Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ostap Vişnya (əsl adı — Pavel Mixayloviç Qubenko; 1 (13) noyabr 1889 – 28 sentyabr 1956, Kiyev, Ukrayna SSR, SSRİ) — ukraynalı yazıçı, yumorist və satirik. Stalin düşərgələrinin məhbusu (1933-1943).
| Ostap Vişnya | |
|---|---|
| ukr. Остап Вишня | |
 | |
| Doğum adı | Pavel Mixayloviç Qubenko |
| Təxəllüsü | Остап Вишня, Грунский |
| Doğum tarixi | 1 (13) noyabr 1889 |
| Vəfat tarixi | 28 sentyabr 1956 (66 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | |
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | yazıçı, hekayə yazıçısı[d] |
| Əsərlərinin dili | ukrain dili |
| Janrlar | hekayə, məqalə |
 | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
O, 1889-cu il noyabrın 1-də (13) Poltava quberniyasının Zenkovski rayonunun Qrun kəndi yaxınlığındakı Çeçva fermasında (indiki Axtırski rayonu, Sumı vilayəti) 17 uşaqlı kəndli ailəsində anadan olmuşdur. Ostap Vişnyanın qardaşlarından biri Vasili Qubenko da yumoristik yazıçı idi və Çeçva fermasının şərəfinə götürdüyü Vasili Çeçvyanski təxəllüsü ilə məşhurlaşmışdı. Onun bacısı Yekaterina Dotsenko sonralar Ukraynanın əməkdar müəllimi olub və Xarkovda ukrayna dili və ədəbiyyatından dərs deyib. Pavelin özü "Ostap Vişnya" adı ilə məşhurlaşmazdan əvvəl Qrun şəhərinin şərəfinə Qrunski təxəllüsündən də istifadə etmişdi.
O, orta təhsilini Zenkovda almış, sonra təhsilini Kiyevdəki hərbi feldşer məktəbində davam etdirmiş, oranı bitirdikdən sonra (1907) əvvəlcə orduda, sonra isə Cənub-Qərb Dəmiryolları xəstəxanasının cərrahiyyə şöbəsində feldşer kimi çalışmışdır. Lakin, Pavel özünü tibb sahəsində görmədiyindən, təhsilini davam etdirdi. 1917-ci ildə son gimnaziya imtahanlarını kənardan verərək Kiyev Milli Universitetinə daxil oldu, lakin tezliklə təhsilini yarımçıq qoyaraq, fəaliyyətini tamamilə jurnalistika və ədəbi sahədə davam etdirdi. Rusiyada vətəndaş müharibəsi səbəbindən universiteti bitirə bilmədi.
1918-ci ildən Ukrayna Xalq Respublikası Ordusuna səfərbər edilir. 1919-cu ildə Ukrayna Xalq Respublikası Dəmir Yolları Nazirliyinin sanitar idarəsinin rəisi rütbəsi ilə bolşeviklər tərəfindən əsir götürülür. UXR-nın fəal ordusu olan Qalisiya Ordusunun xəstə zabit və əsgərlərinin müalicə olunduğu bütün dəmir yolu xəstəxanaları onun sərəncamında idi.
Ostap Vişnyanın ilk nəşr olunmuş əsəri olan "Denikinin demokratik islahatları" 2 noyabr 1919-cu ildə "Narodnaya Volya" qəzetində "P.Qrunski" təxəllüsü ilə dərc edilmişdir.Həmin qəzetdə gənc yazıçının daha bir neçə felyetonunu dərc edib.
1921-ci ilin aprelindən isə "Вісті ВУЦВК" respublika qəzetinin əməkdaşı olduqdan sonra onun fəal yaradıcılıq fəaliyyəti və mətbuatda sistemli çıxışlarının dövrü başlayır. "Ostap Vişnya" təxəllüsü ilk dəfə 1921-ci il iyulun 22-də "Krestyanskaya Pravda"da "Nə qəribədir, vallah!" felyetonunda göründü.
Vişnya öz zəif tərəflərini:"Kimin öz nöqsanlarına gülməyə cəsarəti çatmırsa, bir daha gülməsə yaxşı olar" deyə tənqid edirdi. Vişnya vətəndaş və milli birlik instinktlərinin zəifliyini, onların ətalətini, psixologiya və təfəkkürdəki anaxronistik xüsusiyyətlərini, "ukrayinləşmə"dəki ifratçılğı tənqid edirdi.
İş prosesi zamanı Ostap Vişnya tərəfindən yeni janr - təbəssüm (ukr. usmishka) - felyeton və yumoristik əsər növü yaranıb və inkişaf etdirilir. Bu termini Ostap Vişnya özü vermişdir. Sonralar yazırdı: "Baxmayaraq ki, "felyeton” bizdə vardır, məncə, "təbəssüm" sözü... felyetondan gəlir". "Albalı təbəssümləri" əsərinin müəllifi, əsərdə rus və dünya ədəbiyyatı və xalq yaradıcılığı ənənələrini, ilk növbədə klassiklərin ənənələrini yansıdıb (Nikolay Qoqol və Taras Şevçenko, Mixail Saltıkov-Şedrin və İvan Franko, Martoviç və Anton Çexov). Əsər bədii cəhətdən mükəmməl bir əsərdir.
1933-cü ildə o, Ukrayna Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin keçmiş katibi P.P.Postışevə sui-qəsd cəhdində ittiham olunaraq repressiya olundu. 7 dekabr 1933-cü ildə Xarkovda həbs edildi və 23 fevral 1934-cü ildə edam cəzasına məhkum edilsə də, 1934-cü il martın 3-də cəzası 10 il məcburi əmək düşərgəsində həbs cəzası ilə əvəz olundu. O, Xarkov kalonyasından uzağa aparıldı və 11 aprel 1934-cü ilə qədər onlar məhbusların daşınması avtomobilində Uxtpeçlaqın Kotlas keçid məntəqəsinə çatdırıldı. Bir həftə sonra o, qolçomaq şəhəri "Çibyu şəhəri"nə gətirildi.
Bir müddət sonra Ostap Vişnyanın həyat yoldaşı Varvara Alekseyevna Maslyuçenko Maksim Qorkinin həyat yoldaaşı vasitəsilə ərinin yanında yaşamaq hüququ əldə etdi. Kola yarımadasındakı düşərgənin yaxınlığındakı kiçik bir şəhərdə məskunlaşdı. Amma həyat yoldaşını çətinliklə görə bilirdi; daha tez-tez yazışa bilirdilər.
1935-ci il fevralın 1-də Pavel Mixayloviç Qubenko həbs düşərgəsinə aparıldı. QULAQ-ın əmri ilə Peçora düşərgə diviziyasının Kedrovi Şoruna köçürüldü. Orada geoloji partiyada feldşer olaaq çalışdı. Altı aydan sonra onu yenidən düşərgəyə göndərdilər. Onlar Uxtpeçlaqın "Şaxtyor" paroxodunda Yejid Kirta kömür mədəninə aparıldılar.
1938-ci ildə Vişnyanın gəncliyindən əziyyət çəkdiyi mədə xorasının kəskinləşməsi səbəbindən xəstəxanaya yerləşdirildi və onun yoldaşı ilə yazışmalar beş il kəsildi. 1937-ci ildə Ostap Vişnyanın qardaşı Vasili Mixayloviç Çeçvyanski həbs edilərək güllələndi. Ostap Vişnya ədəbi fəaliyyətinə yenidən 1943-cü ildə qayıtdı.
O, 1944-cü ildə Varvara Maslyuçenkonun cəbhə teatrına rəhbərlik etdiyi Çaplıgin şəhərində yaşayırdı. Orada məşhur "Zenitka" (1944) hekayəsini yazdı və bu əsər, ona populyarlıq gətirdi. Vişnya ukraynalı millətçilərin və Bandera tərəfdarlarının fəaliyyətini hekayələrində ifşa edirdi (məsələn, "Müstəqil Dirka" və "Çuxrayntsi" hekayələrində).
Ömrünün son 10 ilində O.Vişnya Ukraynanın "Perets" satirik jurnalının redaksiyasında işləyib. O, həmçinin "Radyanska Ukrayna" qəzeti ilə də əməkdaşlıq edib.
1955-ci ildə Ostap Vişnya (və qardaşı, yazıçı Vasil Çeçvyanski, ölümündən sonra) bəraət qazandı. Bəraət aldıqdan sonra Vişnya Kiyevə qayıtdı. Ostap Vişnya 1956-cı ildə ürək tutmasından vəfat edib.
O. Vişnya dramatik əsərlər də yazıb, onlardan əsasları: "Dunayın o tayında Zaporojye kazakı" (1930), "Vyaçeslav" (1930-1931) olmuşdur. Ostap Vışnya Qoqolun, Çexovun, bir çox sovet yazıçılarının, Mark Tvenin, O.Henrinin, Yan Neruda və Yaroslav Haşekin əsərlərini ukrain dilinə tərcümə edib. Ostap Vişnyanın əsərləri SSRİ xalqlarının bir çox dillərinə və xarici dillərə tərcümə edilmişdir.
Yazıçının özü ilə bağlı dedikləri:
 | Həyatda yalnız "həqiqət" mənim bələdçim olub. Mən heç vaxt həqiqətə xəyanət etməmişəm. |  |
və həmçinin F.Makivçukun Ostap Vişnya haqqındakı sözləri:
| | İstedad, dinləmək və anlamaq üçün qulaq və yüksək yaradıcılıq intensivliyi Ostap Vişnyanı bu qədər yüksəklərə qaldıran üç sütundur. | |
Xatirəsi
- 1991-ci ildə Aleksandr Dovjenko Kinostudiyası yazıçının həyatının düşərgə dövründən və onun sadiq həyat yoldaşından bəhs edən, rejissorunun Y.Lançak olduğu "Ostap Vişnyanın həyatından" filmini ərsəyə gətirib. Filmdə yazıçının rolunu Boqdan Stupka ifa edib.
- Ukraynanın bir sıra yaşayış məntəqələrində küçələr Ostap Vişnyanın adını daşıyır, o cümlədən Kiyev, Nikolayev, Dnepr, Luqansk, Poltava, Xarkov, Sumı, Xmelnitski, Odessa, Çerniqov və s. şəhərlərdə onun adına küçələr vardır.
- 2016-cı ildə Berdyanskda D.Bedni küçəsi Ostap Vişnya küçəsi adlandırılıb.
İstinadlar
- parish register.
- "Життєпис Остапа Вишні в електронному вигляді" (ukrayna). 2013-04-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-04-05.
- "Остап Вишня в Кам'янці-Подільському" (ukrayna). 2014-11-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-04-05.
- «Дещо з українознавства», «Чухраїнці» и др.
- Виктор Гриневич. «Предпочитаю убивать вождей на свежем воздухе» Arxiv surəti 7 noyabr 2017 tarixindən (Wayback Machine) saytında // [ukr.], 12 ноября 2009.
- Анна Никифоровна Канева. Страницы истории Ухты: (Ухтпечлаг, 1929-1938). 2006
- «Зенітка» Arxiv surəti 18 noyabr 2021 tarixindən (Wayback Machine) saytında
- «Самостійна дірка» Arxiv surəti 14 avqust 2014 tarixindən (Wayback Machine) saytında
- «Чухраїнці» Arxiv surəti 7 oktyabr 2021 tarixindən (Wayback Machine) saytında
- "Улица Остапа Вишни". yandex.ua/maps.
- "У Бердянську перейменовано 70 вулиць та присвоєні назви скверам та балкам". 2016-08-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-04-23.
Xarici keçidlər
- Биография Остапа Вишни Arxiv surəti 26 sentyabr 2008 tarixindən (Wayback Machine) saytında, 2006. (ukr.)
- Всё про Остапа Вишню
- АРХІВИ ПРЕЗЕНТУЮТЬ ВІРТУАЛЬНИЙ ПРОЕКТ, ПРИСВЯЧЕНИЙ УКРАЇНСЬКОМУ КЛАСИКОВІ САТИРИЧНОЇ ПРОЗИ ОСТАПУ ВИШНІ Arxiv surəti 19 dekabr 2019 tarixindən (Wayback Machine) saytında
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ostap Visnya esl adi Pavel Mixaylovic Qubenko 1 13 noyabr 1889 28 sentyabr 1956 Kiyev Ukrayna SSR SSRI ukraynali yazici yumorist ve satirik Stalin dusergelerinin mehbusu 1933 1943 Ostap Visnyaukr Ostap VishnyaDogum adi Pavel Mixaylovic QubenkoTexellusu Ostap Vishnya GrunskijDogum tarixi 1 13 noyabr 1889Vefat tarixi 28 sentyabr 1956 1956 09 28 66 yasinda Vefat yeri Kiyev Ukrayna SSR SSRIDefn yeri Baykovo qebiristanligiTehsili Taras Sevcenko adina Kiyev Milli UniversitetiFealiyyeti yazici hekaye yazicisi d Eserlerinin dili ukrain diliJanrlar hekaye meqale Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiO 1889 cu il noyabrin 1 de 13 Poltava quberniyasinin Zenkovski rayonunun Qrun kendi yaxinligindaki Cecva fermasinda indiki Axtirski rayonu Sumi vilayeti 17 usaqli kendli ailesinde anadan olmusdur Ostap Visnyanin qardaslarindan biri Vasili Qubenko da yumoristik yazici idi ve Cecva fermasinin serefine goturduyu Vasili Cecvyanski texellusu ile meshurlasmisdi Onun bacisi Yekaterina Dotsenko sonralar Ukraynanin emekdar muellimi olub ve Xarkovda ukrayna dili ve edebiyyatindan ders deyib Pavelin ozu Ostap Visnya adi ile meshurlasmazdan evvel Qrun seherinin serefine Qrunski texellusunden de istifade etmisdi O orta tehsilini Zenkovda almis sonra tehsilini Kiyevdeki herbi feldser mektebinde davam etdirmis orani bitirdikden sonra 1907 evvelce orduda sonra ise Cenub Qerb Demiryollari xestexanasinin cerrahiyye sobesinde feldser kimi calismisdir Lakin Pavel ozunu tibb sahesinde gormediyinden tehsilini davam etdirdi 1917 ci ilde son gimnaziya imtahanlarini kenardan vererek Kiyev Milli Universitetine daxil oldu lakin tezlikle tehsilini yarimciq qoyaraq fealiyyetini tamamile jurnalistika ve edebi sahede davam etdirdi Rusiyada vetendas muharibesi sebebinden universiteti bitire bilmedi 1918 ci ilden Ukrayna Xalq Respublikasi Ordusuna seferber edilir 1919 cu ilde Ukrayna Xalq Respublikasi Demir Yollari Nazirliyinin sanitar idaresinin reisi rutbesi ile bolsevikler terefinden esir goturulur UXR nin feal ordusu olan Qalisiya Ordusunun xeste zabit ve esgerlerinin mualice olundugu butun demir yolu xestexanalari onun serencaminda idi Ostap Visnyanin ilk nesr olunmus eseri olan Denikinin demokratik islahatlari 2 noyabr 1919 cu ilde Narodnaya Volya qezetinde P Qrunski texellusu ile derc edilmisdir Hemin qezetde genc yazicinin daha bir nece felyetonunu derc edib 1921 ci ilin aprelinden ise Visti VUCVK respublika qezetinin emekdasi olduqdan sonra onun feal yaradiciliq fealiyyeti ve metbuatda sistemli cixislarinin dovru baslayir Ostap Visnya texellusu ilk defe 1921 ci il iyulun 22 de Krestyanskaya Pravda da Ne qeribedir vallah felyetonunda gorundu Visnya oz zeif tereflerini Kimin oz noqsanlarina gulmeye cesareti catmirsa bir daha gulmese yaxsi olar deye tenqid edirdi Visnya vetendas ve milli birlik instinktlerinin zeifliyini onlarin etaletini psixologiya ve tefekkurdeki anaxronistik xususiyyetlerini ukrayinlesme deki ifratcilgi tenqid edirdi Ostap Visnya 1928 ci ilde Is prosesi zamani Ostap Visnya terefinden yeni janr tebessum ukr usmishka felyeton ve yumoristik eser novu yaranib ve inkisaf etdirilir Bu termini Ostap Visnya ozu vermisdir Sonralar yazirdi Baxmayaraq ki felyeton bizde vardir mence tebessum sozu felyetondan gelir Albali tebessumleri eserinin muellifi eserde rus ve dunya edebiyyati ve xalq yaradiciligi enenelerini ilk novbede klassiklerin enenelerini yansidib Nikolay Qoqol ve Taras Sevcenko Mixail Saltikov Sedrin ve Ivan Franko Martovic ve Anton Cexov Eser bedii cehetden mukemmel bir eserdir 1933 cu ilde o Ukrayna Kommunist Partiyasi Merkezi Komitesinin kecmis katibi P P Postiseve sui qesd cehdinde ittiham olunaraq repressiya olundu 7 dekabr 1933 cu ilde Xarkovda hebs edildi ve 23 fevral 1934 cu ilde edam cezasina mehkum edilse de 1934 cu il martin 3 de cezasi 10 il mecburi emek dusergesinde hebs cezasi ile evez olundu O Xarkov kalonyasindan uzaga aparildi ve 11 aprel 1934 cu ile qeder onlar mehbuslarin dasinmasi avtomobilinde Uxtpeclaqin Kotlas kecid menteqesine catdirildi Bir hefte sonra o qolcomaq seheri Cibyu seheri ne getirildi Bir muddet sonra Ostap Visnyanin heyat yoldasi Varvara Alekseyevna Maslyucenko Maksim Qorkinin heyat yoldaasi vasitesile erinin yaninda yasamaq huququ elde etdi Kola yarimadasindaki dusergenin yaxinligindaki kicik bir seherde meskunlasdi Amma heyat yoldasini cetinlikle gore bilirdi daha tez tez yazisa bilirdiler 1935 ci il fevralin 1 de Pavel Mixaylovic Qubenko hebs dusergesine aparildi QULAQ in emri ile Pecora duserge diviziyasinin Kedrovi Soruna kocuruldu Orada geoloji partiyada feldser olaaq calisdi Alti aydan sonra onu yeniden dusergeye gonderdiler Onlar Uxtpeclaqin Saxtyor paroxodunda Yejid Kirta komur medenine aparildilar 1938 ci ilde Visnyanin gencliyinden eziyyet cekdiyi mede xorasinin keskinlesmesi sebebinden xestexanaya yerlesdirildi ve onun yoldasi ile yazismalar bes il kesildi 1937 ci ilde Ostap Visnyanin qardasi Vasili Mixaylovic Cecvyanski hebs edilerek gullelendi Ostap Visnya edebi fealiyyetine yeniden 1943 cu ilde qayitdi O 1944 cu ilde Varvara Maslyucenkonun cebhe teatrina rehberlik etdiyi Capligin seherinde yasayirdi Orada meshur Zenitka 1944 hekayesini yazdi ve bu eser ona populyarliq getirdi Visnya ukraynali milletcilerin ve Bandera terefdarlarinin fealiyyetini hekayelerinde ifsa edirdi meselen Musteqil Dirka ve Cuxrayntsi hekayelerinde Omrunun son 10 ilinde O Visnya Ukraynanin Perets satirik jurnalinin redaksiyasinda isleyib O hemcinin Radyanska Ukrayna qezeti ile de emekdasliq edib 1955 ci ilde Ostap Visnya ve qardasi yazici Vasil Cecvyanski olumunden sonra beraet qazandi Beraet aldiqdan sonra Visnya Kiyeve qayitdi Ostap Visnya 1956 ci ilde urek tutmasindan vefat edib O Visnya dramatik eserler de yazib onlardan esaslari Dunayin o tayinda Zaporojye kazaki 1930 Vyaceslav 1930 1931 olmusdur Ostap Visnya Qoqolun Cexovun bir cox sovet yazicilarinin Mark Tvenin O Henrinin Yan Neruda ve Yaroslav Hasekin eserlerini ukrain diline tercume edib Ostap Visnyanin eserleri SSRI xalqlarinin bir cox dillerine ve xarici dillere tercume edilmisdir Yazicinin ozu ile bagli dedikleri Heyatda yalniz heqiqet menim beledcim olub Men hec vaxt heqiqete xeyanet etmemisem ve hemcinin F Makivcukun Ostap Visnya haqqindaki sozleri Istedad dinlemek ve anlamaq ucun qulaq ve yuksek yaradiciliq intensivliyi Ostap Visnyani bu qeder yukseklere qaldiran uc sutundur Xatiresi1991 ci ilde Aleksandr Dovjenko Kinostudiyasi yazicinin heyatinin duserge dovrunden ve onun sadiq heyat yoldasindan behs eden rejissorunun Y Lancak oldugu Ostap Visnyanin heyatindan filmini erseye getirib Filmde yazicinin rolunu Boqdan Stupka ifa edib Ukraynanin bir sira yasayis menteqelerinde kuceler Ostap Visnyanin adini dasiyir o cumleden Kiyev Nikolayev Dnepr Luqansk Poltava Xarkov Sumi Xmelnitski Odessa Cerniqov ve s seherlerde onun adina kuceler vardir 2016 ci ilde Berdyanskda D Bedni kucesi Ostap Visnya kucesi adlandirilib Istinadlarparish register Zhittyepis Ostapa Vishni v elektronnomu viglyadi ukrayna 2013 04 17 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 04 05 Ostap Vishnya v Kam yanci Podilskomu ukrayna 2014 11 13 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 04 05 Desho z ukrayinoznavstva Chuhrayinci i dr Viktor Grinevich Predpochitayu ubivat vozhdej na svezhem vozduhe Arxiv sureti 7 noyabr 2017 tarixinden Wayback Machine saytinda ukr 12 noyabrya 2009 Anna Nikiforovna Kaneva Stranicy istorii Uhty Uhtpechlag 1929 1938 2006 Zenitka Arxiv sureti 18 noyabr 2021 tarixinden Wayback Machine saytinda Samostijna dirka Arxiv sureti 14 avqust 2014 tarixinden Wayback Machine saytinda Chuhrayinci Arxiv sureti 7 oktyabr 2021 tarixinden Wayback Machine saytinda Ulica Ostapa Vishni yandex ua maps U Berdyansku perejmenovano 70 vulic ta prisvoyeni nazvi skveram ta balkam 2016 08 08 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 04 23 Xarici kecidlerBiografiya Ostapa Vishni Arxiv sureti 26 sentyabr 2008 tarixinden Wayback Machine saytinda 2006 ukr Vsyo pro Ostapa Vishnyu ARHIVI PREZENTUYuT VIRTUALNIJ PROEKT PRISVYaChENIJ UKRAYiNSKOMU KLASIKOVI SATIRIChNOYi PROZI OSTAPU VIShNI Arxiv sureti 19 dekabr 2019 tarixinden Wayback Machine saytinda