Qacaq Qacaq herekatinin uzvu Mundericat 1 Tarixi 2 Menbe 3 Istinadlar 4 Hemcinin bax 5 Xarici kecidlerTarixi RedakteMehemmed Emin Resulzade yazir Istilaya ugrayan istismar olunan esaretde yasayan ve mehv edilen xalqla istismar eden mehv eden rus imperialist rejimi arasinda tarix boyunca mubarize davam etmisdir Lakin istismarci ve zalim rejime qarsi aparilan mubarize formalari muxtelif olmusdur Passiv mubarize yolu olsa da bezen mehkum xalq imperialist idaresine vergi vermemekle onlarin istehsal etdikleri mehsulu almamaqla mecburi islerden boyun qacirmaqla oz etirazlarini bildirmisdir Bezi hallarda da idare memurlarini oldurmekle bunu heyata kecirmisdiler Biz Azerbaycanda kendli herekati bolumunde bu hadiselerden misallar vermisik Azerbaycanda rus isgalcilarina qarsi usyanlar esasen Azerbaycan car usul idaresi terefinden isgal edildikden sonra baslamisdir Bu barede biz Azerbaycanda yenilesme herekati adli kitabimizin sair Zakir bolumunde melumat vermisik Kendli heyecanlari ve usyanlari xususile 1840 ci ilde car terefinden tehkimcilik rejimi Azerbaycanda tetbiq edilerek beyler torpagin tam sahibi kendliler ise torpaga bagli kole olduqdan sonra ardi arasi kesilmeden davam etmisdir Azerbaycanda qacaq herekati esasen rus car rejimine ve yerli zulmkarlara qarsi mubarize prosesinde meydana gelmisdir Azer xalqi oz gordukleri islerle igidlik ve yenilmez qehremanliq dastanlarini yaradan qacaqlari sevmis teriflemis ve qorumusdur Cunki qacaqlar Azerbaycanin zulmden qurtarmasi ugrunda mubarize aparmislar Qacaqlarin bezileri daglarda bezileri kendlerde bezileri de seherlerde heyatlarini tehluke altinda qoymaqdan cekinmeyerek rus kazaklari ile vurusmuslar XIX esrin ikinci yarisinda igidlikleri ile hormet qazanan qacaqlardan Qazaxda Kerem Balasoyun Isfendiyar Gencede Deli Ali Qember Qarabagda Suleyman Murtuza Susada Memmed bey Kavaler Zaqatalada Yusif Zengezurda Nebi Nuxada Qutqasenli Kerim Efendi oglunu ve basqalarini misal gostere bilerik Biz bu eserimizde qazaxli Qacaq Kerem zengezurlu Qacaq Nebiden genceli Deli Alidan ve susali Memmed bey Kavalerden danismaq isteyirik Cunki onlar Azerbaycanda car zamaninda ruslarin istibdadina qarsi aparilan qacaqciliq herekatinin rehberlerinden olmuslar Qacaqciliq herekati XIX esrin ikinci yarisinda car idaresini qorxuya salacaq derecede artmisdi 1882 1885 ve 1890 ci illerden sonra da bu herekat davam etmisdi O illerde Qubaya gelen Qafqaz herbi quvvelerinin komandani ve mulki idarenin xususi mufettisi general Dondulov Korsakov qacaqlara qarsi mubarize aparmaq ucun yerli idare reislerine genis selahiyyet vermekle yanasi herbi quvvelerin de onlara yardim etmesini emr etmisdi Peterburqda nesr olunan Narodnaya Volya qezeti 1885 ci ilde dovlet memurlarini mulk sahibi beyleri qorxuya salan qacaqlardan soz acaraq Qafqazda Qacaq Keremin memurlari ve beyleri perisan etdiyinden uzun uzadi sikayet edirdi 1888 ci ilde aralarinda olan bir qacagi qacirtmaq ucun usyan eden Quba hebsxanasinin dustaqlari qapilari sindirib gozetciler ile vurusaraq istediklerine nail oldular Bu savasda rus esgerlerinden ikisi olmus ucu de agir yaralanmisdi Xulase rus car idaresinin hec bir tedbiri Azerbaycandaki qacaqciliq herekatinin qarsisini ala bilmirdi Azerbaycan tarixi II cild seh 9 Qasimov Qafqazda qacaqlara qarsi mubarize XIX esrin axirlarindaki Azerbaycan qacaqlarindan ucunu elimizde olan melumatlara ve esitdiklerimize esaslanaraq anlatmaq isteyirik Zengezur ve Naxcivanda qorxmadan partizan muharibesi aparan Qacaq Nebi Gence vilayeti Zengezur qezasinin Asagi Mollu kendinde indiki Qubadli anadan olmusdu Yeddi neferden ibaret aileni atasi cetinlikle dolandirirdi Gunlerin birinde 16 yasli Nebinin atasini bey doyur Bunu goren Nebi beyin uzerine atilaraq onunla savasir Beyin sikayetine esasen Nebi hebs olunur O hebsden qacaraq hemfikirlerini etrafina toplayir Rus car rejimine ve onun Azerbaycandaki elaltilari olan beylere qarsi mubarizeye baslayir Nebinin arvadi Hecer xanimla yanasi baldizi Mehri xanim da bu mubarizede yaxindan istirak edir Nebi hebsxanadan qacdiqdan sonra car idaresinin Azerbaycandaki elaltilari olan mulkiyyet sahibi xan ve beylerin zulmunden cana gelen kendlilerden eli silah tutan bir hissesi onun etrafina toplanir Nebinin esas dusmenleri car rejimi xanlar ve beyler idi O bu mubarizede kasiblari ve onlarin huquqlarini mudafie edirdi Nebinin mubarize apardigi erazi Zengezur ve Naxcivan vilayetleri idi Nebinin muasirleri de Azerbaycanin basqa vilayetlerinde qacaqliq herekatini davam etdirirdiler Istismarci imperializme ve rus car rejimine qarsi mubarize aparan qacaqlara xalq yaxindan komeklik edir onlarla fexr edirdi Xalq onlari erzaqla temin edir yeri geldikde gizledirdi Nebi uzun muddet rus kazaklari ile vurusur sixisdirildigi zaman Irana ve Turkiyeye siginirdi Car idaresi bu herekati yatirtmaq ucun butun vasitelere el atirdi 1894 cu il iyulun 20 de Nebinin qardasi Mehdi Gurcivan kendinde car cesuslari terefinden oldurulur Bu hadiseden sonra Nebi Gurcivan kendine gelerek kazaklarla doyuse girir rus car idaresinde xidmet eden agalari oldurur ve Arazi adlayaraq Irana kecir Arvadi Hecer xanim Cicekli kendinde qalir Rus idaresinin cesuslari Hecerin Cicekli kendinde oldugunu xeber tuturlar ve Hecer bacisi Mehri ile birlikde hebs olunur Gorusdaki qalada saxlanilir Nebi 1895 ci il oktyabrin 28 de Gorus qesebesini oz destesiyle ehateye alir rus polkovnikinden Heceri ve baldizini teleb edir Rus polkovniki Nebinin bu telebini yerine yetirmeye mecbur olur Hecerin dilinden soylenmisdir Qazamat istidi yata bilmirem Ayaqda qandallar qaca bilmirem Acar urusdadir aca bilmirem Menim bu gunumde gelesen Nebi Qazamat dalini delesen Nebi Belelikle Nebi xalq qehremani oldu ve xalq asiqlari onun haqqinda dastanlar yaratdilar Asagida bu dastanin bir nece parcasini misal olaraq veririk Qazamat dalinda gizlendim yatdim Qoburnat gelende sicradim qalxdim Aynali tufengi doldurdum atdim Qoy mene desinler ay qacaq Nebi Arvadi ozunden ay Qocaq Nebi Nebinin atlisi ellidir besdi Qirx gozel icinde Heceri secdi Gulleler urusun boyrunu desdi Qoy mene desinler ay qacaq Nebi Arvadi ozunden ay qocaq Nebi Nebi gunlerin birinde destesile muhasireye dusur Buna baxmayaraq o yoldaslarini doyuse cesaretlendirir muhasireni yararaq qurtulurlar Nebi mindiyi meshur boz atina bele deyir Boz at seni ser tovlede baglaram Eger meni bu davadan qurtarsan Ayagina qizil gumus nallaram Qoy mene desinler ay qacaq Nebi Arvadi ozunden ay qocaq Nebi Bu dastanin esas movzusu rus imperializmine qarsi aparilan azadliq mubarizesinden ibaretdir Dastanda Nebi uruslari burda qoymadi misrasi olduqca cox isledilir 1896 ci ilin mart ayinda Nebi Kerbaladan donerken Turkiye ile Iran serheddi arasinda olan Larni kendinde rus cesuslari terefinden evvelceden hazirlanmis pusqunun qurbani olur Nebinin xatiresi indi de Azerlerin qelbinde yasayir Onun qehremanligini eks etdiren dastanlar soylenilir Car idaresinin qacaqlarin ailesine etdiyi zulm hec bir insanliga hec bir edalet qanunlarina sigmirdi Sair Zakiri tehqir etmek ucun Susanin komendanti Tarxanovun onun arvadini bir rus kendlisine ere vermesi Azerbaycan tarixinde yaddan cixmayan hadiselerdendir Bezi qacaq arvadlarinin rus esgerlerinin tecavuzune meruz qalmasi hele de yaddan cixmamisdir Tarixciler yazirlar ki XIX esrde partizan muharibesinin esasini qoyan Qafqaz muselmanlari olmuslar Buna misal olaraq Imam Samilin partizan herekatini gostermek olar Mueyyen bir kend ve qesebede rus esgerleri ile doyuse giren qacaqlar bir muddet vurusduqdan sonra yene hemin erazide gizlenirdiler Bu partizan herekatinda en cox isledilen taktika idi Azerbaycan qacaqciliq tarixinde cox maraqli bir hadiseye rast gelirik ki o usul bizim dovrde cox menimsenilen usullardandir 1870 ci ilin axirlarinda Qazax qezasinda Quscu kendinin agalari Isgenderbeyovlarin zulmune qarsi kendliler oz etirazlarini bildirdiler Beylere yardima gelen rus kazaklari usyani qanli bir sekilde yatirtdilar Kendliler Tiflisde yasayan car naibine sikayet etmek ucun numayende gondermek istediler Rus memurlari ve beyler onlarin Tiflise getmelerine mane oldular Onlarin arasindan Murselqulu adli bir kendli gece qacaraq Tiflise ve oradan da car naibinin yasadigi Qacorideki villasina gelib cixa bildi Amma o car naibini hec yerde tapa bilmedi Hetta o car vekilinin sarayina bele buraxilmadi Buna gore Murselqulu bir care dusundu Paltarini neftle islatdi Car vekilinin sarayina yaxin bir yerde gozledi Car vekili sarayindan cixib arabasina mindiyi zaman Murselqulu eynindeki paltara od vurdu Bu veziyyeti goren camaat komeye gelerek Murselqulunun yanan paltarini sondurduler Bunu goren car vekili onu yanina cagirir ve ne ucun ozunu yandirdigini sorusur Murselqulu Qazax qezasinin Quscu kendindeki car memurlarinin zulmunden kendlilerin tenge geldiklerini olume razi olduqlarini soyleyir Belelikle Quscu kendinin camaati agalarin zulmunden qurtulmus olur Bu hadise Azerbaycanin bir cox yerlerine yayildiqdan sonra kendliler aga ve beylere qarsi usyana qalxirlar Menbe RedakteAzerbaycan tarixi II cild seh 206 207 Qasimov Qafqazda qacaqlara qarsi mubarize seh 18 Ehmed Cefer oglu Azeri edebiyyatinda azadliq mubarizesi Istanbul 1932 ci il seh 19 33Istinadlar RedakteHemcinin bax RedakteAzerbaycanda qacaq herekatiXarici kecidler RedakteAzerbaycan tarixinde Qacaqciliq herekatiMenbe https az wikipedia org w index php title Qacaq amp oldid 4922829, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.