Məhabad Cümhuriyyəti (kürd.Komarî Mehabad) və ya Kürdüstan Milli Hökuməti — 1946-1947-cı illərdə mövcud olmuş kürd dövləti. Məhabad Cümhuriyyəti 1946-cı ilin 22 yanvarındaSSRİ-nin dəstəyi nəticəsində yaradılmışdır. BMT tərəfindən tanınmayan Məhabad Cümhuriyyəti, 1947-ci ilin 30 mart tarixində dağılmışdır. Cümhuriyyət 13 nazirdən təşkil olunmuş komitə tərəfindən idarə olunurdu. Qazı Məhəmməd Məhabad Cümhuriyyətini ilk və tək dövlət başçısı olmuşdur. Məhabad Cümhuriyyətinin paytaxtı Məhabad şəhəri olmuşdur. Cümhuriyyətin adı da elə bu şəhərdən götürülmüşdür.
1945-ci ilin noyabr ayında SSRİ-nin yardımı ilə İranda birinci Azərbaycan Demokrat Firqəsi yaradıldı. Bundan sonra İranda yaşayan kürdlərin silahlandırılması başlandı. 1.200 tüfəng və digər hərbi ləvazımatlar peşmərgə birliklərinə göndərildi. Məqsəd İranda yaşayan kürdləri siyasi baxımdan oyandırmaq və burada yeni bir kürd dövləti qurmaq idi. 22 yanvar, 1946-cı ildə Məhabad şəhərinin meydanında yeni cümhuriyyətin qurulduğu rəsmən elan edildi. Bu münasibətlə SSRİ Məhabad Cümhuriyyətinə 5.000 tüfəng göndərmişdir.
1947-ci ilin 9 mayında SSRİ-nin İrandan çıxmasından sonra, İran ordusu Məhabad Cümhuriyyətinin üzərinə hücum etdi. 31 mart1947-ci ildə dövlət başçısı Qazı Məhəmməd, başnazir Şeyx Hacı Baba və müdafiə naziri Məhəmməd Hüseyn xan Məhabad şəhərinin mərkəzi meydanında asılaraq edam edilmişdir. Dövlətin digər məmurlarından olan Mustafa Bərzani isə gizli yolla Bakıya qaçmışdır.
Məhabad Cümhuriyyət ilə ADF arasında olan münasibətlər
Azərbaycan Demokrat Firqəsi ərazilərində yaşayan kürd gənclər üçün təhsil almaq imkanı yaradılmalı idi. Həmin qərar Məhabad Cümhuriyyətində yaşayan Azərbaycanlılar üçündə qəbul edilmişdir.
İranla aparılan danışıqlar zamanı hər iki hökumətin ümumi razılığı olmalı idi.
Məhabad Cümhuriyyət və Azərbaycan Demokrat Firqəsinə digər bir dövlət tərəfindən hərbi və ya siyasi müdaxilə olardısa, hər iki dövlət eyni maraqları müdafiə edərək, düşmənə qarşı birləşməli idi.
Mənbə
The Kurdish Republic of Mahabad[ölü keçid] (author Archie Roosevelt, Jr.), pp. 247–269. // Middle East Journal. Volume 1, № 3. Publisher: Middle East Institute. July 1947, 368 pages.
Yassin, Burhaneddin A., Vision or Realty: The Kurds in the Policy of the Great Powers, 1941-1947, Lund/Sweden, 1995.
William Eagleton, Jr., The Kurdish Republic of 1946, Oxford University Press, London 1963.
David A. McDowall, Modern History of the Kurds, I. B. Tauris, 1996.
Susan Meiselas, Kurdistan In the Shadow of History, Random House, 1997.
M. Khoubrouy-Pak, Une république éphémère au Kurdistan, Paris, 2002.
Жигалина О. И., Национальное движение курдов в Иране (1918—1947), М. «Наука», 1988.
М. С. Лазарев, Курдистан и курдский вопрос (1923—1945), М. Издательская фирма «Восточная литература» РАН, 2005.
Archie Roosevelt, Jr., 'The Kurdish Republic of Mahabad' Middle East Journal, 1947,1 (July).
'The Republic of Kurdistan. Fifty Years Later', International Journal of Kurdish Studies, 1997, C.1-2.
Moradi Golmorad, 'Ein Jahr autonome Regierung in Kurdistan, die Mahabad-Republik 1946 - 1947' Geschichte der kurdischen Aufstandsbewegungen von der arabisch-islamischen Invasion bis zur Mahabad-Republik, Bremen, 1992.
Necefkuli Pısyan (Çev: Evdila Piştderî), Kanlı Mahabad'dan Aras'ın Kıyılarına, Avesta, İstanbul, 2001, ISBN 975-7112-51-8
məhabad, cümhuriyyəti, kürd, komarî, mehabad, kürdüstan, milli, hökuməti, 1946, 1947, illərdə, mövcud, olmuş, kürd, dövləti, 1946, ilin, yanvarında, ssri, dəstəyi, nəticəsində, yaradılmışdır, tərəfindən, tanınmayan, 1947, ilin, mart, tarixində, dağılmışdır, cü. Mehabad Cumhuriyyeti kurd Komari Mehabad ve ya Kurdustan Milli Hokumeti 1 1946 1947 ci illerde movcud olmus kurd dovleti Mehabad Cumhuriyyeti 1946 ci ilin 22 yanvarinda SSRI nin desteyi neticesinde yaradilmisdir BMT terefinden taninmayan Mehabad Cumhuriyyeti 1947 ci ilin 30 mart tarixinde dagilmisdir Cumhuriyyet 13 nazirden teskil olunmus komite terefinden idare olunurdu Qazi Mehemmed Mehabad Cumhuriyyetini ilk ve tek dovlet bascisi olmusdur Mehabad Cumhuriyyetinin paytaxti Mehabad seheri olmusdur Cumhuriyyetin adi da ele bu seherden goturulmusdur كوماری مهابادMehabad Cumhuriyyeti1946 1947Bayragi GerbiHimni Ey Reqib Azerbaycanca Ey Dusmen StatusuDemokratik RespublikaPaytaxtiMahabadResmi dilleriKurd diliDiniislamIdareetme formasiPrezident respublikasiTarixi Yaranmasi1946 Suqutu1947Erazisi Umumi37 437 km Selefi XelefiIran flag with emblem 1964 1979 png Iran flag with emblem 1964 1979 png Mundericat 1 Dovletin yaradilmasi ve suqutu 2 Mehabad Cumhuriyyet ile ADF arasinda olan munasibetler 3 Menbe 4 Xarici kecidlerDovletin yaradilmasi ve suqutu Redakte1945 ci ilin noyabr ayinda SSRI nin yardimi ile Iranda birinci Azerbaycan Demokrat Firqesi yaradildi Bundan sonra Iranda yasayan kurdlerin silahlandirilmasi baslandi 1 200 tufeng ve diger herbi levazimatlar pesmerge birliklerine gonderildi Meqsed Iranda yasayan kurdleri siyasi baximdan oyandirmaq ve burada yeni bir kurd dovleti qurmaq idi 22 yanvar 1946 ci ilde Mehabad seherinin meydaninda yeni cumhuriyyetin quruldugu resmen elan edildi Bu munasibetle SSRI Mehabad Cumhuriyyetine 5 000 tufeng gondermisdir 1947 ci ilin 9 mayinda SSRI nin Irandan cixmasindan sonra Iran ordusu Mehabad Cumhuriyyetinin uzerine hucum etdi 31 mart 1947 ci ilde dovlet bascisi Qazi Mehemmed basnazir Seyx Haci Baba ve mudafie naziri Mehemmed Huseyn xan Mehabad seherinin merkezi meydaninda asilaraq edam edilmisdir Dovletin diger memurlarindan olan Mustafa Berzani ise gizli yolla Bakiya qacmisdir Mehabad Cumhuriyyet ile ADF arasinda olan munasibetler Redakte3 may 1946 ci ilde Mehabad Cumhuriyyet ile Azerbaycan Demokrat Firqesi arasinda muqavile imzalanmisdir Muqavileye esasen Her iki teref bir birlerine numayende gondermeli ve munasibetlerin inkisaf etmesine zemin yaratmali idiler Her iki hokumetin numayendelerinin istiraki ile iqtisadi sura yaradilmali ve iqtisadi meseleler muzakire etmeli idi Lazim olanda her iki hokumet bir birlerine herbi yardim gostermeli idiler Azerbaycan Demokrat Firqesinde kurdlerin yasadigi erazilerde kurd Mehabad Cumhuriyyetinde ise Azerbaycanlilarin yasadigi erazilerde Azerbaycanli millet vekili secilmeli ve oz xalqini temsil etmeli idi Azerbaycan Demokrat Firqesi erazilerinde yasayan kurd gencler ucun tehsil almaq imkani yaradilmali idi Hemin qerar Mehabad Cumhuriyyetinde yasayan Azerbaycanlilar ucunde qebul edilmisdir Iranla aparilan danisiqlar zamani her iki hokumetin umumi raziligi olmali idi Mehabad Cumhuriyyet ve Azerbaycan Demokrat Firqesine diger bir dovlet terefinden herbi ve ya siyasi mudaxile olardisa her iki dovlet eyni maraqlari mudafie ederek dusmene qarsi birlesmeli idi Menbe RedakteThe Kurdish Republic of Mahabad olu kecid author Archie Roosevelt Jr pp 247 269 Middle East Journal Volume 1 3 Publisher Middle East Institute July 1947 368 pages Yassin Burhaneddin A Vision or Realty The Kurds in the Policy of the Great Powers 1941 1947 Lund Sweden 1995 William Eagleton Jr The Kurdish Republic of 1946 Oxford University Press London 1963 David A McDowall Modern History of the Kurds I B Tauris 1996 Susan Meiselas Kurdistan In the Shadow of History Random House 1997 M Khoubrouy Pak Une republique ephemere au Kurdistan Paris 2002 Zhigalina O I Nacionalnoe dvizhenie kurdov v Irane 1918 1947 M Nauka 1988 M S Lazarev Kurdistan i kurdskij vopros 1923 1945 M Izdatelskaya firma Vostochnaya literatura RAN 2005 Archie Roosevelt Jr The Kurdish Republic of Mahabad Middle East Journal 1947 1 July The Republic of Kurdistan Fifty Years Later International Journal of Kurdish Studies 1997 C 1 2 Moradi Golmorad Ein Jahr autonome Regierung in Kurdistan die Mahabad Republik 1946 1947 Geschichte der kurdischen Aufstandsbewegungen von der arabisch islamischen Invasion bis zur Mahabad Republik Bremen 1992 Necefkuli Pisyan Cev Evdila Pistderi Kanli Mahabad dan Aras in Kiyilarina Avesta Istanbul 2001 ISBN 975 7112 51 8Xarici kecidler Redakte Kүrdүstan Milli Һokumәti Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasy 10 ҹilddә VI ҹild Kuba Misir Baky Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasynyn Bash Redaksiјasy Bash redaktor Ҹ B Guliјev 1982 S 48 invisible char invisible char invisible char invisible char invisible char invisible char invisible char Menbe https az wikipedia org w index php title Mehabad Cumhuriyyeti amp oldid 6161274, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
.png.html){kind=link}
