Püstə
| Püstə | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Əsl püstə | ||||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||||
| ||||||||||||
| Elmi adı | ||||||||||||
| Pistacia L., 1723 | ||||||||||||
Püstə — Elaegnaceae fəsiləsindən olub, Azərbaycanda qədim vaxtlardan becərilir. Sinonimi Terebinthus Mill.
Haqqında
Həyat ağacı — bu qədim dövrdə püstə çaylarıdır. Bu ağac təbiətdə unikaldır, meyvələri insana yaxşı sağlamlıq, mükəmməl rifah və yaxşı yaddaş verir. Çinli fıstıqları "xoşbəxt qozalar" adlandırdılar, bəlkə də açıq qığılcım bir təbəssümə bənzəyir. Yunanlar onları həqiqətən "sehrli qoz-fındıq" hesab edirdilər və əlavə güc və gözəlliyə bəxş etdilər. Ümumilikdə təxminən 20 növ fıstıq var, lakin ən çox yayılmış püstə və axmaq püstə var. Bu püstə bir bush və ya ağac şəklində böyüyür, adətən hündürlüyü 7 m-dən çox deyil. Kökləri 25 m genişlikdə və 10 m dərinlikdə uzanır. Bu cür fıstıq meyvənin ölçüsü digər növlərin fındıqlarından bir neçə dəfə daha böyükdür. Orta Asiya ölkələrindədir.
Yetişdirilməsi
Püstə tupolistnaya — ağac, təxminən 10 m yüksəklikdə olan İran, Hindistan, Suriya öz vətəni hesab edilir, həmçinin ABŞ, Krım, Qafqaz, Kiçik Asiya və Əfqanıstanda püstə yetişdirilir. Ağac çox işıqlıdır və kalsiumda zəngin bir torpağa üstünlük verir. Özü də çox güclüdür, ömrünün müddəti təxminən 1000 ildir. Bəzən, püstənin dik yamaclarda necə böyüdülməsi, qidalanma və həyat verən nəmin olmaması kimi quraq ərazilərdə belə təəccüb doğurur. Lakin bu ağaclar nəm torpaqları sevmirlər, lakin 15 metr dərinliyə və 40 metr dərinlikə qədər yerə enmiş köklərə malikdirlər. Antep fıstıqsız bir ağacdır, baxmayaraq ki yavaş-yavaş böyüyür, lakin düzgün dözümlülüklə dözülməz istiliyə, uzun müddət quraqlığa və həddindən artıq donlara davam edəcəkdir. Ağac, filosunun xüsusiyyətlərinə bənzər bir çox güclü və təəccüblü gözəl ağaclara malikdir. Antep fıstığı çox təqdir edilir, qədim dövrlərdə müxtəlif dini ayinlərdə buxur üçün istifadə edilmiş, bu zamanımızda istifadə olunur. Həm də onun müalicəvi xüsusiyyətləri ilə məşhurdur, əgər daim qatranı çeynəyirsən, diş ətləri heç vaxt zədələnməyəcək və pis nəfəs aradan qalxacaq. Buzgunçi — dəri toxuması və ipək boyama üçün istifadə edilən yarpaqlarda böyümələr. Fistanın vaxtımızda necə böyüməsi təəccüblüdür, çünki onların istifadəsi çoxdan uzun müddət məhv edilə bilər. Bunun səbəbi, püstənin qırmızı kitabın tələbinə səbəb oldu.
Fıstık istehsalı
Fıstık istehsalı, olduqca sərfəli bir müəssisədir, çünki bu ağaclar iddiasızdır və çox uzun və bolca meyvələr yetişdirirlər. Püstə ağacından təxminən 250 kq fındıq yığmaq mümkündür. Bu gün əsasən püstə əsas təchizatçıları İran və Türkiyədir. Bu ölkələrdə ağaclar özləri böyüyür, buna görə əkin sahələrini xüsusilə əkmək üçün heç bir əhəmiyyəti yoxdur. Bəzi bölgələrdə püstə torpağı becərilir. Bir çox sahibkarlar püstənin böyüdüyünü və torpaqlarında yetişdirildiklərini maraqlandırırlar. Əlbəttə ki, mümkündür, amma bunun üçün müvafiq yer hazırlamaq lazımdır. Hamısı yaxşıdır ki, bu ağaclar qumlu və ya qayalı torpağa kök salmışdır, fıstıq hündür bir yamacda böyüyə bilər və güclü kökləri olduğundan heç bir kataklizm onu yuyulmayacaqdır. Yüksək rütubətə ehtiyac yoxdur, buna görə də quraq ərazilərdə yaxşı uyğunlaşır.Püstənin böyüdülməsini görmək üçün Qafqaz, Krım və ya Türkiyəyə gedə bilərsiniz. Bu ağac minlərlə il bundan əvvəl layiq görüldü, uğurla bu gün istifadə olunur. Onun meyvələri çox dadlı və sağlamdır, onlar müxtəlif şirniyyat və pasta hazırlamaq üçün yeməkdə geniş istifadə olunur, çünki onlar zərif dad və zərif ətri var.
Püstə ağacı təsviri
Əlverişli iqlim şəraitində hər zamana qədər 6 metr çatacaq və 500-dən çox il yaşayır. Barel adətən əyri və yivli bir səthə malikdir. Qabıq açıq-bozdan qırmızı rəngli qəhvəyi qədər dəyişir.Ağac quraqlıqlı ərazilərdə yetişir və 12 metr dərinlikdə və eni 25 metr olan inkişaf etmiş kök sisteminə malikdir. Kobud sıx, balmumu örtüklü tüylü yarpaqlardan meydana gəlir. Günəşin hərəkətinə əsasən, baş ağrısı yarada bilən və xəstə və ya hətta zəifləyən hissləri olan əsas yağları buraxırlar.Mart-may aylarında çiçəkləmə zamanı ayırd etmək asan olan kişi və qadın nümunələri mövcuddur. Hasat əkin tarixindən 9–10 il sonra əldə edilə bilər. Bunu etmək üçün fərqli cinslərə sahib olmaq lazımdır.Bir ağacın meyvəsini bir qoz kimi deyil, daş deyə çağırmaq daha doğrudur. Bəzi növlərdə, uzunluğu 3 santimetrə çatır. Asanlıqla ayrılan perikarpın altında, solğun bir yaşıl rəngli rəngli yağlı nüvəsidir.
Dağıtım sahəsi
Fistanın tarixi vətəni günümüz Suriyadan Əfqanıstana qədər Qərb Asiyadır. Bunlar haqqında Ağac minlərlə il boyu böyüyür və zənginlik simvolu sayılır.Daha sonra, fidanlar müvəffəqiyyətlə yerləşmiş və məhsullarını verməyə başladığı İtaliya və Yunanıstana nəql edildi.Fıstıqların böyüməsi və hansı ölkələrdə ən çox yayılmış olduğu ərazilər arasında bu gün adlandırmaq olar:Kaliforniyada bir ağac XIX əsrin sonunda düşdü. Bu gün Birləşmiş Ştatlar Amerika ən böyük həcmdə fıstıqların yetişdirildiyi ölkələrdən biridir. Fındıq yalnız ixrac deyil, həm də sakinlər tərəfindən böyük miqdarda istehlak olunur.Rusiyada yerli iqlim səbəbiylə Krımda və Qafqaz dağlarında fıstıqlar böyüyür. Ancaq bu nisbətən isti bölgələrdə belə kütləvi paylama almadılar.Ölkəmizdə yetişdirilən ağacların meyvələri xarakterik dadına malik deyildir.
İnkişaf xüsusiyyətləri
Bitkilər üçün optimal olan subtropik və tropik iqlim. Ağac zəif daşlı torpaqlarda yaxşı hiss edir. Lakin, yerdəki kalsiumun olması üçün vacibdir. Asanlıqla temperatur və soyuqdan −20 dərəcə ani dəyişikliklərə dözür. İstilik və quraqlıqdan qorxmur, parlaq günəş işığını sevir. Tez-tez yamaclarda və uçurumlarda yerləşir.Püstə meşəsi ilə tanış olmaq — nadir haldır. Arid iqlimlərdə olduğu kimi, qidalandırıcı və nəm üçün rəqabət etmək lazımdır. Təbii şəraitdə, püstə ağacı toxum və ya kələm köməyi ilə yayılır. Lakin, bu məqsədlə şlamlar da uyğun gəlir. Evdə, xam qoz-fındıqdan bir ağac əkmək üçün cəhd edə bilərsiniz. Ancaq çox səbir və qayğı alacaq.Sonuncu yayda — erkən payızda hasil olunan fıstıq bitki. Bir ağac mövsüm başına 25 kiloqram meyvə gətirə bilər.
Püstə ağacının tarixindən
Mənbələrə görə, bu meyvə insana dərin vaxtdan bəri məlumdur ki, insan onları 2,5 min il bundan əvvəl yeməkdən və dərman vasitələrindən istifadə etməyə başladı. Gəlin harada böyüdükləri sualına cavab verək.Onların vətəni Qərb Asiyadır, bu ağacın sahibi Suriyadan Əfqanıstana qədər uzanır. Bu ölkələrdə, xüsusi bir şəkildə hörmət olundu, zənginlik və gəncliyin simvolu sayılırdı və bəzən valyuta olaraq da istifadə edildi. Ancaq müasir dünyada mədəniyyət Qərbi Asiyadan kənara çıxdı.Bu gün bu, İranın çempionatına yalnız yol verə biləcək Amerika vastiliyində tapıla bilər, bu, püstənin satışı üzrə ən böyük lider sayılır. Gəzinti zamanı Yunanıstan, İspaniya, Afrika kimi ölkələrdə bu ağacla tanış olsanız, təəccüblənməyin. Avstraliya Antep fıstığı yetişdirildikdə Türkiyənin sakinlərini bilirlər, çünki bazarda fıstıqların tədarükü üzrə dünya liderlərindən biridir.Püstə mədəniyyəti Rusiyanın açıq sahələrini atlatmamışdır. XVIII-ci illərdə ilk dəfə Krım ərazisində ekzotik bir ağac düşdü. Üç düzəldən ağac əkilmiş, ekzotik bitki mükəmməl bir şəkildə uyğunlaşdırılmışdır, lakin onların meyvələri istehlak üçün yararsızdır.
Fıstık yığımının xüsusiyyətləri
Fıstıq məhsulu sentyabrın əvvəlindədir və noyabr ayının sonuna qədər davam edə bilər. Püstə ağacının meyvəsi 2–3 sm uzunluğunda bir qozdur.Bunlar maraqlıdır fındıq gecə yığılırBunun səbəbi, püstənin doğrudan günəş işığının təsirindən yaranması, insan sağlamlığına zərərli təsir edən əsas neftdir. Xüsusilə təhlükəli olan fıstıq bitkisi yağının vegetasiya damar distoni və hipertansif xəstəliklərə təsiri.Məhsulun sonunda, qoz-fındıq günəşdə yaxşı qurudulur, bundan sonra raf ömrü bir ildən artıq olmamalıdır. Hətta bir seçim kimi edə bilərlər duzlu bir həll ilə nəmləndirin və sonra qızartın. Bir şəxs üçün faydalı və təhlükəli püstə nədir?
Faydalı xassələr
Dolaşım sistemi. Bu fındıqların üstünlüyü çox qiymətləndirmək çətindir, onlar dolaşım sistemi ilə bağlı problemləri olanlar üçün əvəzolunmazlar. Əgər müntəzəm olaraq kiçik qoz-fındıq yeyirsinizsə, onda yalnız qan dövranı sisteminin vəziyyətini yaxşılaşdırın, həm də xolesterinin səviyyəsini tarazlaya bilərsiniz. Qaraciyər. Qaraciyər problemlərindən əziyyət çəkirsinizsə, püstə də yardımınıza gəlir. Ekspertlərin fikrincə, safra kanallarını təmizləmək və qaraciyər kolikası ilə mübarizə aparmaq üçün güclü miqdarda qoz-fındıqların istifadəsi. Sindirim. Qədim dövrdən bəri, püstənin bağırsaq funksiyasına faydalı təsir göstərdiyi və həzmini artırdığı düşünülür. Onlar tüberkülozun müalicəsində əhəmiyyətli rol oynayırlar, çünki xəstələrin qəbul etdikləri dövrdə onların ürək atışını və tənəffüsünü normallaşdırmağa kömək edir. Stress Reliever. Əgər fəaliyyətinizin mahiyyətinə görə mütəmadi olaraq böyük intellektual yüklərə məruz qalırsınızsa və ya daim yorğunluq hissi yaşayırsınızsa, möcüzə qoz-fındıqları sizin yardımınıza gələcəkdir. Püstə ağacının meyvələri, kişilər üçün güclü bir afrodizyak funksiyasını yerinə yetirərək, germ hüceyrələrinin potensialını və ömrünü artırmaq olduğunu unutmayın. Kosmetologiya. Püstə yağı, kosmetoloji sənayesində böyük əhəmiyyət daşıyır, çünki yağda cavanlaşma, bərpa və dərinin qidalanmasına kömək edən maddələr var. Dərinizi ultrabənövşəyi şüalardan qoruymaq istəyirsinizsə, püstə yağı sizin əvəzsiz köməkçiniz olacaq. Fıstıqların minus və təhlükələrinə gəlincə, əlbəttə ki, mövcuddur. Hər şeydən əvvəl çox güclü allergiyadır hətta anafilaktik şoka səbəb ola bilər, buna görə də bu məhsulu ilk dəfə sınadığınızda çox diqqətli olun. Bir neçə qoz-fındıq yemək və bədəninizin reaksiyasına əməl etmək daha yaxşıdır. Püstənin tərkibini unutma yağlıdır və onların həddindən artıq istifadəsi əlavə dəyərlər və santimetrlərə səbəb ola bilər.
Evdə ağac böyüməsi necədir
Bir çox bağbanlar evdə belə bir ağacın yetişdirilməsinin mümkün olub-olmadığını maraqlandırırlar. Bəli, mümkündür, amma bu, olduqca mürəkkəb və dözümlü bir prosesdir. Təəssüf ki, həmişə deyil, dəqiq və çox nadir hallarda belə evlənmiş qozun meyvələri yeyilə bilər. Fıstıklar üçün xüsusi şərtlər tələb olunur, amma yumşaq və yumşaq iqlim şəraiti vacibdir. Və sizin məqsədi yalnız bu ağacın dekorativ funksiyası deyil, meyvələrin istehsalı olmasa, eyni zamanda eyni zamanda iki ağac tikmək lazımdır. Çünki məhsul üçün ağac, həm kişi, həm də qadın olmalıdır. Belə bir ağacın yetişdirilməsi toxumların, şlamların və gənc sürgünlərin köməyi ilə. Həm də vacibdir ki, siz Rusiyada yaşayırsınızsa, onun ərazisində yetişən püstə meyvələri insan istehlakı üçün yararsızdır. Rusiyada yetişdirilən püstə meyvələri yalnız yağı hazırlamaq üçün istifadə edilə bilər. Ancaq belə bir ağac yetişdirməyə qərar verənlər üçün, böyümək üçün faydalı məsləhətlər verəcəyik. Daha əvvəl də olduğu kimi bir termofilik bitkisidirBuna görə də qumlu torpaq onun üçün rahatdır. Biz yekunlaşdırırıq. Fidanları son dərəcə nadir hallarda suya tövsiyə etmək tövsiyə olunur və torpaq quru olduqda bunu etmək daha yaxşıdır.Alternativ olaraq, müstəqil olaraq edə bilərsiniz Bir daşdan bir ağacı örtür. Bunu etmək üçün, böyüməni stimullaşdırmaq üçün hər hansı bir qarışıqda sümüyə nəfəs vermək və sonra qumlu torpağa quru və lutrasil ilə örtmək kifayətdir. Ancaq böyük bir çatışmazlıq var — bir fidan əkildikdən sonra, hansı bir kişi olduğunu və birinin qadın olduğunu müəyyən edə bilmirsiniz. Sizin məqsədi meyvə, bu seçim yalnız sizin üçün deyil. Buna görə sizin üçün ən yaxşı həll artıq qurulmuş fidanı satın almaq olacaq.Fidan dikildikdən sonra çox olur diqqətlə torpağı yumaq və təmiz su tökünhər hansı bir gübrə olmadan. İki və ya daha çox ağac əkmək üçün onların arasında üç metrdən kifayət qədər məsafəni müşahidə etmək lazımdır.Ağacınızı açdığınız və bahçenizin açıq sahələrində təhlükəsiz olaraq yetişdiyi halda, iki il sonra təhlükəsiz azot və fosfat gübrələri ilə gübrələyə bilərsiniz.Püstə ağacının "böyüyən" olması baxımından, böyümənin erkən mərhələlərində hələ də çox gözəl və estetik bitki. Hər hansı bağ və ya manoranın dekorasiyası ola bilər. Bir az səy və səbir göstərin və nəticə uzun sürməyəcək.
Bitki coğrafiyası
Püstə ağacının vətəni müasir İran və Suriyanın ərazisi hesab olunur. Burada meyvənin daimi istifadəsi bədənin cavanlaşmasına, onun güclənməsinə gətirib çıxardığına görə, o, həyat ağacı adlandırıldı. Burada fıstıqların valyuta olaraq istifadə edildiyi dövrlər var idi.Daha sonra bitki, Avropanın cənubunda, Amerika, Afrika və Avstraliyanın bəzi yerlərində, Asiyanın cənub-qərb və mərkəzi hissələrinə yayılmışdır. Qırğızıstanda, Tacikistanda və Özbəkistanda bənövşə püstə növlərindən ibarətdir.Fıstıq necə böyüdülür, Türkiyənin sakinləri yaxşı bilirlər. Bu gün dünya bazarında satışa çıxarılmış bütün meyvələrin təxminən yarısı bu ölkənin əkinçiliyində yetişdirilir."Rusiyada fıstıqların böyüdüyü" sualına cavab vermək üçün bitkinin böyüməsi və inkişafı üçün təbii şəraitin nə olduğunu bilmək lazımdır. Yalnız onların əməlləri ilə ağacları yetişdirmək və məhsul almaq mümkündür.
Bitki mənşəli bitkilər üçün tələblər
Püstə ağacı çöllərin və yarım çöllərin quraq isti iqlim şəraitində becərilir. Zavod maraqlıdır ki, həm yüksək, həm də aşağı hava temperaturunu uğurla yerinə yetirir. Ağacın əkilməsi iyirmi beş dərəcə şaxta qalmış vəziyyətdədir.Nəmlik çatışmazlığı şəraitində böyüyən bitki kök sisteminin inkişafı təsirləndi. Çox inkişaf etmiş, bir neçə sıra var. Dərinliyində köklər on beşə enir və yanlarına 25 metr qalır. Kök sisteminin müxtəlif təbəqələrinin fəaliyyəti dəyişir, bu, ilin vaxtından asılıdır.Rusiyada artan püstə ağaclarının təcrübəsi müsbət nəticə verir. XVIII əsrin əvvəllərində Krımda eksperimental məqsədlər üçün təxminən üç düz ağac əkilmişdir. Onlar mükəmməl alışmışlar, lakin onların meyvələri yüksək dad keyfiyyətlərinə malik deyildi. Rusiyada püstə necə böyüməkdədir? Ölkənin cənubundakı quraqlıq bölgələrində böyümək üçün, antep fıstığı çox sayda bitki növündən yayılmışdır. Belə ağacların əkilməsi Qafqazın Qara dəniz sahillərində də mövcuddur.Effektiv bitki artımı üçün nə lazımdır? Fermerlər bilirlər ki, püstənin becərilməsi hər bir region üçün onun inkişafı və inkişafı üçün təbii şəraitdən optimal istifadə edəcəyi müəyyən bir növ seçilməlidir.
Təbii bir cəmiyyətdə bitki
Fıstıqların harada və necə böyüdülməsi ilə tanış olduqdan sonra, bu ağacların çölda oynaya biləcəyi rolu təxmin etmək çətin deyil.Birincisi, bitki örtüyünün şişkin istidən mükəmməl şəkildə qurtarması, belə ki, kiçik heyvanlar və quşlar ağacların tacında sığınacaq tapırlar. Yerdə, filialların kölgəsində, çöllərin və yarı çöllərin daha böyük sakinləri günəşdən gizlənirlər.İkincisi, püstə meyvələri mədəniyyətin böyüdüyü ərazilərdə yaşayan kemirgenlər, quşlar, kulonlar, tülkülər və digər heyvanlar üçün yeməkdir. Yarpaqları qoyun və dəvə yeyirlər.
İnsanlar üçün püstə ağacının faydaları
Ağacın və onun digər hissələrinin meyvəsindən istifadə qədim zamanlardan bəri insana məlumdur. Hətta 7000 il bundan əvvəl insanlar yalnız püstənin necə böyüdüyünü bilirdilər, lakin onları müxtəlif məqsədlər üçün istifadə edə bilirdilər.Fıstıq, qurudulmuş, təzə və ya təzə püstə ağacının meyvələri indiyədək yeməyə getdi. Onlar faydalı turşuları ilə zənginləşdirilmiş çox miqdarda neft ehtiva edirlər. Buna görə də fıstıqlar müəyyən yeməklərin və ya qida məhsullarının — müəyyən növ pendir, kolbasa, kulinariya məhsulları, dondurma hazırlanmasında geniş istifadə olunur. Alkoqollu içkilərlə birlikdə, fıstığın faydalı xassələri itirildiyini sübut etdi.Fistanın tərkib hissəsi fıstıqda yulaf meyvəsi ilə eynidır, buna görə ağac meyvələri düzgün balanslı pəhriz istəyən insanların diyetinə daxil edilir. Lakin məhsulun yüksək kalorili məzmunu haqqında xatırlamaq lazımdır.Rezin fıstığı yaxşı diş və dişləri gücləndirir. Tərkibində püstə yağı olan kosmetik məhsullar dərini yaxşı təmizləyir, piqment ləkələri və digər dəri xəstəliklərini aradan qaldırır.
Texnik məqsədlər üçün bitki istifadəsi
Kərə yağı və ya digər məhsulların sənaye istehsalında meyvələri istifadə etdikdən sonra qalıqlar ev heyvanlarına və quşlara bəslənilir.Taxta tikiş sənayesində istifadə olunur. Həm də yüksək keyfiyyətli laklar üçün istifadə edilən qatran etmək üçün istifadə olunur.Böyük miqdarda bitki yarpaqları tanenləri ehtiva edir, beləliklə dəri istehsalında, boya istehsalında geniş istifadə olunur.
Dekorativ ağac xüsusiyyətləri
Fistanın necə böyüdülməsini və bu ağacların nə qədər zəngin bir tacını olduğunu bilmək insanlar üçün kultur bağçılıq, bəzək parkları və kvadratlar üçün bu mədəniyyəti uğurla istifadə etməyə imkan verdi.Fıstıqların yarpaqları və filiallarını əhatə edən çiçəkli kompozisiyalar öz unikal gözəlliyi və orijinallığını əks etdirir.
Görünüş
Püstə bitkiləri kimi böyüyür, həm də yarpaqlı və davamlı ağaclarla təmsil olunur. Onların boyu 7–10 metrdir.Bu çalıların və ağacların meyvələri daş meyvələrdir, uzunluğu 12 sm-ə qədər, eni isə 1 sm-dir, içərisində ovoid bir forma və içərisində uzanan toxum var.Perikarp nazik və qırmızıdır, asanlıqla fetusdan ayrılır. Kabuğun qozu yetişəndə tez-tez çatlar.Toxum yaşıl, dadlıdır. Bitkilər mərhum payızda meyvə verməyə başlayır.Püstə ağacları qalın gri qabıq, tüylü, trifoliat və sadə yapraklar, eləcə də yapraklardan əvvəl görünən çaxnaşma ilə yığılmış qırmızı-sarı çiçəklər ilə seçilir.Püstə ağaclarının kökləri böyük, çardaq və dərinliyi 15 metr, eni isə 40 metr qədər böyüyə bilər. Yapraklar dərili, ellips şəklində 3–5 ədəd bülleten ibarətdir. Ağaclar arasında qadın kişilər və qadın ağacları vardır. Bir kişi ağacının poleni 8–12 qadın ağacının tozlanmasına kifayətdir. Həyat ömrü təxminən 1000 ildir. Açılmamış fıstıqlarda çox çox yağlar var, yeyilməzlər. 20 qədər püstə növü bilinir, əsas olanları bunlardır: Atlantik. Reçineden, eləcə də antep fıstığı hazırlamaq üçün istifadə olunur. Bu. 9 metr hündürlükdə olan ağaclar, sferik sıx tac, tez-tez bir neçə gövdə, dərin kök, qışda düşən yarpaqları olan. Bitki 300 ilədək yaşayır. Belə püstənin meyvələri xoş sədəqə və uzunluğu 2 santimetrə qədərdir. Tupolist (yabanı). Qafqaz, Asiya, Krım və digər yerlərdə quraqlığa davamlı bitki. Ümumiyyətlə, ağaclar 8–10 metr olan ağaclar ilə təmsil olunur, lakin bu da çoxbucaqlı kol şəklində olur. Meyvələr yeməklidir, lakin bu püstənin meyvələrindən kiçikdir. Əl sənətləri ağac bitkilərindən hazırlanır. Çinli Ən böyük şaxta müqavimət və 15 m-ə qədər hündürlükdə fərqlənir. Amerika (həmçinin Meksika adı verilmişdir). Turpentine Beş metrə qədər ağaclar. Onlar Soçi, Tiflis və Bakıda tapıla bilər. Mastik Üç metr hündürlükdə böyüyən kiçik ağac və ya kol bitkiləri ilə təmsil olunur. Mastiklərin meyvələri neft çıxarmaq üçün istifadə olunur. Bitki də bir hedcinq yaratmağı tələb edir. Mastik fıstığını kəsdirin, mastik, boya və ya ləkə edə bilərsiniz.
Zavodun vətəni İran, Əfqanıstan və Mərkəzi Asiya ölkələridir. Burada yabanı tanış ola bilərsiniz.İndiki vaxtda dünyanın bir çox ölkələrində isti iqlim şəraitində püstə ağacı yetişdirilir: Krımda, Avropa ölkələrində, ABŞ-da, Asiya ölkələrində, Afrikanın şimal-qərb bölgələrində, Türkiyədə, Avstraliyada. Yabanı bitkilər Tacikistan, Özbəkistan və Qırğızıstanda tapıla bilər.
Böyüməsi
Püstənin təbiətdə çoğalması toxumdan, eləcə də tumurcuqlardan meydana gəlir. Bitkilərin təbəqələr tərəfindən yayılması ilə istifadə edin.Vəhşi fıstıqlarda, həm quraqlığa, həm də donlara müqavimət qeyd olunur. Zavod daş və daşlı torpaqları üstün tutur. Kökləri inkişaf etmiş bir sistemə görə bir uçurum və ya yamacda sabitləşdirə bilər. Tez-tez püstə ağacları tək böyüyür (ağacların böyük ağacları çox nadirdir).
Toplanması və yığımı
Böyük miqdarda meyvə 7–10 yaşlarında ağaclarda formalaşır və 20 yaşa çatmış püstə ağaclarında maksimum məhsuldarlıq qeyd olunur. Fındığın olgunlaşması halında kabuklar kısmen bir klik ilə açılır.Yabanı bitkilərdə meyvələr çox böyük deyil (100 qram ağırlığında 50–60 qr). Meyvəli ağaclarda, drupların 30% -ə qədər boşdur (çekirdeksiz) ola bilər. Məhsuldarlıq müxtəlif bölgələrdə və müxtəlif növlərdə dəyişir.Ağaclardan meyvə ağacları avqust və sentyabr aylarında toplanır:Əlləri kəsilmiş və ya tuval üzərində xüsusi dirəklərin köməyi ilə sarsılmışdır.Meyvələr gecə yığılır, çünki gün ərzində ətir yağları püstə yarpaqlarından azad edilir və başgicəllənməyə səbəb olur.Kabuğun qaranlıq etməyəcəyi dərhal qabıqdan qozanı soyun.Peeled meyvələr günəşdə təxminən 5 gün qurudulur.Qurudulmuş fıstığı sərin yerdə — + 2 + 10 dərəcə bir temperaturda saxlamaq lazımdır, fındıqlar bir il üçün pisləşməyəcək, və 4 ilə qədər 0 ° C-də.Necə seçmək və harada satın almaq olar Püstə meyvəsi demək olar ki, hər zaman qabıqda satılır.Ölçüdə onlar bölünür: Çörək fıstığı ağacların yaşıl rəngi və açıq qövsün olması ilə fərqlənir.
Püstə məsləhətləri
Qabıq krem və ya ağ-qara olmalıdır. Fındıq eyni ölçüdə olmalıdır, çatlamadan və düzəldilmir. Meyvə ləkələnməməlidir. Fındıq almayın, əgər qoxunun kokusu və küflü və ya qoxu qoxusu varsa. Yeyinti sənayesi üçün bütün fıstığa əlavə olaraq, kiçik parçalar şəklində fındıq, quş və püstə yarımlarını satırlar. Püstə çekirdekleri xarici qoxuları tez bir şəkildə absorbe eder, buna görə də digər məhsullardan ayrı saxlanılmalıdır. Aldığınız antep fıstığı (ifrazsız qoz-fındıqlardan bəhs etsəniz) yaxşı paketlenir və buzdolabında saxlanılır. Raf ömrünü uzatmaq və qoz-fındıqların pozulmasını qarşısını almaq üçün, qızardılmış, tatlandırılmış və ya duzlanmışdır. Kırmızıman qabığı əvvəlcədən marinating fıstığıları göstərir.
Xarakteristikalar
Antep fıstığı yüksək kalorili tərkiblidir, yağların yüksəkliyi, vitaminlər, amin turşuları və mineralları yüksəkdir. Püstə meyvələri bərpa və tükənmə dövründə, eləcə də idmançılara yüksək zəka stressi ilə tövsiyə olunur. Daimi istifadə ürək və qaraciyərin funksiyasını yaxşılaşdırır. Potensiyanı gücləndirmək və sperma üçün müsbət təsir göstərə bilməsi səbəbindən bu fındıqlar bir afrodizyak sayılır.
Kimyəvi tərkibi
Püstə zəngindir: amin turşuları nişasta yağ turşuları — oleik, linoleik, palmitik, stearik və s. sukroz, qliseridlər vitamin E, A, B6, B1, folik turşusu, minerallar (fosfor, maqnezium, manqan, mis, kalium), tannin karotenoidlər — zeaxanthin və lutein.
Faydalı xassələr
Püstə canlılığı təmin etməyə kömək edir, buna görə də yorğunluq və zəifləmələr üçün məsləhət görülür. Meyvələr ətraf mühitə uyğun məhsuldur, çünki onların emalı xaricə müdaxiləni nəzərdə tutmur. Fındıq antioksidantlarla zəngindir, çünki onların istifadə edilməsi ürək-damar sisteminin fəaliyyətini normallaşdırır, bədəni cavanlaşdırmağa kömək edir və xolesterolu azaldır.
Ekspektor və antitussiv hərəkət
Püstə yağı potensialını artırır, günəş yanıqlarının alınmasını, tonları artırır, bədənini gücləndirir, yüngül laksatif təsir göstərir. Kosmetoloqada da istifadə edilir və yara iyileştirmesini təşviq edir. Karbohidrat metabolizmasını tənzimləyin. Görmə orqanlarına müsbət təsir göstərin, görmə kəskinliyini bərpa edin. Dərinin, saçın, mismarın və dişin vəziyyətini yaxşılaşdırın. Diabetin inkişafını maneə törədir. Bir cavanlaşdırıcı təsiri var. Yaxşı bir xərçəng qarşısının alınması olaraq xidmət edin. Kişilərin potensialını artırın.
Zərər və əks göstərişlər
Doz aşımı başgicəllənmə və ürəkbulandırmaya səbəb ola bilər. Püstə yağı, laksatif təsiriylə hamiləlik dövründə tövsiyə edilmir. Bu fındıq yüksək alerjenik hesab olunur. Allergiyalar üçün, ehtiyatla istehlak edilməlidir. Duzlu fıstıqların istehlakı qan təzyiqi artmasına səbəb ola bilər. Destiny yaşı, çünki diatezin inkişafına səbəb ola bilər. Mədə-bağırsaq traktının, böyrələrin kəskin xəstəlikləri. Duzlu fıstıqlarda hipertansiyonda böyük miqdarda duz olması səbəbi ilə kontrendikedir. Toxumlardan zeytun yağı üçün xüsusiyyətlərindən daha aşağı olmayan yüksək keyfiyyətli neft çıxarırlar. Pişirmə və yüksək keyfiyyətli lakın istehsalı üçün istifadə olunur. Çimərlik suyuna püstə yağı əlavə etmək çox faydalıdır (suyun hər hamamına 1 qaşıq). Fıstıq meyvələrindən əldə edilən neft, istifadə edin: immunitet sistemini gücləndirəcək (bir qaşıq üçün gündəlik 1–2 çay qaşığı), göbələkdən təsirlənmiş dəri, həmçinin dermatit (gündə 4 dəfə) yağlanması üçün, akne, diatez, ekzema və allergik döküntüləri aradan qaldırmaq üçün, saçların parıltısını, silksini və hamarlığını təmin etmək üçün, dəriyə qulluq vasitəsi olaraq (xüsusilə həssas), soyuq və küləkli havalarda dəri qorumaq üçün, tırnak plitəsinin gücləndirilməsi, masaj yağı kimi (aroma yağı üçün əsas kimi istifadə olunur), maskalar üçün (digər yağlarla, badem və ya avokado kimi, həmçinin EM ilə qarışdırıla bilər) günəş kremi olaraq, çillər və yaş ləkələrini aradan qaldırmaq. Püstə yağı hər cür kosmetik zənginləşdirə bilər. Bunu etmək üçün adi vasitələrə bir neçə damla yağ əlavə edin.
Fıstıqların Rusiyada və digər ölkələrdə böyüməsi
Püstə, parlaq günəşi və qidalandırıcı torpağı sevən, adətən bu bitki quraq ölkələrdə (məsələn, Şimali-Qərbi Afrika, Texas, Suriya və ya Asiyada) tapıla bilən orta ölçülü bir ağacdır. Türkiyə, fıstıq satışı və ixracatında liderdir. Təəssüf ki, Rusiyadakı iqlim püstə ağacının artmasına uyğun deyil. Amma bu bitkinin yalnız böyüməsi mümkün deyil, həm də meyvə verə biləcək yerləri tapa bilərsiniz. Bu halda, Krım və ona bitişik bölgələr. XVIII əsrdə fidanlar ilk dəfə Krımda əkilirdi. Lakin təəssüf ki, püstə meyvələri insan istehlakı üçün əlverişsizdir və buna görə müxtəlif yağlar kosmetik yağlar da daxil olmaqla meyvələrdən hazırlanır. Rusiyada böyümək üçün torpağın kalsiumla doymuş olması lazımdır və yay çox quru olmalıdır, əks halda işləməyəcəkdir.
Fıstıqların faydaları və zərərləri
Antep fıstığı hər hansı bir insana çox faydalıdır, fıstığın insan sağlamlığına qatqısı sadəcə əvəzsizdir. 100 qram fıstıqda neçə faydalı maddənin olduğunu görək: Faydalı amin turşuları olan 20 qram protein. 45–50 qram yağ, lakin insan bədəni üçün lazımlı turşulardan ibarətdir. Bunlar oleik, palmitik, linoleik və s. Kimi turşulardır. 25–30 qram karbohidratlar. A, B, E. vitaminləri yüksək səviyyədədir.
Fıstıqların istifadə xüsusiyyətləri
Damar xəstəliklərinin inkişaf riski azaldılır. Fistanın kiçik hissələrini müntəzəm istifadəsi ilə zərərli xolesterinin səviyyəsi əhəmiyyətli dərəcədə azalıb.Qan axınının aktivləşdirilməsi və nəticədə qan tərkibinin yaxşılaşdırılması.Püstə qaraciyər xəstəliyi ilə kömək edirÇünki onlar iş funksiyalarını normallaşdırmağa və safra kanallarını təmizləməyə qadirdirlər. Bəzi mütəxəssislər deyirlər ki, püstə qaraciyər kolikasında ağrıları azaltmağa kömək edir. Antep fıstığı kişilər üçün çox faydalıdır, onlar bir afrodizyak adlanır. Onlar kişilərdə germ hüceyrələrinin cinsi potensialını və canlılığını artırmağa kömək edir.Bağırsaqlara yaxşı təsir göstərə bilər.lakin kiçik hissələrdə istifadə edildikdə. Şlaklar və toksinlərdən təmizlənməyə kömək edir. Mütəxəssislər, turşuluq üçün fıstıq yeyərkən, çünki tənəffüs yollarının işində kömək edə bilər və ürək atışını azaldan ürək işini normallaşdırır. Yorgunluğu olan insanlar üçün istifadəsi məsləhət görülür və böyük intellektual yükdür, çünki püstə insan sinir sisteminə aktivləşdirici təsir göstərir. Püstə yağı böyük fayda gətirir. Dərinin cavanlaşdırıcı, qidalandırıcı və faydalı tərkib hissəsi kimi kosmetologiyada çox fəal istifadə olunur. Püstə yağı, ultraviyole ışınlarından dərinizi qoruyur.Rezin fıstığı diş və diş ətlərini gücləndirməyə kömək edir. Təəssüf ki, antep fıstığı çox güclü bir allerjendir və böyük miqdarda istifadə edilərkən, çox güclü allergiya yarada bilər, anafilaktik şoka gələ bilər. Hipertansiflərə həmçinin püstə fəlakətlərinin verilməməsi də tövsiyə olunur, çünki onlar qan təzyiqi artırır, ürəkbulanma və ya başgicəllənmə səbəb olur.
Püstə ağacı yetişdirmək mümkündürmü
Əlbəttə, evdə püstə ağacını yetişdirə bilərsiniz, amma meyvə verəcəkmi? Əvvəlcə püstə ağacları xüsusi bir iqlimə ehtiyac duyur. Rusiyada uyğun bir iqlim Krasnodar bölgəsi və Krımdır. Başqa yerlərdə onu əkmək üçün hətta cəhd etməməlisiniz. İkincisi, ən azı bir ağac bir kişi olması üçün ağacları müəyyən bir şəkildə aparmaq lazımdır. Çünki bir kişi ağacı olmadan məhsul əldə edə bilməzsən. Rusiyada yetişdirilən meyvələrin insan istehlakı üçün əlverişli olmadığını unutmayın. Rəflərdə gördüyünüz bütün püstə ölkələri digər ölkələrdən gətirildi. Hələ bir ağac tikmək qərarına gəldikdə, onda 10 il sonra çiçəklənəcəyini və meyvəni yalnız yağ kimi istifadə edə biləcəyini unutmayın. Püstə ağacının əkilməsi üçün addım-addım təlimat: Torpağın seçilməsi. Püstə ağacı qumlu torpaqdan çox sevilir, buna görə torpaq çox quru olduqda bitki çox nadir hallarda suvarılmalıdır. Kişi və qadın — iki fidan almaq və əkmək lazımdır. Ceviz yağı. Təzə daş bir böyümə stimulatorunda batırılmış olmalıdır, sonra qumlu bir torpaq qarışığı içərisində əkilir, sonra su və lutrasil adlı xüsusi bir material ilə örtülür. Yüksələn bitkilərin hansı oğlan və qız olduğunu müəyyənləşdirmək çox çətin olacaq. Buna görə də, uşaq bağçasında zatən yetkin fidan almaq yaxşıdır. Yetkin bir fidan üçün böyük bir çukur hazırlayın. Bir neçə fidan tikmək qərarına gəldikdə, aralarındakı məsafə üç metrdən çox olmalıdır. Kökləri yoxlanmalı və zəruri hallarda zədələnmiş elementləri kəsib kül ilə tətbiq edilməlidir. Biz fidan əkirik. Ağcaqanaddan sonra torpağı yumaq və su tökmək lazımdır. Gənc ağaclara yaxşı qayğı lazım deyil. Hər iki ilə üç həftə suvarılırlar. İki il artımdan sonra, püstə ağacını fosfat və ya azotlu gübrə ilə döllənə bilər..
İstinadlar
- "Hansı Ölkələrdə Püstə Bitkisi Böyüyür Və Vətəni Harada" (azərb.). https://az.lacroixx.com/. İstifadə tarixi: 2020-09-13.