Pilzov çay xərçəngi - (lat.Pontastacus pylzowi ) Pulcuqluqanadlılar dəstəsinin növüdür. Məhdud areallı endemik növdür. Arealı Respublikamızın daxilindədir. Respublikamızın şirin sularında cinsin 2 növü yayılmışdır.
Orta ölçülü çay xərçəngidir. Karapaks yumurtavari olub, gözlərin arxasında və rostrumun əsasında tikancıqvari çıxıntılara malikdir. Baş – döş və qarıncıq yığcam, axımlı və silindrik formadadır. İri qısqacları var. Qısqacın hərəkətsiz tayının daxili səthində girinti-çıxıntı yoxdur, onun xarici səthi isə hamardır. Qısqacın barmaqları bir-birinə yaxınlaşarkən onların arasında, demək olar ki, boşluq qalmır. Rostrum qısa və enli olub, yaxşı inkişaf etmişdir. Çayların sanitarları olub, zooloji tədqiqatlarda və qida obyekti kimi əhəmiyyət kəsb edir.
Yayılması və Sayı
Böyük Qafqazın cənub yamaclarındakı çaylarda – Qanıx, Talaçay, Girdimançay, Əyriçay, Göyçay çaylarında və onların qollarında rast gəlinir. Arealında hiss olunacaq dəyişilmə nəzərə çarpmır, sayı sürətlə azalır. Azsaylı növ olub, areal daxilindəki sularda hər 100 kv.m sahədə 1, nadir hallarda 2 fərdə rast gəlinir.
Həyat tərzi
Yatağını iri daşlar örtən və arabir bitkilərdən ibarət adacıqlara malik olan və daimi suyu olan dağ çaylarının dağətəyi hissələri. Gecə həyat tərzi keçirir. Sutkanın işıqlı vaxtları daşların və bitki köklərinin altındakı yuvacıqlarda gizlənir. Ayrı cinsli heyvan olub, daxili mayalanmağa və birbaşa (düzünə) inkişafa malikdir. Dişi fərd yumurtalarını ayaqlarına (pleopod) yapışdıraraq gəzdirir. Digər çay xərçəngləri kimi bunlar da bitki və heyvani qidalarla (ölmüş heyvan cəsədlərinə üstünlük verir) qidalanır. 10 ilə qədər yaşayır.
Məhdudlaşdırıcı amillər
Mühitdə oksigenin miqdarının azalması, çayların çirkləndirilməsi və onlar üçün əlverişli biotopun məhdudlaşdırılması.
Tədbiq olunmuş və lazımi mühafizə tədbirləri
Heç bir tədbir görülməmişdir və görülmür. Növün yayıldığı çayları antropogen təsirlərdən qorumaq, arealı daxilində həvəskar xərçəng ovunu qadağan etmək və çayların ilkin rejiminin bərpa olunmasını təmin etmək. Növün yayıldığı çaylarda xəbərdarlıq nişanları qoymaq və onların qorunan növ kimi təbliğini genişləndirmək.
Ədəbiyyat
Скориков А.С., 1911. Новый вид речного рака с Кавказа (Pontamobius pylzowi n. sp.) Изд. Кавказского музея, т. 5. с. 1 - 23;
Бирштейн Я.А., 1940. Высшие раки (Malacostraca).-В кн. Жизнь пресных вод СССР (под ред. Жадина), М-Л., с. 405 - 430;
Azərbaycan Respublikasının "QIRMIZI KİTABI", II cild, Fauna, Bakı 2013
Бирштейн Я.А., 1940. Высшие раки (Malacostraca).-В кн. Жизнь пресных вод СССР (под ред. Жадина), М-Л., с. 405 - 430;
Avqust 05, 2021
pilzov, çay, xərçəngi, pontastacus, pylzowi, pulcuqluqanadlılar, dəstəsinin, növüdür, məhdud, areallı, endemik, növdür, arealı, respublikamızın, daxilindədir, respublikamızın, şirin, sularında, cinsin, növü, yayılmışdır, pontastacus, pylzowielmi, təsnifataləmi. Pilzov cay xercengi lat Pontastacus pylzowi Pulcuqluqanadlilar destesinin novudur Mehdud arealli endemik novdur Areali Respublikamizin daxilindedir Respublikamizin sirin sularinda cinsin 2 novu yayilmisdir 1 Pilzov cay xercengiPontastacus pylzowiElmi tesnifatAlemi HeyvanlarYarimalem EumetazoylarBolme IkitereflisimmetriyalilarYarimbolme IlkagizlilarRanqsiz EcdysozoaTip BugumayaqlilarYarimtip XercengkimilerSinif Ali xercenglerDeste OnayaqlilarNov Pilzov cay xercengiElmi adiPontastacus pylzowi Skorikov 1911Muhafize statusuHessas novlerVulnerable IUCN 3 1 Vulnerable SekilaxtarisiITIS 1133592NCBI 1968785 Mundericat 1 Qisa tesviri 2 Yayilmasi ve Sayi 3 Heyat terzi 4 Mehdudlasdirici amiller 5 Tedbiq olunmus ve lazimi muhafize tedbirleri 6 Edebiyyat 7 Xarici kecidler 8 IstinadlarQisa tesviri RedakteOrta olculu cay xercengidir Karapaks yumurtavari olub gozlerin arxasinda ve rostrumun esasinda tikanciqvari cixintilara malikdir Bas dos ve qarinciq yigcam aximli ve silindrik formadadir Iri qisqaclari var Qisqacin hereketsiz tayinin daxili sethinde girinti cixinti yoxdur onun xarici sethi ise hamardir Qisqacin barmaqlari bir birine yaxinlasarken onlarin arasinda demek olar ki bosluq qalmir Rostrum qisa ve enli olub yaxsi inkisaf etmisdir 2 Caylarin sanitarlari olub zooloji tedqiqatlarda ve qida obyekti kimi ehemiyyet kesb edir Yayilmasi ve Sayi RedakteBoyuk Qafqazin cenub yamaclarindaki caylarda Qanix Talacay Girdimancay Eyricay Goycay caylarinda ve onlarin qollarinda rast gelinir Arealinda hiss olunacaq deyisilme nezere carpmir sayi suretle azalir Azsayli nov olub areal daxilindeki sularda her 100 kv m sahede 1 nadir hallarda 2 ferde rast gelinir 3 Heyat terzi RedakteYatagini iri daslar orten ve arabir bitkilerden ibaret adaciqlara malik olan ve daimi suyu olan dag caylarinin dageteyi hisseleri Gece heyat terzi kecirir Sutkanin isiqli vaxtlari daslarin ve bitki koklerinin altindaki yuvaciqlarda gizlenir Ayri cinsli heyvan olub daxili mayalanmaga ve birbasa duzune inkisafa malikdir Disi ferd yumurtalarini ayaqlarina pleopod yapisdiraraq gezdirir 4 Diger cay xercengleri kimi bunlar da bitki ve heyvani qidalarla olmus heyvan cesedlerine ustunluk verir qidalanir 10 ile qeder yasayir Mehdudlasdirici amiller RedakteMuhitde oksigenin miqdarinin azalmasi caylarin cirklendirilmesi ve onlar ucun elverisli biotopun mehdudlasdirilmasi Tedbiq olunmus ve lazimi muhafize tedbirleri RedakteHec bir tedbir gorulmemisdir ve gorulmur Novun yayildigi caylari antropogen tesirlerden qorumaq areali daxilinde heveskar xerceng ovunu qadagan etmek ve caylarin ilkin rejiminin berpa olunmasini temin etmek Novun yayildigi caylarda xeberdarliq nisanlari qoymaq ve onlarin qorunan nov kimi tebligini genislendirmek 5 Edebiyyat RedakteSkorikov A S 1911 Novyj vid rechnogo raka s Kavkaza Pontamobius pylzowi n sp Izd Kavkazskogo muzeya t 5 s 1 23 Birshtejn Ya A 1940 Vysshie raki Malacostraca V kn Zhizn presnyh vod SSSR pod red Zhadina M L s 405 430 Kasymov A G Presnovodnaya fauna Kavkaza Baku Elm 1972 286 s Azerbaycan Respublikasinin QIRMIZI KITABI II cild Fauna Baki 2013Xarici kecidler RedaktePontastacus pylzowiIstinadlar Redakte Azerbaycan Respublikasinin QIRMIZI KITABI II cild Fauna Baki 2013 Skorikov A S 1911 Novyj vid rechnogo raka s Kavkaza Pontamobius pylzowi n sp Izd Kavkazskogo muzeya t 5 s 1 23 Kasymov A G Presnovodnaya fauna Kavkaza Baku Elm 1972 286 s Azerbaycan Respublikasinin QIRMIZI KITABI II cild Fauna Baki 2013 Birshtejn Ya A 1940 Vysshie raki Malacostraca V kn Zhizn presnyh vod SSSR pod red Zhadina M L s 405 430 Menbe https az wikipedia org w index php title Pilzov cay xercengi amp oldid 5327282, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
