Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Məkkəyizadə Mustafa Asım Əfəndi (1762, Konstantinopol – 19 noyabr 1846, Konstantinopol) — Osmanlı dövlət xadimi, müdərris, qazı və şeyxülislam.
| Mustafa Asım Əfəndi | |
|---|---|
| Əvvəlki | Mehmed Zeynalabdin Əfəndi |
| Sonrakı | Çərkəz Xəlil Əfəndi |
| 25 sentyabr 1823 – 26 noyabr 1825 | |
| Əvvəlki | Əhməd Rəşid Əfəndi |
| Sonrakı | Qazızadə Mehmed Tahir Əfəndi |
| 8 fevral 1833 – 19 noyabr 1846 | |
| Əvvəlki | Yasinzadə Əbdülvəhab Əfəndi |
| Sonrakı | Əhməd Arif Hikmət Əfəndi |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | (84 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Atası | Məkkəyi Mehmed Əfəndi |
Həyatı
1762-ci ildə İstanbulda dünyaya gəlmişdir. Atası I Əbdülhəmid və III Səlim səltənətlərində şeyxülislam olmuş Məkkəyi Mehmed Əfəndidir. Atasından və dönəmin digər alimlərindən dərslər aldıqdan sonra 1785-ci ildə müdərris oldu. Bir çox mədrəsələrdə xidmət göstərdikdən sonra 1797-ci ildə Qalata qazılığına, 1809-cu ildə isə İstanbul qazılığına təyin edildi. Ardından 1812-ci ildə Rumeli qazəsgəri və 27 yanvar 1818-ci ildə şeyxülislamlığa yüksəldi. Ancaq bu ilk şeyxülislamlığı əsnasında sultana yaxınlığı ilə seçilən Halət Əfəndidən çəkinməsi səbəbilə rahat fəaliyyət göstərə bilməmiş, nəticədə 3 sentyabr 1819-cu ildə vəzifədən alınmışdır. 25 sentyabr 1823-cü ildə ikinci dəfə şeyxülislam seçilsə də, yeniçəri ocağını ləğv etmək istəyən Sultan Mahmud bu vəzifədə daha sərt və güclü xarakterli bir şeyxülislam görmək istəyirdi. Nəticədə Mustafa Asım Əfəndi orduya yaxınlığı səbəb göstərilərək 26 noyabr 1825-ci ildə vəzifədən alındı. 13 il davam edən üçüncü şeyxülislamlığına 8 fevral 1833-cü ildə gətirildi. 1839-cu ildə taxta çıxan Sultan Əbdülməcid onu vəzifəsində saxladı və Mustafa Asım Əfəndi onun səltənətində 19 noyabr 1846-cı ildə vəfat etdi. Cənazəsi Fateh rayonunda atasının məzarının yanına dəfn edildi.
Özü kimi şeyxülislam olan Samanizadə Ömər Hulusi Əfəndinin qızıyla evlənmiş, ancaq övladı olmadığı üçün ölümündən sonra bütün sərvəti, vəsiyyətinə əsasən Aya Sofiya məscidinin təmirinə xərclənmişdir.
Mənbə
- Şânîzâde, Târih, III, 59.
- Cevdet, Târih, XI, 27; XII, 83, 138.
- Lutfî, Târih, I, 187–188; IV, 77.
- Sicill-i Osmânî, III, 283; VIII, 122–125.
- İlmiyye Salnâmesi, s. 580–582.
İstinadlar
- Devhatü’l-meşâyih, s. 124–125, 130–131.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mekkeyizade Mustafa Asim Efendi 1762 Konstantinopol 19 noyabr 1846 Konstantinopol Osmanli dovlet xadimi muderris qazi ve seyxulislam Mustafa Asim Efendi134 Osmanli seyxulislamiEvvelkiMehmed Zeynalabdin EfendiSonrakiCerkez Xelil Efendi138 Osmanli seyxulislami25 sentyabr 1823 26 noyabr 1825EvvelkiEhmed Resid EfendiSonrakiQazizade Mehmed Tahir Efendi141 Osmanli seyxulislami8 fevral 1833 19 noyabr 1846EvvelkiYasinzade Ebdulvehab EfendiSonrakiEhmed Arif Hikmet EfendiSexsi melumatlarDogum tarixi 1762Dogum yeri Konstantinopol Osmanli imperiyasiVefat tarixi 19 noyabr 1846 84 yasinda Vefat yeri Konstantinopol Osmanli imperiyasiAtasi Mekkeyi Mehmed EfendiHeyati1762 ci ilde Istanbulda dunyaya gelmisdir Atasi I Ebdulhemid ve III Selim seltenetlerinde seyxulislam olmus Mekkeyi Mehmed Efendidir Atasindan ve donemin diger alimlerinden dersler aldiqdan sonra 1785 ci ilde muderris oldu Bir cox medreselerde xidmet gosterdikden sonra 1797 ci ilde Qalata qaziligina 1809 cu ilde ise Istanbul qaziligina teyin edildi Ardindan 1812 ci ilde Rumeli qazesgeri ve 27 yanvar 1818 ci ilde seyxulislamliga yukseldi Ancaq bu ilk seyxulislamligi esnasinda sultana yaxinligi ile secilen Halet Efendiden cekinmesi sebebile rahat fealiyyet gostere bilmemis neticede 3 sentyabr 1819 cu ilde vezifeden alinmisdir 25 sentyabr 1823 cu ilde ikinci defe seyxulislam secilse de yeniceri ocagini legv etmek isteyen Sultan Mahmud bu vezifede daha sert ve guclu xarakterli bir seyxulislam gormek isteyirdi Neticede Mustafa Asim Efendi orduya yaxinligi sebeb gosterilerek 26 noyabr 1825 ci ilde vezifeden alindi 13 il davam eden ucuncu seyxulislamligina 8 fevral 1833 cu ilde getirildi 1839 cu ilde taxta cixan Sultan Ebdulmecid onu vezifesinde saxladi ve Mustafa Asim Efendi onun seltenetinde 19 noyabr 1846 ci ilde vefat etdi Cenazesi Fateh rayonunda atasinin mezarinin yanina defn edildi Ozu kimi seyxulislam olan Samanizade Omer Hulusi Efendinin qiziyla evlenmis ancaq ovladi olmadigi ucun olumunden sonra butun serveti vesiyyetine esasen Aya Sofiya mescidinin temirine xerclenmisdir MenbeSanizade Tarih III 59 Cevdet Tarih XI 27 XII 83 138 Lutfi Tarih I 187 188 IV 77 Sicill i Osmani III 283 VIII 122 125 Ilmiyye Salnamesi s 580 582 IstinadlarDevhatu l mesayih s 124 125 130 131