Şair Dövlət-Məmmədin oğlu, türkmən ədəbiyatının görkəmli nümayəndəsi Məhtumkulu 1733-cü ildə, müxtəlif türkmən tayfalarının yaşadığı Kopetdağın ətəyində, Ətrak çayının hövzəsində yerləşən Hacı Qovuşan kəndində anadan olmuşdur. Məhtumkulunun ailəsi oturaq Göklən tayfasının, Gerkez qəbiləsinin, Qışıq qoluna aiddir.Yetkin çağlarında Məhtumkulu özünə Fərağı ləğəbini götürüb. Erkən yaşlarından ərəb və fars dilində kitab oxumasını, atasının zəngin kitabxanasına borcludur. Bundan başqa Məhtumkulu uşaqlıqdan zərgərlik və dəmirçiliklədə məşğul olub. 1753-cü ili Buxara xanlığında Qızıl-Ayağdaki İdris-Baba mədrəsəsində oxuduqdan sonra, 1754-cü ildə Buxaranın məşhur Kəkildaş mədrəsəsindədə bir il oxuyur. Burada o öz dövrünün savadlı adamlarından sayılan mövlana Nuri-Kazım ibn Baharla tanış olur və onunla birlikdə səyahətə çıxaraq Özbəkistan, Tacikistan, Əfqanıstanı keçərək gəlir Hindistanın şimalına. 1757-ci ildə hər ikisi o dövrün elm mərkəzlərindən biri və çoxlu mədrəsəsi olan Xivə şəhərinə gəlirlər. Burada Məhtumkulu Şirqazi xanın 1713-cü ildə tikdirdiyi mədrəsəyə daxil olur. 1760-ci ildə atasının ölümü ilə əlaqədar o vətəninə qayıdır. Sevdiyi qızın başqasına ərə verilməsi və iki böyük qardaşının ölümü ona böyük zərbə olur. Qardaşlarına olan niskil onun şeirlərində iz buraxmışdır. Lakin bununla onun məhrumiyətləri bitmir. O evlənir, lakin onun iki oğlu gənc yaşlarında vəfat edirlər. 1760-cı ildə sonra ölümünə kimi o Manqışlaqa,Həştərxana, Azərbaycana oradanda Yaxın və Orta Şərq ölkələrinə səyahət edir. Məhtumkulunun əsas nailiyəti, klassik ədəbiyyatı folklor ilə yaxınlaşdırmasıdır. O həmçin türkmən ədəbiyatını ərəb və fars təsirlərindən xeyli azad edib.Şair 1783-cü ildə vəfat edib. Məhtumkulu türkmənlərin birləşməsini istəyirdi. Bu onun yaradıcılığında yer almışdır. Türkmənlərin özlərini ayrı-ayrı tayfalara aid edən bir millət hesab edirdi. Məhtumkulunun yaradıcılığı Azərbaycanın görkəmli yazıçıları Molla Pənah Vaqifə və Molla Vəli Vidadiyə çox təsir etmişdir. Həmçin Məhtumkulu özüdə heç şübhəsiz Azərbaycan ədəbiyyatından təsirlənmişdir.
Yaradıcılığı
1760-cı ildə atası rəhmətə getdi və Məhdumqulu doğma Türkmənistana qayıtmağa məcbur oldu. Amma vətənə qayıtması ona yeni bir dərd də gətirdi. Atasının ölümü ilə bağlı qüssə və kədər içində olan Məxdumquluya bir mənəvi zərbə də illərlə sevgisini ürəyində gəzdirdiyi Mənli adlı qızın başqa birisinə ərə verilməsi ilə dəydi. Mənlinin valideynləri qızları üçün böyük miqdarda başlıq tələb edirdilər. Bu başlığı vermək üçünsə Məhdumqulunun maddi imkanı yox idi. Ona görə də Mənlini başqa birisinə zorla ərə verdilər. Sevgilisini ömrünün sonuna kimi unuda bilməyən Məxdumqulu onun eşqinə şeirlər yazmağa başladı. Bu şeirlərində isə o Fəraqi (sevgilisindən ayrılan) imzası ilə çıxış edirdi.
Ədəbiyyat
Краткая литературная энциклопедия, М., 1972.
Предисловие А. Зырина и М. Овезгельдыева к изданию Махтумкули, Стихотворения, Советский писатель, Ленинградское отделение, 1984
Нуры Байрамов. «Долгая дорога», Ашхабад, «Магарыф», 1986. В составе сборника повесть «Долгая дорога» (перевод Михаила Гребнева) о Махтумкули.
İstinadlar
"Böyük şairin yeni «Divan»ı tapıldı". Azadlıq Radiosu (az.). azadliq.org. 25.06.2014. İstifadə tarixi: 2014-06-26.
məhtimqulu, məqaləni, vikiləşdirmək, lazımdır, lütfən, məqaləni, ümumvikipediya, redaktə, qaydalarına, uyğun, şəkildə, tərtib, edin, məhdumqulu, türkm, magtymguly, pyragy, magtymguly, azərb, məxdumqulu, fəraqi, 1733, 1813, türkmən, şairi, dövlətməhəmməd, azadi. Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Mehdumqulu turkm Magtymguly Pyragy ing Magtymguly azerb Mexdumqulu Feraqi d 1733 o 1813 turkmen sairi 1 Dovletmehemmed Azadinin ogluMehtimqulupoct markasiDogum tarixi 1733Vefat tarixi 1813Vefat yeri Gulustan ostani IranVetendasligi Sefeviler Efsarlar sulalesi d Zendler sulalesi QacarlarAtasi Dovletmehemmed AzadiFealiyyeti sairMehtimqulu Vikimenbede Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Heyati 2 Yaradiciligi 3 Edebiyyat 4 Istinadlar 5 Hemcinin bax 6 Xarici kecidlerHeyati RedakteSair Dovlet Memmedin oglu turkmen edebiyatinin gorkemli numayendesi Mehtumkulu 1733 cu ilde muxtelif turkmen tayfalarinin yasadigi Kopetdagin eteyinde Etrak cayinin hovzesinde yerlesen Haci Qovusan kendinde anadan olmusdur Mehtumkulunun ailesi oturaq Goklen tayfasinin Gerkez qebilesinin Qisiq qoluna aiddir Yetkin caglarinda Mehtumkulu ozune Feragi legebini goturub Erken yaslarindan ereb ve fars dilinde kitab oxumasini atasinin zengin kitabxanasina borcludur Bundan basqa Mehtumkulu usaqliqdan zergerlik ve demirciliklede mesgul olub 1753 cu ili Buxara xanliginda Qizil Ayagdaki Idris Baba medresesinde oxuduqdan sonra 1754 cu ilde Buxaranin meshur Kekildas medresesindede bir il oxuyur Burada o oz dovrunun savadli adamlarindan sayilan movlana Nuri Kazim ibn Baharla tanis olur ve onunla birlikde seyahete cixaraq Ozbekistan Tacikistan Efqanistani kecerek gelir Hindistanin simalina 1757 ci ilde her ikisi o dovrun elm merkezlerinden biri ve coxlu medresesi olan Xive seherine gelirler Burada Mehtumkulu Sirqazi xanin 1713 cu ilde tikdirdiyi medreseye daxil olur 1760 ci ilde atasinin olumu ile elaqedar o vetenine qayidir Sevdiyi qizin basqasina ere verilmesi ve iki boyuk qardasinin olumu ona boyuk zerbe olur Qardaslarina olan niskil onun seirlerinde iz buraxmisdir Lakin bununla onun mehrumiyetleri bitmir O evlenir lakin onun iki oglu genc yaslarinda vefat edirler 1760 ci ilde sonra olumune kimi o Manqislaqa Hesterxana Azerbaycana oradanda Yaxin ve Orta Serq olkelerine seyahet edir Mehtumkulunun esas nailiyeti klassik edebiyyati folklor ile yaxinlasdirmasidir O hemcin turkmen edebiyatini ereb ve fars tesirlerinden xeyli azad edib Sair 1783 cu ilde vefat edib Mehtumkulu turkmenlerin birlesmesini isteyirdi Bu onun yaradiciliginda yer almisdir Turkmenlerin ozlerini ayri ayri tayfalara aid eden bir millet hesab edirdi Mehtumkulunun yaradiciligi Azerbaycanin gorkemli yazicilari Molla Penah Vaqife ve Molla Veli Vidadiye cox tesir etmisdir Hemcin Mehtumkulu ozude hec subhesiz Azerbaycan edebiyyatindan tesirlenmisdir Yaradiciligi Redakte1760 ci ilde atasi rehmete getdi ve Mehdumqulu dogma Turkmenistana qayitmaga mecbur oldu Amma vetene qayitmasi ona yeni bir derd de getirdi Atasinin olumu ile bagli qusse ve keder icinde olan Mexdumquluya bir menevi zerbe de illerle sevgisini ureyinde gezdirdiyi Menli adli qizin basqa birisine ere verilmesi ile deydi Menlinin valideynleri qizlari ucun boyuk miqdarda basliq teleb edirdiler Bu basligi vermek ucunse Mehdumqulunun maddi imkani yox idi Ona gore de Menlini basqa birisine zorla ere verdiler Sevgilisini omrunun sonuna kimi unuda bilmeyen Mexdumqulu onun esqine seirler yazmaga basladi Bu seirlerinde ise o Feraqi sevgilisinden ayrilan imzasi ile cixis edirdi Edebiyyat RedakteKratkaya literaturnaya enciklopediya M 1972 Predislovie A Zyrina i M Ovezgeldyeva k izdaniyu Mahtumkuli Stihotvoreniya Sovetskij pisatel Leningradskoe otdelenie 1984 Nury Bajramov Dolgaya doroga Ashhabad Magaryf 1986 V sostave sbornika povest Dolgaya doroga perevod Mihaila Grebneva o Mahtumkuli Istinadlar Redakte Boyuk sairin yeni Divan i tapildi Azadliq Radiosu az azadliq org 25 06 2014 Istifade tarixi 2014 06 26 Hemcinin bax RedaktePasa Kerimov Mehtimqulu Feraqi ve AzerbaycanXarici kecidler RedakteBowurslen hekaya Arxivlesdirilib 2018 01 25 at the Wayback Machine MAGTYMGULY PYRAGY 1733 1783 www magtymguly org Menbe https az wikipedia org w index php title Mehtimqulu amp oldid 6188936, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
