fbpx
Wikipedia

Nağara

Nağara - Azərbaycanın qədim milli zərb alətidir. Şərq xalqları və Qafqazda geniş yayılıb.

Tarixçə

Əvvəllər onun üzünə qurd dərisi çəkilərmiş. Nizami Gəncəvi nağaranı belə təsvir etmişdir:

Coşdu qurd gönündən olan nağara,

Dünyanın beynini gətirdi zara.

Söz açımı

"Nağara" ərəbcə "vurmaq" deməkdir "

Quruluşu

Nağara 5 hissədən ibarətdir:

  1. Sağanaq: Nağaranın sağanağı torpaq (saxsı), ağac (qoz, tut, fıstıq), kardon və fonerkadan düzəlir.
  2. Dəri: Nağaranın dəridisi keçi, dana, dəvə dərisi və plastikdən düzəlir.
  3. İp (kəndir): Nağaranın 7 metr ipi olur. Sağanağın ölçüsü böyüdükdə ip metri də artır.
  4. Çəmbər (üzük): Çəmbərin ölçüsü nağaranın diametrinə görə dəyişir.
  5. Qırmaq (aşıq): Nağaranın 7 aşığı olur. Ölçü böyüdükcə nağaranın aşıqlarının sayı artır. *

Çalınma qaydası

Nağaranın çalğı forması zamanı istifadə olunan əl zərbələri (alt əl və üst əl):

  • Bəm zərbə (orta) - əlin orta hissəsiylə (ovuc) vurulan zərbəyə bəm zərbə deyilir.
  • Zil zərbə (qıraq) - Əlin qıraq hissəsiylə (ovucla barmaqların kəsişdiyi hissə) vurulan zərbəyə zil zərbə deyilir.
  • Lal zərbə - Barmaqların uc hissəsiylə vurulan zərbəyə lal zərbə deyilir.
  • Çırtma - İki barmağın bir birinə sürtünərək nağaraya dəyməsi ilə yaranan zərbəyə çırtma deyilir.

Yeni çalğı forması və bu çalğı forması zamanı istifadə olunan yeni əl zərbələri ilk dəfə Natiq Şirinov tərəfindən yaradılmışdır.

Əlifbası

Zərbələrin ağızda səslənişi: Nağarada vurulan zərbələrin ağızda səslənişi ilk dəfə Natiq Şirinov tərəfindən ifa olunmuş və nağara dərsliyinə salınmışdır.

  • Bəm zərbə (alt əl) - DUM
  • Bəm zərbə (üst əl) - QUM
  • Zil zərbə (alt əl) - DAK
  • Zil zərbə (üst əl) - QAK

Qeyd:

Ritm sürəti artdıqda deyilişi asanlaşdırmaq üçün zərbələrin sonundakı M, K hərfləri ixtisar olunur. Məsələn; DUM DUM - DUDUM / DAK DAK - DADAK 

Növləri

Qədim

  • Saxsı nağara (Azərbaycanın ən qədim nağarası)
  • Cürə nağara
  • Kos nağara
  • Rəqs nağarası
  • Toy nağarası
  • Çombaq nağara
  • Qoşa nağara

Müasir (İlk dəfə Natiq Şirinov tərəfindən yaranmış yeni nağaralar)

  • Dəyirmili bas nağara /yaranma tarixi:2ooo-ci il
  • Tək üzlü bas nağara
  • Yarım tək üzlü bas nağara
  • Zəng bas nağara
  • Qoşa bas nağara
  • Böyük bas nağara
  • Şəbəkə nağara
  • Üçlük nağara
  • 1 metr diametrli nağara
  • 2 metr diametrli nağara
  • 2 tonluq nağara

İstinadlar

  1. Azərbaycan ənənəvi musiqi atlası - Qoşa nağara
  2. . 2017-10-09 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-01-21.
  3. Maks Fasmer. Rus dilinin etimoloji sözlüyü - Baraban
  4. Əfrasiyab Bədəlbəyli. İzahlı monoqrafik musiqi lüğəti - Nağara

nağara, azərbaycanın, qədim, milli, zərb, alətidir, şərq, xalqları, qafqazda, geniş, yayılıb, mündəricat, tarixçə, söz, açımı, quruluşu, çalınma, qaydası, nın, çalğı, forması, zamanı, istifadə, olunan, zərbələri, üst, yeni, çalğı, forması, çalğı, forması, zama. Nagara Azerbaycanin qedim milli zerb aletidir Serq xalqlari ve Qafqazda genis yayilib Mundericat 1 Tarixce 2 Soz acimi 3 Qurulusu 4 Calinma qaydasi 4 1 Nagaranin calgi formasi zamani istifade olunan el zerbeleri alt el ve ust el 4 2 Yeni calgi formasi ve bu calgi formasi zamani istifade olunan yeni el zerbeleri ilk defe Natiq Sirinov terefinden yaradilmisdir 5 Elifbasi 5 1 Qeyd 6 Novleri 6 1 Qedim 6 2 Muasir Ilk defe Natiq Sirinov terefinden yaranmis yeni nagaralar 7 IstinadlarTarixce RedakteEvveller onun uzune qurd derisi cekilermis Nizami Gencevi nagarani bele tesvir etmisdir Cosdu qurd gonunden olan nagara Dunyanin beynini getirdi zara 1 Soz acimi Redakte Nagara erebce vurmaq demekdir 2 3 Qurulusu RedakteNagara 5 hisseden ibaretdir Saganaq Nagaranin saganagi torpaq saxsi agac qoz tut fistiq kardon ve fonerkadan duzelir Deri Nagaranin deridisi keci dana deve derisi ve plastikden duzelir Ip kendir Nagaranin 7 metr ipi olur Saganagin olcusu boyudukde ip metri de artir Cember uzuk Cemberin olcusu nagaranin diametrine gore deyisir Qirmaq asiq Nagaranin 7 asigi olur Olcu boyudukce nagaranin asiqlarinin sayi artir Calinma qaydasi RedakteNagaranin calgi formasi zamani istifade olunan el zerbeleri alt el ve ust el Redakte Bem zerbe orta elin orta hissesiyle ovuc vurulan zerbeye bem zerbe deyilir Zil zerbe qiraq Elin qiraq hissesiyle ovucla barmaqlarin kesisdiyi hisse vurulan zerbeye zil zerbe deyilir Lal zerbe Barmaqlarin uc hissesiyle vurulan zerbeye lal zerbe deyilir Cirtma Iki barmagin bir birine surtunerek nagaraya deymesi ile yaranan zerbeye cirtma deyilir 4 Yeni calgi formasi ve bu calgi formasi zamani istifade olunan yeni el zerbeleri ilk defe Natiq Sirinov terefinden yaradilmisdir RedakteElifbasi RedakteZerbelerin agizda seslenisi Nagarada vurulan zerbelerin agizda seslenisi ilk defe Natiq Sirinov terefinden ifa olunmus ve nagara dersliyine salinmisdir Bem zerbe alt el DUM Bem zerbe ust el QUM Zil zerbe alt el DAK Zil zerbe ust el QAKQeyd Redakte Ritm sureti artdiqda deyilisi asanlasdirmaq ucun zerbelerin sonundaki M K herfleri ixtisar olunur Meselen DUM DUM DUDUM DAK DAK DADAKNovleri RedakteQedim Redakte Saxsi nagara Azerbaycanin en qedim nagarasi Cure nagara Kos nagara Reqs nagarasi Toy nagarasi Combaq nagara Qosa nagaraMuasir Ilk defe Natiq Sirinov terefinden yaranmis yeni nagaralar Redakte Deyirmili bas nagara yaranma tarixi 2ooo ci il Tek uzlu bas nagara Yarim tek uzlu bas nagara Zeng bas nagara Qosa bas nagara Boyuk bas nagara Sebeke nagara Ucluk nagara 1 metr diametrli nagara 2 metr diametrli nagara 2 tonluq nagaraIstinadlar Redakte Azerbaycan enenevi musiqi atlasi Qosa nagara Arxivlenmis suret 2017 10 09 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 01 21 Maks Fasmer Rus dilinin etimoloji sozluyu Baraban Efrasiyab Bedelbeyli Izahli monoqrafik musiqi lugeti NagaraMenbe https az wikipedia org w index php title Nagara amp oldid 5736569, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.