fbpx
Wikipedia

Oman

Oman və ya Ümman, rəsmi adı Ümman Sultanlığı (ərəb. سلطنة عمان) — Asiyada dövlət. Oman Ərəbistan yarımadasının cənub-şərqində yerləşir. Cənub-qərbdə Yəmən, qərbdə Səudiyyə Ərəbistanı Krallığı, şimal-qərbdə isə Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri ilə həmsərhəddir. Şimalda Oman Körfəzi, şərqdə və cənubda isə Ərəb dənizi ilə əhatə olunur. Sahəsi- 309,500 min km2 , əhalisi təxminən- 4,441,448 nəfərdir (2016-ci il). Paytaxtı — Məsqət şəhəridir. 7 oktyabr 1971-ci ildən BMT-nin, 1972-ci ildən isə İKT-nin üzvüdür. Oman Sultanlığı BMT, İKT, ƏDL və Bloklara Qoşulmayan ölkələr, Ümumdünya Ticarət Təşkilatı kimi təşkilatların üzvüdür. Məsqətdə 50-dən artıq xarici səfirlik və konsulluq fəaliyyət göstərir.

Oman Sultanlığı

سلطنة عمان
Salṭanat ʻUmān
Oman
Gerb
Himni: نشيد السلام السلطاني
"as-Salām as-Sultānī"
"Sultanic Salutation"
Paytaxtı
və ən böyük şəhəri
Maskat
Rəsmi dilləriƏrəb
Etnik qrupları
ərəblər
Dini
İslam
İdarəetmə formasıMütləq monarxiya
• Sultan
Heysəm ibn Tariq
Heysəm ibn Tariq
• Baş nazir köməkçisi
Fəhd ibn Mahmud Əl Səid
• Baş müfti
Əhməd əl-Xəlili
Qurulması
Tarixi 
• Əsası qoyulub
23 İyul 1970
• Yaranması
23 iyul 1970
Ərazisi
• Ümumi
309500 (70-ci yer)
Əhalisi
• 2016 təxmini
4 572 949 (135-ci yer)
• 2010 siyahıya alma
2,773,479
• Sıxlıq
13/km2 (33.7/kv. mil) (216)
ÜDM (AQP)2016 təxmini
• Ümumi
173,073 milyard
• Adam başına
43,737
ÜDM (nominal)2016 təxmini
• Ümumi
59,675 milyard
• Adam başına
15,080
İİİ (2014)0.793
yüksək · 52
ValyutasıOman rialı (OMR)
Yolun hərəkət istiqamətisağ
Telefon kodu968
ISO 3166 koduOM
İnternet domeni.om, عمان.
Oman
Oman Sultanlığı

Dövlət quruluşu

Oman — irsi monarxiya sultanlığıdır. 1970-ci ildə hazırkı Sultan Qabus bin Səid Əl Səid atasını devirdikdən sonra ölkənin sosial-iqtisadi inkişafına təkan vermiş və Sultan Qabusun həyata keçirdiyi islahatlar nəticəsində xarici investisiyaların ölkəyə axını başlamışdır. Müstəqil Omanın ilk Konstitusiyası 1996-cı il noyabrın 6-da qəbul edilmişdir. Konstitusiyaya əsasən, dövlət başçısı Sultandır. Qanunvericilik və icraedici hakimiyyət Sultana məxsusdur. Sultan hökumət başçısı vəzifəsi ilə yanaşı Xarici İşlər, Müdafiə və Maliyyə Naziri vəzifələrini icra edir. Hökumət Sultan Kabusun şəxsi nümayəndəsi (Baş nazirin müavini) daxil olmaqla 25 nazirdən ibarətdir. Konstitusiyaya əsasən, aşağı palatası- Şura Məclisi (84 üzv) və yuxarı palatası-Dövlət Şurasından (58 üzv) ibarət İkipalatalı Məşvərətçi Orqan — Oman Şurasıdır. Şura Məclisinin üzvləri ümumxalq səsvermə yolu ilə 4 il müddətinə seçilir. Dövlət Şurasının üzvləri Sultan tərəfindən üç il müddətinə təyin olunurlar. Dövlət Şurası yalnız məsləhətçi səlahiyyətlərə, Şura Məclisi isə, sosial və iqtisadi sahələrə dair qanunların baxılmasına məsləhət vermək, habelə Nazirlərin sorğu edilməsi hüququna malikdir. Şura Məclisinə son seçkilər 2007-ci ilin 27 oktyabr tarixində keçirilmiş və seçkilərdə namizədliyini irəli sürmüş 21 qadın namizəddən heç biri qanunverici orqanda yer qazana bilməmişdir. Hökumətin göstərişinə əsasən, yalnız 388 min omanlı səsvermə hüququna malikdir.

İqtisadiyyatı

Omanın iqtisadi durumu əsasən 2000-ci ildə dünya bazarlarında neftin qiymətinin qalxmasından sonra yaxşılaşmışdır. Hökumətin siyasəti özəl sektorun genişlənməsinə, eləcə də xarici sərmayənin cəlb olunması məqsədilə ticarət sahəsində qanunların təkmilləşdirilməsinə yönəlmişdir. Bazarın liberallaşması davam edir. Ölkədə işsizliyin aradan qaldırılması və xarici işçi qüvvəsindən asılılığın azaldılması məqsədilə, hökumət xarici işçi qüvvəsinin yerli işçilərlə əvəz edilməsi prossesini təşviq etməyə başlamışdır. 2000-ci ilin noyabr ayında Oman Ümumdünya Ticarət Təşkilatının üzvlüyünə qəbul edilmişdir. Həmin ildə ümumdaxili məhsulun istehsalı 19,6 milyard ABŞ dolları təşkil etmişdir. Hazırda Oman ölkənin sənaye, informasiya texnologiyaları, turizm və təhsil sahələrinə xarici investorların cəlb edilməsində maraqlıdır. Ölkənin gəlirinin 80%-i neft sektorunun payına düşür. 1982-ci ildə ölkədə ilk neftayırma zavodu istismara verilmişdir. 1997-ci ildən etibarən gündə 120 min ton neft ixrac olunur. Ölkənin şimal rayonlarında mis, xrom istehsal olunur. Tikinti, metallurgiya, sement sənayesi inkişaf etməkdədir. Bunula yanaşı, qida sənayesi, o cümlədən balıq məhsullarının emalı və qorunması sənayesi fəaliyyət göstərir.

Pul vahidi

Oman rialı

Dini vəziyyət

Omanda demək olar ki, bütün əhali müsəlmandır. Müsəlmanların əksəriyyəti islamın ibaziyyə təriqətinə mənsubdur. Əhalinin dörddə bir hissəsindən çoxu sünnülərdir. Sünnülər arasında hənbəlilər, sələfilər və şafiilər vardır. Şəhərlərdə farslar, bəzi ərəblər, pakistanlılar və hindlilər arasında şiəlik yayılmışdır. Ölkədə yaşayan hindistanlıların bir hissəsi induistdir. Omanda yaşayan portuqaliyalı və ingilislər xristiandırlar.

Etnik qruplar

Ərəblər, pakistanlılar, hindlilər, bəluçilər, banqladeşlilər. Ölkə əhalisinin 577.293 nəfərini mühacirlər təşkil edir

İstifadə edilən dillər

Ərəb (rəsmi), ingilis, bəluçi, urdu, hindu

İstinadlar

  1. Bütün dünya dövlətləri; Bakı, 1930
  2. Kapitalist ölkələrinin coğrafiyası; Bakı, 1933

Mənbə

  • XİN-nin saytı[ölü keçid]

oman, məqalənin, bəzi, məlumatlarının, mənbəsi, göstərilməmişdir, daha, ətraflı, məlumat, üçün, məqalənin, müzakirə, səhifəsinə, baxa, məqaləyə, uyğun, formada, mənbələr, əlavə, edib, vikipediyanı, zənginləşdirə, bilərsiniz, 2022, məqaləni, vikiləşdirmək, lazı. Bu meqalenin bezi melumatlarinin menbesi gosterilmemisdir Daha etrafli melumat ucun meqalenin muzakire sehifesine baxa ve meqaleye uygun formada menbeler elave edib Vikipediyani zenginlesdire bilersiniz may 2022 Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Oman ve ya Umman 1 2 resmi adi Umman Sultanligi ereb سلطنة عمان Asiyada dovlet Oman Erebistan yarimadasinin cenub serqinde yerlesir Cenub qerbde Yemen qerbde Seudiyye Erebistani Kralligi simal qerbde ise Birlesmis Ereb Emirlikleri ile hemserheddir Simalda Oman Korfezi serqde ve cenubda ise Ereb denizi ile ehate olunur Sahesi 309 500 min km2 ehalisi texminen 4 441 448 neferdir 2016 ci il Paytaxti Mesqet seheridir 7 oktyabr 1971 ci ilden BMT nin 1972 ci ilden ise IKT nin uzvudur Oman Sultanligi BMT IKT EDL ve Bloklara Qosulmayan olkeler Umumdunya Ticaret Teskilati kimi teskilatlarin uzvudur Mesqetde 50 den artiq xarici sefirlik ve konsulluq fealiyyet gosterir Oman Sultanligiسلطنة عمان Salṭanat ʻUmanOmanBayraq GerbHimni نشيد السلام السلطاني as Salam as Sultani Sultanic Salutation source source track track track Paytaxtive en boyuk seheriMaskatResmi dilleriErebEtnik qruplariereblerDiniIslamIdareetme formasiMutleq monarxiya SultanHeysem ibn Tariq Bas nazirHeysem ibn Tariq Bas nazir komekcisiFehd ibn Mahmud El Seid Bas muftiEhmed el XeliliQurulmasiTarixi Esasi qoyulub23 Iyul 1970 Yaranmasi23 iyul 1970Erazisi Umumi309500 70 ci yer Ehalisi 2016 texmini4 572 949 135 ci yer 2010 siyahiya alma2 773 479 Sixliq13 km2 33 7 kv mil 216 UDM AQP 2016 texmini Umumi173 073 milyard Adam basina43 737UDM nominal 2016 texmini Umumi59 675 milyard Adam basina15 080III 2014 0 793yuksek 52ValyutasiOman riali OMR Yolun hereket istiqametisagTelefon kodu968ISO 3166 koduOMInternet domeni om عمان Oman Oman Sultanligi Mundericat 1 Dovlet qurulusu 2 Iqtisadiyyati 3 Pul vahidi 4 Dini veziyyet 5 Etnik qruplar 6 Istifade edilen diller 7 Istinadlar 8 MenbeDovlet qurulusu RedakteOman irsi monarxiya sultanligidir 1970 ci ilde hazirki Sultan Qabus bin Seid El Seid atasini devirdikden sonra olkenin sosial iqtisadi inkisafina tekan vermis ve Sultan Qabusun heyata kecirdiyi islahatlar neticesinde xarici investisiyalarin olkeye axini baslamisdir Musteqil Omanin ilk Konstitusiyasi 1996 ci il noyabrin 6 da qebul edilmisdir Konstitusiyaya esasen dovlet bascisi Sultandir Qanunvericilik ve icraedici hakimiyyet Sultana mexsusdur Sultan hokumet bascisi vezifesi ile yanasi Xarici Isler Mudafie ve Maliyye Naziri vezifelerini icra edir Hokumet Sultan Kabusun sexsi numayendesi Bas nazirin muavini daxil olmaqla 25 nazirden ibaretdir Konstitusiyaya esasen asagi palatasi Sura Meclisi 84 uzv ve yuxari palatasi Dovlet Surasindan 58 uzv ibaret Ikipalatali Mesveretci Orqan Oman Surasidir Sura Meclisinin uzvleri umumxalq sesverme yolu ile 4 il muddetine secilir Dovlet Surasinin uzvleri Sultan terefinden uc il muddetine teyin olunurlar Dovlet Surasi yalniz meslehetci selahiyyetlere Sura Meclisi ise sosial ve iqtisadi sahelere dair qanunlarin baxilmasina meslehet vermek habele Nazirlerin sorgu edilmesi huququna malikdir Sura Meclisine son seckiler 2007 ci ilin 27 oktyabr tarixinde kecirilmis ve seckilerde namizedliyini ireli surmus 21 qadin namizedden hec biri qanunverici orqanda yer qazana bilmemisdir Hokumetin gosterisine esasen yalniz 388 min omanli sesverme huququna malikdir Iqtisadiyyati RedakteOmanin iqtisadi durumu esasen 2000 ci ilde dunya bazarlarinda neftin qiymetinin qalxmasindan sonra yaxsilasmisdir Hokumetin siyaseti ozel sektorun genislenmesine elece de xarici sermayenin celb olunmasi meqsedile ticaret sahesinde qanunlarin tekmillesdirilmesine yonelmisdir Bazarin liberallasmasi davam edir Olkede issizliyin aradan qaldirilmasi ve xarici isci quvvesinden asililigin azaldilmasi meqsedile hokumet xarici isci quvvesinin yerli iscilerle evez edilmesi prossesini tesviq etmeye baslamisdir 2000 ci ilin noyabr ayinda Oman Umumdunya Ticaret Teskilatinin uzvluyune qebul edilmisdir Hemin ilde umumdaxili mehsulun istehsali 19 6 milyard ABS dollari teskil etmisdir Hazirda Oman olkenin senaye informasiya texnologiyalari turizm ve tehsil sahelerine xarici investorlarin celb edilmesinde maraqlidir Olkenin gelirinin 80 i neft sektorunun payina dusur 1982 ci ilde olkede ilk neftayirma zavodu istismara verilmisdir 1997 ci ilden etibaren gunde 120 min ton neft ixrac olunur Olkenin simal rayonlarinda mis xrom istehsal olunur Tikinti metallurgiya sement senayesi inkisaf etmekdedir Bunula yanasi qida senayesi o cumleden baliq mehsullarinin emali ve qorunmasi senayesi fealiyyet gosterir Pul vahidi RedakteOman rialiDini veziyyet RedakteOmanda demek olar ki butun ehali muselmandir Muselmanlarin ekseriyyeti islamin ibaziyye teriqetine mensubdur Ehalinin dordde bir hissesinden coxu sunnulerdir Sunnuler arasinda henbeliler selefiler ve safiiler vardir Seherlerde farslar bezi erebler pakistanlilar ve hindliler arasinda sielik yayilmisdir Olkede yasayan hindistanlilarin bir hissesi induistdir Omanda yasayan portuqaliyali ve ingilisler xristiandirlar Etnik qruplar RedakteErebler pakistanlilar hindliler beluciler banqladesliler Olke ehalisinin 577 293 neferini muhacirler teskil edirIstifade edilen diller RedakteEreb resmi ingilis beluci urdu hinduIstinadlar Redakte Butun dunya dovletleri Baki 1930 Kapitalist olkelerinin cografiyasi Baki 1933Menbe RedakteXIN nin sayti olu kecid Oman ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Oman amp oldid 6401478, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.