fbpx
Wikipedia

Nizami itburnu

Nizami itburnu

Nizami itburnu
Elmi təsnifat
Aləmi: Bitkilər
Fəsilə: Gülçiçəyikimilər
Cins: Itburnu cinsi
Növ: Rosa nizami D. Sosn
Elmi adı
Rosa nizami D. Sosn


Vikinnövlərdə
təsnifat


Vikianbarda
şəkil

ÜTMS [1]
NCBI {{{1}}}

Nizami itburnu - (lat. Roza nisami Sosn.) Gülçiçəyikimilər – (Rosaceae Juss.) fəsiləsinə aid bitki növü.

IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu “Təhlükəli həddə yaxın olanlar” kateqoriyasına aiddir –NT. Azərbaycanın nadir, prioritet endemik növüdür. 

Regional IUCN Statusu: NT

Qısa morfoloji təsviri

Təbiətdə 110-190 sm hündürlükdə olan коldur. Tiкаnlаrı bir fоrmаdаdır və qаidə hissəsi gеnişdir. Yarpaqlаrı tərs yumurtаvаrı və yа nеştərşəкillidir. Yаrpаqcıqlаrının uzunluğu 3,5 sm-ə qə-dər, еni isə 2,5 sm-ə qədər оlа bilir. Çiçəк оlаn budаqlаrdа yаrpаqlаr uzunsоv lаnsеtşəкilli оlub, еnliləşmişdir. Bəzən bu yаrpаqlаr qulаqcıqlаrа mаliк оlur. Çiçəкləri tək-tək, bəzən bir nеçəsi bir yеrdə tоplаnmışdır. Mеyvəsi uzunsоv оlub 2-2,5 sm uzunluqdа, 1,2-1,5 sm еnində оlа bilir, qırmızı rəngdədir.

Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri

İyul-avqust aylarında çiçək açır və meyvə verir. Orta dağ qurşağında, dağ meşələrində bitir. Xalq təbabətində istifadə olunur.

Azərbaycanda yаyılmаsı

Lеriк rayonu, Dаşкəsən rayonu ərаzilərində təbii hаldа rаst gəlinir . Kiçik Qafqazın şimal hissəsi (Göygöl rayonu-Yaldaşdağ dağı; Gədəbəy rayonu), Naxçıvanın dağlıq hissəsi (Kükü, Biçənək kəndləri), Diabar (Kalaxan kəndi).

Bitdiyi yеr

Orta dağ qurşaqlarının quru yamaclarında, meşə kənarlarında, kolluqlarda yayılmışdır.

Təbii еhtiyаtı

Azərbaycanda dar bir arealda yayılmışdır.

Sayı və tendensiyası

Populyasiyanın təbii ehtiyatı azalır. Əhali tərəfindən həddindən artıq toplanılması azalma tendensiyasını artırır.

Məhdudlaşdırıcı amillər

Meyvələrin intensiv toplanması və iqlim. 

Xarici keçidlər

http://dendrary.in-baku.com/?page_id=112 2015-04-19 at the Wayback Machine

İstinadlar

  • Tofiq Məmmədov, Elman İsgəndər, Tariyel Talıbov. Azərbaycanın nadir ağac və kol bitkiləri. Bakı: Elm, 2014, 380 səh.

http://dendrologiya.az/?page_id=112 2019-11-17 at the Wayback Machine

İstinadlar

  1. . 2017-05-16 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-05-10.
  2. Azərbaycan Respublikasının Qırmızı kitabı  Nadir və nəsli kəsilməkdə olan bitki və göbələk növləri II nəşr, Bakı-2013
  3. Azərbaycanın nadir və nəsli kəsilməkdə olan oduncaqlı bitkilərinin in situ və ex situ şəraitində bioekoloji xüsusiyyətlərinin reproduksiyasının, reproduksiyasının və repatriasiyasının elmi əsasları, b.e.d. alimlik dərəcəsi almaq üçün dissertasiya. Bakı. 2011;
  4. Schtaz G., Shulkina T., Solomon J., 2013
  5. Azərbaycanın “Qırmızı” və “Yaşıl Кitabları”na tövsiyə olunan bitki və bitki formasiyaları. 1996;
  6. Гроссгейм А.А. 1952
  7. Флора Азербайджана, 1954
  8. "Azərbaycanın Nadir Ağac və kol bitkiləri", Bakı: "Elm", 2014, 380 səh.
  9. Гаджиева Г.Г., 1969
  10. Azərbaycan SSR-in Qırmızı kitabı, 1989
  11. Naxçıvan MR-in Qırmızı kitabı, 2010
  12. “Azərbaycan dendraflorasi” I cild, Baki, “Elm”, 2011, 312 səh.
  13. Naxçıvan MR-nın flora müxtəlifliyi və onun nadir növlərinin qorunması. 2011.

nizami, itburnu, elmi, təsnifataləmi, bitkilərfəsilə, gülçiçəyikimilərcins, itburnu, cinsinöv, rosa, nizami, sosnelmi, adırosa, nizami, sosnvikinnövlərdətəsnifatvikianbardaşəkilütms, ncbi, roza, nisami, sosn, gülçiçəyikimilər, rosaceae, juss, fəsiləsinə, bitki. Nizami itburnuNizami itburnuElmi tesnifatAlemi BitkilerFesile GulciceyikimilerCins Itburnu cinsiNov Rosa nizami D SosnElmi adiRosa nizami D SosnVikinnovlerdetesnifatVikianbardasekilUTMS 1 NCBI 1 Nizami itburnu lat Roza nisami Sosn Gulciceyikimiler Rosaceae Juss fesilesine aid bitki novu IUCN Qirmizi Siyahisina gore novun kateqoriyasi ve statusu Tehlukeli hedde yaxin olanlar kateqoriyasina aiddir NT Azerbaycanin nadir prioritet endemik novudur 1 2 3 Regional IUCN Statusu NT 4 5 Mundericat 1 Qisa morfoloji tesviri 2 Bioloji ekoloji ve fitosenoloji xususiyyetleri 3 Azerbaycanda yayilmasi 3 1 Bitdiyi yer 3 2 Tebii ehtiyati 3 3 Sayi ve tendensiyasi 3 4 Mehdudlasdirici amiller 4 Xarici kecidler 5 Istinadlar 6 IstinadlarQisa morfoloji tesviri RedakteTebietde 110 190 sm hundurlukde olan koldur Tikanlari bir formadadir ve qaide hissesi genisdir Yarpaqlari ters yumurtavari ve ya nestersekillidir Yarpaqciqlarinin uzunlugu 3 5 sm e qe der eni ise 2 5 sm e qeder ola bilir Cicek olan budaqlarda yarpaqlar uzunsov lansetsekilli olub enlilesmisdir Bezen bu yarpaqlar qulaqciqlara malik olur Cicekleri tek tek bezen bir necesi bir yerde toplanmisdir Meyvesi uzunsov olub 2 2 5 sm uzunluqda 1 2 1 5 sm eninde ola bilir qirmizi rengdedir 6 7 8 Bioloji ekoloji ve fitosenoloji xususiyyetleri RedakteIyul avqust aylarinda cicek acir ve meyve verir Orta dag qursaginda dag meselerinde bitir Xalq tebabetinde istifade olunur 9 10 11 Azerbaycanda yayilmasi RedakteLerik rayonu Daskesen rayonu erazilerinde tebii halda rast gelinir Kicik Qafqazin simal hissesi Goygol rayonu Yaldasdag dagi Gedebey rayonu Naxcivanin dagliq hissesi Kuku Bicenek kendleri Diabar Kalaxan kendi 1 2 6 7 10 Bitdiyi yer Redakte Orta dag qursaqlarinin quru yamaclarinda mese kenarlarinda kolluqlarda yayilmisdir 12 Tebii ehtiyati Redakte Azerbaycanda dar bir arealda yayilmisdir Sayi ve tendensiyasi Redakte Populyasiyanin tebii ehtiyati azalir Ehali terefinden heddinden artiq toplanilmasi azalma tendensiyasini artirir 1 2 10 Mehdudlasdirici amiller Redakte Meyvelerin intensiv toplanmasi ve iqlim 13 Xarici kecidler Redaktehttp dendrary in baku com page id 112 Arxivlesdirilib 2015 04 19 at the Wayback MachineIstinadlar RedakteTofiq Memmedov Elman Isgender Tariyel Talibov Azerbaycanin nadir agac ve kol bitkileri Baki Elm 2014 380 seh http dendrologiya az page id 112 Arxivlesdirilib 2019 11 17 at the Wayback MachineIstinadlar Redakte 1 2 3 Arxivlenmis suret 2017 05 16 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 05 10 1 2 3 Azerbaycan Respublikasinin Qirmizi kitabi Nadir ve nesli kesilmekde olan bitki ve gobelek novleri II nesr Baki 2013 Azerbaycanin nadir ve nesli kesilmekde olan oduncaqli bitkilerinin in situ ve ex situ seraitinde bioekoloji xususiyyetlerinin reproduksiyasinin reproduksiyasinin ve repatriasiyasinin elmi esaslari b e d alimlik derecesi almaq ucun dissertasiya Baki 2011 Schtaz G Shulkina T Solomon J 2013 Azerbaycanin Qirmizi ve Yasil Kitablari na tovsiye olunan bitki ve bitki formasiyalari 1996 1 2 Grossgejm A A 1952 1 2 Flora Azerbajdzhana 1954 Azerbaycanin Nadir Agac ve kol bitkileri Baki Elm 2014 380 seh Gadzhieva G G 1969 1 2 3 Azerbaycan SSR in Qirmizi kitabi 1989 Naxcivan MR in Qirmizi kitabi 2010 Azerbaycan dendraflorasi I cild Baki Elm 2011 312 seh Naxcivan MR nin flora muxtelifliyi ve onun nadir novlerinin qorunmasi 2011 Menbe https az wikipedia org w index php title Nizami itburnu amp oldid 6022156, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.