Papaqaldıqaç - Azərbaycanda əsasən yazqabağı, bayramqabağı günlərdə uşaq və gənclər arasında geniş şəkildə oynanılan ən qədim oyunlardan biri.Bəzən oyuna "Ağ-qırmızı"da adlandırırlar.
Oyunun qaydaları
Oyun halayla başlanır. Hər tərəfdə bərabər olmaqla, bir neçə nəfər iştirak edir. Futbol meydançasının yarısı qədər bir sahə iki yerə bölünür, ortadan cızıq çəkilir. Birinci dəstə cızığın bu tərəfində, ikinci dəstə isə o tərəfində durur. Papaq (və ya bayraq) hər iki tərəfdə cızıqdan müəyyən uzaqlıqda ağacdan, dirəkdən, yaxud divardan asılır. Uşaqlar püşk yolu ilə ağ və qırmızı bayraqdan birini seçirlər. Oyuna hakimlik etmək tamaşaçılardan birinə həvalə olunur və onun göstərişilə oyun başlanır. Oyunda iştirak edən uşaqlar cızıq boyu üz-üzə dayanırlar. Oyunçulardan biri "rəqibdən" qorunmaq üçün papağın və ya bayrağın yanında keşik çəkir. Qalan oyunçular isə cızıq boyu dayanan rəqiblərin əlindən tutub dartır, cızıqdan öz tərəfinə keçirməyə cəhd göstərirlər.
Hər iki tərəfin oyunçuları papağı (bayrağı) qaçırmaq üçün əks tərəfə hücum etməyə fürsət axtarırlar. Futbolda olduğu kimi, burda da rəqib tərəfin müdafiəçisini ötmək gərəkdir. Cızığı keçən tərəfin oyunçusuna əl dəyirsə, o "vurulmuş", "əsir" düşmüş hesab olunur. Yoldaşları isə cəld, sürətlə rəqib tərəfə qaçıb bayrağı götürməyə can atmaqla bərabər, "əsiri" azad etməyə, yəni yaxınlaşıb ona əl vurmağa çalışırlar. Ola bilər oyunçu bayrağa yaxın yerdə "əsir" düşsün və xilas olunan kimi çevik bir hərəkətlə rəqiblərin bayrağını götürüb öz tərəfinə qaçırtsın.
Hücuma keçmək, "əsir" düşmək və "əsiri" azad etmək hər iki tərəfdə baş verir və oyun get-gedə gərgin vəziyyət alır. Hər hansı tərəfin papağa (bayrağa) keşik çəkən oyunçudan başqa bütün oyunçuları "əsir" düşərsə, rəqib dəstədən hamı gəlib onun həndəvərinə toplaşır. Papağı (bayrağı) qaçırmaq istəyirlər. O, isə çalışır ki, papağı (bayrağı) verməsin, mümkün qədər onları vurub "əsir" etsin. Ancaq rəqiblər çox olduğundan bir-birini "əsirlik"dən azad edirlər. Axırda rəqib dəstənin oyunçuları papağın yanında tək qalan oyunçunun ətrafında dövrə qururlar, aradan cızıq çəkilir. Rəqib dəstə xorla deyir:
Ay hürmüzü, hürmüzü, Papağının içi qırmızı, Sən gəl incitmə bizi, Papağı götür, Üç dəfə dolan vur bizi.
Tək qalan oyunçu belə də edir. Papaq oyunçulardan birinə dəysə, onda oyun heç-heçə qurtarmış olur, dəyməsə oyunçu öz dəstəsini xilas etmək üçün tez papağı (bayrağı) atıb sürətlə əks-hücuma keçir, yoldaşlarını əsirlikdən qurtarmağa, oyunda deyildiyi kimi "açmağa" çalışır. Hər iki dəstrənin oyunçuları papağı (bayrağı) da götürüb öz tərəflərinə qaçmağa çalışırlar.
Dəstələrin biri papağı götürməyənail olduqda oyuntəzədən başlanır. Qaçırılan papaqların sayına görə də oyunda hansı tərəfin üstün gəldiyi müəyyən edilir.
Bu oyun çox güman ki, qədim döyüş təlimi məşqinin qalığıdır.
Mənbə
Novruz bayramı ensklopediyası. Bakı-2008 (Şərq-Qərb). səh.153.
Xarici keçidlər
Həmçinin bax
Avqust 12, 2021
papaqaldıqaç, azərbaycanda, əsasən, yazqabağı, bayramqabağı, günlərdə, uşaq, gənclər, arasında, geniş, şəkildə, oynanılan, qədim, oyunlardan, biri, bəzən, oyuna, qırmızı, adlandırırlar, mündəricat, oyunun, qaydaları, mənbə, xarici, keçidlər, həmçinin, baxoyunu. Papaqaldiqac Azerbaycanda esasen yazqabagi bayramqabagi gunlerde usaq ve gencler arasinda genis sekilde oynanilan en qedim oyunlardan biri Bezen oyuna Ag qirmizi da adlandirirlar Mundericat 1 Oyunun qaydalari 2 Menbe 3 Xarici kecidler 4 Hemcinin baxOyunun qaydalari RedakteOyun halayla baslanir Her terefde beraber olmaqla bir nece nefer istirak edir Futbol meydancasinin yarisi qeder bir sahe iki yere bolunur ortadan ciziq cekilir Birinci deste cizigin bu terefinde ikinci deste ise o terefinde durur Papaq ve ya bayraq her iki terefde ciziqdan mueyyen uzaqliqda agacdan direkden yaxud divardan asilir Usaqlar pusk yolu ile ag ve qirmizi bayraqdan birini secirler Oyuna hakimlik etmek tamasacilardan birine hevale olunur ve onun gosterisile oyun baslanir Oyunda istirak eden usaqlar ciziq boyu uz uze dayanirlar Oyunculardan biri reqibden qorunmaq ucun papagin ve ya bayragin yaninda kesik cekir Qalan oyuncular ise ciziq boyu dayanan reqiblerin elinden tutub dartir ciziqdan oz terefine kecirmeye cehd gosterirler Her iki terefin oyunculari papagi bayragi qacirmaq ucun eks terefe hucum etmeye furset axtarirlar Futbolda oldugu kimi burda da reqib terefin mudafiecisini otmek gerekdir Cizigi kecen terefin oyuncusuna el deyirse o vurulmus esir dusmus hesab olunur Yoldaslari ise celd suretle reqib terefe qacib bayragi goturmeye can atmaqla beraber esiri azad etmeye yeni yaxinlasib ona el vurmaga calisirlar Ola biler oyuncu bayraga yaxin yerde esir dussun ve xilas olunan kimi cevik bir hereketle reqiblerin bayragini goturub oz terefine qacirtsin Hucuma kecmek esir dusmek ve esiri azad etmek her iki terefde bas verir ve oyun get gede gergin veziyyet alir Her hansi terefin papaga bayraga kesik ceken oyuncudan basqa butun oyunculari esir duserse reqib desteden hami gelib onun hendeverine toplasir Papagi bayragi qacirmaq isteyirler O ise calisir ki papagi bayragi vermesin mumkun qeder onlari vurub esir etsin Ancaq reqibler cox oldugundan bir birini esirlik den azad edirler Axirda reqib destenin oyunculari papagin yaninda tek qalan oyuncunun etrafinda dovre qururlar aradan ciziq cekilir Reqib deste xorla deyir Ay hurmuzu hurmuzu Papaginin ici qirmizi Sen gel incitme bizi Papagi gotur Uc defe dolan vur bizi Tek qalan oyuncu bele de edir Papaq oyunculardan birine deyse onda oyun hec hece qurtarmis olur deymese oyuncu oz destesini xilas etmek ucun tez papagi bayragi atib suretle eks hucuma kecir yoldaslarini esirlikden qurtarmaga oyunda deyildiyi kimi acmaga calisir Her iki destrenin oyunculari papagi bayragi da goturub oz tereflerine qacmaga calisirlar Destelerin biri papagi goturmeyenail olduqda oyuntezeden baslanir Qacirilan papaqlarin sayina gore de oyunda hansi terefin ustun geldiyi mueyyen edilir Bu oyun cox guman ki qedim doyus telimi mesqinin qaligidir Menbe RedakteNovruz bayrami ensklopediyasi Baki 2008 Serq Qerb seh 153 Xarici kecidler RedakteHemcinin bax RedakteMenbe https az wikipedia org w index php title Papaqaldiqac amp oldid 905612, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
