fbpx
Wikipedia

Qobustan (şəhər)

Bu məqalə Qobustan şəhəri haqqındadır. Digər mənalar üçün Qobustan səhifəsinə baxın.
Bu məqalə Qobustan rayonunun inzibati mərkəzi olan Qobustan şəhəri haqqındadır. Rayon üçün Qobustan rayonu səhifəsinə baxın.

Qobustan (əvvəlki: Mərəzə) — Azərbaycan Respublikasının Qobustan rayonunun inzibati ərazi vahidində qəsəbə, Qobustan rayonunun inzibati mərkəzi. 25 aprel 2008-ci il tarixə qədər Mərəzə adlandırılmış, Nərimankənd kəndi Qobustan qəsəbəsi ilə birləşdirilmiş və Azərbaycan Respublikasının ərazi vahidlərinin və inzibati ərazi dairələrinin Dövlət reyestrindən çıxarılmışdır.

Qobustan
40°32′ şm. e. 48°56′ ş. u.
Ölkə
Rayon Qobustan rayonu
Tarixi və coğrafiyası
Mərkəzin hündürlüyü 771 m
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi 9556 (2019) nəfər
Rəsmi dili azərbaycanca
Xəritəni göstər/gizlə
Qobustan

Tarixi

"Mərəzə" adının mənşəyi haqqında

Şəhərin əvvəlki adı Mərəzə olmuşdur. Mərəzə şəhəri Qobustan rayonunun əsas magistral yolunun yaxınlığında, Şamaxı şəhərinin 27 km cənub-şərqində yerləşir. XVII əsrdə yaşamış türk səyyahı Övliya Çələbi Mərəzə haqqında yazırdı:

"Pir Mərizat Sultan mənzilində bu həqir pirin asitanəsinə mehman olduq. Pir “Mərizat” adını daşısa da, əhali arasında “Pir Mərzə”, “Pir Mirza” da adlanır. Amma səhihi “Pir Mərizat”dır, yəni “Diri Baba” adı ilə afaqi-İran və Turanda məşhurdur. Lakin “Mərizat” sözü fars danışıq dilində “bükülmüş” mənasını verir. Həqiqətdə isə yüksək bir dağın ətəyində böyük, əzəmətli asitanə içrə bir guşədə səccadənişin olub şərəfli vücudları yun xirqələri ilə kəmər bağlayıb çöməlib oturur. Müqəddəs simaları qibləyə baxır. Mübarək başı sövmənin bir qayasına dayanıb durur. Hələ də vücudu bəyaz pambıqtək çürüməyib tər-təzə qalır...”

Məşhur Şıx düzü kurqanları, b.e.ə. 1-8-ci əsrlərə aid olan, indiki Dağ Kolanı kəndinin qədim ticarət yollarında yerləşmiş qədim insan məskənlərinin qalıqları, şəhərin ətrafındakı Diri Baba türbəsi (15-ci əsr); şəhərin lap mərkəzində yerləşən Şah Abbas Karvansarasının qalıqları göstərir ki, bu yerlərdə ən qədim dövrlərdə insan məskənləri olmuşdur.

Mərkəzi Dövlət Tarix Arxivindəki çar Rusiyasına dair sənədlərə görə, xanlıqlar dövründə və daha sonrakı tarixi mərhələlərdə Qəbiristan mahalına daxil olan Mərəzəli obasının əhalisi rəncbərlik və maldarlıqla məşğul olurdu. Şirvan xanlığının çar Rusiyasına ilhaq edilməsi ilə Mərəzə obasının ərazisinə molokanların köçürülməsi prosesi başlayır. Tarixi faktlara istinad edərək, molokanların və duxaborların provaslav dininin qayda və qanunlarına riayət etmədikləri üçün daim təqibə məruz qaldıqlarını söyləyə bilərik.

1904-cü ilə qədər Şamaxı qəzasının təxminən 10 kəndində molokanlar və subbotniklər yaşayırdılar. Şamaxıda və qəza kəndlərində 14 min xristian təriqətçisi (12600 nəfəri molokan olmaqla) vardı. Tarixi faktlara görə, 1918-ci ilin aprel və may aylarında ermənilərin Mərəzəyə iki hücumu 400 evin yandırılması, 300 nəfərin vəhşicəsinə qətlə yetirilməsi ilə nəticələnmişdir. O vaxtdan kəndin adı dəyişilmiş, “Nərimankənd”, daha sonra isə “Stalinkənd” adlandırılmışdır

Artıq “Rus Mərəzəsi” və “Tatar Mərəzəsi” adlanan Mərəzə kəndinin əhalisi haqqında Bakı quberniyasının Şamaxı qəzası Qəbiristan dairəsinin pristavı F.A.Deminski də öz kitabının “Rus Mərəzəsi” kəndi bölümündə bəzi açıqlamalar verir: "Təriqətçi molokanlardır. Kənd yerləşdiyi yerə görə adlanır. Küçələrdə köhnə qəbiristanlığın yerləri gözə çarpır. Buradan zamanında çoxlu işğalçı orduları, səfirlər, səyyahlar İrandan, Gürcüstandan və Şirvandan gəlib, şimala gedib, geri qayıdıblar. Arxeoloji cəhətdən çox maraqlı yerdir..”

1993-cü ildən sonra rus-molokan əsilli əhalinin böyük əksəriyyəti Rusiyaya köçmüşdür. Onların az bir hissəsi, əsasən də yaşlı nəslin nümayəndələri hələ də burada yaşayır və ənənəvi şəkildə təsərrüfatla, xüsusilə bostançılıqla məşğul olurlar. "Tatar Mərəzəsi"ndə yaşayan əhalinin bir hissəsi "Rus Mərəzəsi"nə köçmüş, maldarlıqla məşğul olan elat hissəsi isə Qobustan qəsəbəsinin Duvannı kəndində - ənənəvi qışlaq yerində yerləşmişdir.

Mərəzə qəsəbəsi 25 aprel 2008-ci ildən Qobustan şəhəri adlandırılır. Nərimankənd kəndi Qobustan qəsəbəsi ilə birləşdirilmiş və Azərbaycan Respublikasının ərazi vahidlərinin və inzibati ərazi dairələrinin Dövlət reyestrindən çıxarmişdır.

Mədəniyyəti

Mərəzə xalçaları

Burada lap qədimdən xalça toxumaqla məşğul olurdular. Yerli "Mərəzə", "Çuxanlı", "Çemcemli" xalçalarının naxışları butun dünyada məşhurdur. "Nabur" xalçalarını isə eyni adlı kənddə hələ də əl ilə toxuyurlar.

  Əsas məqalə: Mərəzə xalçaları
Şirvan xalçaçılıq məktəbinə aid Mərəzə xalçaları
       

Turizm

Mərəzə kiçik şəhərdir. Burada mehmanxana yoxdur. Ona görə də burada yaşamaq üçün otaq və ya xüsusi ev kirayələmək olar. Sizin arzunuzdan asılı olaraq ev sahibləri xörək bişirmək qayğılarını da öz üzərlərinə götürə bilərlər.

Qobustan şəhəri — Diribaba türbəsi
       
Diribaba türbəsinin sağdan görüntüsü. Diri Baba türbəsi yaxınlığındakı qədim mağaraların uzaqdan görüntüsü. Diri Baba türbəsi yaxınlığındakı qədim məzarlıqdan bir görüntü. Diri Baba türbəsi yaxınlığındakı qədim məzarlıqdan bir görüntü.

Əhalisi

37.137 nəfər

İl Sayı
2012 8.100
2019 9.556

İstinadlar

  1. Qobustan və Şamaxı Məşəli qarşılamağa hazırdır[ölü keçid]
  2. Azərbaycan Respublikasının Qobustan rayonunun inzibati ərazi bölgüsündə qismən dəyişikliklər edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikasının qanunu. Bakı şəhəri, 25 aprel 2008-ci il. № 592-IIIQ[ölü keçid]
  3. Qobustan rayonunun Mərəzə bələdiyyəsinin Nizamnaməsinə dəyişikliklər

Həmçinin bax

qobustan, şəhər, məqalə, qobustan, şəhəri, haqqındadır, digər, mənalar, üçün, qobustan, səhifəsinə, baxın, məqalə, qobustan, rayonunun, inzibati, mərkəzi, olan, qobustan, şəhəri, haqqındadır, rayon, üçün, qobustan, rayonu, səhifəsinə, baxın, qobustan, əvvəlki,. Bu meqale Qobustan seheri haqqindadir Diger menalar ucun Qobustan sehifesine baxin Bu meqale Qobustan rayonunun inzibati merkezi olan Qobustan seheri haqqindadir Rayon ucun Qobustan rayonu sehifesine baxin Qobustan evvelki Mereze Azerbaycan Respublikasinin Qobustan rayonunun inzibati erazi vahidinde qesebe Qobustan rayonunun inzibati merkezi 25 aprel 2008 ci il tarixe qeder Mereze adlandirilmis Nerimankend kendi Qobustan qesebesi ile birlesdirilmis ve Azerbaycan Respublikasinin erazi vahidlerinin ve inzibati erazi dairelerinin Dovlet reyestrinden cixarilmisdir 1 Qobustan40 32 sm e 48 56 s u Olke AzerbaycanRayon Qobustan rayonuTarixi ve cografiyasiMerkezin hundurluyu 771 mSaat qursagi UTC 04 00EhalisiEhalisi 9556 2019 neferResmi dili azerbaycancaXeriteni goster gizle Qobustan Mundericat 1 Tarixi 1 1 Mereze adinin menseyi haqqinda 2 Medeniyyeti 2 1 Mereze xalcalari 2 2 Turizm 3 Ehalisi 4 Istinadlar 5 Hemcinin baxTarixi Redakte Mereze adinin menseyi haqqinda Redakte Seherin evvelki adi Mereze olmusdur Mereze seheri Qobustan rayonunun esas magistral yolunun yaxinliginda Samaxi seherinin 27 km cenub serqinde yerlesir XVII esrde yasamis turk seyyahi Ovliya Celebi Mereze haqqinda yazirdi Pir Merizat Sultan menzilinde bu heqir pirin asitanesine mehman olduq Pir Merizat adini dasisa da ehali arasinda Pir Merze Pir Mirza da adlanir Amma sehihi Pir Merizat dir yeni Diri Baba adi ile afaqi Iran ve Turanda meshurdur Lakin Merizat sozu fars danisiq dilinde bukulmus menasini verir Heqiqetde ise yuksek bir dagin eteyinde boyuk ezemetli asitane icre bir gusede seccadenisin olub serefli vucudlari yun xirqeleri ile kemer baglayib comelib oturur Muqeddes simalari qibleye baxir Mubarek basi sovmenin bir qayasina dayanib durur Hele de vucudu beyaz pambiqtek curumeyib ter teze qalir Meshur Six duzu kurqanlari b e e 1 8 ci esrlere aid olan indiki Dag Kolani kendinin qedim ticaret yollarinda yerlesmis qedim insan meskenlerinin qaliqlari seherin etrafindaki Diri Baba turbesi 15 ci esr seherin lap merkezinde yerlesen Sah Abbas Karvansarasinin qaliqlari gosterir ki bu yerlerde en qedim dovrlerde insan meskenleri olmusdur Merkezi Dovlet Tarix Arxivindeki car Rusiyasina dair senedlere gore xanliqlar dovrunde ve daha sonraki tarixi merhelelerde Qebiristan mahalina daxil olan Merezeli obasinin ehalisi rencberlik ve maldarliqla mesgul olurdu Sirvan xanliginin car Rusiyasina ilhaq edilmesi ile Mereze obasinin erazisine molokanlarin kocurulmesi prosesi baslayir Tarixi faktlara istinad ederek molokanlarin ve duxaborlarin provaslav dininin qayda ve qanunlarina riayet etmedikleri ucun daim teqibe meruz qaldiqlarini soyleye bilerik 1904 cu ile qeder Samaxi qezasinin texminen 10 kendinde molokanlar ve subbotnikler yasayirdilar Samaxida ve qeza kendlerinde 14 min xristian teriqetcisi 12600 neferi molokan olmaqla vardi Tarixi faktlara gore 1918 ci ilin aprel ve may aylarinda ermenilerin Merezeye iki hucumu 400 evin yandirilmasi 300 neferin vehsicesine qetle yetirilmesi ile neticelenmisdir O vaxtdan kendin adi deyisilmis Nerimankend daha sonra ise Stalinkend adlandirilmisdirArtiq Rus Merezesi ve Tatar Merezesi adlanan Mereze kendinin ehalisi haqqinda Baki quberniyasinin Samaxi qezasi Qebiristan dairesinin pristavi F A Deminski de oz kitabinin Rus Merezesi kendi bolumunde bezi aciqlamalar verir Teriqetci molokanlardir Kend yerlesdiyi yere gore adlanir Kucelerde kohne qebiristanligin yerleri goze carpir Buradan zamaninda coxlu isgalci ordulari sefirler seyyahlar Irandan Gurcustandan ve Sirvandan gelib simala gedib geri qayidiblar Arxeoloji cehetden cox maraqli yerdir 1993 cu ilden sonra rus molokan esilli ehalinin boyuk ekseriyyeti Rusiyaya kocmusdur Onlarin az bir hissesi esasen de yasli neslin numayendeleri hele de burada yasayir ve enenevi sekilde teserrufatla xususile bostanciliqla mesgul olurlar Tatar Merezesi nde yasayan ehalinin bir hissesi Rus Merezesi ne kocmus maldarliqla mesgul olan elat hissesi ise Qobustan qesebesinin Duvanni kendinde enenevi qislaq yerinde yerlesmisdir Mereze qesebesi 25 aprel 2008 ci ilden Qobustan seheri adlandirilir Nerimankend kendi Qobustan qesebesi ile birlesdirilmis ve Azerbaycan Respublikasinin erazi vahidlerinin ve inzibati erazi dairelerinin Dovlet reyestrinden cixarmisdir 2 3 Medeniyyeti RedakteMereze xalcalari Redakte Burada lap qedimden xalca toxumaqla mesgul olurdular Yerli Mereze Cuxanli Cemcemli xalcalarinin naxislari butun dunyada meshurdur Nabur xalcalarini ise eyni adli kendde hele de el ile toxuyurlar Esas meqale Mereze xalcalariSirvan xalcaciliq mektebine aid Mereze xalcalari Turizm Redakte Mereze kicik seherdir Burada mehmanxana yoxdur Ona gore de burada yasamaq ucun otaq ve ya xususi ev kirayelemek olar Sizin arzunuzdan asili olaraq ev sahibleri xorek bisirmek qaygilarini da oz uzerlerine goture bilerler Qobustan seheri Diribaba turbesi Diribaba turbesinin sagdan goruntusu Diri Baba turbesi yaxinligindaki qedim magaralarin uzaqdan goruntusu Diri Baba turbesi yaxinligindaki qedim mezarliqdan bir goruntu Diri Baba turbesi yaxinligindaki qedim mezarliqdan bir goruntu Ehalisi Redakte37 137 nefer Il Sayi2012 8 1002019 9 556Istinadlar Redakte Qobustan ve Samaxi Meseli qarsilamaga hazirdir olu kecid Azerbaycan Respublikasinin Qobustan rayonunun inzibati erazi bolgusunde qismen deyisiklikler edilmesi haqqinda Azerbaycan Respublikasinin qanunu Baki seheri 25 aprel 2008 ci il 592 IIIQ olu kecid Qobustan rayonunun Mereze belediyyesinin Nizamnamesine deyisikliklerHemcinin bax RedakteSirvan xalcaciliq mektebi Seher ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Qobustan seher amp oldid 6034645, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.