Mobil ABŞ-ınAlabama ştatı ərazində, Meksika körfəzində buxta. Şərqini Fort-Morqan yarımadası və qərbini sədd ada olan Dofin-Aylend formalaşdırır. Mobil çayı və Tenso çayı buxtanın şimalına tökülərək estuari əmələ gətirir. Bundan başqa buxtanın qərbinə Doq çayı, Dir çayı və Faul çayı və şərqinə Fiş çayı kimi bəzi çaylar da tökülür. Saniyədə 62,000 cubic feet (1,800 m3) su axını ilə Mobil buxtası ABŞ-da ən böyük dördüncü estuaridir. Hər il və bəzən yay aylarında bir neçə dəfə balıq və xərçəngkimilər sahilin dayaz hissəsinə və buxtanın sahilinə toplaşırlar. Təzə və asantutulan dəniz məhsulları əldə etmək üçün bura böyük izdiham toplanır və buna görə də bu hadisə yubiley adlanır. Mobil buxtası bu növ yubileyin ad hal olduğu dünyada yeganə yerdir.
Mərkəzində Mobil buxtası olan Landsat proqramı ilə çəkilmiş şəkil
Mobil buxtasının ərazisi 413 kvadrat mil ([convert: unknown unit]) təşkil edir. Uzunluğu 31 mil (50 km), eni isə 24 mil (39 km)-dir. Buxtanın ən dərin yeri gəmiçilik kanalında yerləşib, bəzən 75 fut (23 m)-ə çatır, amma orta dərinlik 10 fut (3 m)-dir.
Tarixi
XVI əsrin əvvəllərində ispan səyyahlar Mobil buxtası ərazində üzmüş, ilkin xəritələrdə buxtanı Bahía del Espíritu Santo (Müqəddəs Ruh buxtası) adı ilə işarələmişdilər. Ərazi 1516-cı ildə Dieqo de Miruelo və 1519-cu ildə Alonso Alvares de Pineda tərəfindən daha ətraflı tədqiq edildi. 1528-ci ildə Panfilo de Narvaes Mobil buxtasına bənzər ərazidə səyahət edərkən ekspedisiyanın yaxınlaşması ilə qəsəbələrini yandıran və qaçan yerli amerikalılar ilə qarşılaışdı. Bu hadisə 11 ildən artıq müddətən sonra Ernando de Sotonun səyahəti üçün başlanğıç oldu.
1540-cı ildə Ernando de Soto buxta və ətraf ərazisini tədqiq etmiş və Muskoqilərin yaşayış yerlərini aşkarlamışdır. Onun döyüşçüləri bu ekspedisiya zamanı qala ilə mühafizə olunan Mauvila (həmçinin Maubila kimi də yazılırdı) qəsəbəsini dağıtmışdılar, daha sonra Mobilin adı bu qəsəbədən götürülmüşdür. Taskalusa başçısı və onun döyüşçüləri ilə baş vermiş bu döyüş Alabamanın daxilində bir yerdə, indiki Mobil ərazisinin şimalında baş vermişdir. Növbəti geniş ekspedisiya 1559-cu ildə Tristan de Luna tərfindən Pensakola yaxınlığında İspaniya üçün daimi koloniya qurmaq məqsədi ilə təşkil olunmuş və bu cəhd uğursuz olmuşdur.
Ərazidə İspanlar mövcudiyyətinin sporadik olmasına baxmayaraq, fransızlər Dofin-Aylenddə port yaratdılar və 1702-ci ildə Mobil buxtasından bir neçə mil şimalda, Mobil çayının yanında Fransız Luizianasısın paytaxtı olan Mobilin əsasını qoydular. Daşqınlar səbəbi ilə 1711-ci ildə Fort Louis de la Mobile ilkin yerindən Mobil buxtasının yuxarısına köçürüldü.
Vətəndaş müharibəsi ərzində Mobil buxtası Konfederasiya ordularına çox lazım olan təchizatın gətirən blokada dağıdıcılar üçün əsas port kimi istifadə edilmişdir. 5 avqust 1864-cü ildə Admiral Deyvid Farraqut Konfederasiya müdaifəsinə qarşı İttifaq donanmasına rəhbərlik etmiş və Mobil Bey döyüşündə buxatdakı son böyük şərq portunu məhv etmiş, digər portların təchizat qəbulunu kəsməyə müvəffəq olmuşdu. American Diver, CSS Gaines, CSS Huntsville, USS Philippi, CSS Phoenix, USS Rodolph, USS Tecumseh və CSS Tuscaloosa daxil olmaqla bir çox Vətəndaş müharibəsi dövrünə aid gəmi qalıntıları Mobil buxtasında qalmaqdadır.
Vaxt keçdikcə mallar dəyişsə də Mobilin port olaraq əhəmiyyəti indi də davam etməkdədir. Pambıq XIX əsrdə əsas əmtəə olmuşdur. İkinci dünya müharibəsi ərzində Mobilin gəmiqayırma sənayesi genişlənmiş və şəhər əhalisi artdı. Artım indikindən daha sürətli idi.
Şəhər tarix boyu bir neçə dağıdıcı qasırğa yaşamışdır, ən axırıncılar 1979-cu ildəki Frederik qasırğası və 2005-ci ildəki Katrina qasırğası olmuşdur. Aşağı hündürlükdəki yerlər, o cümlədən mərkəzi biznes rayonu qasırğalar zamanı dəfələrlə su altında qalıb. Lakin şəhərin böyük hissəsi dəniz səviyyəsindən 200 fut (61 m)-dən artıq yüksəkliyə malikdir, bu hal Meksika Körfəzi və Atlantik sahilləri üçün normal hal deyildir.
13 sentyabr 1979-cu ildə Fredrik qasırğası 145 mil/saat ([convert: unknown unit]) sürətə çatan küləklə birlikdə buxtaya daxil oldu, Dofin-Aylend ilə olan körpünü dağıtdı. 28-29 avqust 2005-ci ildə Katrina qasırğası fırtına dalğalarını Mobil buxtasına gətirmiş, dalğalar Bayu-La-Batrda 16 feet (4.9 m)-ə, və Mobildə buxtasının şimalında, Mobildə 12 fut (3.7 m)-ə çatmışdı. Minlərlə qayıq, bərə və sahil evləri hündürlüyü 22 fut (6.7 m)-ə çatan dalğalar tərəfindən dağıdılmış və USS Alabamalinkoru yanalma körpülərini qırmış, portdakı yerindən kənarlaşmışdı (sola əyilmişdi). Mobilin mərkəzi bir neçə fut suyun altında qalmış və cənub qəsəbələri olan Bayu-La-Batr və Bon-Sekura ciddi ziyan dəymişdi. Müxtəlif ölçülü onlarla gəmi sahildə çətin vəziyyətdə qaldı.
Sahilyanı qəsəbələr
Mobil şəhəri buxtanın yuxarısında, qərb sahilində yerləşir. Buxtanın şərq sahilində Spaniş-Fort, Dafni, Feyrhop, Poynt-Klir və Bon-Sekur kimi kiçik yaşayış məntəqələri vardır. Qalf-Şors qəsəbəsi buxtadan bir az aralı, Fort-Morqan yarımadasında yerləşir. Middl Bey mayakı 1885-ci ildən bəri buxtanın ortasında mövcuddur.
Buxtanın yuxarısı iki böyük avtomagistralla kəsişir, "Bayway" adı ilə tanına Jubilee Parkway və "Causeway" adı ilə tanınan Battleship Parkway. Bu iki körpü Mobil şəhəri ilə Şərq sahili arasında başlıca əlaqəni təmin edir. İsti yay gecələrində Mobil buxtası ətrafındakı əhali mistik təbii fenomen olan Yubileyin meyvələrindən həzz alırlar, bu vaxt balıq və xərçənglər sahilə yığılır və əhali tərəfindən asanlıqla toplanır.
Həmçinin bax
Körfəz adaları milli sahili - qonşu ştatlar daxil olmaqla dəniz adaları.
VikimənbədəThe American Cyclopædia (1879)/Mobile (river and bay) haqqında mətn var.
VikimənbədəThe New Student's Reference Work/Mobile (bay) haqqında mətn var.
Mobile Baykeeper - yerli Waterkeeper Alliance qrupu
September 10, 2021
mobil, körfəzi, mobil, abş, alabama, ştatı, ərazində, meksika, körfəzində, buxta, şərqini, fort, morqan, yarımadası, qərbini, sədd, olan, dofin, aylend, formalaşdırır, mobil, çayı, tenso, çayı, buxtanın, şimalına, tökülərək, estuari, əmələ, gətirir, bundan, ba. Mobil ABS in Alabama stati erazinde Meksika korfezinde buxta Serqini Fort Morqan yarimadasi ve qerbini sedd ada olan Dofin Aylend formalasdirir Mobil cayi ve Tenso cayi buxtanin simalina tokulerek estuari emele getirir Bundan basqa buxtanin qerbine Doq cayi Dir cayi ve Faul cayi ve serqine Fis cayi kimi bezi caylar da tokulur Saniyede 62 000 cubic feet 1 800 m3 su axini ile Mobil buxtasi ABS da en boyuk dorduncu estuaridir 1 Her il ve bezen yay aylarinda bir nece defe baliq ve xercengkimiler sahilin dayaz hissesine ve buxtanin sahiline toplasirlar Teze ve asantutulan deniz mehsullari elde etmek ucun bura boyuk izdiham toplanir ve buna gore de bu hadise yubiley adlanir Mobil buxtasi bu nov yubileyin ad hal oldugu dunyada yegane yerdir Merkezinde Mobil buxtasi olan Landsat proqrami ile cekilmis sekil Mobil buxtasinin erazisi 413 kvadrat mil convert unknown unit teskil edir Uzunlugu 31 mil 50 km eni ise 24 mil 39 km dir 1 Buxtanin en derin yeri gemicilik kanalinda yerlesib bezen 75 fut 23 m e catir amma orta derinlik 10 fut 3 m dir 1 Mundericat 1 Tarixi 2 Sahilyani qesebeler 3 Hemcinin bax 4 Istinadlar 5 Xarici kecidlerTarixi RedakteXVI esrin evvellerinde ispan seyyahlar Mobil buxtasi erazinde uzmus ilkin xeritelerde buxtani Bahia del Espiritu Santo Muqeddes Ruh buxtasi adi ile isarelemisdiler Erazi 1516 ci ilde Dieqo de Miruelo ve 1519 cu ilde Alonso Alvares de Pineda terefinden daha etrafli tedqiq edildi 1528 ci ilde Panfilo de Narvaes Mobil buxtasina benzer erazide seyahet ederken ekspedisiyanin yaxinlasmasi ile qesebelerini yandiran ve qacan yerli amerikalilar ile qarsilaisdi Bu hadise 11 ilden artiq muddeten sonra Ernando de Sotonun seyaheti ucun baslangic oldu 2 Mobil buxtasi Vetendas muharibesi zamani 1540 ci ilde Ernando de Soto buxta ve etraf erazisini tedqiq etmis ve Muskoqilerin yasayis yerlerini askarlamisdir Onun doyusculeri bu ekspedisiya zamani qala ile muhafize olunan Mauvila hemcinin Maubila kimi de yazilirdi qesebesini dagitmisdilar daha sonra Mobilin adi bu qesebeden goturulmusdur 3 Taskalusa bascisi ve onun doyusculeri ile bas vermis bu doyus Alabamanin daxilinde bir yerde indiki Mobil erazisinin simalinda bas vermisdir Novbeti genis ekspedisiya 1559 cu ilde Tristan de Luna terfinden Pensakola yaxinliginda Ispaniya ucun daimi koloniya qurmaq meqsedi ile teskil olunmus ve bu cehd ugursuz olmusdur 2 Erazide Ispanlar movcudiyyetinin sporadik olmasina baxmayaraq fransizler Dofin Aylendde port yaratdilar ve 1702 ci ilde Mobil buxtasindan bir nece mil simalda Mobil cayinin yaninda Fransiz Luizianasisin paytaxti olan Mobilin esasini qoydular Dasqinlar sebebi ile 1711 ci ilde Fort Louis de la Mobile ilkin yerinden Mobil buxtasinin yuxarisina kocuruldu 4 Vetendas muharibesi erzinde Mobil buxtasi Konfederasiya ordularina cox lazim olan techizatin getiren blokada dagidicilar ucun esas port kimi istifade edilmisdir 5 avqust 1864 cu ilde Admiral Deyvid Farraqut Konfederasiya mudaifesine qarsi Ittifaq donanmasina rehberlik etmis ve Mobil Bey doyusunde buxatdaki son boyuk serq portunu mehv etmis diger portlarin techizat qebulunu kesmeye muveffeq olmusdu American Diver CSS Gaines CSS Huntsville USS Philippi CSS Phoenix USS Rodolph USS Tecumseh ve CSS Tuscaloosa daxil olmaqla bir cox Vetendas muharibesi dovrune aid gemi qalintilari Mobil buxtasinda qalmaqdadir 5 Vaxt kecdikce mallar deyisse de Mobilin port olaraq ehemiyyeti indi de davam etmekdedir Pambiq XIX esrde esas emtee olmusdur Ikinci dunya muharibesi erzinde Mobilin gemiqayirma senayesi genislenmis ve seher ehalisi artdi Artim indikinden daha suretli idi Seher tarix boyu bir nece dagidici qasirga yasamisdir en axirincilar 1979 cu ildeki Frederik qasirgasi ve 2005 ci ildeki Katrina qasirgasi olmusdur Asagi hundurlukdeki yerler o cumleden merkezi biznes rayonu qasirgalar zamani defelerle su altinda qalib Lakin seherin boyuk hissesi deniz seviyyesinden 200 fut 61 m den artiq yuksekliye malikdir bu hal Meksika Korfezi ve Atlantik sahilleri ucun normal hal deyildir 13 sentyabr 1979 cu ilde Fredrik qasirgasi 145 mil saat convert unknown unit surete catan kulekle birlikde buxtaya daxil oldu Dofin Aylend ile olan korpunu dagitdi 28 29 avqust 2005 ci ilde Katrina qasirgasi firtina dalgalarini Mobil buxtasina getirmis dalgalar Bayu La Batrda 16 feet 4 9 m e ve Mobilde buxtasinin simalinda Mobilde 12 fut 3 7 m e catmisdi Minlerle qayiq bere ve sahil evleri hundurluyu 22 fut 6 7 m e catan dalgalar terefinden dagidilmis ve USS Alabama linkoru yanalma korpulerini qirmis portdaki yerinden kenarlasmisdi sola eyilmisdi Mobilin merkezi bir nece fut suyun altinda qalmis ve cenub qesebeleri olan Bayu La Batr ve Bon Sekura ciddi ziyan deymisdi Muxtelif olculu onlarla gemi sahilde cetin veziyyetde qaldi Sahilyani qesebeler RedakteMobil seheri buxtanin yuxarisinda qerb sahilinde yerlesir Buxtanin serq sahilinde Spanis Fort Dafni Feyrhop Poynt Klir ve Bon Sekur kimi kicik yasayis menteqeleri vardir Qalf Sors qesebesi buxtadan bir az arali Fort Morqan yarimadasinda yerlesir Middl Bey mayaki 1885 ci ilden beri buxtanin ortasinda movcuddur Buxtanin yuxarisi iki boyuk avtomagistralla kesisir Bayway adi ile tanina Jubilee Parkway ve Causeway adi ile taninan Battleship Parkway Bu iki korpu Mobil seheri ile Serq sahili arasinda baslica elaqeni temin edir 6 Isti yay gecelerinde Mobil buxtasi etrafindaki ehali mistik tebii fenomen olan Yubileyin meyvelerinden hezz alirlar bu vaxt baliq ve xercengler sahile yigilir ve ehali terefinden asanliqla toplanir Hemcinin bax RedakteKorfez adalari milli sahili qonsu statlar daxil olmaqla deniz adalari Qalyard adasi Mobil Tensa cayi deltasiIstinadlar Redakte 1 2 3 Estuarium Exhibits Mobile Bay 1 2 Thomason Michael The Old Mobile Project Newsletter PDF Historic Fort Conde Gaines W Craig 2008 History Arxivlesdirilib 2008 03 12 at the Wayback Machine Xarici kecidler Redakte Vikimenbede The American Cyclopaedia 1879 Mobile river and bay haqqinda metn var Vikimenbede The New Student s Reference Work Mobile bay haqqinda metn var Mobile Baykeeper yerli Waterkeeper Alliance qrupuMenbe https az wikipedia org w index php title Mobil korfezi amp oldid 5678865, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
