Psixoaktiv maddələrin rekreativ istifadəsi (ing.Recreational drug use) — psixoloji aktiv maddələrin zövq və ya digər məqsədlər üçün tibbi göstəricilərlə əlaqəli olmayan dövri və ya epizodik istifadəsi. Bu istifadə çox vaxt fərdin ictimai fəaliyyəti ilə əlaqələndirilir, tipik nümunələr şənliklər, klublar və barlarda istifadədir. Preparatların istifadəsi, qanuni və qeyri-qanuni olmaqla iki yerə bölünür. Eyni zamanda, rekreativ preparat və ya rekreativ psixoaktiv maddə termini ilə də vurğulanır. Vaxtaşırı və ya bəzən zövq, məmnunluq hissi, o cümlədən sosial münasibətlər və qrup rekreasiyası üçün istifadə olunan bir dərman və ya maddədir.
Bir çox psixoaktiv maddələrin tez-tez istifadəsi bu maddələrdən asılılığı və müxtəlif sağlamlıq problemlərinə səbəb olur.
Rekreativ preparatlara — pivə, şərab və likörlər də daxil olmaqla bütün spirtli içkilər, marixuana və qaşiş; nikotin, qəhvə, çay və sərinləşdirici içkilər də daxil olmaqla bütün kofein məhsulları və resept ilə əlaqəli olmayan dərmanlar aiddir. 2015-ci ildə aparılan araşdırmalar nəticəsində, 15–65 yaş arası insanların təxminən 5% -nin ən azı bir dəfə qanunsuz narkotik istifadə etdiyi hesablanmışdır.
Bir çox tədqiqatçı narkotikin rekreativ istifadəsinin etiologiyasını araşdırmışdır. Genetik, şəxsiyyət növü, psixoloji problemlər, özünü müalicə, cinsiyyət, yaş, ani hiss, insanın təməl ehtiyacları, maraq, ailə və sevgi problemləri, məktəbdə və ya işdə uğursuzluqlar, sosial-iqtisadi streslər, həmyaşıdların təzyiqi, yetkinlik yaşına çatmayanların cinayətkarlığı, tarixi amillər və ya sosial-mədəni təsirlər ən geniş müşahidə olunan nəzəriyyələrdir.
Lakin, müşahidədə ortaq bir nəzəriyyəyə gəlinmədi. Bunun əvəzinə mütəxəssislər biopsikososial model tətbiq etməyə meyil etmişdir. Genetika, psixi sağlamlıq və ya travmatik təcrübələrdən asılı olmayaraq, müəyyən dərman növlərinin və narkotik maddələrin istifadəsində sosial amillər böyük rol oynayır.
Zərərlər
Ketamin
Bir çox psixoaktiv maddənin istifadəsinin sağlamlığa zərərlə əlaqəli olduğu göz qabağındadır. Psixoaktiv maddələrin rekreativ istifadəsinin zərərini, o cümlədən natamam öyrənilməmiş təsiri olan yeni maddələrin istifadəsini təsdiqləyən çoxsaylı tədqiqatlar mövcuddur. Bu maddələrin çox fərqli nəticələri ola bilər. Onların bir çoxunun istifadəsi ağır fiziki və zehni asılılığa, həmçinin müxtəlif fizioloji pozğunluqlara və xəstəliklərə səbəb ola bilər. Məsələn, uzun müddətli alkoqol istehlakı qaraciyər serozuna və ürək-damar sistemi xəstəliklərinə səbəb ola bilər, tütün çəkmə bəd-xassəli şişlərin meydana gəlməsinə kömək edir, ürək infarktı riskini artırır, opiat, barbituratlar, amfetaminlərin istifadəsi tez-tez psixoza, qaraciyər və böyrək funksiyalarına və digər problemlərə yol açır. Psixoaktiv maddələrin istifadəsindəki müəyyən bir təhlükə dozanın həddindən artıq aşılması ilə baş verir.
Sağlamlığa birbaşa zərərlə yanaşı, rekreativ dərmanların istifadəsi ilə HİV infeksiyası kimi müxtəlif infeksiyaların yayılması arasında əlaqə var.
Qeyd olunur ki, psixoaktiv maddələrin rekreativ istifadəsi çox vaxt cəmiyyətlə əlaqələndirilir. İstifadələr şənliklərdə, gəzintilərdə, tətildə, klublarda və ya digər rekreasiya məkanlarında baş verə bilər. Tezlik həftəlik istifadədən, aylıq, nadir, epizodik istifadəyə qədər dəyişə bilər. Bu maddələrin istifadəsinin yayılması olduqca yüksəkdir: məsələn, ABŞ-da əhalinin təxminən 9%-inin marixuananı sınamış olduğu hesablanmışdır. Rusiyada psixoaktiv maddələrin, xüsusən də spirtin rekreativ istifadəsi ilə bağlı problemlər uzun müddətdir davam edir. Dərman istifadəsi üçün yaş həddi azalır və fərqli dərmanların istifadəsinin nəticələri barədə məlumatlılıq səviyyəsi aşağıdır. Xüsusi bir narkotik mədəniyyəti belə mövcuddur.
Azərbaycanda istifadə
Azərbaycan Respublikası Qanunvericiliyinə əsasən ölkədə narkotik və psixotrop maddələrin istifadəsi və əkilməsi qeyri-qanunidir və həbs ilə nəticələnə bilər. Bununla yanaşı, narkotik maddələrin tanıdılması, təşviq edilməsi də qeyri-leqaldır, həbs və ya maddi cəza ilə müşahidə olunur.
J. Ayd, Frank. Lexicon of psychiatry, neurology, and the neurosciences (2nd). Amerika Birləşmiş Ştatları: Lippincott Williams & Wilkins. 2000. səh. 96. ISBN0781724686. 16 October 2013 tarixində . İstifadə tarixi: 4 may 2020.
The American Heritage. — Houghton Mifflin Company, 2007.
Mosby's Medical Dictionary, 8th edition. — Elsiever, 2009.
McGraw-Hill Concise Dictionary of Modern Medicine.. — The McGraw-Hill Companies, Inc., 2002.
Collins Cobuild Advanced Learner’s English Dictionary. New Digital Edition. — HarperCollins Publishers, 2008.
Nations, United. Global Overview of Drug Demand and Supply (PDF). Amerika Birləşmiş Ştatları: World Drug Report 2017. 2017. səh. 13. ISBN978-92-1-148291-1. 11 November 2020 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 4 may 2020.
May 14, 2023
psixoaktiv, maddələrin, rekreativ, istifadəsi, recreational, drug, psixoloji, aktiv, maddələrin, zövq, digər, məqsədlər, üçün, tibbi, göstəricilərlə, əlaqəli, olmayan, dövri, epizodik, istifadəsi, istifadə, çox, vaxt, fərdin, ictimai, fəaliyyəti, ilə, əlaqələn. Psixoaktiv maddelerin rekreativ istifadesi ing Recreational drug use psixoloji aktiv maddelerin zovq ve ya diger meqsedler ucun tibbi gostericilerle elaqeli olmayan dovri ve ya epizodik istifadesi 1 Bu istifade cox vaxt ferdin ictimai fealiyyeti ile elaqelendirilir tipik numuneler senlikler klublar ve barlarda istifadedir Preparatlarin istifadesi qanuni ve qeyri qanuni olmaqla iki yere bolunur Eyni zamanda rekreativ preparat ve ya rekreativ psixoaktiv madde termini ile de vurgulanir Vaxtasiri ve ya bezen zovq memnunluq hissi o cumleden sosial munasibetler ve qrup rekreasiyasi ucun istifade olunan bir derman ve ya maddedir 2 3 4 5 Adriaen Brauer The SmokersEdqar Deqa L Absinthe Bir cox psixoaktiv maddelerin tez tez istifadesi bu maddelerden asililigi ve muxtelif saglamliq problemlerine sebeb olur Rekreativ preparatlara pive serab ve likorler de daxil olmaqla butun spirtli ickiler marixuana ve qasis nikotin qehve cay ve serinlesdirici ickiler de daxil olmaqla butun kofein mehsullari ve resept ile elaqeli olmayan dermanlar aiddir 2015 ci ilde aparilan arasdirmalar neticesinde 15 65 yas arasi insanlarin texminen 5 nin en azi bir defe qanunsuz narkotik istifade etdiyi hesablanmisdir 6 Mundericat 1 Istifade 1 1 Zererler 2 Statistik gostericiler 3 Cemiyyet 3 1 Azerbaycanda istifade 4 Qalereya 5 IstinadlarIstifade Redakte Hindistan Kelketede marixuana ceken sexs Bir cox tedqiqatci narkotikin rekreativ istifadesinin etiologiyasini arasdirmisdir Genetik sexsiyyet novu psixoloji problemler ozunu mualice cinsiyyet yas ani hiss insanin temel ehtiyaclari maraq aile ve sevgi problemleri mektebde ve ya isde ugursuzluqlar sosial iqtisadi stresler hemyasidlarin tezyiqi yetkinlik yasina catmayanlarin cinayetkarligi tarixi amiller ve ya sosial medeni tesirler en genis musahide olunan nezeriyyelerdir Lakin musahidede ortaq bir nezeriyyeye gelinmedi Bunun evezine mutexessisler biopsikososial model tetbiq etmeye meyil etmisdir Genetika psixi saglamliq ve ya travmatik tecrubelerden asili olmayaraq mueyyen derman novlerinin ve narkotik maddelerin istifadesinde sosial amiller boyuk rol oynayir Zererler Redakte Ketamin Bir cox psixoaktiv maddenin istifadesinin saglamliga zererle elaqeli oldugu goz qabagindadir Psixoaktiv maddelerin rekreativ istifadesinin zererini o cumleden natamam oyrenilmemis tesiri olan yeni maddelerin istifadesini tesdiqleyen coxsayli tedqiqatlar movcuddur Bu maddelerin cox ferqli neticeleri ola biler Onlarin bir coxunun istifadesi agir fiziki ve zehni asililiga hemcinin muxtelif fizioloji pozgunluqlara ve xesteliklere sebeb ola biler Meselen uzun muddetli alkoqol istehlaki qaraciyer serozuna ve urek damar sistemi xesteliklerine sebeb ola biler tutun cekme bed xasseli sislerin meydana gelmesine komek edir urek infarkti riskini artirir opiat barbituratlar amfetaminlerin istifadesi tez tez psixoza qaraciyer ve boyrek funksiyalarina ve diger problemlere yol acir Psixoaktiv maddelerin istifadesindeki mueyyen bir tehluke dozanin heddinden artiq asilmasi ile bas verir Saglamliga birbasa zererle yanasi rekreativ dermanlarin istifadesi ile HIV infeksiyasi kimi muxtelif infeksiyalarin yayilmasi arasinda elaqe var Statistik gostericiler Redakte Olkeler uzre kisilerin tutun istifadesi Olkeler uzre qadinlarin tutun istifadesi Olkeler uzre spirtli ickilerin qebuluCemiyyet RedakteQeyd olunur ki psixoaktiv maddelerin rekreativ istifadesi cox vaxt cemiyyetle elaqelendirilir Istifadeler senliklerde gezintilerde tetilde klublarda ve ya diger rekreasiya mekanlarinda bas vere biler Tezlik heftelik istifadeden ayliq nadir epizodik istifadeye qeder deyise biler Bu maddelerin istifadesinin yayilmasi olduqca yuksekdir meselen ABS da ehalinin texminen 9 inin marixuanani sinamis oldugu hesablanmisdir Rusiyada psixoaktiv maddelerin xususen de spirtin rekreativ istifadesi ile bagli problemler uzun muddetdir davam edir Derman istifadesi ucun yas heddi azalir ve ferqli dermanlarin istifadesinin neticeleri barede melumatliliq seviyyesi asagidir Xususi bir narkotik medeniyyeti bele movcuddur Azerbaycanda istifade Redakte Azerbaycan Respublikasi Qanunvericiliyine esasen olkede narkotik ve psixotrop maddelerin istifadesi ve ekilmesi qeyri qanunidir ve hebs ile neticelene biler Bununla yanasi narkotik maddelerin tanidilmasi tesviq edilmesi de qeyri leqaldir hebs ve ya maddi ceza ile musahide olunur Qalereya Redakte Niderlandda marixuana satisi Kokain yarpaqlarindan cay Kokain Heb formali MDMA Rus vodkasiIstinadlar Redakte J Ayd Frank Lexicon of psychiatry neurology and the neurosciences 2nd Amerika Birlesmis Statlari Lippincott Williams amp Wilkins 2000 seh 96 ISBN 0781724686 16 October 2013 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 4 may 2020 The American Heritage Houghton Mifflin Company 2007 Mosby s Medical Dictionary 8th edition Elsiever 2009 McGraw Hill Concise Dictionary of Modern Medicine The McGraw Hill Companies Inc 2002 Collins Cobuild Advanced Learner s English Dictionary New Digital Edition HarperCollins Publishers 2008 Nations United Global Overview of Drug Demand and Supply PDF Amerika Birlesmis Statlari World Drug Report 2017 2017 seh 13 ISBN 978 92 1 148291 1 11 November 2020 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 4 may 2020 Menbe https az wikipedia org w index php title Psixoaktiv maddelerin rekreativ istifadesi amp oldid 6775547, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
