Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Mənsur xan (1484–1544) —1501–1522-illərdə Şərqi, 1501–1504-cü illərdə Mərkəzi, 1516–1544-cü illərdə Moğolustan hakimi, I Sultan Əhməd xanın oğlu.
| Mənsur xan | |
|---|---|
| 1501 – 1544 | |
| Əvvəlki | I Sultan Əhməd xan |
| Sonrakı | Şah xan |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Moğolustan |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | Turfan |
| Atası | I Sultan Əhməd xan |
| Uşaqları | oğlu: Şah xan |
| Ailəsi | Çingizlilər, Cığataylılar |
| Dini | Sünni İslam |
Həyatı
Mənsur xan Sultan Əhməd xan oğlu 1484-cü ildə anadan olmuşdu. Moğolustan hakimi I Sultan Mahmud xan 1502–1503-cü illərdə qardaşı Sultan Əhməd oğlanla bərabər Məhəmməd Şeybani xana qarşı döyüşə yollanmışdı. O zaman Mənsur xan Turfan dairəsinin hakimi idi.Şərqi və 1501-ci ildən Mərkəzi Moğolustan ona verildi.1504-cü ildə atası I Sultan Əhməd xanın vəfatından sonra tayfası Əbubəkr mirzənin başçılığı ilə onu Mərkəzi Moğolustandan çıxarıb, Aksu şəhərinə yiyələndi.
1508-ci ildə I Sultan Mahmud xanın öldürülməsindən sonra qardaşları Sultan Xəlil oğlan və Sultan Səid oğlanla hakimiyyət uğrunda mübarizəyə başladı. Elə həmin ildə Almatı yaxınlığında Çarun-Çulanda onları məğlub etdi. Sultan Xəlil oğlan Fərqanəyə qaçdı və orda Məhəmməd Şeybani xan tərəfindən öldürüldü. Sultan Səid oğlan isə qaçıb Kabulda məskunlaşdı. Orda özünü bütün Moğolustanın hakimi elan etdi. Əlində isə ancaq Turfan və qalmışdı.
1516-cı ildə Mənsur xan və Sultan Səid xan qarşılaşdılar. Mənsur xan o zamana qədər Qaşqar, Yarkənd və Duqlat tayfasının əsas torpağı tutmuşdu.Bu tarpaqlarda müstəqil "Məmləkəti-Moğoliyyə"ni qurmuşdu. Sultan Səid xan qardaşını ulu xan kimi tanıdı, onu adına xütbə oxutdurub, sikkə zərb etdirdi.
1522-ci ildə Manqıt ulusundan köçən özbək-qazaxlar onu Şərqi Moğolustandan çıxardılar. 1530-cu illərdə dəfələrlə I Əbdürrəşid xanın üzərinə hücum edib, Aksu şəhərini almaq istəsə də, müvəffəq ola bilmədi.
Mənsur xan 1542-ci ildə oğlu Şah xanı vəliəhd elan edib, Moğolustanı ona buraxdı. Əllərində ancaq Turfan dairəsi qalmışdı.
Mənsur xan 1544-cü ildə vəfat edib.
Ədəbiyyat
- Акимушкин О. Ф. Средневековый Иран: Культура, история, филология. — СПб.: Санкт-Петербург "Наука", 2004. — С. 257–264. — 403 с. — (Восток: Общество, культура, религия). — 1200 экз. — .
- Султанов Т. И. Чингиз-хан и Чингизиды. Судьба и власть. — М.: АС:АСТ МОСКВА, 2006. — 445 с. — (Историческая библиотека). — 5000 экз. — .
Həmçinin bax
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediyada bu adli diger sexsler haqqinda da meqaleler var bax Mensur xan Mensur xan 1484 1544 1501 1522 illerde Serqi 1501 1504 cu illerde Merkezi 1516 1544 cu illerde Mogolustan hakimi I Sultan Ehmed xanin oglu Mensur xanMogolustan xani1501 1544EvvelkiI Sultan Ehmed xanSonrakiSah xanSexsi melumatlarDogum tarixi 1484Dogum yeri MogolustanVefat tarixi 1544Vefat yeri TurfanAtasi I Sultan Ehmed xanUsaqlari oglu Sah xanAilesi Cingizliler CigataylilarDini Sunni IslamHeyatiMensur xan Sultan Ehmed xan oglu 1484 cu ilde anadan olmusdu Mogolustan hakimi I Sultan Mahmud xan 1502 1503 cu illerde qardasi Sultan Ehmed oglanla beraber Mehemmed Seybani xana qarsi doyuse yollanmisdi O zaman Mensur xan Turfan dairesinin hakimi idi Serqi ve 1501 ci ilden Merkezi Mogolustan ona verildi 1504 cu ilde atasi I Sultan Ehmed xanin vefatindan sonra tayfasi Ebubekr mirzenin basciligi ile onu Merkezi Mogolustandan cixarib Aksu seherine yiyelendi 1508 ci ilde I Sultan Mahmud xanin oldurulmesinden sonra qardaslari Sultan Xelil oglan ve Sultan Seid oglanla hakimiyyet ugrunda mubarizeye basladi Ele hemin ilde Almati yaxinliginda Carun Culanda onlari meglub etdi Sultan Xelil oglan Ferqaneye qacdi ve orda Mehemmed Seybani xan terefinden olduruldu Sultan Seid oglan ise qacib Kabulda meskunlasdi Orda ozunu butun Mogolustanin hakimi elan etdi Elinde ise ancaq Turfan ve qalmisdi 1516 ci ilde Mensur xan ve Sultan Seid xan qarsilasdilar Mensur xan o zamana qeder Qasqar Yarkend ve Duqlat tayfasinin esas torpagi tutmusdu Bu tarpaqlarda musteqil Memleketi Mogoliyye ni qurmusdu Sultan Seid xan qardasini ulu xan kimi tanidi onu adina xutbe oxutdurub sikke zerb etdirdi 1522 ci ilde Manqit ulusundan kocen ozbek qazaxlar onu Serqi Mogolustandan cixardilar 1530 cu illerde defelerle I Ebdurresid xanin uzerine hucum edib Aksu seherini almaq istese de muveffeq ola bilmedi Mensur xan 1542 ci ilde oglu Sah xani veliehd elan edib Mogolustani ona buraxdi Ellerinde ancaq Turfan dairesi qalmisdi Mensur xan 1544 cu ilde vefat edib EdebiyyatAkimushkin O F Srednevekovyj Iran Kultura istoriya filologiya SPb Sankt Peterburg Nauka 2004 S 257 264 403 s Vostok Obshestvo kultura religiya 1200 ekz ISBN 5 02 027059 8 Sultanov T I Chingiz han i Chingizidy Sudba i vlast M AS AST MOSKVA 2006 445 s Istoricheskaya biblioteka 5000 ekz ISBN 5 17 0358040 Hemcinin baxMogolustan MaveraunnehrIstinadlar