Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Pəşkopiya (alb. Peshkopia) — Albaniyada şəhər. Albaniyanın şimal-şərqində, paytaxt Tiranadan 187 km məsafədə yerləşir. Pəşkopiya mühüm sənaye mərkəzi və Diber əyalətinin və Diber bələdiyyəsinin inzibati mərkəzidir.
| Şəhər | |
| Peşkopiya | |
|---|---|
| Peshkopia | |
 | |
 | |
| HGYO | |
| Ölkə | |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Mərkəzin hündürlüyü | 651 m |
| Saat qurşağı | |
| Əhalisi | |
| Əhalisi | 14.710 nəfər (2023) |
| Rəqəmsal identifikatorlar | |
| Telefon kodu | +355 218 |
| Poçt indeksi | 8301 |
| Digər | |
| peshkopia.com | |
 Peşkopiya | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Yerləşməsi
Pəşkopiya, şərqində yerləşir. Drin çayı vadisi regionun relyefinin ən aşağı hissəsidir. Albaniyanın paytaxtı Tiranadan 187 kilometr (116 mil) və Makedoniya ilə sərhəddən 20 kilometr (12 mil) məsafədə yerləşən şəhər dəniz səviyyəsindən 651 metr (2,136 fut) yüksəklikdə yerləşir.
Şəhərin ətrafında xrom, kükürd və mərmər yataqları aşkar edilmişdir.
Adı
Pəşkopiyanın adı, alban dilində yepiskop mənasını verən "pəşkop" və yunanca "Episkopè "sözlərindən əmələ gəlib. XI əsrin Bolqar xəritələrində şəhər Presolenqrad adı ilə göstərilir.
Şəhərin yerləşdiyi Diber bölgəsi 1019-cu ildə tabe edilir. Bir il sonra isə, mərkəzi indiki Pəşkopiyanın Dobrove məhəlləsində yerləşən yerdə, yepiskop statusu alır. Diber Yepiskopluğunun mərkəzi kilsəsi Müqəddəs Stefan kilsəsi idi (alb. Kisha e Shqefnit). Yepiskopluğun iqamətgahı sonradan başqa yerə köçürülür, lakin Pəşkopiya şəhəri öz adını saxlayır.
Pəşkopiyaya hələ on beşinci əsrdə Peskopia adı ilə istinad edilir.
Tarixi
Bu gün Diber olaraq bilinən bölgə, xristianlıqdan əvvəlki dövrlərdə Romalılar tərəfindən Penestae, Qədim Yunan dilində Πενέσται kimi tanınan İlliriya tayfası tərəfindən məskunlaşmışdır.
XVI əsrin əvvəllərində Osmanlı İmperiyası Albaniyanın fəthini başa çatdırır. Pəşkopiyada (Debre-i Zir) Osmanlı İmperiyasının hakimiyyəti altına keçir. 1583-cü ildə Peşkopiyanın əhalisi demək olar ki, tamamilə müsəlmanlardan ibarət idi. 1873-cü ildə Peşkopidə 8000 əsgərin yerləşə biləcəyi Osmanlı kazarması tikilir.
Pəşkopiya da daxil olmaqla Diber bölgəsi 1910-cu illərin əvvəllərində bütün Albaniyada Osmanlı hakimiyyətinə qarşı baş verən üsyanlarda iştirak edir. Alban silahlı dəstələri (alb. çeta) 1912-ci il avqustun 16-da Pəşkopiyanı Osmanlılardan alırlar.
Osmanlı İmperatorluğunun parçalanmasından sonra şəhər albanlar və serblər arasında mübahisəli əraziyə çevrilir. Albanlar və serblər arasında olan qarşıdurma zamanı, serb ordusu Diberi işğal edir və 1912-ci il dekabrın əvvəlində Pəşkopiyaya girir. Alban qüvvələri 1913-cü il sentyabrın 20-də şəhəri geri alırlar.
Birinci Dünya müharibəsi zamanı, Bolqarıstan ordusunun əsgərləri 1916-cı il yanvarın 1-də Pəşkopiyaya hücum etdilər. Bolqarıstanın müttəfiqi olan Avstriya-Macarıstan İmperiyası 12 aprel 1916-cı ildə Pəşkopiyaya ordu göndərir və yerli müqaviməti yatırtmaq üçün bütün bölgədə evləri yandırıb, edamlarla məşğul olur. Bolqarlar və Avstriya-Macarlar 1918-ci ilin sentyabrında ərazini tərk edirlər.
1939-cu ildə İtaliya qoşunları Albaniyaya hücum edərək aprelin 15-də Pəşkopiyaya çatır. Alban kommunist partizanları 9 sentyabr 1943-cü ildə Pəşkopiyanı geri alırlar. Oktyabrda partizanlar şəhərə nəzarət uğrunda silahlı döyüşdə, antoikomunist təşkilat olan, Balli Kombetar qüvvələrini məğlub edirlər.
1944-cü ilin iyulunda alman qüvvələri şəhəri işğal edirlər, lakin həmin ayın sonunda qovulurlar. Şəhərin, kommunistlərin üstünlük təşkil etdiyi, Milli Azadlıq Ordusunun (alb. Ushtria Nacionalçlirimtare) nəzarəti altında qalması ilə, Diber bölgəsində döyüşlər sentyabrın əvvəlinə qədər davam edir.
Görməli yerləri
- Pəşkopiya Muzeyində yerli geyimlərin, xalçaların, mətbəx əşyalarının və filigran zərgərlik məmulatlarının, habelə yerli memarlığın bir sıra modellərinin gözəl kolleksiyası var.
- Elez İsufi Bulvarı
- Peşkopiyanın bilavasitə yaxınlığında yerləşən geotermal mineral su bulaqları (lica) ilk növbədə Albaniyanın hər yerindən, həm də az dərəcədə qonşu ölkələrdən gələn mövsümi turizm mərkəzidir. Onlar şəhərdən qısa bir məsafədə, Bellova dərəsində yerləşirlər.
İstinadlar
- "Census of Population and Housing". Institute of Statistics Albania. 2025-04-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-04-14.
- Moisi Murra. "Qyteti i Peshkopisë nga lashtësia në ditët tona" [Peşkopi şəhəri antik dövrdən bu günə qədər] (PDF). Rruga e Arbërit (alban). yanvar 2010. səh. 8. 10 iyul 2011 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 14 aprel 2025.
- Sinani. . səh. 248.
- Sinani, Rakip. Dibra dhe dibranët në faqet e historisë [Diber və Dibrenlilər Tarix Səhifələrində] (alban). Tirana: KTISTALINA-KH. 2005. səh. 20. ISBN .
- Moisi Murra. "Qyteti i Peshkopisë nga lashtësia në ditët tona" (PDF). Rruga e Arbërit (alban). yanvar 2010. səh. 8. 10 iyul 2011 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 14 aprel 2025.
- Sinani. . səh. 138.
- Sinani. . 150–160.
- Sinani. . 168–170.
- "Gazeta Shqiptare" (alban). 16 aprel 1939. Cited in Sinani. . səh. 209.
- Sinani. . 221–240.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Peskopiya alb Peshkopia Albaniyada seher Albaniyanin simal serqinde paytaxt Tiranadan 187 km mesafede yerlesir Peskopiya muhum senaye merkezi ve Diber eyaletinin ve Diber belediyyesinin inzibati merkezidir SeherPeskopiyaPeshkopia41 40 59 sm e 20 25 44 s u H G Y OOlke AlbaniyaTarixi ve cografiyasiMerkezin hundurluyu 651 mSaat qursagi UTC 01 00UTC 02 00EhalisiEhalisi 14 710 nefer 2023 Reqemsal identifikatorlarTelefon kodu 355 218Poct indeksi 8301Digerpeshkopia comXeriteni goster gizle Peskopiya Vikianbarda elaqeli mediafayllarYerlesmesiPeskopiya serqinde yerlesir Drin cayi vadisi regionun relyefinin en asagi hissesidir Albaniyanin paytaxti Tiranadan 187 kilometr 116 mil ve Makedoniya ile serhedden 20 kilometr 12 mil mesafede yerlesen seher deniz seviyyesinden 651 metr 2 136 fut yukseklikde yerlesir Seherin etrafinda xrom kukurd ve mermer yataqlari askar edilmisdir AdiPeskopiyanin adi alban dilinde yepiskop menasini veren peskop ve yunanca Episkope sozlerinden emele gelib XI esrin Bolqar xeritelerinde seher Presolenqrad adi ile gosterilir Seherin yerlesdiyi Diber bolgesi 1019 cu ilde tabe edilir Bir il sonra ise merkezi indiki Peskopiyanin Dobrove mehellesinde yerlesen yerde yepiskop statusu alir Diber Yepiskoplugunun merkezi kilsesi Muqeddes Stefan kilsesi idi alb Kisha e Shqefnit Yepiskoplugun iqametgahi sonradan basqa yere kocurulur lakin Peskopiya seheri oz adini saxlayir Peskopiyaya hele on besinci esrde Peskopia adi ile istinad edilir TarixiBu gun Diber olaraq bilinen bolge xristianliqdan evvelki dovrlerde Romalilar terefinden Penestae Qedim Yunan dilinde Penestai kimi taninan Illiriya tayfasi terefinden meskunlasmisdir XVI esrin evvellerinde Osmanli Imperiyasi Albaniyanin fethini basa catdirir Peskopiyada Debre i Zir Osmanli Imperiyasinin hakimiyyeti altina kecir 1583 cu ilde Peskopiyanin ehalisi demek olar ki tamamile muselmanlardan ibaret idi 1873 cu ilde Peskopide 8000 esgerin yerlese bileceyi Osmanli kazarmasi tikilir Peskopiya da daxil olmaqla Diber bolgesi 1910 cu illerin evvellerinde butun Albaniyada Osmanli hakimiyyetine qarsi bas veren usyanlarda istirak edir Alban silahli desteleri alb ceta 1912 ci il avqustun 16 da Peskopiyani Osmanlilardan alirlar Osmanli Imperatorlugunun parcalanmasindan sonra seher albanlar ve serbler arasinda mubahiseli eraziye cevrilir Albanlar ve serbler arasinda olan qarsidurma zamani serb ordusu Diberi isgal edir ve 1912 ci il dekabrin evvelinde Peskopiyaya girir Alban quvveleri 1913 cu il sentyabrin 20 de seheri geri alirlar Birinci Dunya muharibesi zamani Bolqaristan ordusunun esgerleri 1916 ci il yanvarin 1 de Peskopiyaya hucum etdiler Bolqaristanin muttefiqi olan Avstriya Macaristan Imperiyasi 12 aprel 1916 ci ilde Peskopiyaya ordu gonderir ve yerli muqavimeti yatirtmaq ucun butun bolgede evleri yandirib edamlarla mesgul olur Bolqarlar ve Avstriya Macarlar 1918 ci ilin sentyabrinda erazini terk edirler 1939 cu ilde Italiya qosunlari Albaniyaya hucum ederek aprelin 15 de Peskopiyaya catir Alban kommunist partizanlari 9 sentyabr 1943 cu ilde Peskopiyani geri alirlar Oktyabrda partizanlar sehere nezaret ugrunda silahli doyusde antoikomunist teskilat olan Balli Kombetar quvvelerini meglub edirler 1944 cu ilin iyulunda alman quvveleri seheri isgal edirler lakin hemin ayin sonunda qovulurlar Seherin kommunistlerin ustunluk teskil etdiyi Milli Azadliq Ordusunun alb Ushtria Nacionalclirimtare nezareti altinda qalmasi ile Diber bolgesinde doyusler sentyabrin evveline qeder davam edir Gormeli yerleriPeskopiya Muzeyinde yerli geyimlerin xalcalarin metbex esyalarinin ve filigran zergerlik memulatlarinin habele yerli memarligin bir sira modellerinin gozel kolleksiyasi var Elez Isufi BulvariPeskopiyanin bilavasite yaxinliginda yerlesen geotermal mineral su bulaqlari lica ilk novbede Albaniyanin her yerinden hem de az derecede qonsu olkelerden gelen movsumi turizm merkezidir Onlar seherden qisa bir mesafede Bellova deresinde yerlesirler Istinadlar Census of Population and Housing Institute of Statistics Albania 2025 04 30 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2025 04 14 Moisi Murra Qyteti i Peshkopise nga lashtesia ne ditet tona Peskopi seheri antik dovrden bu gune qeder PDF Rruga e Arberit alban yanvar 2010 seh 8 10 iyul 2011 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 14 aprel 2025 Sinani seh 248 Sinani Rakip Dibra dhe dibranet ne faqet e historise Diber ve Dibrenliler Tarix Sehifelerinde alban Tirana KTISTALINA KH 2005 seh 20 ISBN 99943 625 8 5 Moisi Murra Qyteti i Peshkopise nga lashtesia ne ditet tona PDF Rruga e Arberit alban yanvar 2010 seh 8 10 iyul 2011 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 14 aprel 2025 Sinani seh 138 Sinani 150 160 Sinani 168 170 Gazeta Shqiptare alban 16 aprel 1939 Cited in Sinani seh 209 Sinani 221 240