fbpx
Wikipedia

Nəqliyyat protokollarının elementləri

Ünvanlama

Tətbiqetməyə uzaqdan qoşulmaq üçün istifadəçi hansına qoşulmağı bilməlidir.Belə vəziyyətdə nəqliyyat adresini müəyyən etməklə tətbiqetməni izləmək mümkün olunur.Şəbəkədə bu ünvanlar portlar adlanır.Nəqliyyat səviyyəsində bu ünvanları TSAP adlandırırlar.Şəbəkə səviyyəsində isə bu ünvanları NSAP adlandırırlar.İP ünvanlar bu NSAP-lara misaldır.

Şəkildə NSAP,TSAP və nəqliyyat birləşmələri arasında əlaqə təsvir edilmişdir.Klient və host da öz daxilində TSAP ünvanlamaq üçün lokal TSAP yaradırlar.Her bir host və klientdə ayrı-ayrı TSAP və NSAP olmasının səbəbi nəqliyyat ünvanlarını bir-birindən ayırmaqdır.

Nəqliyyat zamanı baş verə biləcək senaryolardan biri də aşağıdakı ola bilər-

1.Bir poçt serveri prosesləri,gələn xəbərləri izləmək üçün host 2-də TSAP 1522 ünvanını saxlayır.TSAP ünvanına olan müraciət və qoşulma şəbəkə modelindən asılı olmayıb əməliyyat sistemindən asılıdır.Misal üçün bu "Qulaq As" əmri ola bilər.

2.Host 1-də tətbiqetmə poçt göndərmək istəyir.Bu zaman o TSAP 1208 ünvanı vasitəsilə təyinat ünvanı olan Host 2-də yaradılan TSAP 1522 ünvanına qoşulma istəyi göndərir.

3.Tətbiqetmə vasitəsilə poçt göndərilir.

4.Poçt server poçtun çatacağını bildirir.Host 2-də TSAP-a qoşulan və eyni NSAP-da qoşulmağı gözləyən istəklər də ola bilər

5.Qoşulma kəsilir.

Bəs host 1-də istifadəçi prosesi TSAP 1522-nin poçt portu olduğunu necə bilir? Mümkün hallardan biri budur ki, bu port uzun müddətdir poçt ünvanı kimi istifadə olunur və bütün şəbəkə bunu öyrənib.Göstərdiyimiz modeldə servisin bilinən TSAP ünvanları sıralanmış şəkildə bir faylda var.Bu UNİX əməliyyat sistemlərində /etc/services faylıdır ki, burada poçt servisi TCP 25 portuna aiddir.

Kiçik nömrəli TSAP ünvanları adətən əsas servislər üçün istifadə olunur və onlar dəyişilməməlidir.Adətən bir istifadəçi əməliyyatının digər istifadəçi ilə qoşulma yaratması üçün sabit TSAP ünvanı olmur və qısa zaman sonra istifadə olunmur.

Bu vəziyyəti idarə etmək üçün port xəritəsi yaradılır və burada xüsusi əməliyyatlar saxlanılır.Misal üçün bir istifadəçi əməliyyatının TSAP ünvanını tapmaq üçün əməliyyat port xəritəsinə müraciət edir.Burada servisin adını bildirdikdə port xəritəsi həmin servisin TSAP ünvanını qaytarır.

Sersin yaradılanda o ilk olaraq qeydiyyata alınmalıdır.Burada həm adı,həm də TSAP ünvanı qeyd edilməlidir.Sonra müraciət zamanı port xəritəsi öz verilənlər bazasında olduğu verilənlərə görə cavab verir.

Port xəritəsinə analoq olaraq telefon sistemindəki yönləndirmə operatorunu göstərmək olar.O da adların nömrələrlə ifadəsini təmin edir.TSAP ünvanları bu operator vasitəsilə bilinməsi vacibdir.Əks halda TSAP ünvanı bilmiyən operatordan lazımi informasiyanı almaq olmaz.

Maşınlarda olan server proseslərinin çoxu nadirən istifadə olunur.Hər birinin TSAp adresini izləmək və aktivliyini davam etdirmək vacib deyil.Bunun adı ilkin əlaqə protokoludur.Amma bütün tanınmiş TSAP-ları bilən və uzaqdan idarə edn istifadəçilərə xüsusi proses serveri daha yaxşı alternativdir.Bu halda şəkildəki kimi proses yerinə yetirilir.Əgər TSAP bilinirsə,onda birbaşa qoşulur.Əks halda TSAP axtarılır və qoşulma yerinə yetirilir.

Qoşulma yaratmaq

Qoşulma yaratmaq sadə eşidilsə də əslində mürəkkəb bir prosesdir.İlk olaraq qoşulma təklifini göndərmək, sonra isə qəbul olunub olunmadığını gözləmək lazımdır.Əgər problem yaransa,onda gecikmələr,itkilər, paket sürətlərinin alması və korlanması ola bilər.

Təsəvvür edin ki,bir şəbəkə paketləri düzgün qəbul etmir və hər paket iki və ya üç dəfə göndərilir.Bəzi paketlər yolda qalır və ya çatması ləngiyir.Və ya göndərən yenidən göndərəndə bilinir ki, şəbəkədə gecikib və ya birdən getməyə davam edir.

Misal göstərək.İstifadəçi bank ilə rabitə yaradır və banka böyük məbləğdə pul köçürülməsinin bildirən paketi göndərir.Və istifadəçi sonra yenidən tamamlanmadığını görür və bu prosesi bir neçə dəfə yenidən yerinə yetirir.Və belə olduqda paketlər ən qısa yolla göndərilir və göndərənin rabitəsini kəsir və paketlər sürət olaraq bir neçə dənə çatır.Bank isə hər birinin ayrı ayrı əməliyyatlar olduğunu görür və pulları bir neçə dəfə köçürür.Buna görə də yüksək performaslı şəbəkə və düzgün alqoritmi protokollar dizayn etmək lazımdır.Bu problemərin heç biri xoşagələn deyil.Bu problemin həlli yollarından biri atılan nəqliyyat ünvanı istifadə etməkdir.Bu yanaşmada hər bir qoşulmada ayrı nəqliyyat ünvanı istifadə edilir və bu ünvan sonra bir daha istifadə olunmur.Və nəqliyyat yolunu bilməyən gecikən sürətlər nəqliyyata zərər verə bilmir.Ancaq bu yanaşmada nisbətən qoşulma mürəkkəbləşir.

Digər bir yanaşmada hər bir qoşulmaya bir identifikator təyin edilir və hər biri bir seqmentə qoyulur.Və hər bitmiş qoşulma öz nəqliyyat sxemi öz cədvəlini yeniliyir.Və sonrakı qoşulma cədvəl ilə qarşılaşdırılır və bu qoşulmanın əvvəlkinin sürəti olması müəyyyən edilə bilir.Amma bu metodda həm təyinat həm də mənbə bu seqmenti bilməlidir.Əks halda biri sıradan çıxdıqda və yaddaşı silindikdə,onda hansı identifikatorun istifadə olunduğu itir və idarə oluna bilmir.Bunun üçündə köhnələn paketləri silirik və heç bir paket məlumatı sonsuza kimi cədvəldə qalmır.Köhnələni müəyyən etmək üçün aşağıdakı metodlar istifadə olunur.

1.Məhdudlaşdırılmış şəbəkə dizaynı

2.Paketin sayğacı

3.paketin zaman damğası

Praktikata paketin özünün və məlumatının da köhnəlməsini bildirilməsi lazımdır.Bunun üçün T period sabiti istifadə olunur.Bu internet üçün 120 saniyədir. Paketin sürətinin həmin zaman ərzində rədd olunmasını əmin etmək lazımdır.Bunun metodu isə Tomlinson təklif etdi.Bunu isə Sunshine və Dalal işləmişdirlər.

Metodunun əsasını mənbə üçün seqmenlərin sıra nömrəsi ilə adlandırılmasıdır ki, bu həmin T periodunda yenidən istifadə olunmayacaq.Period həmin sıra nömrələrinin sayını müəyyən edir.Və beləliklə sürətlərin qəbul olunub göndərilməsini qarşısı bu period ərzində alınır və T perioddan sonra paket silinir.Amma mürəkkəb şəbəkələrdə bu T böyük və prosesin mürəkkəbliyi isə çox ola bilər.

İstifadə olunan mənbə

Andrew S. Tanenbaum, David J. Wetherall, Computer Networks, 5th edition, 2010.


nəqliyyat, protokollarının, elementləri, məqalənin, ensiklopedik, tələblərə, cavab, vermədiyinə, dair, şübhələr, lütfən, ensiklopedikliyi, təsdiq, etmək, üçün, məqalənin, mövzusuna, uyğun, tərəfsiz, etibarlı, mənbələr, göstərin, əgər, belə, mənbələr, göstərilm. Bu meqalenin ensiklopedik teleblere cavab vermediyine dair subheler var Lutfen ensiklopedikliyi tesdiq etmek ucun meqalenin movzusuna uygun terefsiz etibarli menbeler gosterin Eger bele menbeler gosterilmezse meqale birlesdirile yonlendirile ve ya siline biler UnvanlamaTetbiqetmeye uzaqdan qosulmaq ucun istifadeci hansina qosulmagi bilmelidir Bele veziyyetde neqliyyat adresini mueyyen etmekle tetbiqetmeni izlemek mumkun olunur Sebekede bu unvanlar portlar adlanir Neqliyyat seviyyesinde bu unvanlari TSAP adlandirirlar Sebeke seviyyesinde ise bu unvanlari NSAP adlandirirlar IP unvanlar bu NSAP lara misaldir Sekilde NSAP TSAP ve neqliyyat birlesmeleri arasinda elaqe tesvir edilmisdir Klient ve host da oz daxilinde TSAP unvanlamaq ucun lokal TSAP yaradirlar Her bir host ve klientde ayri ayri TSAP ve NSAP olmasinin sebebi neqliyyat unvanlarini bir birinden ayirmaqdir Neqliyyat zamani bas vere bilecek senaryolardan biri de asagidaki ola biler 1 Bir poct serveri prosesleri gelen xeberleri izlemek ucun host 2 de TSAP 1522 unvanini saxlayir TSAP unvanina olan muraciet ve qosulma sebeke modelinden asili olmayib emeliyyat sisteminden asilidir Misal ucun bu Qulaq As emri ola biler 2 Host 1 de tetbiqetme poct gondermek isteyir Bu zaman o TSAP 1208 unvani vasitesile teyinat unvani olan Host 2 de yaradilan TSAP 1522 unvanina qosulma isteyi gonderir 3 Tetbiqetme vasitesile poct gonderilir 4 Poct server poctun catacagini bildirir Host 2 de TSAP a qosulan ve eyni NSAP da qosulmagi gozleyen istekler de ola biler5 Qosulma kesilir Bes host 1 de istifadeci prosesi TSAP 1522 nin poct portu oldugunu nece bilir Mumkun hallardan biri budur ki bu port uzun muddetdir poct unvani kimi istifade olunur ve butun sebeke bunu oyrenib Gosterdiyimiz modelde servisin bilinen TSAP unvanlari siralanmis sekilde bir faylda var Bu UNIX emeliyyat sistemlerinde etc services faylidir ki burada poct servisi TCP 25 portuna aiddir Kicik nomreli TSAP unvanlari adeten esas servisler ucun istifade olunur ve onlar deyisilmemelidir Adeten bir istifadeci emeliyyatinin diger istifadeci ile qosulma yaratmasi ucun sabit TSAP unvani olmur ve qisa zaman sonra istifade olunmur Bu veziyyeti idare etmek ucun port xeritesi yaradilir ve burada xususi emeliyyatlar saxlanilir Misal ucun bir istifadeci emeliyyatinin TSAP unvanini tapmaq ucun emeliyyat port xeritesine muraciet edir Burada servisin adini bildirdikde port xeritesi hemin servisin TSAP unvanini qaytarir Sersin yaradilanda o ilk olaraq qeydiyyata alinmalidir Burada hem adi hem de TSAP unvani qeyd edilmelidir Sonra muraciet zamani port xeritesi oz verilenler bazasinda oldugu verilenlere gore cavab verir Port xeritesine analoq olaraq telefon sistemindeki yonlendirme operatorunu gostermek olar O da adlarin nomrelerle ifadesini temin edir TSAP unvanlari bu operator vasitesile bilinmesi vacibdir Eks halda TSAP unvani bilmiyen operatordan lazimi informasiyani almaq olmaz Masinlarda olan server proseslerinin coxu nadiren istifade olunur Her birinin TSAp adresini izlemek ve aktivliyini davam etdirmek vacib deyil Bunun adi ilkin elaqe protokoludur Amma butun taninmis TSAP lari bilen ve uzaqdan idare edn istifadecilere xususi proses serveri daha yaxsi alternativdir Bu halda sekildeki kimi proses yerine yetirilir Eger TSAP bilinirse onda birbasa qosulur Eks halda TSAP axtarilir ve qosulma yerine yetirilir Qosulma yaratmaqQosulma yaratmaq sade esidilse de eslinde murekkeb bir prosesdir Ilk olaraq qosulma teklifini gondermek sonra ise qebul olunub olunmadigini gozlemek lazimdir Eger problem yaransa onda gecikmeler itkiler paket suretlerinin almasi ve korlanmasi ola biler Tesevvur edin ki bir sebeke paketleri duzgun qebul etmir ve her paket iki ve ya uc defe gonderilir Bezi paketler yolda qalir ve ya catmasi lengiyir Ve ya gonderen yeniden gonderende bilinir ki sebekede gecikib ve ya birden getmeye davam edir Misal gosterek Istifadeci bank ile rabite yaradir ve banka boyuk meblegde pul kocurulmesinin bildiren paketi gonderir Ve istifadeci sonra yeniden tamamlanmadigini gorur ve bu prosesi bir nece defe yeniden yerine yetirir Ve bele olduqda paketler en qisa yolla gonderilir ve gonderenin rabitesini kesir ve paketler suret olaraq bir nece dene catir Bank ise her birinin ayri ayri emeliyyatlar oldugunu gorur ve pullari bir nece defe kocurur Buna gore de yuksek performasli sebeke ve duzgun alqoritmi protokollar dizayn etmek lazimdir Bu problemerin hec biri xosagelen deyil Bu problemin helli yollarindan biri atilan neqliyyat unvani istifade etmekdir Bu yanasmada her bir qosulmada ayri neqliyyat unvani istifade edilir ve bu unvan sonra bir daha istifade olunmur Ve neqliyyat yolunu bilmeyen geciken suretler neqliyyata zerer vere bilmir Ancaq bu yanasmada nisbeten qosulma murekkeblesir Diger bir yanasmada her bir qosulmaya bir identifikator teyin edilir ve her biri bir seqmente qoyulur Ve her bitmis qosulma oz neqliyyat sxemi oz cedvelini yeniliyir Ve sonraki qosulma cedvel ile qarsilasdirilir ve bu qosulmanin evvelkinin sureti olmasi mueyyyen edile bilir Amma bu metodda hem teyinat hem de menbe bu seqmenti bilmelidir Eks halda biri siradan cixdiqda ve yaddasi silindikde onda hansi identifikatorun istifade olundugu itir ve idare oluna bilmir Bunun ucunde kohnelen paketleri silirik ve hec bir paket melumati sonsuza kimi cedvelde qalmir Kohneleni mueyyen etmek ucun asagidaki metodlar istifade olunur 1 Mehdudlasdirilmis sebeke dizayni2 Paketin saygaci3 paketin zaman damgasiPraktikata paketin ozunun ve melumatinin da kohnelmesini bildirilmesi lazimdir Bunun ucun T period sabiti istifade olunur Bu internet ucun 120 saniyedir Paketin suretinin hemin zaman erzinde redd olunmasini emin etmek lazimdir Bunun metodu ise Tomlinson teklif etdi Bunu ise Sunshine ve Dalal islemisdirler Metodunun esasini menbe ucun seqmenlerin sira nomresi ile adlandirilmasidir ki bu hemin T periodunda yeniden istifade olunmayacaq Period hemin sira nomrelerinin sayini mueyyen edir Ve belelikle suretlerin qebul olunub gonderilmesini qarsisi bu period erzinde alinir ve T perioddan sonra paket silinir Amma murekkeb sebekelerde bu T boyuk ve prosesin murekkebliyi ise cox ola biler Istifade olunan menbeAndrew S Tanenbaum David J Wetherall Computer Networks 5th edition 2010 Menbe https az wikipedia org w index php title Neqliyyat protokollarinin elementleri amp oldid 5942191, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.