Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Burulmuş şam — Şimali Amerika nın qərb hissəsində, Sakit okean sahillərində, Alyaska dan Meksika ya qədər qayalıq dağlarda, dəniz səviyyəsindən 3500 m hündürlüyə qədər böyük sahələri əhatə edir. Hündürlüyü 50 m-dək olan kol və ya ağacdır. Gövdəsi düz və ya əyilmiş, qalınlığı 90 sm-ə qədərdir. Çətiri genetik mənşəyindən asılı olaraq, müxtəlifdir; aşağı budaqları çox vaxt tükcüklüdür, yuxarı budaqları isə şaxələnmiş və ya yuxarı qalxandır. Qabığı boz, qırmızı və ya qonur rəngli, şırımlıdır. Budaqları nazik, çox köbəli, narıncı və ya qırmızı-qonur, yaşlandıqda qonur rəngli olurlar. İynəyarpaqları iki dəstəyə yığılmış, şaxələnmiş və ya yuxarı istiqamətlənmiş, cod, tünd-yaşıl, uzunluğu 2–8 sm, qalınlığı 0,7–2 (3) mm, əyilmiş, yanlarında ağ məsaməli xətlər yaxçı görünür, kənarları xırda dişlidir; ucları küt və ya bizşəkillidir; qabığı 0,3–0,6 (-1) sm, həmişəlik bünövrəsi vardır. Yarpaqları ağacda 3–8 il qalır. Tumurcaqları ensiz və ya enli yumurtavarı, tünd-qırmızı qonur, uzunluğu 1,2 sm-ə qədər, bir az qatrandır. Erkək qozları elipsvari və ya silindrikdir, uzunluğu 5–15 sm olub, narıncı-qırmızı rənglidir. Dişi qozaları asimmetrikdir, açılmazdan əvvəl konusvarı və ya enli yumurtavarıdır, açıldıqdan sonra şarşəkilli olur. Uzunluğu 3–7 sm-dir, sarımtıl qonur və ya açıq qırmızı-qonur rənglidir, parlaqdır, əsasən dəstələrlə yerləşir. Apofizləri təxminən rombvarı, müxtəlif cür uzunsov, çox vaxt üst tərəfə çıxıntılıdır; çıxıntısı mərkəzdə yerləşir, batıq-üçküncdür; iynələri bir az yayılmış və ya uzunluğu 6 mm-dir. Toxumları batıq, yumurtavarı, uzunluğu 5 mm-ə qədərdir, rəngi qaradır (toxumları çox vaxt ağımtıl və ya qırmızı-qonur nöqtələrlə örtülmüşdür); qanadının uzunluğu 10–14 mm-dir. Son dövrlərdə Abşeronda yeni salınan parklarda, bağlarda rast gəlinir və mədəni şəraitdə becərilir.
| Burulmuş şam | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Şöbə: Sinif: Yarımsinif: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: ???: Burulmuş şam | ||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
| ||||||||||
Mənbələr
- Деревья и кустарники СССР. т.3.1954; Флора Азербайджана. т.5. 1954
- Azərbaycanın ağac və kolları. III cild. 1970; Azərbaycanın "Qırmızı" və "Yaşıl Kitabları"na tövsiyə olunan bitki və bitki formasiyaları. 1996
- Azərbaycan florasının konspekti. I–III cildlər. 2005; 2006; 2008.
- "Azərbaycan dendraflorasi" I cild, Baki, "Elm", 2011, 312 səh.
- Tofiq Məmmədov, Elşad Qurbanov, Tariyel Talıbov.
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Burulmus sam Simali Amerika nin qerb hissesinde Sakit okean sahillerinde Alyaska dan Meksika ya qeder qayaliq daglarda deniz seviyyesinden 3500 m hundurluye qeder boyuk saheleri ehate edir Hundurluyu 50 m dek olan kol ve ya agacdir Govdesi duz ve ya eyilmis qalinligi 90 sm e qederdir Cetiri genetik menseyinden asili olaraq muxtelifdir asagi budaqlari cox vaxt tukcukludur yuxari budaqlari ise saxelenmis ve ya yuxari qalxandir Qabigi boz qirmizi ve ya qonur rengli sirimlidir Budaqlari nazik cox kobeli narinci ve ya qirmizi qonur yaslandiqda qonur rengli olurlar Iyneyarpaqlari iki desteye yigilmis saxelenmis ve ya yuxari istiqametlenmis cod tund yasil uzunlugu 2 8 sm qalinligi 0 7 2 3 mm eyilmis yanlarinda ag mesameli xetler yaxci gorunur kenarlari xirda dislidir uclari kut ve ya bizsekillidir qabigi 0 3 0 6 1 sm hemiselik bunovresi vardir Yarpaqlari agacda 3 8 il qalir Tumurcaqlari ensiz ve ya enli yumurtavari tund qirmizi qonur uzunlugu 1 2 sm e qeder bir az qatrandir Erkek qozlari elipsvari ve ya silindrikdir uzunlugu 5 15 sm olub narinci qirmizi renglidir Disi qozalari asimmetrikdir acilmazdan evvel konusvari ve ya enli yumurtavaridir acildiqdan sonra sarsekilli olur Uzunlugu 3 7 sm dir sarimtil qonur ve ya aciq qirmizi qonur renglidir parlaqdir esasen destelerle yerlesir Apofizleri texminen rombvari muxtelif cur uzunsov cox vaxt ust terefe cixintilidir cixintisi merkezde yerlesir batiq uckuncdur iyneleri bir az yayilmis ve ya uzunlugu 6 mm dir Toxumlari batiq yumurtavari uzunlugu 5 mm e qederdir rengi qaradir toxumlari cox vaxt agimtil ve ya qirmizi qonur noqtelerle ortulmusdur qanadinin uzunlugu 10 14 mm dir Son dovrlerde Abseronda yeni salinan parklarda baglarda rast gelinir ve medeni seraitde becerilir Burulmus samElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Sobe Sinif IyneyarpaqlilarYarimsinif IyneyarpaqlilarDeste IyneyarpaqlilarFesile SamkimilerYarimfesile Cins Sam Burulmus samBeynelxalq elmi adiPinus contorta LoudonSekil axtarisiITIS 183327NCBI 3339EOL 1061758MenbelerDerevya i kustarniki SSSR t 3 1954 Flora Azerbajdzhana t 5 1954 Azerbaycanin agac ve kollari III cild 1970 Azerbaycanin Qirmizi ve Yasil Kitablari na tovsiye olunan bitki ve bitki formasiyalari 1996 Azerbaycan florasinin konspekti I III cildler 2005 2006 2008 Azerbaycan dendraflorasi I cild Baki Elm 2011 312 seh Tofiq Memmedov Elsad Qurbanov Tariyel Talibov Istinadlar