fbpx
Wikipedia

Mövlan Əliyev

Avqust 08, 2021

Mövlan Əliyev
Doğum tarixi
Doğum yeri Bakı
Vəfat tarixi (62 yaşında)
Vəfat yeri Bakı
Vəfat səbəbi Ürək çatışmamazlığı
Dəfn yeri Əmircan kəndi
Həyat yoldaşı Kubra
Uşaqları Nigar, Validə, Zakir, Tahirə, Vahid, Tair, Zümrüd, Xuraman
Atası Məzahir
Anası Nisə
Milliyyəti Azərbaycanlı
Mükafatları 3 orden, 9 medal və Generalissimus Stalindən 12 dəfə təşəkkür məktubu

Həyatı

Mayor Əliyev Mövlan Məzahir oğlu - 17 iyun 1909-cu ildə Bakı şəhərində anadan olmuşdur. 1926-cı ildə FZO məktəbini bitirdikdən sonra, təhsilə olan marağı onu 1930-cu ildə "Lassal" adına Bakı Neft Texnikumuna gətirir, sonra isə 1937-ci ildə Bakı Neft İnstitutunu bitirir. Bir neçə il neft sahəsində işlədikdən sonra M.Əliyev 1939-cu ildə Bakıda Kirov adına Sənaye Akademiyasını bitirib, 1940-cı ildə "Körgöz" rayonuna ikinci katib təyin edilir. 1941-ci ildə o, ailəsi ilə birlikdə Moskvaya V.I.Lenin adına Hərbi-Siyasi Akademiyada təhsilini davam etdirməyə yollanır. Həmin ildə də Moskva şəhərində ÜIK(b)P MK-nın 6 aylıq kursunu bitirir.

Hərbi fəaliyyəti

Almaniya ordusunun Polşaya hücuma başladığı 1 sentyabr 1939-cu il tarixi İkinci Dünya Müharibəsinin başlanma tarixi sayılır. Qəflətən başlanan Böyük Vətən müharibəsində Ali Baş Komandan I.V.Stalinin 3 iyul 1941-ci ildə xalqa müraciəti çox böyük əhəmiyyətə malik idi. Hitlerçilərin ölkəmizə basqın etməsi haqqındakı xəbər hamı kimi M.Əliyevin də qəlbini qəzəblə doldurur. O, ailəsini Bakıya yollayaraq, hərbi komissarlığa ərizə yazıb cəbhəyə könüllü göndərilməsini xahiş edir. Beləliklə, Müharibə! 1941-ci ilin sonunda - 1942-ci ilin əvvəllərində Şimal-Qərb cəbhəsinin bazasında 52-ci atıcı briqada yaradılır və həmin briqadanın batalyon komissarı mayor Əliyev Mövlan təyin olunur. 1942-ci ilin may ayında 780-ci Artilleriya alayının komandir müavini təyin edilir, həmçinin də 207-ci Don və Stalinqrad cəbhəsinin atıcı diviziyasında vuruşur. Qvardiyaçı mayor M.Əliyev 1942-ci il sentyabrın 13 -dən əfsanəvi Stalinqrad (indiki Volqoqrad) döyüşlərində topçu komandiri kimi iştirak etməyə başlayır. Həmin ilin noyabr ayında o, Stalinqrad şəhərində iki ayağından da yaralanır. Amma buna baxmayaraq döyüşlərə davam edir. M.Əliyev dekabrın 22-də SSRI Ali Soveti Rəyasət heyətinin qərarına əsasən "Stalinqradın müdafiəsi uğrunda" ordeni, həmin ildə də "Varşava şəhərinin azad edilməsi uğrunda" medalla təltif edilir. Beləliklə, 1943-cü il fevralın 2-də Stalinqrad döyüşü sona yetir. 1943-1944-cü illərdə M.Əliyev 27-ci qvardiyanın 54-cü atıcı diviziyasının siyasi hissəsinin topçuluq üzrə divizion komandirinin müavini kimi döyüşməkdə davam edir. 1944-1945-ci illərdə atıcı alayının komandiri olmuş mayor Mövlan Əliyev 1944-cü ilin iyun ayında Polşanın Visla çayı ətrafında sağ ayağından güllə yarası alır. Həmin ilin noyabr ayında isə Estoniyanın Narva çayı ətrafında gedən döyüşlərdə kontuziya alır. 1944-cü ildə M.Əliyev "SSRI-nin Böyük Vətən Müharibəsinin II dərəcəli" ordeni və həmin ildə də "Qırmızı Ulduz" ordeni ilə təlif edilir. 23 aprel 1945-ci ildə o, yenidən SSRI Ali baş komandanı, marşal I.V.Stalinin əmrinə əsasən təşəkkür alır və SSRI Ali Soveti Rəyasət heyətinin qərarına əsasən 09 iyun 1945-ci ildə "Berlinin alınması" uğrunda medalla təltif edilir. 1945-ci il aprelin 25-də SSRI Ali Soveti Rəyasət heyətinin qərarına əsasən SSRI Ali baş komandanı, marşal I.V.Stalinin əmri ilə Mövlan Əliyev təşəkkür alır və 09 may 1945-ci ildə "Almaniya üzərində qələbə" uğrunda medalla təltif edilir. Qeyd edim ki, ümumilikdə, qvardiyaçı mayor M.Əliyev və onun döyüşçüləri bütün döyüşlərdə göstərdikləri şücaətlərə görə Generalissimus Stalindən 12 dəfə təşəkkür məktubu almışlar. İkinci Dünya müharibəsi çox böyük miqyas alaraq, demək olar ki, bir çox dünya dövlətlərini əhatə etmişdi. 1945-ci il sentyabrın 2-də qələbə ilə başa çatan bu dəhşətli müharibə 10 milyonlarla insanın ölümünə səbəb olmuşdu. Belə ki, döyüş meydanlarında, əsirlikdə, düşərgələrdə 27 milyon hərbi xidmətçi həlak olmuş, 25 milyona yaxın dinc əhalinin həyatına son qoyulmuşdu. Böyük Vətən müharibəsi illərində neftçilərimizin fədakar əməyi nəticəsində Azərbaycanın neft tarixində ən çox 23,5 milyon ton neft istehsal olundu ki, bu da SSRI-də istehsal olunan neftin 71,4%-ni təşkil edirdi. Ümumiyyətlə, müharibə illərində Azərbaycan neftçiləri ölkəyə 75 milyon ton neft, 22 milyon ton benzin və başqa neft məhsulları vermişdilər. Tam əminliklə demək olar ki, Bakı nefti faşizm üzərində qələbə qazanılmasında əsas amillərdən biri idi. Bunu demək kifayətdir ki, hər beş təyyarənin, hər beş tankın, hər beş avtomobilin dördü Bakı benzini ilə işləyirdi. Ikinci Dünya Müharibəsi məhz sovet xalqının və Azərbaycan xalqının fədakarlığı sayəsində, cəsarətli xalq olduüunu bir daha sübut etdi və bütün Avropanı ağuşuna almış alman faşizmi 1945-ci ildə öz yuvasındaca məhv edildi. Həmin illərdə qvardiyaçı mayor Mövlan Əliyevi Almaniyada qazanılmış qələbənin keşiyində durmaq üçün ilk azərbaycanlı olaraq 1945-ci ilin fevralından Bilzen şəhərinin Şverin rayonunun hərbi komendantı təyin edirlər. Ailəsi ilə birlikdə Almaniyada yaşayan Mövlan Əliyev sonraki illərdə Maqdeburq mahalının Blankerburq şəhərində kənd təsərrüfatı üzrə hərbi komendantın köməkçisi və 1946-1947-ci illərdə Veniqerod, Maqdeburq mahalının Hərbi Komandanlıüında plan-uçot şöbəsinin müdiri işləyir. Üç il yüksək vəzifələrdə çalışdığına baxmayaraq, Vətən həsrəti onu rahat buraxmırdı. Elə məhz bu səbəbdən də o, 3 ildən sonra öz doğma Vətəninə qayıdır və yenidən neft sahəsində işləməyə başlayır.

Doğma vətəndə fəaliyyəti

Mövlan Əliyev 1948-ci il avqustun 15-də Bakı şəhər İcra komitəsinə direktor müavini təyin edilir. 1951-ci ildə "Əməyə görə" medal ilə təltif olunur. M.Əliyev 1948-1952-ci illərdə baş mühəndis vəzifəsindən tutmuş buruq ustası, sex rəisi, sahə müdiri, mədən müdiri vəzifələrində çalışır. O, Abşeronun bir çox səfalı və gözəl yerlərində neft sahəsində çalışıb. (Duvannı, Qobu, Novxanı, Corat, Bilgəh, Fatmayı və s.). Son iş yeri Qum adası olur və sonra da o, təqaüdə çıxır. 1955-ci il fevralın 15-də isə kənd əhalisinin istəyi ilə Əmircanda Kənd Soveti sədrinin müavini seçilir. Kənd sovetinin müavini işlədiyi dövrlərdə o, insanlarla görüşüb onların problemlərini həll etməyə çalışırdı. Məhz buna görə də o, dəfələrlə yerli sovetlərə deputat seçilmişdir. Respublikamızın müxtəlif bölgələrindən gələn gənclərə qayğı ilə yanaşar, onları neft mədənlərində işlə və evlə təmin edərdi. 1965-ci ilin mayında M.Əliyev SSRI Ali Sovetinin Rəyasət heyətinin qərarına əsasən "Böyük Vətən Müharibəsinin 20 illiyi" ilə əlaqədar medalla, avqustda isə müharibədən sonra əmək cəbhəsində qüsursuz çalışdığına görə qabaqcıl işçi kimi medalla təltif edilir. 1967-ci ilin dekabrında isə o, SSRI Ali Soveti Rəyasət heyətinin qərarı ilə "Silahlı Qüvvələrin 50 illiyi" ilə əlaqədar medalla, 1970-ci ildə "V.I.Leninin anadan olmasının 100 illik yubileyi münasibətilə şanlı əməyə görə" medalla və "Böyük Vətən Müharibəsinin 25 illiyi" medalı ilə təltif edilir. Hər ilin 9 May Qələbə günündə Mövlan Əliyev bir çox kənd və şəhər məktəblərində keçirilən tədbirlərə hər zaman dəvət alar, həvəslə Böyük Vətən müharibəsi illərindən danışar, xatirələrini onlarla bölüşər, həmçinin ordu sıralarına yazılan əsgərləri yola salıb onlara mərd olmağı və düşmənə baş əyməməyi nəsihət edərdi. Mayor Əliyev Mövlan Məzahir oğlu 1971-ci il oktyabrın 12-də 62 yaşında ürək xəstəliyindən vəfat edir.

Müsahibə

Vətən Müharibəsi Qəhrəmanlarından - MÖVLAN ƏLİYEV

Mövlan Məzahir oğlu Əliyev 1941-ci il iyunun 22-də vəzətimizin çarpan ürəyi qızıl Moskvada idi. Hitlerçilərin ölkəmizə həyasızcasına basqın etməsi haqqındakı xəbər, onun qəlbini qəzəblə doldurdu. Ilk yarım saat ərzində o, hərbi komissarlığa ərizə və Bakıya - əziz ailəsinə məktub yazdı. Əliyev ərizəsində cəbhəyə könüllü göndərilməsini xahiş edirdi; məktubda isə ailəsilə vidalaşır, onlara bəlkədə son arzu və məsləhətlərini bildirirdi. Ailəsinə olan məktubunda yazılırdı: "Hörmətli anam Nisə, əziz yoldaşım Kubra və sevimli qızım Nigar! Bu gün başlanan müharibə adi müharibələrdən olmayacaqdır. Xalqımız canavar xasiyyətli bir düşmənlə ölüm-dirim mübarizəsi aparacaqdır. Bəli bütün ömrünü fəhlə olmuş savadsız Məzahir kişinin oğluna ali təhsil vermiş vətəninin üzərini qara buludlar bürüyərkən mənə evdə oturmaq yaraşmaz. Mən, könüllü olaraq cəbhəyə gedib və sizə əmin edirəm ki, düşməni arxası üstə yerə vurmaq üçün canımı belə əsirgəməyəcəm. Ya qəhrəmancasına öləcək, ya da üzü ağ vicdanı təmiz qayıdacağam". Ertəsi gün o, əlinə silah götürüb Moskvanı tərk etdi. Düşmənlə ilk dəfə Şimal-Qərb cəbhəsində üz-üzə gəldi. Siyasi rəhbər Mövlan Əliyev hələ müharibənin ilk günlərində faşistlərdən intiqam aldı – 16-ci alman ordusunu mühasirəyə alınmasında iştirak etdi. Ağır müharibə günlərinin hər saatı gənc siyasi rəhbər üçün ciddi bir məktəb kimi keçirdi. O, hərbi fənni döyüşlərdə öyrənir, əsgərlərində qəddar düşmənə qarşı müqəddəs kin tərbiyə etməkdən ötrü gecə-gündüz çalışırdı. Mövlan Əliyev əfsanəvi Stalinqrad döyüşlərində topçu divizionu komissarı kimi iştirak etdi. Burada küçələrdə, evlərin dəhliz və çardaklarında aparılan mislisiz vuruşmalar Mövlan Əliyevin həyatında silinməz izlər buraxmışdır. Ağır çarpaşma günlərindən biri idi. Azərbaycanlı balasının döyüşçüləri düşməni 4 mərtəbəli bir binanın divarları arasında yaxaladılar. Lakin almanalar bütün pilləkan, dəhliz və otaqları "müdafiə mövqeinə" çevirmişdilər. Əsgərlərimiz hər addım məsafəni can və qan bahasına irəliləyirdilər. Beləliklə, 4 binanın üçüncü mərtəbəsində faşistlər daha ciddi inad göstərdilər. Birdən hər iki tərəf üçün təəcüblü hadisə baş verdi: düşmənin arxasında bir neçə avtomat səsləndi. Iki cəbhə məngənəsi arasında qalmış almanlar özlərini itirib bir-birinə qarışdılar. Əliyevin pilləkənlarda vuruşan pəhlavanları fürsətdən istifadə edərək o saat düşməni boğazladılar. Dördüncü mərtəbədə bizimkilərin əlinə keçdikdən sonra əsgərlər aşağı qatda açılmış "ikinci cəhbə" ilə maraqlandılar: demə, divizyon komissarı Mövlan Əliyev, vuruşmanın qızğın çağında, iləyə işləyən şaxtaya baxmayaraq, çəkmələrini çıxarmış, ayal-yalın küncdəki su novçası ilə dırmaşaraq, üçüncü mərtəbəyə qalxmış və o anda özünü yaxındakı açıq pəncərəyə atıb kiçik və xəlvət bir ev hamamına çıxıbmış. Sonra yanında gətirdiyi iplə bir neçə döyüşçünü cəld yuxarı çəkmiş və həmin gözləmədiyi halda onu boğmuşdur. Mövlan Əliyev 1942-ci ildə topçu komandiri idi. O artıq "Müharibə Allahını" nəzəri fəndlərini mənimsəmiş, yüksək qiymətlə imtahan verib kapitan rütbəsini almışdı. M.Əliyevin, Stalinqradda düşmənin burunu ovmuş qalib cəngavərləri, Volqa sahilindəki bu qaladan qərbə tərəf böyük və şanlı bir yol keçmiş, hitlerçiləri zibil kimi Don və Dnepr sularına tökmüşlər. Onlar ana vətənimizi yağılardan tamamilə azad etdikdən sonra düşmən torpaqlarını ayaqlayaraq, alman Odeyi çayını arxada buraxmış, Poznan-Küstrin yolu ilə yürüyərək, zəfər bayrağımızı Berlinə sancmışlar. Xalqımızın cəsur övladı Mövlan Əliyev bu zaman artıq qvardyaçı mayor idi. Mayor Əliyev və onun döyüşçüləri bütün hərbi səfər boyu şücaətlə vuruşduqlarına görə Generalissimus Stalindən 12 dəfə təşəkkül almışlar. Mövlan Əliyev yoldaşın döşünü hazırda 3 orden və 6 medal bəzəyir. Qaliblər ordusunun zabiti Mövlan Əliyev yoldaş Bakıya doğma Əmircan kəndinə gəlmişdir. O, ixtisasca neftçidir. Mədən çilingəri vəzifəsindən mühəndisliyə qədər şərəfli bir yol keçmişdir. Müharibədən qabaq "Korgöz" rayon partiya komotəsinin katibi olmuşdur. Mövlanın vətənə gəlməsi onun doğulduğu Əmircan kəndinin zəhmət¬keşlərini hədsiz sevindirmişdir. Qalib həmyerlilərini görmək üçün gələnlər xoş-beşdən sonra əziz qonaqdan soruşdular:

  • Hələ de görüm Berlində oldunmu?
  • Elə bir başa ordan gəlirəm
  • Reyxstanqı gördünmü?
  • Berlini alan sovet pəhləvanlarından Reyxstanqa getməyən adam tapa bilməzsiniz. Bütün dünyanın nifrətini qazanmış bu binanın salamat qalmış divarlarını görsəniz mat qalarsınız; divar cızıq-cızıq edilmişdir. Burada bütün sovet xalqlarından nişanələr və adlar var idi.
  • Səndə adını yazdınmı?
  • Qvardiyaçı mayor Mövlan Əliyev gülümsəyən bir səslə dedi:
  • Paho... yazdında sözdür, lap xəbis Gitlerin kabinəsini divarında iri həriflərlə belə yazdım: "ƏMIRCANLI BALASI MÖVLAN ƏLIYEV".
  • Mövlan oğlum, həmişəlik gəlmisən? deyə əsgər anası soruşdu.
  • Yox xala, sizə bir neçə günlüyə qonaq gəlmişəm.
  • Allah qoysa yolun haradı?
  • Berlinə
  • O xarabada nə var ki?
  • Biz orada, qazandığımız qələbənin keşiyində dururuq.

Qvardiyaçı mayor bir anlıq düşündü və otaqdakıları mehriban bir baxışla süzüb əlavə etdi:

  • Böyük sovet ordusu mənə olduqca böyük inam göstərmişdir. Mən Almaniyanın Saksoniya qəzasında Maqdeburg rayon komendantı vəzifəsində işləyirəm.

Sübhə xala fərəhlə yerindən qalxdı, boğazını mənalı bir tövrdə arıdaraq hitlerçiləri lağa qoydu, hamını güldürən şad bir ahənglə ucadan dedi:

  • Odur ha, dönüm gözünə!
  • Qvardiyaçı mayor bu işarəni anlayaraq güldü və sonra komendantlıq fəaliyyətindən maraqlı əhvalatlar danışmağa başladı.

1945-ci il, Müsahibəni apardi: Həmid Axundlu

İstinadlar

Həmçinin bax

   Şəxs haqqında olan bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.

Avqust 08, 2021
mövlan, əliyev, məqaləni, vikiləşdirmək, lazımdır, lütfən, məqaləni, ümumvikipediya, redaktə, qaydalarına, uyğun, şəkildə, tərtib, edin, doğum, tarixi, iyun, 1909doğum, yeri, bakıvəfat, tarixi, oktyabr, 1971, yaşında, vəfat, yeri, bakıvəfat, səbəbi, ürək, çatı. Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Movlan EliyevDogum tarixi 17 iyun 1909Dogum yeri BakiVefat tarixi 12 oktyabr 1971 62 yasinda Vefat yeri BakiVefat sebebi Urek catismamazligiDefn yeri Emircan kendiHeyat yoldasi KubraUsaqlari Nigar Valide Zakir Tahire Vahid Tair Zumrud XuramanAtasi MezahirAnasi NiseMilliyyeti AzerbaycanliMukafatlari 3 orden 9 medal ve Generalissimus Stalinden 12 defe tesekkur mektubuMundericat 1 Heyati 2 Herbi fealiyyeti 3 Dogma vetende fealiyyeti 4 Musahibe 5 Istinadlar 6 Hemcinin baxHeyati RedakteMayor Eliyev Movlan Mezahir oglu 17 iyun 1909 cu ilde Baki seherinde anadan olmusdur 1926 ci ilde FZO mektebini bitirdikden sonra tehsile olan maragi onu 1930 cu ilde Lassal adina Baki Neft Texnikumuna getirir sonra ise 1937 ci ilde Baki Neft Institutunu bitirir Bir nece il neft sahesinde isledikden sonra M Eliyev 1939 cu ilde Bakida Kirov adina Senaye Akademiyasini bitirib 1940 ci ilde Korgoz rayonuna ikinci katib teyin edilir 1941 ci ilde o ailesi ile birlikde Moskvaya V I Lenin adina Herbi Siyasi Akademiyada tehsilini davam etdirmeye yollanir Hemin ilde de Moskva seherinde UIK b P MK nin 6 ayliq kursunu bitirir Herbi fealiyyeti RedakteAlmaniya ordusunun Polsaya hucuma basladigi 1 sentyabr 1939 cu il tarixi Ikinci Dunya Muharibesinin baslanma tarixi sayilir Qefleten baslanan Boyuk Veten muharibesinde Ali Bas Komandan I V Stalinin 3 iyul 1941 ci ilde xalqa muracieti cox boyuk ehemiyyete malik idi Hitlercilerin olkemize basqin etmesi haqqindaki xeber hami kimi M Eliyevin de qelbini qezeble doldurur O ailesini Bakiya yollayaraq herbi komissarliga erize yazib cebheye konullu gonderilmesini xahis edir Belelikle Muharibe 1941 ci ilin sonunda 1942 ci ilin evvellerinde Simal Qerb cebhesinin bazasinda 52 ci atici briqada yaradilir ve hemin briqadanin batalyon komissari mayor Eliyev Movlan teyin olunur 1942 ci ilin may ayinda 780 ci Artilleriya alayinin komandir muavini teyin edilir hemcinin de 207 ci Don ve Stalinqrad cebhesinin atici diviziyasinda vurusur Qvardiyaci mayor M Eliyev 1942 ci il sentyabrin 13 den efsanevi Stalinqrad indiki Volqoqrad doyuslerinde topcu komandiri kimi istirak etmeye baslayir Hemin ilin noyabr ayinda o Stalinqrad seherinde iki ayagindan da yaralanir Amma buna baxmayaraq doyuslere davam edir M Eliyev dekabrin 22 de SSRI Ali Soveti Reyaset heyetinin qerarina esasen Stalinqradin mudafiesi ugrunda ordeni hemin ilde de Varsava seherinin azad edilmesi ugrunda medalla teltif edilir Belelikle 1943 cu il fevralin 2 de Stalinqrad doyusu sona yetir 1943 1944 cu illerde M Eliyev 27 ci qvardiyanin 54 cu atici diviziyasinin siyasi hissesinin topculuq uzre divizion komandirinin muavini kimi doyusmekde davam edir 1944 1945 ci illerde atici alayinin komandiri olmus mayor Movlan Eliyev 1944 cu ilin iyun ayinda Polsanin Visla cayi etrafinda sag ayagindan gulle yarasi alir Hemin ilin noyabr ayinda ise Estoniyanin Narva cayi etrafinda geden doyuslerde kontuziya alir 1944 cu ilde M Eliyev SSRI nin Boyuk Veten Muharibesinin II dereceli ordeni ve hemin ilde de Qirmizi Ulduz ordeni ile telif edilir 23 aprel 1945 ci ilde o yeniden SSRI Ali bas komandani marsal I V Stalinin emrine esasen tesekkur alir ve SSRI Ali Soveti Reyaset heyetinin qerarina esasen 09 iyun 1945 ci ilde Berlinin alinmasi ugrunda medalla teltif edilir 1945 ci il aprelin 25 de SSRI Ali Soveti Reyaset heyetinin qerarina esasen SSRI Ali bas komandani marsal I V Stalinin emri ile Movlan Eliyev tesekkur alir ve 09 may 1945 ci ilde Almaniya uzerinde qelebe ugrunda medalla teltif edilir Qeyd edim ki umumilikde qvardiyaci mayor M Eliyev ve onun doyusculeri butun doyuslerde gosterdikleri sucaetlere gore Generalissimus Stalinden 12 defe tesekkur mektubu almislar Ikinci Dunya muharibesi cox boyuk miqyas alaraq demek olar ki bir cox dunya dovletlerini ehate etmisdi 1945 ci il sentyabrin 2 de qelebe ile basa catan bu dehsetli muharibe 10 milyonlarla insanin olumune sebeb olmusdu Bele ki doyus meydanlarinda esirlikde dusergelerde 27 milyon herbi xidmetci helak olmus 25 milyona yaxin dinc ehalinin heyatina son qoyulmusdu Boyuk Veten muharibesi illerinde neftcilerimizin fedakar emeyi neticesinde Azerbaycanin neft tarixinde en cox 23 5 milyon ton neft istehsal olundu ki bu da SSRI de istehsal olunan neftin 71 4 ni teskil edirdi Umumiyyetle muharibe illerinde Azerbaycan neftcileri olkeye 75 milyon ton neft 22 milyon ton benzin ve basqa neft mehsullari vermisdiler Tam eminlikle demek olar ki Baki nefti fasizm uzerinde qelebe qazanilmasinda esas amillerden biri idi Bunu demek kifayetdir ki her bes teyyarenin her bes tankin her bes avtomobilin dordu Baki benzini ile isleyirdi Ikinci Dunya Muharibesi mehz sovet xalqinin ve Azerbaycan xalqinin fedakarligi sayesinde cesaretli xalq olduuunu bir daha subut etdi ve butun Avropani agusuna almis alman fasizmi 1945 ci ilde oz yuvasindaca mehv edildi Hemin illerde qvardiyaci mayor Movlan Eliyevi Almaniyada qazanilmis qelebenin kesiyinde durmaq ucun ilk azerbaycanli olaraq 1945 ci ilin fevralindan Bilzen seherinin Sverin rayonunun herbi komendanti teyin edirler Ailesi ile birlikde Almaniyada yasayan Movlan Eliyev sonraki illerde Maqdeburq mahalinin Blankerburq seherinde kend teserrufati uzre herbi komendantin komekcisi ve 1946 1947 ci illerde Veniqerod Maqdeburq mahalinin Herbi Komandanliuinda plan ucot sobesinin mudiri isleyir Uc il yuksek vezifelerde calisdigina baxmayaraq Veten hesreti onu rahat buraxmirdi Ele mehz bu sebebden de o 3 ilden sonra oz dogma Vetenine qayidir ve yeniden neft sahesinde islemeye baslayir Dogma vetende fealiyyeti RedakteMovlan Eliyev 1948 ci il avqustun 15 de Baki seher Icra komitesine direktor muavini teyin edilir 1951 ci ilde Emeye gore medal ile teltif olunur M Eliyev 1948 1952 ci illerde bas muhendis vezifesinden tutmus buruq ustasi sex reisi sahe mudiri meden mudiri vezifelerinde calisir O Abseronun bir cox sefali ve gozel yerlerinde neft sahesinde calisib Duvanni Qobu Novxani Corat Bilgeh Fatmayi ve s Son is yeri Qum adasi olur ve sonra da o teqaude cixir 1955 ci il fevralin 15 de ise kend ehalisinin isteyi ile Emircanda Kend Soveti sedrinin muavini secilir Kend sovetinin muavini islediyi dovrlerde o insanlarla gorusub onlarin problemlerini hell etmeye calisirdi Mehz buna gore de o defelerle yerli sovetlere deputat secilmisdir Respublikamizin muxtelif bolgelerinden gelen genclere qaygi ile yanasar onlari neft medenlerinde isle ve evle temin ederdi 1965 ci ilin mayinda M Eliyev SSRI Ali Sovetinin Reyaset heyetinin qerarina esasen Boyuk Veten Muharibesinin 20 illiyi ile elaqedar medalla avqustda ise muharibeden sonra emek cebhesinde qusursuz calisdigina gore qabaqcil isci kimi medalla teltif edilir 1967 ci ilin dekabrinda ise o SSRI Ali Soveti Reyaset heyetinin qerari ile Silahli Quvvelerin 50 illiyi ile elaqedar medalla 1970 ci ilde V I Leninin anadan olmasinin 100 illik yubileyi munasibetile sanli emeye gore medalla ve Boyuk Veten Muharibesinin 25 illiyi medali ile teltif edilir Her ilin 9 May Qelebe gununde Movlan Eliyev bir cox kend ve seher mekteblerinde kecirilen tedbirlere her zaman devet alar hevesle Boyuk Veten muharibesi illerinden danisar xatirelerini onlarla boluser hemcinin ordu siralarina yazilan esgerleri yola salib onlara merd olmagi ve dusmene bas eymemeyi nesihet ederdi Mayor Eliyev Movlan Mezahir oglu 1971 ci il oktyabrin 12 de 62 yasinda urek xesteliyinden vefat edir Musahibe RedakteVeten Muharibesi Qehremanlarindan MOVLAN ELIYEVMovlan Mezahir oglu Eliyev 1941 ci il iyunun 22 de vezetimizin carpan ureyi qizil Moskvada idi Hitlercilerin olkemize heyasizcasina basqin etmesi haqqindaki xeber onun qelbini qezeble doldurdu Ilk yarim saat erzinde o herbi komissarliga erize ve Bakiya eziz ailesine mektub yazdi Eliyev erizesinde cebheye konullu gonderilmesini xahis edirdi mektubda ise ailesile vidalasir onlara belkede son arzu ve meslehetlerini bildirirdi Ailesine olan mektubunda yazilirdi Hormetli anam Nise eziz yoldasim Kubra ve sevimli qizim Nigar Bu gun baslanan muharibe adi muharibelerden olmayacaqdir Xalqimiz canavar xasiyyetli bir dusmenle olum dirim mubarizesi aparacaqdir Beli butun omrunu fehle olmus savadsiz Mezahir kisinin ogluna ali tehsil vermis veteninin uzerini qara buludlar buruyerken mene evde oturmaq yarasmaz Men konullu olaraq cebheye gedib ve size emin edirem ki dusmeni arxasi uste yere vurmaq ucun canimi bele esirgemeyecem Ya qehremancasina olecek ya da uzu ag vicdani temiz qayidacagam Ertesi gun o eline silah goturub Moskvani terk etdi Dusmenle ilk defe Simal Qerb cebhesinde uz uze geldi Siyasi rehber Movlan Eliyev hele muharibenin ilk gunlerinde fasistlerden intiqam aldi 16 ci alman ordusunu muhasireye alinmasinda istirak etdi Agir muharibe gunlerinin her saati genc siyasi rehber ucun ciddi bir mekteb kimi kecirdi O herbi fenni doyuslerde oyrenir esgerlerinde qeddar dusmene qarsi muqeddes kin terbiye etmekden otru gece gunduz calisirdi Movlan Eliyev efsanevi Stalinqrad doyuslerinde topcu divizionu komissari kimi istirak etdi Burada kucelerde evlerin dehliz ve cardaklarinda aparilan mislisiz vurusmalar Movlan Eliyevin heyatinda silinmez izler buraxmisdir Agir carpasma gunlerinden biri idi Azerbaycanli balasinin doyusculeri dusmeni 4 mertebeli bir binanin divarlari arasinda yaxaladilar Lakin almanalar butun pillekan dehliz ve otaqlari mudafie movqeine cevirmisdiler Esgerlerimiz her addim mesafeni can ve qan bahasina irelileyirdiler Belelikle 4 binanin ucuncu mertebesinde fasistler daha ciddi inad gosterdiler Birden her iki teref ucun teecublu hadise bas verdi dusmenin arxasinda bir nece avtomat seslendi Iki cebhe mengenesi arasinda qalmis almanlar ozlerini itirib bir birine qarisdilar Eliyevin pillekenlarda vurusan pehlavanlari fursetden istifade ederek o saat dusmeni bogazladilar Dorduncu mertebede bizimkilerin eline kecdikden sonra esgerler asagi qatda acilmis ikinci cehbe ile maraqlandilar deme divizyon komissari Movlan Eliyev vurusmanin qizgin caginda ileye isleyen saxtaya baxmayaraq cekmelerini cixarmis ayal yalin kuncdeki su novcasi ile dirmasaraq ucuncu mertebeye qalxmis ve o anda ozunu yaxindaki aciq pencereye atib kicik ve xelvet bir ev hamamina cixibmis Sonra yaninda getirdiyi iple bir nece doyuscunu celd yuxari cekmis ve hemin gozlemediyi halda onu bogmusdur Movlan Eliyev 1942 ci ilde topcu komandiri idi O artiq Muharibe Allahini nezeri fendlerini menimsemis yuksek qiymetle imtahan verib kapitan rutbesini almisdi M Eliyevin Stalinqradda dusmenin burunu ovmus qalib cengaverleri Volqa sahilindeki bu qaladan qerbe teref boyuk ve sanli bir yol kecmis hitlercileri zibil kimi Don ve Dnepr sularina tokmusler Onlar ana vetenimizi yagilardan tamamile azad etdikden sonra dusmen torpaqlarini ayaqlayaraq alman Odeyi cayini arxada buraxmis Poznan Kustrin yolu ile yuruyerek zefer bayragimizi Berline sancmislar Xalqimizin cesur ovladi Movlan Eliyev bu zaman artiq qvardyaci mayor idi Mayor Eliyev ve onun doyusculeri butun herbi sefer boyu sucaetle vurusduqlarina gore Generalissimus Stalinden 12 defe tesekkul almislar Movlan Eliyev yoldasin dosunu hazirda 3 orden ve 6 medal bezeyir Qalibler ordusunun zabiti Movlan Eliyev yoldas Bakiya dogma Emircan kendine gelmisdir O ixtisasca neftcidir Meden cilingeri vezifesinden muhendisliye qeder serefli bir yol kecmisdir Muharibeden qabaq Korgoz rayon partiya komotesinin katibi olmusdur Movlanin vetene gelmesi onun doguldugu Emircan kendinin zehmet keslerini hedsiz sevindirmisdir Qalib hemyerlilerini gormek ucun gelenler xos besden sonra eziz qonaqdan sorusdular Hele de gorum Berlinde oldunmu Ele bir basa ordan gelirem Reyxstanqi gordunmu Berlini alan sovet pehlevanlarindan Reyxstanqa getmeyen adam tapa bilmezsiniz Butun dunyanin nifretini qazanmis bu binanin salamat qalmis divarlarini gorseniz mat qalarsiniz divar ciziq ciziq edilmisdir Burada butun sovet xalqlarindan nisaneler ve adlar var idi Sende adini yazdinmi Qvardiyaci mayor Movlan Eliyev gulumseyen bir sesle dedi Paho yazdinda sozdur lap xebis Gitlerin kabinesini divarinda iri heriflerle bele yazdim EMIRCANLI BALASI MOVLAN ELIYEV Movlan oglum hemiselik gelmisen deye esger anasi sorusdu Yox xala size bir nece gunluye qonaq gelmisem Allah qoysa yolun haradi Berline O xarabada ne var ki Biz orada qazandigimiz qelebenin kesiyinde dururuq Qvardiyaci mayor bir anliq dusundu ve otaqdakilari mehriban bir baxisla suzub elave etdi Boyuk sovet ordusu mene olduqca boyuk inam gostermisdir Men Almaniyanin Saksoniya qezasinda Maqdeburg rayon komendanti vezifesinde isleyirem Subhe xala ferehle yerinden qalxdi bogazini menali bir tovrde aridaraq hitlercileri laga qoydu hamini gulduren sad bir ahengle ucadan dedi Odur ha donum gozune Qvardiyaci mayor bu isareni anlayaraq guldu ve sonra komendantliq fealiyyetinden maraqli ehvalatlar danismaga basladi 1945 ci il Musahibeni apardi Hemid AxundluIstinadlar RedakteHemcinin bax Redakte Sexs haqqinda olan bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Movlan Eliyev amp oldid 5523780, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.