fbpx
Wikipedia

Oroklar

Oroklar (özlərini: ульта́, уйльта, на̄́ни) — Tunqus-mancur dillərinə mənsub dildə danışan xalqdır. Rusiya Federasiyasının az saylı xalqıdır

Oroklar
Ümumi sayı
400 - 1300
Yaşadığı ərazilər
Rusiya295 (2010), 346 (2002)
959 (2001)
20 (1989)
Dili

Orok dili

Dini

Şamanizm, Provaslav,

Qohum xalqlar

Nanaylar, Evenklər, Evenlər

Sayı və yayılması

Rusiyada orokların böyük əksəriyyəti Saxalin vilayəti ərazisində yaşayır. Belə ki, 346 nəfərdən 298 nəfəri burada yaşayır. Vilayətin əsas üç yaşayış məntəqəsində yayılmışlar: Pоrоnаysk şəhəri, Noqliki qəsəbəsi və Val kəndi. Hazırda Valda 144 orok yaşarır. Rusiya Federasiyasında 2002-ci il məlumatına əsasən 346 nəfər Orok yaşayır Onlar həmçinin Qastello və Varşurev (Poronay rayonu), Viaxtu kəndində (Aleksandrovsk-Saxalin rayonu), Smirmıy qəsəbəsində (Smirmıy rayonu) və Oxinski rayonu kimi ərazilərdə onlara rast gəlinir Oroklar Rusiya ərazisindən başqa Yaponiyanın Hokkoyda 1989-cı il məlumatına görə 220 orok yaşayır. Hazırda isə onlar haqqında dəqiq məlumat yoxdur

2001-ci ildə Ukraynada aparılan siyahıya alınma nəticəsində ölkədə 959 orokun yaşaması müəyyənləşir. Bu insanlardan cəmi 12-si Orok dilini doğma dili (1%), 179 nəfər ukrayn dilini (19 %), 710 nəfər (74 %) isə rus dilini doğma dili hesab edir Bununla belə SSRİ ərazisində 1989-cı il məlumatına əsasən cəmi 2 orok yaşadığı bildirilir.

2002-ci ilə olan məlumata görə orokların yayılma arealı və sayları :

Saxalin vilayəti:

Pоrоnаysk şəhəri - 119 nəf

Val kəndi - 105 nəf

Dil və Mədəniyyət

Orok dili Tunqus-mancur dillərinə aiddir. Hazırda Saxalin vilayəti ərazisində cəmi 64 nəfər danışır. Onların hamısı Rus dilini səlis bilir.

Onlar dil və mədəniyyət baxımından Udeqeylər, Nanaylar, Orolar və Ullara oxşardır. Adı çəkilən xalqlardan fərqi onlarda maralçılığın yayılmamasıdır. Qış yaşayış yerləri dəridən olan Çumlardan və yay yaşayış məntəqələri Şalaş adlanır.

Xüsusiyyətləri

Oroklar şimali asiyalıların baykal tipinə aiddirlər.

Oroklar ekzoqam qruplara bölünürdülər.

Sovet dönəmində oroklar bir kolxozda birləşdirilmişdilər. Bu kolxozda maralçılıq əsas sahəni təşkil edirdi.

İstinadlar

  1. "Окончательные итоги Всероссийской переписи населения 2010 года". 2011-08-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-11-26.
  2. "Всероссийская перепись населения 2002 года". 2011-08-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-12-24.
  3. "Всеукраїнський перепис населення 2001. Русская версия. Результаты. Национальность и родной язык". 2011-08-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-11-26.
  4. Единый перечень коренных малочисленных народов Российской Федерации
  5. Перепись населения в России 2002 года
  6. . 2012-04-01 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-12-30.
  7. Коренные народы Севера, Сибири и Дальнего Востока РФ
  8. Перепись населения на Украине 2001 года (ukr.)
  9. Всесоюзная перепись населения 1989 года. Национальный состав населения по республикам СССР
  10. http://std.gmcrosstata.ru/webapi/opendatabase?id=vpn2002_pert 2019-07-12 at the Wayback Machine База микроданных Всероссийской переписи населения 2002 года
  11. Всероссийская перепись населения 2002 г. Языки России
  12. Современное положение и перспективы развития коренных малочисленных народов Севера, Сибири и Дальнего Востока: Независимый экспертный доклад. — Новосибирск: Издательство Института археологии и этнографии СО РАН, 2003. — 168 с.

Ədəbiyyat

  • БСЭ, 2-е изд., том 31, стр. 220.
  • Смоляк А. В. Ороки // Народы России: Энциклопедия. — М.: БРЭ, 1994. — С. 259—260.
  • Новикова К. А., Сем Л. И. Орокский язык // Языки мира: Тунгусо-маньчжурские языки. — М., 1997.
  • Смоляк А. В. Ороки // Народы и религии мира / Глав. ред. В. А. Тишков. — М.: БРЭ, 1998.
  • Миссонова Л. И. Уйльта Сахалина: Большие проблемы малочисленного народа / Отв. ред. С. А. Арутюнов. — М.: Наука, 2006. — 296 с.: ил., карты.

Mənbə

  • Ороки в Полярной энциклопедии школьника (rus.)
  • Oroklar. Rusiya İmperiyasının qımzı kitaba düşən xalqlar (ing.)

oroklar, özlərini, ульта, уйльта, на, ни, tunqus, mancur, dillərinə, mənsub, dildə, danışan, xalqdır, rusiya, federasiyasının, saylı, xalqıdır, ümumi, sayı400, 1300yaşadığı, ərazilərrusiya295, 2010, 2002, 2001, 1989, diliorok, dilidinişamanizm, provaslav, qohu. Oroklar ozlerini ulta ujlta na ni Tunqus mancur dillerine mensub dilde danisan xalqdir Rusiya Federasiyasinin az sayli xalqidir 4 Oroklar Umumi sayi400 1300Yasadigi erazilerRusiya295 2010 1 346 2002 2 959 2001 3 20 1989 DiliOrok diliDiniSamanizm Provaslav Qohum xalqlarNanaylar Evenkler Evenler Mundericat 1 Sayi ve yayilmasi 2 Dil ve Medeniyyet 3 Xususiyyetleri 4 Istinadlar 5 Edebiyyat 6 MenbeSayi ve yayilmasi RedakteRusiyada oroklarin boyuk ekseriyyeti Saxalin vilayeti erazisinde yasayir Bele ki 346 neferden 298 neferi burada yasayir Vilayetin esas uc yasayis menteqesinde yayilmislar Poronaysk seheri Noqliki qesebesi ve Val kendi Hazirda Valda 144 orok yasarir Rusiya Federasiyasinda 2002 ci il melumatina esasen 346 nefer Orok yasayir 5 Onlar hemcinin Qastello ve Varsurev Poronay rayonu Viaxtu kendinde Aleksandrovsk Saxalin rayonu Smirmiy qesebesinde Smirmiy rayonu ve Oxinski rayonu kimi erazilerde onlara rast gelinir 6 Oroklar Rusiya erazisinden basqa Yaponiyanin Hokkoyda 1989 ci il melumatina gore 220 orok yasayir Hazirda ise onlar haqqinda deqiq melumat yoxdur 7 2001 ci ilde Ukraynada aparilan siyahiya alinma neticesinde olkede 959 orokun yasamasi mueyyenlesir Bu insanlardan cemi 12 si Orok dilini dogma dili 1 179 nefer ukrayn dilini 19 710 nefer 74 ise rus dilini dogma dili hesab edir 8 Bununla bele SSRI erazisinde 1989 ci il melumatina esasen cemi 2 orok yasadigi bildirilir 9 2002 ci ile olan melumata gore oroklarin yayilma areali ve saylari 10 Saxalin vilayeti Poronaysk seheri 119 nefVal kendi 105 nefDil ve Medeniyyet RedakteOrok dili Tunqus mancur dillerine aiddir Hazirda Saxalin vilayeti erazisinde cemi 64 nefer danisir 11 Onlarin hamisi Rus dilini selis bilir Onlar dil ve medeniyyet baximindan Udeqeyler Nanaylar Orolar ve Ullara oxsardir Adi cekilen xalqlardan ferqi onlarda maralciligin yayilmamasidir Qis yasayis yerleri deriden olan Cumlardan ve yay yasayis menteqeleri Salas adlanir Xususiyyetleri RedakteOroklar simali asiyalilarin baykal tipine aiddirler 12 Oroklar ekzoqam qruplara bolunurduler Sovet doneminde oroklar bir kolxozda birlesdirilmisdiler Bu kolxozda maralciliq esas saheni teskil edirdi Istinadlar Redakte Okonchatelnye itogi Vserossijskoj perepisi naseleniya 2010 goda 2011 08 23 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 11 26 Vserossijskaya perepis naseleniya 2002 goda 2011 08 21 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2009 12 24 Vseukrayinskij perepis naselennya 2001 Russkaya versiya Rezultaty Nacionalnost i rodnoj yazyk 2011 08 21 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 11 26 Edinyj perechen korennyh malochislennyh narodov Rossijskoj Federacii Perepis naseleniya v Rossii 2002 goda Oroki na sajte associacii KMNSS i DV RF 2012 04 01 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2020 12 30 Korennye narody Severa Sibiri i Dalnego Vostoka RF Perepis naseleniya na Ukraine 2001 goda ukr Vsesoyuznaya perepis naseleniya 1989 goda Nacionalnyj sostav naseleniya po respublikam SSSR http std gmcrosstata ru webapi opendatabase id vpn2002 pert Arxivlesdirilib 2019 07 12 at the Wayback Machine Baza mikrodannyh Vserossijskoj perepisi naseleniya 2002 goda Vserossijskaya perepis naseleniya 2002 g Yazyki Rossii Sovremennoe polozhenie i perspektivy razvitiya korennyh malochislennyh narodov Severa Sibiri i Dalnego Vostoka Nezavisimyj ekspertnyj doklad Novosibirsk Izdatelstvo Instituta arheologii i etnografii SO RAN 2003 168 s Edebiyyat RedakteBSE 2 e izd tom 31 str 220 Smolyak A V Oroki Narody Rossii Enciklopediya M BRE 1994 S 259 260 Novikova K A Sem L I Orokskij yazyk Yazyki mira Tunguso manchzhurskie yazyki M 1997 Smolyak A V Oroki Narody i religii mira Glav red V A Tishkov M BRE 1998 Missonova L I Ujlta Sahalina Bolshie problemy malochislennogo naroda Otv red S A Arutyunov M Nauka 2006 296 s il karty Menbe RedakteOroki v Polyarnoj enciklopedii shkolnika rus Oroklar Rusiya Imperiyasinin qimzi kitaba dusen xalqlar ing Menbe https az wikipedia org w index php title Oroklar amp oldid 5782156, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.