fbpx
Wikipedia

Polivinil spirti

Avqust 04, 2021

== Ümumi məlumat ==

Bir çox yüksək molekullu birləşmələr polimerləşmə reaksiyalarında kiçik molekullu birləşmələrdən sintez olunurlar. Lakin elə yüksək molekullu birləşmələr də vardır ki, onları birbaşa monomerlərdən sintez etmək mümkün deyil. Belə polimerlərdən biri də polivinil spirtidir. Polivinil spirtinin elementar quruluş vahidlərinə uyğun gələn vinil spirti monomeri sərbəst halda mövcud deyildir. Vinil spirti monomeri asetaldehidin enol-tautomeri olub, dərhal asetaldehidə çevrilir. Odur ki, polivinil spirti vinil spirti monomerinin polimerləşməsindən deyil, polivinil esterlərinin hidrolizi yolu ilə sintez olunur.

Polivinil spirti ilk dəfə 1924-cü ildə Almaniyada Hermann və Hehnel tərəfindən polivinilasetatın kaliumhidroksid iştirakı ilə etanolda hidrolizi üsulu ilə alınmışdır [1].

Polivinil spirti iysiz və dadsız, əsasən yarımşəffaf, ağ rəngli tozdur.

Hal-hazırda polivinil spirti bir çox üsullarla sintez olunur. Bu üsullara misal olaraq polivinil esterlərinin kiçikmolekullu alifatik spirtlərdə alkoholizini, turşuların iştirakı ilə polivinil esterlərinin alkoholizini, qələvilərin iştirakı ilə polivinil esterlərinin alkoholizini və polivinilesterlərinin su ilə hidrolizini qeyd etmək olar. Bununla belə, sənayedə polivinil spirti polivinil asetatdan ardıcıl proseslər nəticəsində alınır. Asetat qrupları susuz natrium metilat, yaxud sulu natrium hidroksid iştirakı ilə metanolla ester çevrilmələrində hidroliz olunur. Onun fiziki xassələri polimerləşmə dərəcəsi, və eləcə də, hidroliz dərəcəsindən asılıdır. Bu baxımdan polivinil spirti iki yerə ayrılır: qismən hidroliz olunmuş və tam hidroliz olunmuş [2].

Ümumiyyətlə, hidroliz dərəcəsindən və istehsal olunduğu regiondan asılı olaraq polivinil spirti müxtəlif adlarla tanınır. Bunlardan bəziləri aşağıdakılardır: Elvanol (Dupont), Movlol və Poval (Kuraray), Etenol, Poliviol, Vinol, Alvil, Alkoteks, Kovol, Gelvalol, Lemol, Moviol. Polivinil spirti üçün həmçinin aşağıdakı qısa adlar da işlədilir: PVA, PVAL, PVOH [3]. Polivinil spirti təbii məhsul deyil. O, sintetik polimerdir.

Sintezi

Polivinil spirtinin laboratoriyada sintezi üçün əsasən iki üsuldan istifadə olunur. Bu üsullardan biri polivinil asetatın turş mühitdə hidrolizi, digəri isə polivinil asetatın qələvi mühitdə hidrolizidir. Bu üsullar müxtəlif olduğu kimi reaksiya nəticəsində alınan məhsulların tərkibləri də müxtəlif olur. Belə ki, mineral turşuların iştirakı ilə alınmış polimerin sonradan çox diqqətlə yuyulması tələb edilir. Polimerdə hətta çox cüzi miqdarda turşu qalığının iştirak etməsi polivinil spirtinin termiki davamlılığını və həll olmasını aşağı salır [4].

Spirt mühitində polivinil esterlərinin qələvi iştirakı hidrolizi turş mühitdə hidrolizindəki çatışmamazlıqları aradan qaldırır. Alınmış polivinil spirti az miqdarda qələvidən asanlıqla yuyulub-təmizlənir. Odur ki, alınmış polimer turş mühitdə hidrolizlə alınan polivinil spirtindən daha davamlı olur. Elə bunu nəzərə alaraq biz polivinil asetatın qələvi mühitdə reaksiyası tərəfimizdən tədqiq olunmuşdur.

Transesterləşmə (Azərbaycan dilli ədəbiyyatlarda üsul yenidən efirləşmə adı ilə məlumdur) üsulu ilə polivinil spirtini almaq üçün 50 ml həcmdə NaOH-ın metanolda 1 faizli məhlulu qarışdırıcı, əks-soyuducu və damcı qıfı ilə təchiz olunmuş 500 ml-lik 3 boğazlı kolbaya tökülür və su hamamında 50 0C-yə qədər qızdırılır. Üzərinə 100 ml metanolda həll edilmiş 15 q polivinilasetatdan ibarət məhlul güclü qarışdırmaqla 30 dəqiqə ərzində damcı-damcı əlavə edilir. Transsesterləşmə dərhal baş verir və polivinil spirtinin çökməsi ilə müəyyən olunur. Əlavəetmə qurtardıqdan sonra qarışdırma daha 30 dəqiqə davam etdirilir. Toz çöküntü daha sonra filtrdən keçirilir, metanolla yuyulur və nəhayət 30-40 0C-də vakuumda qurudulur [5].

Reaksiyanın ümumi tənliyi aşağıdakı kimidir:

 

Reaksiyanın mexanizminə və xüsusiyyətinə nəzər saldıqda məlum olur ki, bu reaksiya zamanı polimerin polimerləşmə dərəcəsi dəyişmir. Çevrilmə elementar quruluş vahidlərində olan funksional qrupların kiçikmolekullu birləşmə ilə qarşılıqlı təsiri nəticəsində baş verir. Beləliklə polimer makromolekulunun əsas zəncirində kimyəvi rabitələr qırılmır, deməli, bu reaksiya polimeranoloji çevrilmə reaksiyalarındandır.

Eyni zamanda, onu da qeyd edək ki, reaksiya zamanı polivinil asetat hidrolizə uğrayır. Əlbəttə, hidroliz reaksiyasına əsasən neytrallaşma və efirləşmə (esterləşmə) reaksiyalarının məhsulları uğrayırlar, lakin bu reaksiya suyun iştirakı ilə gedir. Buradan belə nəticəyə gəlmək olar ki, hidroliz bu reaksiya üçün dəqiq yox ümumi addır. Lakin tədqiq olunan çevrilmə reaksiyası transesterləşməyə (yenidən efirləşməyə) aid oluna bilər. Məlumdur ki, yenidən efirləşmə spirtlərlə esterlər arasında baş verən reaksiya olub, ester molekulunda oksigen atomu ilə əlaqədə olan radikalın spirt molekulundakı üzvi radikalla mübadiləsi nəticəsində yeni spirt və esterin alınması ilə gedir. Verilmiş reaksiyada isə polivinil asetat, yəni polivinil esteri metil spirti ilə reaksiyaya daxil olub, yeni spirt – polivinil spirti və yeni ester – metil asetat əmələ gətirir. Bununla belə bəzi müəlliflər bu reaksiyanı sabunlaşma kimi izah edirlər. Halbuki, sabunlaşma reaksiyasının son məhsullarından biri spirt olsa da, başlanğıc maddələr ester və sudur. Verilmiş reaksiyada isə başlanğıc maddələrdən biri ester (polivinilasetat) olsa da, digəri su deyil, spirtdir. Digər tərəfdən isə spirt iştirakı ilə yan qrupların parçalanması getdiyindən, bu reaksiyanı alkoholiz kimi də qələmə verirlər ki, bu anlayış isə daha çox polikondensləşmə zamanı əlavə maddə kimi ayrılan spirtlərin iştirakı ilə polimerlərin destruksiyasını təsvir etmək üçün işlədilir. Odur ki, verilən variantlar içərisində transesterləşmə (yenidən efirləşmə) daha münasibdir.

Reaksiyanın mexanizmi

İndi isə reaksiyanın necə getdiyini aydınlaşdıraq. Təcrübədən göründüyü kimi, reaksiyanın getməsi üçün qələvidən istifadə olunur. Bildiyimiz kimi qələvi ilə spirtlərin qarşılıqlı təsirindən alkoholyat alınır. Lakin bunun üçün reaksiya nəticəsində əmələ gələn suyu benzolla azeotrop qarışıq şəklində ayırmaq lazımdır. Çünki spirt və suyun turşuluqları yaxın olduğundan reaksiya dönən olub yenidən qələvi və spirt alına bilər [6].

 

Lakin verilmiş şəraitdə qələvinin miqdarı çox az olduğundan alınan alkoholyatın yenidən su ilə reaksiyaya daxil olub qələvi verməsi ehtimalı çox azdır. Beləliklə, alkoholyat spirt məhlulunda CH3O- və Na+ ionları şəklində paylanır. Reaksiyanın getməsinə də məhz CH3O- ionları səbəb olur. Belə ki, polivinilasetatın karbonil qrupunun karbon atomu elektromənfi oksigen atomu ilə rabitədə olduğundan qismən müsbət yükə malik olur, anion (CH3O-) isə məhz həmin karbon atomu ilə öz elektron cütü hesabına əlaqə yaradır. Karbonla oksigen arasındakı π-əlaqənin elektron cütü isə oksigen atomuna doğru sıxlaşaraq onda mənfi yükün yaranmasına səbəb olur.

 

Alınan makroanion digər spirt molekulu ilə qarşılıqlı təsirdə olur. Bu zaman spirt molekulunun protonu fəza çətinliyi olduğu üçün polivinilasetatın mənfi yüklü oksigeni ilə yox, daha əlverişli mövqedə olan digər oksigen atomu ilə kimyəvi rabitə yaradır.

 

Protonun oksigenlə əlaqə yaratması hidrogenin boş orbitalı və oksigenin qoşa elektronları hesabına baş verdiyindən oksigendə müsbət yük meydana gəlir. Beləliklə, müsbət yüklü oksigenlə karbon arasındakı kimyəvi əlaqənin elektron qoşaları oksigen atomuna keçir, karbonla oksigen arasındakı rabitə qırılır. Karbon atomunun boş qalan orbitalı isə mənfi yüklü oksigenin elektron qoşaları hesabına dolur və karbonla oksigen arasında yenidən ikiqat rabitə yaranır.

 

Nəticədə metilasetat molekulu ayrılır.

Bildiyimiz kimi polimer makromolekulunun reaksiyada iştirak edən ən kiçik hissəsi elementar quruluş vahididir. Bir zəncirdə olan reaksiyada iştirak etmiş elementar quruluş vahidlərinin sayı polimerin kimyəvi çevrilmə dərəcəsini müəyyən edir ki, verilmiş reaksiyada bu anlayış hidroliz dərəcəsi adı ilə tanınır. Polivinil spirtinin spirt məhlulundan ayrılması başlanğıc polimerin 60% hidroliz dərəcəsindən sonra müşahidə olunur. Yəni hidroksil qruplarının miqdarı artdıqca polivinil spirti ağ yaxud krem rəngli narın toz və ya qranullar şəklində reaksiya mühitindən ayrılır. Çünki polivinil spirti biratomlu kiçik molekullu spirtlərdə həll olmur.

Polivinil spirtindən fərqli olaraq polivinilasetat digər polyar üzvi həlledicilərdə olduğu kimi, metanolda da həll olur. Bu isə həm reaksiyanın getməsi, həm də reaksiya məhsulunun reaksiyanın başlanğıc maddələrindən ayrılması baxımından əhəmiyətlidir. Lakin yuxarıda qeyd etdiyimiz kimi asetat qruplarının 60% hidrolizindən sonra yeni alınan polimer çökməyə başlayır [7, 9]. Bu isə tam hidroliz olunmuş polivinil spirti yox, vinilasetat və vinil spirtinin birgə polimeridir. Elə bu səbəbdən də, reaksiyaya polivinilasetat məhlulunun əlavə edilməsi dayandırıldıqdan sonra da daha 30 dəqiqə müddətində məhlul qarışdırılır. Qeyd edilənlər onu deməyə əsas verir ki, reaksiya müddətini dəyişməklə əmələ gələn polimerin xassələrini dəyişmək mümkündür.

Xassələri

Polivinil asetatdan polivinil spirtinin alınması reaksiyası polimeranoloji çevrilmə olduğundan onun zəncirinin quruluşu dəyişmir. Belə ki, ataktik quruluşa malik olan polivinilasetatdan alınan polivinil spirti də ataktik quruluşa malik olur.

 
Polivinil asetat


 
Polivinil spirti

Həmçinin, polivinilasetatın elementar quruluş vahidlərinin birləşmə qaydasına uyğun olaraq polivinil spirtində də elementar quruluş vahidləri əsasən "baş-quyruğa" ardıcıllığı ilə birləşmiş olurlar. Bununla yanaşı makromolekullarda 1-2% "baş-başa" birləşmə də müşayət olunur.

Makromolekulyar zəncirin quruluşunun eyni olmasına baxmayaraq polivinil spirti faza halına görə polivinil asetatdan fərqlənir. Belə ki, polivinil spirti ataktik olmasına baxmayaraq OH qruplarının kiçik ölçülü olması səbəbindən onun kristallaşması müşahidə olunur. Bu, eynilik dövrü 0,55 nm olan monoklinik sistemdə və transplanar konformasiyaya uyğun olaraq baş verir. Polivinil spirti təqribən 60% kristallaşma dərəcəsinə malikdir [8]. Halbuki, makromolekulda polyar OH- qruplarının olması polivinil spirtində potensial çəpərin qiymətini artırır və çevikliyi azaldır ki, bu isə öz növbəsində kristallik quruluşun yaranmasına mənfi təsir göstərir.

Polivinil spirtinin şüşələşmə temperaturu 850C, ərimə temperaturu 2600C-dir. Lakin 1300C-dən yuxarı temperaturda o, termiki destruksiyaya uğrayır [8].

Polivinil spirtinin əsas xassələri çox reaktiv qrup olan və hidrogen rabitələri yarada bilən hidroksil qruplarının yüksək sıxlığı ilə müəyyən edilir. OH- qruplarının olması onun suda həll olmasına da şərait yaradır. Ümumiyyətlə, o, hidrogen əlaqəsi yarada bilən bütün qruplarla güclü qarşılıqlı təsirdə olur. Molekullararası hidrogen əlaqələrinə yüksək meylliliyi səbəbindən suda məhlulları çox özlü olur, 5% tipik polivinil spirti məhlulunun pH-ı 5-6,5 arasında dəyişir. Sıxlığı orta hesabla 1,3 q/sm3-dir. Polivinil spirti isti su ilə yanaşı, həmçinin, qlikollarda, qliserində yaxşı həll olur. Universal üzvi həlledicilərin, neftin, yağın təsirinə qarşı çox davamlıdır. Onun yüksək örtük əmələ gətirmək, emulsiyalaşma, yapışdırıcı xassəsləri var. Nəmlik olmadıqda polivinil spirtindən hazırlanmış örtük molekulyar oksigeni keçirmir. Zəhərli deyil.

Polivinil spirti həqiqi biodeqradasiyaya uğraya bilən yeganə vinil polimeridir. Belə ki, o, bakteriyaların təsiri altında və kompleks mexanizmə uyğun olaraq tamamilə CO2 və H2O-ya çevrilir [8].

Beləliklə, təqdim olunan tədqiqat işində mühitin pH-dan asılı olaraq alınan polimerlərin fərqli kimyəvi və fiziki xassələri müəyyən olunmuşdur. Bu isə həmin polimerlərin örtük materialı kimi istifadəsinə imkan yarada bilər.


Ədəbiyyat

  1. Ogur E. "Polyvinyl Alcohol: Materials, Processing and Applications" UK. Rapra-2005
  2. Saxena S.K. "Polyvinil alcohol chemical and technical assessment" FAO-2004
  3. Лосев И.П. "Химия синтетических полимеров" Москва-1964
  4. Brown D.& oth "Polymes Synthesis: Theory and Practice" Springer-2004
  5. Məhərrəmov A.M. "Üzvi kimya" Bakı universiteti nəşriyyatı-2006
  6. Əkbərov O.H., Əzizov A.Ə., Əkbərov E.O. "Yüksək molekullu birləşmələr kimyası" Bakı universiteti nəşriyyatı-2007
  7. Yves Gnanou, Michel Fontanille "Organic and physical chemistry of polymers" John Wiley & Sons inc. 2008
  8. Əkbərov O.H., Əkbərov E.O. "Yüksək molekullu birləşmələr kimyasından praktikum" Bakı universiteti nəşriyyatı-2002

Xarici keçidlər

  • MSDS
  • Listed as a plastic by the Society of the Plastics Industry 2008-08-21 at the Wayback Machine
  • Who food additives series: POLYVINYL ALCOHOL
  • Polivinil spirti

Avqust 04, 2021
polivinil, spirti, məqaləni, vikiləşdirmək, lazımdır, lütfən, məqaləni, ümumvikipediya, redaktə, qaydalarına, uyğun, şəkildə, tərtib, edin, ümumi, məlumat, çox, yüksək, molekullu, birləşmələr, polimerləşmə, reaksiyalarında, kiçik, molekullu, birləşmələrdən, si. Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Umumi melumat Bir cox yuksek molekullu birlesmeler polimerlesme reaksiyalarinda kicik molekullu birlesmelerden sintez olunurlar Lakin ele yuksek molekullu birlesmeler de vardir ki onlari birbasa monomerlerden sintez etmek mumkun deyil Bele polimerlerden biri de polivinil spirtidir Polivinil spirtinin elementar qurulus vahidlerine uygun gelen vinil spirti monomeri serbest halda movcud deyildir Vinil spirti monomeri asetaldehidin enol tautomeri olub derhal asetaldehide cevrilir Odur ki polivinil spirti vinil spirti monomerinin polimerlesmesinden deyil polivinil esterlerinin hidrolizi yolu ile sintez olunur Polivinil spirti ilk defe 1924 cu ilde Almaniyada Hermann ve Hehnel terefinden polivinilasetatin kaliumhidroksid istiraki ile etanolda hidrolizi usulu ile alinmisdir 1 Polivinil spirti iysiz ve dadsiz esasen yarimseffaf ag rengli tozdur Hal hazirda polivinil spirti bir cox usullarla sintez olunur Bu usullara misal olaraq polivinil esterlerinin kicikmolekullu alifatik spirtlerde alkoholizini tursularin istiraki ile polivinil esterlerinin alkoholizini qelevilerin istiraki ile polivinil esterlerinin alkoholizini ve polivinilesterlerinin su ile hidrolizini qeyd etmek olar Bununla bele senayede polivinil spirti polivinil asetatdan ardicil prosesler neticesinde alinir Asetat qruplari susuz natrium metilat yaxud sulu natrium hidroksid istiraki ile metanolla ester cevrilmelerinde hidroliz olunur Onun fiziki xasseleri polimerlesme derecesi ve elece de hidroliz derecesinden asilidir Bu baximdan polivinil spirti iki yere ayrilir qismen hidroliz olunmus ve tam hidroliz olunmus 2 Umumiyyetle hidroliz derecesinden ve istehsal olundugu regiondan asili olaraq polivinil spirti muxtelif adlarla taninir Bunlardan bezileri asagidakilardir Elvanol Dupont Movlol ve Poval Kuraray Etenol Poliviol Vinol Alvil Alkoteks Kovol Gelvalol Lemol Moviol Polivinil spirti ucun hemcinin asagidaki qisa adlar da isledilir PVA PVAL PVOH 3 Polivinil spirti tebii mehsul deyil O sintetik polimerdir Mundericat 1 Sintezi 2 Reaksiyanin mexanizmi 3 Xasseleri 4 Edebiyyat 5 Xarici kecidlerSintezi RedaktePolivinil spirtinin laboratoriyada sintezi ucun esasen iki usuldan istifade olunur Bu usullardan biri polivinil asetatin turs muhitde hidrolizi digeri ise polivinil asetatin qelevi muhitde hidrolizidir Bu usullar muxtelif oldugu kimi reaksiya neticesinde alinan mehsullarin terkibleri de muxtelif olur Bele ki mineral tursularin istiraki ile alinmis polimerin sonradan cox diqqetle yuyulmasi teleb edilir Polimerde hetta cox cuzi miqdarda tursu qaliginin istirak etmesi polivinil spirtinin termiki davamliligini ve hell olmasini asagi salir 4 Spirt muhitinde polivinil esterlerinin qelevi istiraki hidrolizi turs muhitde hidrolizindeki catismamazliqlari aradan qaldirir Alinmis polivinil spirti az miqdarda qeleviden asanliqla yuyulub temizlenir Odur ki alinmis polimer turs muhitde hidrolizle alinan polivinil spirtinden daha davamli olur Ele bunu nezere alaraq biz polivinil asetatin qelevi muhitde reaksiyasi terefimizden tedqiq olunmusdur Transesterlesme Azerbaycan dilli edebiyyatlarda usul yeniden efirlesme adi ile melumdur usulu ile polivinil spirtini almaq ucun 50 ml hecmde NaOH in metanolda 1 faizli mehlulu qarisdirici eks soyuducu ve damci qifi ile techiz olunmus 500 ml lik 3 bogazli kolbaya tokulur ve su hamaminda 50 0C ye qeder qizdirilir Uzerine 100 ml metanolda hell edilmis 15 q polivinilasetatdan ibaret mehlul guclu qarisdirmaqla 30 deqiqe erzinde damci damci elave edilir Transsesterlesme derhal bas verir ve polivinil spirtinin cokmesi ile mueyyen olunur Elaveetme qurtardiqdan sonra qarisdirma daha 30 deqiqe davam etdirilir Toz cokuntu daha sonra filtrden kecirilir metanolla yuyulur ve nehayet 30 40 0C de vakuumda qurudulur 5 Reaksiyanin umumi tenliyi asagidaki kimidir Reaksiyanin mexanizmine ve xususiyyetine nezer saldiqda melum olur ki bu reaksiya zamani polimerin polimerlesme derecesi deyismir Cevrilme elementar qurulus vahidlerinde olan funksional qruplarin kicikmolekullu birlesme ile qarsiliqli tesiri neticesinde bas verir Belelikle polimer makromolekulunun esas zencirinde kimyevi rabiteler qirilmir demeli bu reaksiya polimeranoloji cevrilme reaksiyalarindandir Eyni zamanda onu da qeyd edek ki reaksiya zamani polivinil asetat hidrolize ugrayir Elbette hidroliz reaksiyasina esasen neytrallasma ve efirlesme esterlesme reaksiyalarinin mehsullari ugrayirlar lakin bu reaksiya suyun istiraki ile gedir Buradan bele neticeye gelmek olar ki hidroliz bu reaksiya ucun deqiq yox umumi addir Lakin tedqiq olunan cevrilme reaksiyasi transesterlesmeye yeniden efirlesmeye aid oluna biler Melumdur ki yeniden efirlesme spirtlerle esterler arasinda bas veren reaksiya olub ester molekulunda oksigen atomu ile elaqede olan radikalin spirt molekulundaki uzvi radikalla mubadilesi neticesinde yeni spirt ve esterin alinmasi ile gedir Verilmis reaksiyada ise polivinil asetat yeni polivinil esteri metil spirti ile reaksiyaya daxil olub yeni spirt polivinil spirti ve yeni ester metil asetat emele getirir Bununla bele bezi muellifler bu reaksiyani sabunlasma kimi izah edirler Halbuki sabunlasma reaksiyasinin son mehsullarindan biri spirt olsa da baslangic maddeler ester ve sudur Verilmis reaksiyada ise baslangic maddelerden biri ester polivinilasetat olsa da digeri su deyil spirtdir Diger terefden ise spirt istiraki ile yan qruplarin parcalanmasi getdiyinden bu reaksiyani alkoholiz kimi de qeleme verirler ki bu anlayis ise daha cox polikondenslesme zamani elave madde kimi ayrilan spirtlerin istiraki ile polimerlerin destruksiyasini tesvir etmek ucun isledilir Odur ki verilen variantlar icerisinde transesterlesme yeniden efirlesme daha munasibdir Reaksiyanin mexanizmi RedakteIndi ise reaksiyanin nece getdiyini aydinlasdiraq Tecrubeden gorunduyu kimi reaksiyanin getmesi ucun qeleviden istifade olunur Bildiyimiz kimi qelevi ile spirtlerin qarsiliqli tesirinden alkoholyat alinir Lakin bunun ucun reaksiya neticesinde emele gelen suyu benzolla azeotrop qarisiq seklinde ayirmaq lazimdir Cunki spirt ve suyun tursuluqlari yaxin oldugundan reaksiya donen olub yeniden qelevi ve spirt alina biler 6 Lakin verilmis seraitde qelevinin miqdari cox az oldugundan alinan alkoholyatin yeniden su ile reaksiyaya daxil olub qelevi vermesi ehtimali cox azdir Belelikle alkoholyat spirt mehlulunda CH3O ve Na ionlari seklinde paylanir Reaksiyanin getmesine de mehz CH3O ionlari sebeb olur Bele ki polivinilasetatin karbonil qrupunun karbon atomu elektromenfi oksigen atomu ile rabitede oldugundan qismen musbet yuke malik olur anion CH3O ise mehz hemin karbon atomu ile oz elektron cutu hesabina elaqe yaradir Karbonla oksigen arasindaki p elaqenin elektron cutu ise oksigen atomuna dogru sixlasaraq onda menfi yukun yaranmasina sebeb olur Alinan makroanion diger spirt molekulu ile qarsiliqli tesirde olur Bu zaman spirt molekulunun protonu feza cetinliyi oldugu ucun polivinilasetatin menfi yuklu oksigeni ile yox daha elverisli movqede olan diger oksigen atomu ile kimyevi rabite yaradir Protonun oksigenle elaqe yaratmasi hidrogenin bos orbitali ve oksigenin qosa elektronlari hesabina bas verdiyinden oksigende musbet yuk meydana gelir Belelikle musbet yuklu oksigenle karbon arasindaki kimyevi elaqenin elektron qosalari oksigen atomuna kecir karbonla oksigen arasindaki rabite qirilir Karbon atomunun bos qalan orbitali ise menfi yuklu oksigenin elektron qosalari hesabina dolur ve karbonla oksigen arasinda yeniden ikiqat rabite yaranir Neticede metilasetat molekulu ayrilir Bildiyimiz kimi polimer makromolekulunun reaksiyada istirak eden en kicik hissesi elementar qurulus vahididir Bir zencirde olan reaksiyada istirak etmis elementar qurulus vahidlerinin sayi polimerin kimyevi cevrilme derecesini mueyyen edir ki verilmis reaksiyada bu anlayis hidroliz derecesi adi ile taninir Polivinil spirtinin spirt mehlulundan ayrilmasi baslangic polimerin 60 hidroliz derecesinden sonra musahide olunur Yeni hidroksil qruplarinin miqdari artdiqca polivinil spirti ag yaxud krem rengli narin toz ve ya qranullar seklinde reaksiya muhitinden ayrilir Cunki polivinil spirti biratomlu kicik molekullu spirtlerde hell olmur Polivinil spirtinden ferqli olaraq polivinilasetat diger polyar uzvi helledicilerde oldugu kimi metanolda da hell olur Bu ise hem reaksiyanin getmesi hem de reaksiya mehsulunun reaksiyanin baslangic maddelerinden ayrilmasi baximindan ehemiyetlidir Lakin yuxarida qeyd etdiyimiz kimi asetat qruplarinin 60 hidrolizinden sonra yeni alinan polimer cokmeye baslayir 7 9 Bu ise tam hidroliz olunmus polivinil spirti yox vinilasetat ve vinil spirtinin birge polimeridir Ele bu sebebden de reaksiyaya polivinilasetat mehlulunun elave edilmesi dayandirildiqdan sonra da daha 30 deqiqe muddetinde mehlul qarisdirilir Qeyd edilenler onu demeye esas verir ki reaksiya muddetini deyismekle emele gelen polimerin xasselerini deyismek mumkundur Xasseleri RedaktePolivinil asetatdan polivinil spirtinin alinmasi reaksiyasi polimeranoloji cevrilme oldugundan onun zencirinin qurulusu deyismir Bele ki ataktik qurulusa malik olan polivinilasetatdan alinan polivinil spirti de ataktik qurulusa malik olur Polivinil asetat Polivinil spirtiHemcinin polivinilasetatin elementar qurulus vahidlerinin birlesme qaydasina uygun olaraq polivinil spirtinde de elementar qurulus vahidleri esasen bas quyruga ardicilligi ile birlesmis olurlar Bununla yanasi makromolekullarda 1 2 bas basa birlesme de musayet olunur Makromolekulyar zencirin qurulusunun eyni olmasina baxmayaraq polivinil spirti faza halina gore polivinil asetatdan ferqlenir Bele ki polivinil spirti ataktik olmasina baxmayaraq OH qruplarinin kicik olculu olmasi sebebinden onun kristallasmasi musahide olunur Bu eynilik dovru 0 55 nm olan monoklinik sistemde ve transplanar konformasiyaya uygun olaraq bas verir Polivinil spirti teqriben 60 kristallasma derecesine malikdir 8 Halbuki makromolekulda polyar OH qruplarinin olmasi polivinil spirtinde potensial ceperin qiymetini artirir ve cevikliyi azaldir ki bu ise oz novbesinde kristallik qurulusun yaranmasina menfi tesir gosterir Polivinil spirtinin suselesme temperaturu 850C erime temperaturu 2600C dir Lakin 1300C den yuxari temperaturda o termiki destruksiyaya ugrayir 8 Polivinil spirtinin esas xasseleri cox reaktiv qrup olan ve hidrogen rabiteleri yarada bilen hidroksil qruplarinin yuksek sixligi ile mueyyen edilir OH qruplarinin olmasi onun suda hell olmasina da serait yaradir Umumiyyetle o hidrogen elaqesi yarada bilen butun qruplarla guclu qarsiliqli tesirde olur Molekullararasi hidrogen elaqelerine yuksek meylliliyi sebebinden suda mehlullari cox ozlu olur 5 tipik polivinil spirti mehlulunun pH i 5 6 5 arasinda deyisir Sixligi orta hesabla 1 3 q sm3 dir Polivinil spirti isti su ile yanasi hemcinin qlikollarda qliserinde yaxsi hell olur Universal uzvi helledicilerin neftin yagin tesirine qarsi cox davamlidir Onun yuksek ortuk emele getirmek emulsiyalasma yapisdirici xassesleri var Nemlik olmadiqda polivinil spirtinden hazirlanmis ortuk molekulyar oksigeni kecirmir Zeherli deyil Polivinil spirti heqiqi biodeqradasiyaya ugraya bilen yegane vinil polimeridir Bele ki o bakteriyalarin tesiri altinda ve kompleks mexanizme uygun olaraq tamamile CO2 ve H2O ya cevrilir 8 Belelikle teqdim olunan tedqiqat isinde muhitin pH dan asili olaraq alinan polimerlerin ferqli kimyevi ve fiziki xasseleri mueyyen olunmusdur Bu ise hemin polimerlerin ortuk materiali kimi istifadesine imkan yarada biler Edebiyyat RedakteOgur E Polyvinyl Alcohol Materials Processing and Applications UK Rapra 2005 Saxena S K Polyvinil alcohol chemical and technical assessment FAO 2004 Losev I P Himiya sinteticheskih polimerov Moskva 1964 Brown D amp oth Polymes Synthesis Theory and Practice Springer 2004 Meherremov A M Uzvi kimya Baki universiteti nesriyyati 2006 Ekberov O H Ezizov A E Ekberov E O Yuksek molekullu birlesmeler kimyasi Baki universiteti nesriyyati 2007 Yves Gnanou Michel Fontanille Organic and physical chemistry of polymers John Wiley amp Sons inc 2008 Ekberov O H Ekberov E O Yuksek molekullu birlesmeler kimyasindan praktikum Baki universiteti nesriyyati 2002Xarici kecidler RedakteMSDS Listed as a plastic by the Society of the Plastics Industry Arxivlesdirilib 2008 08 21 at the Wayback Machine Who food additives series POLYVINYL ALCOHOL Polivinil spirtiMenbe https az wikipedia org w index php title Polivinil spirti amp oldid 5682009, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.