Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Otşəkilli gəndəlaş (lat. Sambucus ebulus) — bitkilər aləminin fırçaotuçiçəklilər dəstəsinin adoksakimilər fəsiləsinin gəndəlaş cinsinə aid bitki növü.
| Otşəkilli gəndəlaş | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Cins: Növ: Otşəkilli gəndəlaş | ||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Botaniki xarakteristikası
Hündürlüyü 70–200 (250) sm, gövdəsi düzduran, sadə və ya budaqlanan, şırımlı olan çoxillik ot bitkisidir. Yalançı zoğları yarpaqşəkilli, neştərvari və mişarvaridir. Xoşagəlməyən iyi vardır. Yarpaqları saplaq üzərindədir, 6–9 (11) ədəd yarpaqcıqdan; yarpaqcıqlar neştərvari və ya xətvari-neştərvaridir, sivriləşmişdir, qaidə hissəsi köndələndir, kənarları mişarvaridir, çılpaq və ya alt tərəfdən tükcüklüdür. Çiçəkləri təpə hissədə yerləşən iri qalxanvari-süpürgə yastı çiçək qrupunda toplanmış, üç əsas çox şaxəli budaqları vardır. Tac ağ rəngdə, üst tərəfdən bəzən, çəhrayıtəhərdir. Meyvələri şarşəkilli, qara rəndədir, 3 (4) çəyirdəklidir və diametri 3–4 mm-dir. İyun-avqust aylarında çiçəkləyir, (iyul) avqust-oktyabr aylarında meyvə verir.
Azərbaycanda yayılması
Azərbaycanın bütün rayonlarında, ovalıqdan orta dağ qurşağına qədər yayılmışdır.
Yaşayış mühiti
Meşəli rayonların kəsilmiş meşələrində, meşə ətrafında, açıq yerlərdə, yarğanlarda, çay və balaca arx boyunca, bağlarda və bostanlarda rast gəlinir. Cəngəlliklər əmələ gətirir.
Təsərrüfat əhəmiyyəti
Meyvələri çaxırın boyanmasında, yetişmiş meyvələrindən mürəkkəb hazırlanmasında istifadə olunur. Tibbdə tətbiq edilir.
İstinadlar
- Linnaeus C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 1. S. 269.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Otsekilli gendelas lat Sambucus ebulus bitkiler aleminin fircaotucicekliler destesinin adoksakimiler fesilesinin gendelas cinsine aid bitki novu Otsekilli gendelasElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Klad AsteridsKlad Deste FircaotuciceklilerFesile AdoksakimilerCins GendelasNov Otsekilli gendelasBeynelxalq elmi adiSambucus ebulus L 1753Sekil axtarisiITIS 35321NCBI 28503EOL 488732Botaniki xarakteristikasiHundurluyu 70 200 250 sm govdesi duzduran sade ve ya budaqlanan sirimli olan coxillik ot bitkisidir Yalanci zoglari yarpaqsekilli nestervari ve misarvaridir Xosagelmeyen iyi vardir Yarpaqlari saplaq uzerindedir 6 9 11 eded yarpaqciqdan yarpaqciqlar nestervari ve ya xetvari nestervaridir sivrilesmisdir qaide hissesi kondelendir kenarlari misarvaridir cilpaq ve ya alt terefden tukcukludur Cicekleri tepe hissede yerlesen iri qalxanvari supurge yasti cicek qrupunda toplanmis uc esas cox saxeli budaqlari vardir Tac ag rengde ust terefden bezen cehrayiteherdir Meyveleri sarsekilli qara rendedir 3 4 ceyirdeklidir ve diametri 3 4 mm dir Iyun avqust aylarinda cicekleyir iyul avqust oktyabr aylarinda meyve verir Azerbaycanda yayilmasiAzerbaycanin butun rayonlarinda ovaliqdan orta dag qursagina qeder yayilmisdir Yasayis muhitiMeseli rayonlarin kesilmis meselerinde mese etrafinda aciq yerlerde yarganlarda cay ve balaca arx boyunca baglarda ve bostanlarda rast gelinir Cengellikler emele getirir Teserrufat ehemiyyetiMeyveleri caxirin boyanmasinda yetismis meyvelerinden murekkeb hazirlanmasinda istifade olunur Tibbde tetbiq edilir IstinadlarLinnaeus C Species Plantarum lat Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas 1753 C 1 S 269 Hemcinin bax