Arxeoloqlarımız Qarabağda Tağlar, Naxçıvanda Qazma, Qazaxda Damcılı mağaralarında Orta Paleolit dövrünə aid zəngin maddi mədəniyyət nümunələri tapmışlar.
Qazma mağarasında aparılan arxeoloji tədqiqatlar nəticəsində 17,000-dən artıq heyvan sümükləri aşkar olunmuşdur. Sümüklərin əksəriyyəti doğranmış vəziyyətdə olduğuna görə, onların təyinatı çətinləşmişdir. Sümüklərin hansı heyvan və quş növlərinə aid olması əsasən diş və çənə qırıqları əsasında təyin olunmuşdur. Düşərgədən tapılmış sümük məmulatlarının təyini D.V.Haciyev və S.D.Əliyev tərəfindən olunub. Onların tərkibində 24 növ fauna qalığı müəyyən olunub: it (Canis), porsuğ (Meles), mağara şiri (Panthera speiaeus Goldf.), mağara ayısı (Ursus spelaeus Ros. et Hein.), at (Equus), pleystosen eşşəyi (E. hydruntinus Reg.), maral (Cervidae), ibtidai öküz (Bos primigenius Bojan.), ceyran (Gasella subguttorosa Güld.), keçi (Capra), qoyun (Ovis), dovşan (Lepus), qəmiricilər (Rodentia) və teriofaunanın digər növləri.
Orta Paleolit dövründə insan məskənləri çoxalmış və yeni insan tipi, yəni Neandertal insanı yaranmışdır. Onlar, əsasən ovçuluqla — Qafqaz maralı, mağara ayısı, boz ayı, tur, dağkeçisi, vəhşi at (gur) və s. ovlamaqla, həmçinin yem toplamaqla (yığıçılıqla) məşğul olmuşlar.
Axirət dünyasına inam ilk dəfə bu dövrdə yaranmışdı. Ovsun, heyvanlara (totemlərə), təbiət qüvvələrinə inamla bağlı dini təsəvvür genişlənməyə başlamışdı.
Orta Paleolit dövründən başlayaraq ulu icma yavaş–yavaş sıradan çıxmış, qəbilə icması yaranmağa başlamışdır.
Axirət dünyasına, ovsunlara (magiya) və təbiət qüvvələrinə inam yaranmışdır;
Tədricən ibtidai insan sürüsü dağılmağa və qəbilə quruluşu yaranmağa başlamışdır.
Qeydlər
Mustye — Fransada yer adıdır. Orta Paleolit əmək alətləri ilk dəfə buradan tapılmışdır.
Neandertal — Almaniyada yer adıdır. Burada Orta Paleolit dövründə yaşamış ibtidai insanın kəllə sümüyü tapılmışdır. Alimlər bu insanı "neandertal" adlandırmışlar.
↑ Vəli Vəliyev, İlyas Babayev, Hidayət Cəfərov, Aida Məmmədova, Yusif Yusifov (2012). Azərbaycan tarixi. Bakı: 2005. səh. 15.
Vəli Vəliyev, İlyas Babayev, Hidayət Cəfərov, Aida Məmmədova, İlyas Babayev (2017). Azərbaycan tarixi 6. Bakı: 2017. səh. 14.
Vəli Vəliyev, İlyas Babayev, Hidayət Cəfərov, Aida Məmmədova, Yusif Yusifov (2012). Azərbaycan tarixi. Bakı: 2012. səh. 15.
Vəli Vəliyev, İlyas Babayev, Hidayət Cəfərov, Aida Məmmədova, Yusif Yusifov (2012). Azərbaycan tarixi. Bakı: 2005. səh. 16.
Vəli Vəliyev, İlyas Babayev, Hidayət Cəfərov, Aida Məmmədova, Yusif Yusifov (2012). Azərbaycan tarixi. Bakı: 2012. səh. 16.
Ədəbiyyat
Джафаров А.К. Средний палеолит Азербайджана. Баку: Элм, 1999, 343 с.
Avqust 13, 2021
orta, paleolit, təxminən, bundan, əvvəl, başlanmış, minilliyə, qədər, davam, etmişdir, dövr, mustye, mədəniyyəti, adlanır, orta, paleolit, dövründə, azərbaycan, ərazisində, yaşayan, qədim, insanlar, daha, geniş, ərazilərə, yayılmış, kiçik, qafqazın, cənub, şər. Orta paleolit texminen 100 min il bundan evvel baslanmis e e 40 ci minilliye qeder davam etmisdir Bu dovr Mustye medeniyyeti a adlanir Orta Paleolit dovrunde Azerbaycan erazisinde yasayan qedim insanlar daha genis erazilere yayilmis Kicik Qafqazin cenub serq yamacinda Naxcivan Qarabag Qazax bolgelerinde mesken salmislar 1 Arxeoloqlarimiz Qarabagda Taglar Naxcivanda Qazma Qazaxda Damcili magaralarinda Orta Paleolit dovrune aid zengin maddi medeniyyet numuneleri tapmislar 1 Qazma magarasinda aparilan arxeoloji tedqiqatlar neticesinde 17 000 den artiq heyvan sumukleri askar olunmusdur Sumuklerin ekseriyyeti dogranmis veziyyetde olduguna gore onlarin teyinati cetinlesmisdir Sumuklerin hansi heyvan ve qus novlerine aid olmasi esasen dis ve cene qiriqlari esasinda teyin olunmusdur Dusergeden tapilmis sumuk memulatlarinin teyini D V Haciyev ve S D Eliyev terefinden olunub Onlarin terkibinde 24 nov fauna qaligi mueyyen olunub it Canis porsug Meles magara siri Panthera speiaeus Goldf magara ayisi Ursus spelaeus Ros et Hein at Equus pleystosen esseyi E hydruntinus Reg maral Cervidae ibtidai okuz Bos primigenius Bojan ceyran Gasella subguttorosa Guld keci Capra qoyun Ovis dovsan Lepus qemiriciler Rodentia ve teriofaunanin diger novleri Orta Paleolit dovrunde insan meskenleri coxalmis ve yeni insan tipi yeni Neandertal insani b yaranmisdir 2 Onlar esasen ovculuqla Qafqaz marali magara ayisi boz ayi tur dagkecisi vehsi at gur ve s ovlamaqla hemcinin yem toplamaqla yigiciliqla mesgul olmuslar 3 Axiret dunyasina inam ilk defe bu dovrde yaranmisdi Ovsun heyvanlara totemlere tebiet quvvelerine inamla bagli dini tesevvur genislenmeye baslamisdi 4 Orta Paleolit dovrunden baslayaraq ulu icma yavas yavas siradan cixmis qebile icmasi yaranmaga baslamisdir 5 Mundericat 1 Dovrun esas xususiyyetleri 2 Qeydler 3 Hemcinin bax 4 Istinadlar 5 EdebiyyatDovrun esas xususiyyetleri RedakteBu dovr Mustye medeniyyeti dovru adlandirirlar Yeni insan tipi Neandertal insani yaranmisdir Axiret dunyasina ovsunlara magiya ve tebiet quvvelerine inam yaranmisdir Tedricen ibtidai insan surusu dagilmaga ve qebile qurulusu yaranmaga baslamisdir Qeydler Redakte Mustye Fransada yer adidir Orta Paleolit emek aletleri ilk defe buradan tapilmisdir Neandertal Almaniyada yer adidir Burada Orta Paleolit dovrunde yasamis ibtidai insanin kelle sumuyu tapilmisdir Alimler bu insani neandertal adlandirmislar Hemcinin bax RedakteIbtidai icma qurulusu Paleolit Alt paleolit Ust Paleolit Mezolit Neolit Eneolit Mustye medeniyyeti Neandertal insaniIstinadlar Redakte 1 2 Veli Veliyev Ilyas Babayev Hidayet Ceferov Aida Memmedova Yusif Yusifov 2012 Azerbaycan tarixi Baki 2005 seh 15 Veli Veliyev Ilyas Babayev Hidayet Ceferov Aida Memmedova Ilyas Babayev 2017 Azerbaycan tarixi 6 Baki 2017 seh 14 Veli Veliyev Ilyas Babayev Hidayet Ceferov Aida Memmedova Yusif Yusifov 2012 Azerbaycan tarixi Baki 2012 seh 15 Veli Veliyev Ilyas Babayev Hidayet Ceferov Aida Memmedova Yusif Yusifov 2012 Azerbaycan tarixi Baki 2005 seh 16 Veli Veliyev Ilyas Babayev Hidayet Ceferov Aida Memmedova Yusif Yusifov 2012 Azerbaycan tarixi Baki 2012 seh 16 Edebiyyat RedakteDzhafarov A K Srednij paleolit Azerbajdzhana Baku Elm 1999 343 s Menbe https az wikipedia org w index php title Orta paleolit amp oldid 5829578, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
