Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Nobel Fondu (isv. Nobelstiftelsen) maliyyə və idarəçiliyini idarə etmək üçün 29 iyun 1900-cü ildə yaradılmış özəl qurumdur və Fond dinamitin ixtiraçısı Alfred Nobelin son vəsiyyətinə əsaslanır.
| Nobel Fondu | |
|---|---|
 | |
 | |
| Növü | Vəqf |
| Yaranma tarixi | 29 iyun 1900, 1900 |
| Mərkəzi | |
| Qurucusu | |
| nobelprize.org/nobel_org… | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tarix
Alfred Nobel ( ; 21 oktyabr 1833, Stokholm, İsveç anadan olub) kimyaçı, mühəndis, novator, silah istehsalçısı və dinamitin ixtiraçısı idi. O, böyük silah istehsalçısı olan Bofors şirkətinə sahib idi və onu dəmir və polad dəyirmanı kimi orijinal biznesindən yönləndirmişdi. Nobel 355 fərqli patentə sahibdir, ən məşhuru dinamitdir . Nobel həyatı boyu böyük bir şəxsi sərvət topladı, əsasən də bu ixtira sayəsində. 1896-cı ildə Nobel son illərini yaşadığı İtaliyanın San-Remo şəhərindəki villasında insultdan dünyasını dəyişdi
Çoxlarını təəccübləndirən Nobelin vəsiyyətnaməsində onun pulunun fizika, kimya, sülh, fiziologiya və ya tibb və ədəbiyyat üzrə mükafatlar üçün istifadə edilməsi xahişi var. Nobel sağlığında bir neçə vəsiyyətnamə yazsa da, sonuncu vəsiyyəti ölümündən bir il əvvəl yazılmış və 27 noyabr 1895-ci ildə Parisdə İsveç-Norveç Klubunda imzalanmışdır. Nobel ümumi aktivlərinin 94%-ni, yəni 31 milyon İsveç kronunu vəsiyyət edib. Beş Nobel mükafatının təsis edilməsi və verilməsi. (2024-cü ilə bu rəqəm 266 milyon ABŞ dollarına bərabərdir)
![image]()
Vikianbarda Nobel Fondu ilə əlaqəli mediafayllar var.
![image]()
Alfred Nobelin vəsiyyəti 25 noyabr 1895-ci il
Qalan konvertasiya edilə bilən əmlakımın hamısı aşağıdakı kimi qəbul ediləcək:
Kapital mənim icraçılarım tərəfindən qiymətli kağızlara yatırılacaq və faizləri hər il əvvəlki ildə bəşəriyyətə ən böyük fayda verənlərə mükafat şəklində bölüşdürüləcək bir fond təşkil edəcək. Sözügedən maraq beş bərabər hissəyə bölünəcək və bunlar aşağıdakı kimi paylanacaq: bir hissə fizika sahəsində ən mühüm kəşf və ya ixtira etmiş şəxsə; bəziləri ən mühüm kimyəvi kəşfi və ya təkmilləşdirməni edəcək şəxsə; bəziləri fiziologiya və ya tibb sahəsində ən mühüm kəşfi edəcək şəxsə; Onlardan bəziləri ədəbiyyat sahəsində idealist təmayüllü ən görkəmli əsəri ortaya qoyacaq şəxsə həsr olunub; bəziləri isə xalqlar arasında qardaşlıq, daimi orduların ləğvi və ya ixtisarı, sülh konqreslərinin təşkili və təşviqi üçün ən çox və ya ən yaxşı işi görənlərə.
Fizika və kimya üzrə mükafatlar İsveç Elmlər Akademiyası tərəfindən veriləcək; Stokholmdakı Karolinska İnstitutunun fizioloji və ya tibbi tədqiqatları üçün; Stokholmdakı Akademiya tərəfindən ədəbiyyat üzrə; və Norveç Stortingi tərəfindən seçiləcək beş nəfərdən ibarət komitə tərəfindən sülh tərəfdarlarının təmin edilməsi. Açıq deyirəm ki, mükafatlar verilərkən namizədlərin milliyyətinə fikir verilməməlidir ki, skandinaviyalı olsun, olmasın, ən layiqli adam mükafatı alsın.
---
--
Alfred Nobel, Nobel Foundu
Onun vəsiyyətini icra edənlər Nobelin sərvətinə baxmaq və mükafatları təşkil etmək üçün Nobel Fondunu yaradan Raqnar Sohlman və Rudolf Lilljequist idi. Nobelin vəsiyyəti mükafatları müəyyən etsə də, onun planı yarımçıq qalmışdı və müxtəlif digər maneələr üzündən Nobel Fondunun yaradılmasına və ilk mükafatların 10 dekabr 1901-ci ildə Vilhelm Konrad Röntgenə və digərlərinə verilməsinə beş il vaxt lazım idi. 31 dekabr 2020-ci il tarixinə Nobel Fondunun nəzarət etdiyi aktivlər 5,2 milyard İsveç kronu (31 dekabr 2020-ci il tarixinə təxminən 630 milyon ABŞ dolları) təşkil edib.
Nobel Fondu
Nobel Fondu 29 iyun 1900-cü ildə xüsusi olaraq Nobel mükafatlarının maliyyələşdirilməsini və idarə edilməsini idarə etmək üçün özəl təşkilat kimi yaradılmış və Nobelin son vəsiyyətinə əsaslanır. O zaman Nobelin vəsiyyəti böyük şübhə və tənqidə səbəb oldu və buna görə də onun vəsiyyəti Stortinq tərəfindən yalnız 26 aprel 1897-ci ildə təsdiqləndi. Tezliklə onlar Sülh Mükafatını verəcək Norveç Nobel Komitəsinin üzvlərini təyin etdilər. 1900-cü ildə Nobel Fondunun yeni yaradılmış əsasnamələrini Kral II George imzalamış və Oscar tərəfindən nəşr edilmişdir.
1905-ci ildə İsveç və Norveç arasında ittifaq ləğv edildi, bu da Nobel mükafatlarının verilməsi məsuliyyətinin iki ölkə arasında bölüşdürülməsi demək idi. Norveç Nobel Komitəsi Sülh Mükafatını aldığı halda, İsveç digər mükafatları aldı. Nobelin vəsiyyətinə uyğun olaraq, Nobel Fondunun əsas vəzifəsi Nobelin fondda qoyub getdiyi sərvətini idarə etməkdir. Nobel Fondu həmçinin Nobel Mükafatını xarici aləmdə təmsil edir və qeyri-rəsmi fəaliyyətlərə və Nobel mükafatlarının verilməsi ilə bağlı məsələlərə cavabdehdir. Nobel Fondu Nobel mükafatçılarının seçim prosesində iştirak etmir. Nobel Fondu mükafatlar və inzibati fəaliyyətlər üçün maliyyə bazası təmin etmək üçün pul yatırır. Nobel Fondu İsveçdə bütün vergilərdən (1946-cı ildən) və ABŞ-də (1953-cü ildən) investisiya vergilərindən azaddır. 1980-ci illərin əvvəllərində mükafat 1 milyon isveç kornu idisə, 2008-ci ildə 10 milyon isveç kornuna yüksəldi.
Nizamnaməyə əsasən, fond beş nəfərdən ibarət idarə heyətindən ibarət olmalıdır, qərargahı Stokholmdadır. İdarə Heyətinin sədri Şurada Kral tərəfindən təyin edilməlidir, digər dörd üzv mükafat verən qurumların qəyyumlar şurası tərəfindən təyin edilməlidir. Şurada bir direktor müavini Kral tərəfindən, digər üzvlər üçün isə iki müavin qəyyumlar şurası tərəfindən təyin edilməlidir. 1995-ci ildən direktorlar şurasının bütün üzvləri qəyyumlar şurası tərəfindən seçilir və direktorlar şurası tərəfindən təyin olunan icraçı direktor və direktor müavinidir.
İdarə Heyətindən əlavə, Nobel Fondu mükafat verən qurumlardan (İsveç Kral Elmlər Akademiyası, Nobel Assambleyası, İsveç Akademiyası və Norveç Nobel Komitəsi), mükafat verən qurumların qəyyumları və auditorlardan ibarətdir.
Nobel Simpoziumu
1965-ci ildə fond "dünya səviyyəli nailiyyətlərin baş verdiyi elm sahələrinə həsr olunmuş və ya fundamental mədəni və ya sosial əhəmiyyət kəsb edən digər mövzulara toxunan" simpoziumlar təşkil edən proqram olan Nobel Simpoziumunu başlatdı. Simpoziumda 1980-ci illərdə prostaqlandinlər, kimyəvi kinetika, diabet, sim nəzəriyyəsi, kosmologiya və soyuq müharibə kimi mövzular müzakirə edilib. Nobel Simpozium Komitəsi Kimya, Ədəbiyyat, Sülh, Fizika və Fiziologiya və ya Tibb üzrə Nobel Komitələrinin üzvlərindən ibarətdir.
Nobel ailəsinin üzvləri tərəfindən elan edilən digər Nobel mükafatları
2007-ci ildə Maykl Nobel, Qustaf Nobel, Piter Nobel və Filip Nobel tərəfindən yaradılan Nobel Xeyriyyə Fondu alternativ enerji texnologiyası sahəsində yenilikləri mükafatlandıracaq yeni Nobel mükafatı olan — Enerji üzrə Michael Nobel mükafatı yaratmağı planlaşdırdığını açıqlayıb. Bu, Alfred Nobel mükafatları təsis etdikdən sonra Nobel ailəsi tərəfindən verilən ilk yeni Nobel mükafatı olacaq. Bununla belə, hər ikisi Nobel ailəsinin təsis etdiyi təşkilat olsa da, mükafatı Nobel Fondu deyil.
Plan nanoTX 07-də elan edildi. Nobel Fondu cəld reaksiya verdi və "Nobel mükafatının nüfuzundan və xoş niyyətindən, zamanla və Nobelin səyləri sayəsində yaradılmış dürüstlük və hörmət birliklərindən açıq-aşkar sui-istifadə edilməsinə" görə hüquqi tədbirlər görəcəyi ilə hədələdi.
Həmçinin bax
İstinadlar
- ROR Data. v1.19 2023. doi:10.5281/ZENODO.7644942
- "Nobel Fondu Haqqında" (ingilis). "Nobel Foundation". 2024-02-15 tarixində .
- "Nobel Fondu". www.britannica.com (ingilis). 2015-04-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-02-23.
- (ingilis). School for Champions. 2001-12-08. 14 March 2012 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-01-15.
- "Alfred Nobelin Sanremodakı son illəri". www.nobelprize.org (ingilis). 2023-12-08 tarixində .
- "Tarixi şəxsiyyət: Alfred Nobel (1833-1896)". www.bbc.co.uk (ingilis). 2019-12-27 tarixində .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Nobel Fondu isv Nobelstiftelsen Nobel Mukafatlarinin maliyye ve idareciliyini idare etmek ucun 29 iyun 1900 cu ilde yaradilmis ozel qurumdur ve Fond dinamitin ixtiracisi Alfred Nobelin son vesiyyetine esaslanir Nobel FonduNovu VeqfYaranma tarixi 29 iyun 1900 1900Merkezi StokholmQurucusu Ragnar Sohlmannobelprize org nobel org Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixAlfred Nobel 21 oktyabr 1833 Stokholm Isvec anadan olub kimyaci muhendis novator silah istehsalcisi ve dinamitin ixtiracisi idi O boyuk silah istehsalcisi olan Bofors sirketine sahib idi ve onu demir ve polad deyirmani kimi orijinal biznesinden yonlendirmisdi Nobel 355 ferqli patente sahibdir en meshuru dinamitdir Nobel heyati boyu boyuk bir sexsi servet topladi esasen de bu ixtira sayesinde 1896 ci ilde Nobel son illerini yasadigi Italiyanin San Remo seherindeki villasinda insultdan dunyasini deyisdi Coxlarini teeccublendiren Nobelin vesiyyetnamesinde onun pulunun fizika kimya sulh fiziologiya ve ya tibb ve edebiyyat uzre mukafatlar ucun istifade edilmesi xahisi var Nobel sagliginda bir nece vesiyyetname yazsa da sonuncu vesiyyeti olumunden bir il evvel yazilmis ve 27 noyabr 1895 ci ilde Parisde Isvec Norvec Klubunda imzalanmisdir Nobel umumi aktivlerinin 94 ni yeni 31 milyon Isvec kronunu vesiyyet edib Bes Nobel mukafatinin tesis edilmesi ve verilmesi 2024 cu ile bu reqem 266 milyon ABS dollarina beraberdir Vikianbarda Nobel Fondu ile elaqeli mediafayllar var Esas meqale Alfred NobelAlfred Nobelin vesiyyeti 25 noyabr 1895 ci ilQalan konvertasiya edile bilen emlakimin hamisi asagidaki kimi qebul edilecek Kapital menim icracilarim terefinden qiymetli kagizlara yatirilacaq ve faizleri her il evvelki ilde beseriyyete en boyuk fayda verenlere mukafat seklinde bolusdurulecek bir fond teskil edecek Sozugeden maraq bes beraber hisseye bolunecek ve bunlar asagidaki kimi paylanacaq bir hisse fizika sahesinde en muhum kesf ve ya ixtira etmis sexse bezileri en muhum kimyevi kesfi ve ya tekmillesdirmeni edecek sexse bezileri fiziologiya ve ya tibb sahesinde en muhum kesfi edecek sexse Onlardan bezileri edebiyyat sahesinde idealist temayullu en gorkemli eseri ortaya qoyacaq sexse hesr olunub bezileri ise xalqlar arasinda qardasliq daimi ordularin legvi ve ya ixtisari sulh konqreslerinin teskili ve tesviqi ucun en cox ve ya en yaxsi isi gorenlere Fizika ve kimya uzre mukafatlar Isvec Elmler Akademiyasi terefinden verilecek Stokholmdaki Karolinska Institutunun fizioloji ve ya tibbi tedqiqatlari ucun Stokholmdaki Akademiya terefinden edebiyyat uzre ve Norvec Stortingi terefinden secilecek bes neferden ibaret komite terefinden sulh terefdarlarinin temin edilmesi Aciq deyirem ki mukafatlar verilerken namizedlerin milliyyetine fikir verilmemelidir ki skandinaviyali olsun olmasin en layiqli adam mukafati alsin Alfred Nobel Nobel Foundu Onun vesiyyetini icra edenler Nobelin servetine baxmaq ve mukafatlari teskil etmek ucun Nobel Fondunu yaradan Raqnar Sohlman ve Rudolf Lilljequist idi Nobelin vesiyyeti mukafatlari mueyyen etse de onun plani yarimciq qalmisdi ve muxtelif diger maneeler uzunden Nobel Fondunun yaradilmasina ve ilk mukafatlarin 10 dekabr 1901 ci ilde Vilhelm Konrad Rontgene ve digerlerine verilmesine bes il vaxt lazim idi 31 dekabr 2020 ci il tarixine Nobel Fondunun nezaret etdiyi aktivler 5 2 milyard Isvec kronu 31 dekabr 2020 ci il tarixine texminen 630 milyon ABS dollari teskil edib Nobel FonduNobel Fondu 29 iyun 1900 cu ilde xususi olaraq Nobel mukafatlarinin maliyyelesdirilmesini ve idare edilmesini idare etmek ucun ozel teskilat kimi yaradilmis ve Nobelin son vesiyyetine esaslanir O zaman Nobelin vesiyyeti boyuk subhe ve tenqide sebeb oldu ve buna gore de onun vesiyyeti Stortinq terefinden yalniz 26 aprel 1897 ci ilde tesdiqlendi Tezlikle onlar Sulh Mukafatini verecek Norvec Nobel Komitesinin uzvlerini teyin etdiler 1900 cu ilde Nobel Fondunun yeni yaradilmis esasnamelerini Kral II George imzalamis ve Oscar terefinden nesr edilmisdir 1905 ci ilde Isvec ve Norvec arasinda ittifaq legv edildi bu da Nobel mukafatlarinin verilmesi mesuliyyetinin iki olke arasinda bolusdurulmesi demek idi Norvec Nobel Komitesi Sulh Mukafatini aldigi halda Isvec diger mukafatlari aldi Nobelin vesiyyetine uygun olaraq Nobel Fondunun esas vezifesi Nobelin fondda qoyub getdiyi servetini idare etmekdir Nobel Fondu hemcinin Nobel Mukafatini xarici alemde temsil edir ve qeyri resmi fealiyyetlere ve Nobel mukafatlarinin verilmesi ile bagli meselelere cavabdehdir Nobel Fondu Nobel mukafatcilarinin secim prosesinde istirak etmir Nobel Fondu mukafatlar ve inzibati fealiyyetler ucun maliyye bazasi temin etmek ucun pul yatirir Nobel Fondu Isvecde butun vergilerden 1946 ci ilden ve ABS de 1953 cu ilden investisiya vergilerinden azaddir 1980 ci illerin evvellerinde mukafat 1 milyon isvec kornu idise 2008 ci ilde 10 milyon isvec kornuna yukseldi Gosta Florman terefinden Alfred Nobelin portreti Nizamnameye esasen fond bes neferden ibaret idare heyetinden ibaret olmalidir qerargahi Stokholmdadir Idare Heyetinin sedri Surada Kral terefinden teyin edilmelidir diger dord uzv mukafat veren qurumlarin qeyyumlar surasi terefinden teyin edilmelidir Surada bir direktor muavini Kral terefinden diger uzvler ucun ise iki muavin qeyyumlar surasi terefinden teyin edilmelidir 1995 ci ilden direktorlar surasinin butun uzvleri qeyyumlar surasi terefinden secilir ve direktorlar surasi terefinden teyin olunan icraci direktor ve direktor muavinidir Idare Heyetinden elave Nobel Fondu mukafat veren qurumlardan Isvec Kral Elmler Akademiyasi Nobel Assambleyasi Isvec Akademiyasi ve Norvec Nobel Komitesi mukafat veren qurumlarin qeyyumlari ve auditorlardan ibaretdir Nobel Simpoziumu1965 ci ilde fond dunya seviyyeli nailiyyetlerin bas verdiyi elm sahelerine hesr olunmus ve ya fundamental medeni ve ya sosial ehemiyyet kesb eden diger movzulara toxunan simpoziumlar teskil eden proqram olan Nobel Simpoziumunu baslatdi Simpoziumda 1980 ci illerde prostaqlandinler kimyevi kinetika diabet sim nezeriyyesi kosmologiya ve soyuq muharibe kimi movzular muzakire edilib Nobel Simpozium Komitesi Kimya Edebiyyat Sulh Fizika ve Fiziologiya ve ya Tibb uzre Nobel Komitelerinin uzvlerinden ibaretdir Nobel ailesinin uzvleri terefinden elan edilen diger Nobel mukafatlari2007 ci ilde Maykl Nobel Qustaf Nobel Piter Nobel ve Filip Nobel terefinden yaradilan Nobel Xeyriyye Fondu alternativ enerji texnologiyasi sahesinde yenilikleri mukafatlandiracaq yeni Nobel mukafati olan Enerji uzre Michael Nobel mukafati yaratmagi planlasdirdigini aciqlayib Bu Alfred Nobel mukafatlari tesis etdikden sonra Nobel ailesi terefinden verilen ilk yeni Nobel mukafati olacaq Bununla bele her ikisi Nobel ailesinin tesis etdiyi teskilat olsa da mukafati Nobel Fondu deyil Plan nanoTX 07 de elan edildi Nobel Fondu celd reaksiya verdi ve Nobel mukafatinin nufuzundan ve xos niyyetinden zamanla ve Nobelin seyleri sayesinde yaradilmis durustluk ve hormet birliklerinden aciq askar sui istifade edilmesine gore huquqi tedbirler goreceyi ile hedeledi Hemcinin bax Nobel mukafati Raqnar Sohlman Nobel sulh mukafati konsertiIstinadlarROR Data v1 19 2023 doi 10 5281 ZENODO 7644942 Nobel Fondu Haqqinda ingilis Nobel Foundation 2024 02 15 tarixinde Nobel Fondu www britannica com ingilis 2015 04 13 tarixinde Istifade tarixi 2024 02 23 ingilis School for Champions 2001 12 08 14 March 2012 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2010 01 15 Alfred Nobelin Sanremodaki son illeri www nobelprize org ingilis 2023 12 08 tarixinde Tarixi sexsiyyet Alfred Nobel 1833 1896 www bbc co uk ingilis 2019 12 27 tarixinde