fbpx
Wikipedia

Provideniya buxtası

Provideniya buxtasıÇukot yarımadasının cənub-şərq sahillərində, Berinq dənizinə daxil olan Anadır körfəzində yerləşən buxta. sahillərində nisbətən iri və dayaz körfəz. İnzibati baxımından Rusiya Fererasiyası, Çukot Muxtar Dairəsi ərazisinə daxildir.

Provideniya buxtası
rus. Бухта Провидения
Ümumi məlumatlar
Tip Buxta (körfəz)
Sahil uzunluğu 34 km
Dərin yeri 150 m
Yerləşməsi
64°24′11″ şm. e. 173°20′53″ q. u.
Ölkə Rusiya Rusiya
Akvatoriyası
Provideniya buxtası
Provideniya buxtası
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Coğrafiya

Buxtaya giriş şərqdən Lısaya Qolova, qərbdən isə Lesovski burunları ilə daraldılır. Lısaya qolova buernu Çukotski burnundan 11 km şimal-qərbdən qərbdə yerləşir. Buxtanın eni girəcəkdə 8 km, uzunluğu isə orta xətt boyunca 34 km təşkil edir. Emma havanının yuxarısında eni 4 km, aşağı hissədə isə 2,5 km-dir. Buxta aşağı hissəsə şimal-şərqə, sonradan isə şimala yönəlir. Burada onun eni 2 kilometrə çatır. Buxtanın sıldırımlı sahilləri vardır. Sıldırımlı sahillərdə hündürlük 600—800 metrə çatır. Buxtada qabarmanın hündürlüyü 1 metrə çadır.Buxrta maydan oktyabra qədər buzdan azad olur. Onun girəcəyində dərinlik 34 metrə çatır. Maksimal dərinlik isə 150 metrdir. Son vaxtlar aparılan ölçmələr nəticəsində dərinliyin 18-20 azalması müşahidə edilmişdir.

Buxta daxilində bir neçə buxta vardır:Komsomolskaya buxtası (Emma havanı), Slavyanka buxtası, Xed buxtası, Vsadnik buxtası və Keşa buxtası.

Komsomolskaya buxtası Provideniya buxtasının girəcəyindən şərqdə yerləşir. Ölçüləri 1,5×6 km-dir. Dərinliyi 11–27 m arasında dəyişir. Onun sahillərində Provideniya və Ureliki yaşçayış məntəqələri yerləşir. Burda üstəlik «Provideniya buxtası» adlı hava limanıda fəaliyyət göstərir. Buxtaya giriş Puzin və Lixaçyov burunları ilə əhatələnir.

Slavyanka buxtası sakit bir ərazidə yerləşir. Buxtada olan Plover dili təbii dalğaqıran rolu oynayır. Provideniya buxtasının girəcəyindən 8 km aralıdadır. Plover dilinin sonucunda Qaydak burnu yerləşir.

US Coast Survey körfəzin şimalında Vsadnik buxtasının təsviriuni vermişdir. 1099-cu ildə isə Asiatic Pilot Vladimir və Keşa buxtalarının adını çəkir. onların dayazlıqlardan ibarət olmasını vurğulayır.

Yerli əhali

Plover dilində eskimoslara aid kənd vardır. US Coast Survey dil yaxınlığında Rirak qəsəbəsinin adını çəkir. 1928-ci ildən isə Ekka buxtası sahilində Uredlak qəsəbəsi xatılrladılır. sovetlər dönəmində əhali buradan Provideniya limanı ərazisinə köçürülmüşdür.

1881-ci ildə Aurel Krauze Plover körfəzində çukçalara aid Nasskatulok adlı yaşayış məntəqəsinin adını çəkir. Ancaq 1898-ci ildə Valdemar Boqoraz artıq bu yaşayış məntəqəsi haqqında məlumat vermir. Buxtanın digər sahillərində də yaşayış məntəqələri olmuşdur. Buxtanın şərqində Avan addlı kənd olmuşdur.

Bu yaşayış məntəqələri 1941-ci ildə sahil qoruma batareyalarının yerləşdirilməsi məqsədi ilə köçürülmüşdür. Bir mənbədə isə bu yaşayış məntəqələrinin 1950-ci illərə qədər körfəzin girəcəyində mövcud olması bildirilir.

Tarixi

Buxta 1660-cı ildə Kurbat İvanov tərəfindən kəşf edilmişdir. Bundan düz 200 il müddətində buxta adsız qalmışdır. 1848—1849-ci illərdə britaniyalı «Plover» gəmisinin kapitanı Tomas Mur buxtada qışlamışdır. 1848-ci ilin yanvarında Berinq dənizində itmiş Franklik ekspedisiyasını axtarmağa çıxır. 17 oktyabr 1848-ci ildə təhlükəsiz bir havana daxil olur. Birinci uğurlu qışlamadan sonra buxtanı Provideniya adlandırır. (Провидения).

1866—1867-cı ildə buxtada Western Union Telegraph Expedition işçiləri qışlamışdır. Buxta XIX əsrdən XX əsrə qədər ticarət və balina ovunu həyata keçirən gəmiçilərin görüşdüyü sevimli yer olmuşdur.

1875-ci ildə Serqey Tırtov «Qaydamak» gəmisində buxtaya daxil olmuş və burada dövlət inhisarlığının tətbiqinə çalışmışdır. O, sonradan şimala Laavrentiya körfəzinə yönəlmişdir.

1876-cı ilin 5 iyulunda andrey Novosilskinin rəhbərliyi altında «Vsadnik» gəmisi buxtaya daxil olur. O burada coğrafi ölçmələr aparmaqla yanaşı dövlət inhisarçılığının təmini üçün tədbirlər görer. Burda xarici ölkələrə aid gəmi aşkarlanmasada, yerlilərin xaricilərlə alverinin izlərini müəyyən edir. 1937-ci ildə şimal dəniz yolunun səyisi Otto Şmidt burada limanın inşasını vacib hesab etmişdir. Artıq 1940-cı ilin yayaında ilk gəmilər priçala yan almışdırlar. Burada Provideniya dəniz limanının inşası ilə Ureliki yaşayış məntəqəsi inşaf etmişdir.

Mənbə

  • Xəritə
  • Provideniya on Wikimapia
  • Provideniya photos 2016-10-10 at the Wayback Machine
  • Lake Istikhed
  • Provideniya Bay
  • Provideniya Bay looking toward the sea
  • Ureliki on Wikimapia
  • Ureliki photo gallery
  • More photos of Ureliki

provideniya, buxtası, çukot, yarımadasının, cənub, şərq, sahillərində, berinq, dənizinə, daxil, olan, anadır, körfəzində, yerləşən, buxta, sahillərində, nisbətən, dayaz, körfəz, inzibati, baxımından, rusiya, fererasiyası, çukot, muxtar, dairəsi, ərazisinə, dax. Provideniya buxtasi Cukot yarimadasinin cenub serq sahillerinde Berinq denizine daxil olan Anadir korfezinde yerlesen buxta sahillerinde nisbeten iri ve dayaz korfez Inzibati baximindan Rusiya Fererasiyasi Cukot Muxtar Dairesi erazisine daxildir Provideniya buxtasirus Buhta ProvideniyaUmumi melumatlarTip Buxta korfez Sahil uzunlugu 34 kmDerin yeri 150 mYerlesmesi64 24 11 sm e 173 20 53 q u Olke Rusiya RusiyaAkvatoriyasi Berinq deniziProvideniya buxtasiProvideniya buxtasi Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Cografiya 2 Yerli ehali 3 Tarixi 4 MenbeCografiya RedakteBuxtaya giris serqden Lisaya Qolova qerbden ise Lesovski burunlari ile daraldilir Lisaya qolova buernu Cukotski burnundan 11 km simal qerbden qerbde yerlesir Buxtanin eni girecekde 8 km uzunlugu ise orta xett boyunca 34 km teskil edir Emma havaninin yuxarisinda eni 4 km asagi hissede ise 2 5 km dir Buxta asagi hissese simal serqe sonradan ise simala yonelir Burada onun eni 2 kilometre catir Buxtanin sildirimli sahilleri vardir Sildirimli sahillerde hundurluk 600 800 metre catir Buxtada qabarmanin hundurluyu 1 metre cadir Buxrta maydan oktyabra qeder buzdan azad olur Onun gireceyinde derinlik 34 metre catir Maksimal derinlik ise 150 metrdir Son vaxtlar aparilan olcmeler neticesinde derinliyin 18 20 azalmasi musahide edilmisdir Buxta daxilinde bir nece buxta vardir Komsomolskaya buxtasi Emma havani Slavyanka buxtasi Xed buxtasi Vsadnik buxtasi ve Kesa buxtasi Komsomolskaya buxtasi Provideniya buxtasinin gireceyinden serqde yerlesir Olculeri 1 5 6 km dir Derinliyi 11 27 m arasinda deyisir Onun sahillerinde Provideniya ve Ureliki yascayis menteqeleri yerlesir Burda ustelik Provideniya buxtasi adli hava limanida fealiyyet gosterir Buxtaya giris Puzin ve Lixacyov burunlari ile ehatelenir Slavyanka buxtasi sakit bir erazide yerlesir Buxtada olan Plover dili tebii dalgaqiran rolu oynayir Provideniya buxtasinin gireceyinden 8 km aralidadir Plover dilinin sonucunda Qaydak burnu yerlesir US Coast Survey korfezin simalinda Vsadnik buxtasinin tesviriuni vermisdir 1099 cu ilde ise Asiatic Pilot Vladimir ve Kesa buxtalarinin adini cekir onlarin dayazliqlardan ibaret olmasini vurgulayir Yerli ehali RedaktePlover dilinde eskimoslara aid kend vardir US Coast Survey dil yaxinliginda Rirak qesebesinin adini cekir 1928 ci ilden ise Ekka buxtasi sahilinde Uredlak qesebesi xatilrladilir sovetler doneminde ehali buradan Provideniya limani erazisine kocurulmusdur 1881 ci ilde Aurel Krauze Plover korfezinde cukcalara aid Nasskatulok adli yasayis menteqesinin adini cekir Ancaq 1898 ci ilde Valdemar Boqoraz artiq bu yasayis menteqesi haqqinda melumat vermir Buxtanin diger sahillerinde de yasayis menteqeleri olmusdur Buxtanin serqinde Avan addli kend olmusdur Bu yasayis menteqeleri 1941 ci ilde sahil qoruma batareyalarinin yerlesdirilmesi meqsedi ile kocurulmusdur Bir menbede ise bu yasayis menteqelerinin 1950 ci illere qeder korfezin gireceyinde movcud olmasi bildirilir Tarixi RedakteBuxta 1660 ci ilde Kurbat Ivanov terefinden kesf edilmisdir Bundan duz 200 il muddetinde buxta adsiz qalmisdir 1848 1849 ci illerde britaniyali Plover gemisinin kapitani Tomas Mur buxtada qislamisdir 1848 ci ilin yanvarinda Berinq denizinde itmis Franklik ekspedisiyasini axtarmaga cixir 17 oktyabr 1848 ci ilde tehlukesiz bir havana daxil olur Birinci ugurlu qislamadan sonra buxtani Provideniya adlandirir Provideniya 1866 1867 ci ilde buxtada Western Union Telegraph Expedition iscileri qislamisdir Buxta XIX esrden XX esre qeder ticaret ve balina ovunu heyata keciren gemicilerin gorusduyu sevimli yer olmusdur 1875 ci ilde Serqey Tirtov Qaydamak gemisinde buxtaya daxil olmus ve burada dovlet inhisarliginin tetbiqine calismisdir O sonradan simala Laavrentiya korfezine yonelmisdir 1876 ci ilin 5 iyulunda andrey Novosilskinin rehberliyi altinda Vsadnik gemisi buxtaya daxil olur O burada cografi olcmeler aparmaqla yanasi dovlet inhisarciliginin temini ucun tedbirler gorer Burda xarici olkelere aid gemi askarlanmasada yerlilerin xaricilerle alverinin izlerini mueyyen edir 1937 ci ilde simal deniz yolunun seyisi Otto Smidt burada limanin insasini vacib hesab etmisdir Artiq 1940 ci ilin yayainda ilk gemiler pricala yan almisdirlar Burada Provideniya deniz limaninin insasi ile Ureliki yasayis menteqesi insaf etmisdir Menbe RedakteXerite Provideniya on Wikimapia Provideniya photos Arxivlesdirilib 2016 10 10 at the Wayback Machine Lake Istikhed Provideniya Bay Provideniya Bay looking toward the sea Ureliki on Wikimapia Ureliki photo gallery More photos of UrelikiMenbe https az wikipedia org w index php title Provideniya buxtasi amp oldid 5738958, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.