Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ostara və ya Eostra ( Ēastre, ) — mifoloqların rekonstruksiyalarına görə, qədim germanlarda baharın gəlişi və təbiətin oyanışı ilə əlaqəli olduğu güman edilən ilahi varlıq. Konsepsiya çərçivəsində Ostaranın (Eostranın) adı qədim ingilis və qədim german ənənələrində aprel ayına verilmişdir ( Easter-mōnaþ, ). Bir sıra tədqiqatçılar onu ümumavropa dan yeri ilahəsi ilə əlaqələndirirlər. İlahənin mövcudluğu ilə bağlı ilk fərziyyəni Nortumbriyadan olan rahib (673–735) irəli sürmüşdür. Beləliklə, o, ingilis dilində Pasxa bayramının (Easter) və müvafiq ayın adını digər Avropa dillərindəki adlardan köklü şəkildə fərqləndiyini nəzərə alaraq izah etməyə çalışmışdır.
| Ostara | |
|---|---|
 | |
| Cinsi | qadın[d] |
| Digər mədəniyyətlərdə | Avrora, Eos, Zorya, Ushas, Freya (mifologiya) |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Pasxanın almanca adı olan Ostern, xristianlığın Almaniyaya yayılması zamanı anqlosakson missionerləri, məsələn, müqəddəs Bonifas tərəfindən gətirilmişdir. Yalnız 1835-ci ildə, mifoloq Yakob Qrimm bu adlar arasında qohumluq olduğunu fərz etmiş, lakin bunun alınma deyil, qədim germanların hələ xristianlıqdan əvvəl ibadət etdikləri Ostara adlı ilahəyə bağlı olduğunu irəli sürmüşdür. Bu nəzəriyyə romantik millətçiliyin mifoloji konstruksiyası çərçivəsində formalaşmışdır.
Ostara və Pasxa adətləri
Yuxarıda göstərildiyi kimi, XIX əsrdən etibarən bir çox alimlər Pasxa bayramı ilə bağlı xalq adətlərini xristianlıqdan əvvəlki Ostara kultu ilə əlaqələndirməyə çalışmışlar. Tez-tez iddia edilir ki, Pasxa üçün yumurtaların rənglənməsi pəgan mənşəli olub Ostara kultu ilə bağlıdır, lakin bəzi mənbələr göstərir ki, bu ənənə hələ Mesopotamiyada yaşayan erkən xristianlar arasında mövcud olmuşdur.
Bundan əlavə, Pasxa dovşanı da Ostara ilə əlaqələndirilir. Etnoloq Çarlz C. Bilson Şimali Avropa ənənələrində dovşanın iştirak etdiyi müxtəlif bahar mərasimlərini və adətləri müəyyənləşdirmişdir. O yazır:
Britaniyada Ostara adlı bir ilahə olub-olmamasından asılı olmayaraq və dovşanın onun kultundakı rolunun nə olduğu bilinməsə də, bu heyvanın qədim sakinlər üçün sakral məna daşıdığı və böyük bahar bayramları ilə əlaqəli olduğu ehtimalı üçün kifayət qədər əsaslar var.
Bəzi alimlər güman edirlər ki, dovşanlar, ehtimal ki, Ostaranın müqəddəs heyvanları olmuşdur, Freyanın müqəddəs heyvanlarının pişiklər olması kimi.
Ostara yeni paqanizm və populyar mədəniyyətdə
Ostara və ya Eostra bir çox yeni pəgan icmaları tərəfindən müqəddəsləşdirilir. Onun bayramı bahar gündönümündə qeyd edilir və ənənəvi Pasxa rəmzləri tez-tez istifadə olunur. Bəzən Ostara İskandinav gənclik və yenilənmə ilahəsi olan İdun ilə eyniləşdirilir.
- Ostara asteroidinə onun adı verilmişdir – (343) Ostara.
- Ostara adını daşıyan Britaniya neofolk musiqi qrupu mövcuddur.
- Eostre adlı albomlar: Zoviet France (1984) və Ostara The Wishing Tree (2009).
- "Ostara" adlı mahnılar Hollandiya qrupu Heidevolk, Belarus qrupu Forodwaith və Çex qrupu Deloraine tərəfindən ifa olunmuşdur.
XX əsrin əvvəllərində Jörg Lanz von Liebenfels tərəfindən nəşr edilən alman millətçi jurnalı da Ostara adlanırdı.
Neyl Qeymanın "Amerikan Tanrıları" serialında (Starz, 2017) Ostara Kristin Çenovet tərəfindən canlandırılmışdır. Bu seriyada Odin (İan MakŞeyn) və Şadou Mun, xristian Pasxa bayramını Ostaranın özü üçün necə uyğunlaşdırdığını müzakirə edirlər. Odin ona bildirir ki, insanlar artıq ona deyil, İsa Məsihə ibadət edirlər. Bu, Ostaranı Yeni Tanrılara qarşı üsyana qoşulmağa sövq edir.
İstinadlar
- Bott, Adrian. "The modern myth of the Easter bunny". The Guardian. 2011-04-23.
- Elton, Charles Isaac. "Origins of English History". Nature. 25 (648). 1882: 391. Bibcode:1882Natur..25..501T. doi:10.1038/025501a0.
- Griffiths, Eleanor Blye. "American Gods mythology guide: Meet Germanic spring goddess Ostara". Radio Times. 19 June 2017. İstifadə tarixi: 21 June 2017.
- Boyle, John Andrew. "The Hare in Myth and Reality: A Review Article". Folklore. 84 (4). 1973: 313–326. doi:10.1080/0015587X.1973.9716525. ISSN 0015-587X. JSTOR 1259837.
- D'Costa, Krystal. "Beyond Ishtar: The Tradition of Eggs at Easter". Scientific American (ingilis). 28 March 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 March 2018.
- Grimm, Jacob (James Steven Stallybrass Trans.) (1882). Teutonic Mythology: Translated from the Fourth Edition with Notes and Appendix Vol. I. London: George Bell and Sons.
- Kroonen, Guus. Etymological Dictionary of Proto-Germanic. Brill. 2013. ISBN .
- Mallory, J. P.; Adams, Douglas Q. Encyclopedia of Indo-European Culture. Taylor & Francis. 1997. ISBN .
- Sermon, Richard. "From Easter to Ostara: the Reinvention of a Pagan Goddess?". Time and Mind. 1 (3). 2008: 331–343. doi:10.2752/175169708X329372. ISSN 1751-696X.
- Shaw, Philip A. Pagan goddesses in the early Germanic world : Eostre, Hreda and the cult of matrons. Bristol Classical Press. 2011. ISBN .
- Sermon, Richard. "Eostre and the Matronae Austriahenae". Folklore. 133 (2). 2022: 139–157. doi:10.1080/0015587X.2021.1959143.
Ədəbiyyat
- Cusack, Carole. "The Goddess Eostre: Bede's Text and Contemporary Pagan Tradition(s)". The Pomegranate. 9 (1). 2007: 22–40. doi:10.1558/pome.v9i1.22.
- Murphy, Luke John; Ameen, Carly. "The Shifting Baselines of the British Hare Goddess". Open Archaeology. 6 (1). 2020: 214–235. doi:10.1515/opar-2020-0109.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ostara ve ya Eostra Eastre mifoloqlarin rekonstruksiyalarina gore qedim germanlarda baharin gelisi ve tebietin oyanisi ile elaqeli oldugu guman edilen ilahi varliq Konsepsiya cercivesinde Ostaranin Eostranin adi qedim ingilis ve qedim german enenelerinde aprel ayina verilmisdir Easter mōnath Bir sira tedqiqatcilar onu umumavropa dan yeri ilahesi ile elaqelendirirler Ilahenin movcudlugu ile bagli ilk ferziyyeni Nortumbriyadan olan rahib 673 735 ireli surmusdur Belelikle o ingilis dilinde Pasxa bayraminin Easter ve muvafiq ayin adini diger Avropa dillerindeki adlardan koklu sekilde ferqlendiyini nezere alaraq izah etmeye calismisdir OstaraCinsi qadin d Diger medeniyyetlerde Avrora Eos Zorya Ushas Freya mifologiya Vikianbarda elaqeli mediafayllarIohannes Qerts terefinden Ostara 1884 Ilahe Roma uslubunda olan puttiler isiq sualari ve heyvanlarla ehate olunmus semada ucur Pasxanin almanca adi olan Ostern xristianligin Almaniyaya yayilmasi zamani anqlosakson missionerleri meselen muqeddes Bonifas terefinden getirilmisdir Yalniz 1835 ci ilde mifoloq Yakob Qrimm bu adlar arasinda qohumluq oldugunu ferz etmis lakin bunun alinma deyil qedim germanlarin hele xristianliqdan evvel ibadet etdikleri Ostara adli ilaheye bagli oldugunu ireli surmusdur Bu nezeriyye romantik milletciliyin mifoloji konstruksiyasi cercivesinde formalasmisdir Ostara ve Pasxa adetleriYuxarida gosterildiyi kimi XIX esrden etibaren bir cox alimler Pasxa bayrami ile bagli xalq adetlerini xristianliqdan evvelki Ostara kultu ile elaqelendirmeye calismislar Tez tez iddia edilir ki Pasxa ucun yumurtalarin renglenmesi pegan menseli olub Ostara kultu ile baglidir lakin bezi menbeler gosterir ki bu enene hele Mesopotamiyada yasayan erken xristianlar arasinda movcud olmusdur Bundan elave Pasxa dovsani da Ostara ile elaqelendirilir Etnoloq Carlz C Bilson Simali Avropa enenelerinde dovsanin istirak etdiyi muxtelif bahar merasimlerini ve adetleri mueyyenlesdirmisdir O yazir Britaniyada Ostara adli bir ilahe olub olmamasindan asili olmayaraq ve dovsanin onun kultundaki rolunun ne oldugu bilinmese de bu heyvanin qedim sakinler ucun sakral mena dasidigi ve boyuk bahar bayramlari ile elaqeli oldugu ehtimali ucun kifayet qeder esaslar var Bezi alimler guman edirler ki dovsanlar ehtimal ki Ostaranin muqeddes heyvanlari olmusdur Freyanin muqeddes heyvanlarinin pisikler olmasi kimi Ostara yeni paqanizm ve populyar medeniyyetdeOstara ve ya Eostra bir cox yeni pegan icmalari terefinden muqeddeslesdirilir Onun bayrami bahar gundonumunde qeyd edilir ve enenevi Pasxa remzleri tez tez istifade olunur Bezen Ostara Iskandinav genclik ve yenilenme ilahesi olan Idun ile eynilesdirilir Ostara asteroidine onun adi verilmisdir 343 Ostara Ostara adini dasiyan Britaniya neofolk musiqi qrupu movcuddur Eostre adli albomlar Zoviet France 1984 ve Ostara The Wishing Tree 2009 Ostara adli mahnilar Hollandiya qrupu Heidevolk Belarus qrupu Forodwaith ve Cex qrupu Deloraine terefinden ifa olunmusdur XX esrin evvellerinde Jorg Lanz von Liebenfels terefinden nesr edilen alman milletci jurnali da Ostara adlanirdi Neyl Qeymanin Amerikan Tanrilari serialinda Starz 2017 Ostara Kristin Cenovet terefinden canlandirilmisdir Bu seriyada Odin Ian MakSeyn ve Sadou Mun xristian Pasxa bayramini Ostaranin ozu ucun nece uygunlasdirdigini muzakire edirler Odin ona bildirir ki insanlar artiq ona deyil Isa Mesihe ibadet edirler Bu Ostarani Yeni Tanrilara qarsi usyana qosulmaga sovq edir IstinadlarBott Adrian The modern myth of the Easter bunny The Guardian 2011 04 23 Elton Charles Isaac Origins of English History Nature 25 648 1882 391 Bibcode 1882Natur 25 501T doi 10 1038 025501a0 Griffiths Eleanor Blye American Gods mythology guide Meet Germanic spring goddess Ostara Radio Times 19 June 2017 Istifade tarixi 21 June 2017 Boyle John Andrew The Hare in Myth and Reality A Review Article Folklore 84 4 1973 313 326 doi 10 1080 0015587X 1973 9716525 ISSN 0015 587X JSTOR 1259837 D Costa Krystal Beyond Ishtar The Tradition of Eggs at Easter Scientific American ingilis 28 March 2018 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 28 March 2018 Grimm Jacob James Steven Stallybrass Trans 1882 Teutonic Mythology Translated from the Fourth Edition with Notes and Appendix Vol I London George Bell and Sons Kroonen Guus Etymological Dictionary of Proto Germanic Brill 2013 ISBN 9789004183407 Mallory J P Adams Douglas Q Encyclopedia of Indo European Culture Taylor amp Francis 1997 ISBN 1 884964 98 2 Sermon Richard From Easter to Ostara the Reinvention of a Pagan Goddess Time and Mind 1 3 2008 331 343 doi 10 2752 175169708X329372 ISSN 1751 696X Shaw Philip A Pagan goddesses in the early Germanic world Eostre Hreda and the cult of matrons Bristol Classical Press 2011 ISBN 978 0 7156 3797 5 Sermon Richard Eostre and the Matronae Austriahenae Folklore 133 2 2022 139 157 doi 10 1080 0015587X 2021 1959143 EdebiyyatCusack Carole The Goddess Eostre Bede s Text and Contemporary Pagan Tradition s The Pomegranate 9 1 2007 22 40 doi 10 1558 pome v9i1 22 Murphy Luke John Ameen Carly The Shifting Baselines of the British Hare Goddess Open Archaeology 6 1 2020 214 235 doi 10 1515 opar 2020 0109