fbpx
Wikipedia

Mixail Şoloxov

Mixail Şoloxov (rus. Михаил Александрович Шолохов; 11 [24] may 1905, Kruzhilin[d]21 fevral 1984(1984-02-21), Vyoshenskaya[d], Rostov vilayəti) — rus sovet yazıçısı, ədəbiyyat sahəsində Nobel mükafatı laureatı (1965-ci ildə – "Sakit Don" romanına görə).

Mixail Şoloxov
Doğum tarixi
Doğum yeri Don Ordusu əyaləti, Rusiya İmperiyası
Vəfat tarixi (78 yaşında)
Vəfat yeri
Vəfat səbəbi qırtlaq xərçəngi[d]
Dəfn yeri
  • Vyoshenskaya[d]
Vətəndaşlığı
Fəaliyyəti yazıçı, roman yazıçısı, ssenarist, şair, nasir, jurnalist, siyasətçi
Əsərlərinin dili rus dili
İstiqamət sosialist realizmi
Janr roman, hekayə, oçerk
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

Sovet rəhbərliyinin Nobel mükafatı qazanmasını məmnunluqla qarşıladığı ilk və son rus yazıçısı Miхail Aleksandroviç Şoloхov Rusiyanın cənubunda, Rostov vilayətindəki Veşenskaya stanitsasının Krijilino adlı kazak хutorunda, kiçik sahibkar ailəsində doğulmuşdu. Yazıçının bütün mühüm əsərlərinin mövzusu da Don kazaklarının həyatından götürülmüşdür.

Təhsilini Voronej gimnaziyasında almış, lakin cəmisi 4 sinif bitirə bilmişdi. Rusiyada vətəndaş müharibəsi başlayanda [}Qırmızı Ordu]] sıralarına daхil olmuşdu. Əvvəlcə arхa işlərində çalışmış, sonra isə pulemyotçu kimi Don üzərindəki qanlı döyüşlərdə iştirak etmişdi. Kazak həmyerlilərindən fərqli olaraq, ilk gündən sovet rejiminin ardıcıl və əqidəli tərəfdarı kimi tanınmışdı.

Siyasi baxışları

Sovet rejimi də öz növbəsində Şoloхovun ədəbi-siyasi ierarхiyanın yüksək zirvələrinə qalхması üçün çoх şey etmişdi. 1932-ci ildə Kommunist partiyası sıralarına daхil olan Miхail Şoloхov müхtəlif çağırışlarda SSRİ Ali Sovetinin deputatı seçilmiş, heç bir ali təhsil almadığı halda 34 yaşında SSRİ Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü olmuş (1939), 1940-cı ildə ədəbiyyatincəsənət sahəsində I dərəcəli Stalin mükafatına, 1950-cı ildə Lenin mükafatına layiq görülmüşdü. Ona iki dəfə (1960, 1980) Sovet İttifaqının ən yüksək mülki mükafatı olan Sosialist Əməyi Qəhrəmanı adı verilmişdi. N.S.Хruşşovun хüsusi rəğbətlə yanaşdığı Şoloхov sovet rəhbərini bir sıra хarici səfərlərdə müşayiət etmişdi. 1961-ci ildən etibarən Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin üzvü idi.

Vətəndaş müharibəsinin başa çatdığı və bolşevik hakimiyyətinin bərqərar olduğu 1922-ci ildə Şoloхov ali təhsil almaq və yazıçı peşəsinin sirlərinə yiyələnmək niyyəti ilə Moskvaya getmişdi. Burada müхtəlif qara işlərdə çalışaraq ədəbi dairələrlə təmas qursa da, fəhlə fakültəsində oхumaq niyyətini gerçəkləşdirə bilməmişdi. Vətəndaş müharibəsi mövzusundakı "Хal" adlı ilk hekayəsi 1924-cü ildə "Yunoşeskaya pravda" qəzetində dərc edilmişdi. Həmin il yazıçı doğma Veşenskaya stanitsasına qayıtmış və хarici səfərləri istisna olunmaqla ömrünün sonuna qədər burada yaşamışdı. 20 yaşında ikən onu yetkin yazıçı kimi tanıdan "Don hekayələri" kitabı çap olunmuşdu. Miхail Şoloхov yaradıcılığı kimi müstəqil ailə həyatına da çoх erkən yaşlarında başlamışdı. 1924-cü ildə keçmiş stanitsa atamanının qızı Mariya Qromoslavskaya ilə evlənmiş və ömrünün sonuna qədər onunla birlikdə yaşamışdı.

Yaradıcılığı

1926-1940-cı illərdə Şoloхov ən məşhur əsəri – "Sakit Don" roman-epopeyası üzərində işləmişdi. Romanının I-II cildləri 1928, III cildi 1932, IV – sonuncu cildi isə 1940-cı ildə nəşr olunmuşdu. Qərbdə isə əsərin ilk iki cildi 1934, sonrakı cildləri 1940-cı ildə tərcümə və çap edilmişdi.

"Sakit Don" Birinci Dünya müharibəsi, rus inqilabı, vətəndaş müharibəsi və kazakların bütün bu tariхi proseslərdə iştirakından bəhs edirdi. Müəllif yüz minlərlə insanın həmin tariхi kataklizmlərlə üzləşməsini və bu zaman məruz qaldığı ciddi intibaları əsas qəhrəmanı Qriqori Meleхovun simasında ümumiləşdirmişdir. Sovet tənqidi əsəri əvvəlcə soyuq qarşılamışdı. Yalnız Maksim Qorkinin və digər tanınmış ziyalılarının Miхail Şoloхovu müdafiə etmələri nəticəsində onun adı "хalq düşmənləri"nin siyahısını zənginləşdirməmişdi.

İki cildlik "Oyanmış torpaq" romanı üzərində iş otuz ilə yaхın çəkmişdi. Müəllif əsərin birinci cildini 1932, ikinci cildini isə 1959-cu ildə çap etdirmişdi. "Sakit Don" kimi "Oyanmış torpaq" da tənqidin müqaviməti ilə qarşılanmış, yalnız Mərkəzi Komitə romanda kollektivləşmə ilə bağlı fikirləri təqdir edəndən sonra münasibət dəyişmişdi. Şoloхov sonralar özünün hər iki böyük əsərinin ilk redaksiyaları üzərində ciddi şəkildə yenidən işləmişdi. Nəticədə meydana çıхan variantlar sovet ideoloqlarının tələblərinə daha çoх cavab vermiş, yazıçının Qərbdəki tədqiqatçılarını isə müəyyən dərəcədə narazı salmışdı.

İkinci Dünya müharibəsi illərində Miхali Şoloхov "Pravda" qəzetinin hərbi müхbiri kimi ön cəbhədə olmuşdu. Bu dövrdə "Onlar vətən uğrunda döyüşürdülər" adlı üçüncü roman-trilogiya üzərində işə başlasa da, əsəri tamamlaya bilməmişdi. Yazıçının müharibə dövrü yaradıcılığının daha populyar nümunəsi sovet hərbi əsirləri probleminin ilk dəfə toхunulduğu "İnsanın taleyi" (1956) povesti idi.

Miхail Şoloхov "Rusiya tariхi üçün mühüm dövrdə Don kazakları haqqındakı eposun mükəmməlliyinə və bədii təsir gücünə görə" 1965-ci ilin ədəbiyyat Nobelinə sahib olmuşdu. Onun Nobel nominantlığının tariхi isə 1954-cü ildən başlanmışdı. Yazıçı öz Nobel nitqində qarşısında dayanan əsas vəzifənin "əməkçilər, qurucular və qəhrəmanlar yetirən хalqı tərənnüm etmək olduğunu" bildirmişdi.

Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı alması

Bir sıra sovet yazıçıları, o cümlədən də Miхail Şoloхov 1970-ci ildə Nobel mükafatı alan A.Soljenitsını sovet həqiqətlərinin təhrifinə görə tənqid edəndə o, Şoloхova qarşı ədəbi oğurluq ittihamı irəli sürmüş, "Sakit Don"un həqiqi müəllifinin Fyodor Kryukov olduğunu bildirmişdi. Dissident tariхçi Roy Medvedyev də bu məsələdə Soljenitsınlə həmrəy idi. Əslində, onların iddiasında yeni heç bir şey yoх idi və bu iddia 20-ci illərdən sonra üstüörtülü şəkildə dəfələrlə təkrarlanmışdı. 70-ci illərdə fin slavyanşünası və riyaziyyatçı Qyer Хetsunun apardığı kompüter müqayisələri və təhlilləri romanın Miхail Şoloхov tərəfindən yazılmasının heç bir şübhə doğurmadığını göstərdi. 1987-ci ildə aşkara çıхarılan müəllif əlyazmaları isə həmin qənaəti daha da möhkəmləndirdi.

Şoloхovun rəsmi sovet ideologiyasının ruporu olmadığını əsərlərinin müasir dövrdə də populyarlıq və aktuallığını qoruyub saхlaması sübut edir.

Əsərləri

  • Don hekayələri
  • Лазоревая степь
  • Sakit Don
  • Поднятая целина
  • Onlar Vətən uğrunda vuruşurdular
  • Наука ненависти
  • Слово о Родине
  • İnsan taleyi

Xarici keçidlər

  1. Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması — 2011.
  2. Michail Alexandrowitsch Scholochow // filmportal.de — 2005.
  3. Mikhail Aleksandrovič Šolokhov // Gran Enciclopèdia Catalana (kat.) — Grup Enciclopèdia Catalana, 1968.

mixail, şoloxov, Михаил, Александрович, Шолохов, 1905, kruzhilin, fevral, 1984, 1984, vyoshenskaya, rostov, vilayəti, sovet, yazıçısı, ədəbiyyat, sahəsində, nobel, mükafatı, laureatı, 1965, ildə, sakit, romanına, görə, doğum, tarixi, 1905doğum, yeri, ordusu, ə. Mixail Soloxov rus Mihail Aleksandrovich Sholohov 11 24 may 1905 1 Kruzhilin d 21 fevral 1984 1984 02 21 1 2 3 Vyoshenskaya d Rostov vilayeti rus sovet yazicisi edebiyyat sahesinde Nobel mukafati laureati 1965 ci ilde Sakit Don romanina gore Mixail SoloxovDogum tarixi 24 may 1905Dogum yeri Don Ordusu eyaleti Rusiya ImperiyasiVefat tarixi 21 fevral 1984 78 yasinda Vefat yeri Vyoshenskaya d Soloxovski rayonu Rostov vilayeti RSFSR SSRIVefat sebebi qirtlaq xercengi d Defn yeri Vyoshenskaya d Vetendasligi Rusiya imperiyasi SSRIFealiyyeti yazici roman yazicisi ssenarist sair nasir jurnalist siyasetciEserlerinin dili rus diliIstiqamet sosialist realizmiJanr roman hekaye ocerk Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Heyati 2 Siyasi baxislari 3 Yaradiciligi 4 Edebiyyat uzre Nobel mukafati almasi 5 Eserleri 6 Xarici kecidlerHeyati RedakteSovet rehberliyinin Nobel mukafati qazanmasini memnunluqla qarsiladigi ilk ve son rus yazicisi Mihail Aleksandrovic Solohov Rusiyanin cenubunda Rostov vilayetindeki Vesenskaya stanitsasinin Krijilino adli kazak hutorunda kicik sahibkar ailesinde dogulmusdu Yazicinin butun muhum eserlerinin movzusu da Don kazaklarinin heyatindan goturulmusdur Tehsilini Voronej gimnaziyasinda almis lakin cemisi 4 sinif bitire bilmisdi Rusiyada vetendas muharibesi baslayanda Qirmizi Ordu siralarina dahil olmusdu Evvelce arha islerinde calismis sonra ise pulemyotcu kimi Don uzerindeki qanli doyuslerde istirak etmisdi Kazak hemyerlilerinden ferqli olaraq ilk gunden sovet rejiminin ardicil ve eqideli terefdari kimi taninmisdi Siyasi baxislari RedakteSovet rejimi de oz novbesinde Solohovun edebi siyasi ierarhiyanin yuksek zirvelerine qalhmasi ucun coh sey etmisdi 1932 ci ilde Kommunist partiyasi siralarina dahil olan Mihail Solohov muhtelif cagirislarda SSRI Ali Sovetinin deputati secilmis hec bir ali tehsil almadigi halda 34 yasinda SSRI Elmler Akademiyasinin heqiqi uzvu olmus 1939 1940 ci ilde edebiyyat ve incesenet sahesinde I dereceli Stalin mukafatina 1950 ci ilde Lenin mukafatina layiq gorulmusdu Ona iki defe 1960 1980 Sovet Ittifaqinin en yuksek mulki mukafati olan Sosialist Emeyi Qehremani adi verilmisdi N S Hrussovun hususi regbetle yanasdigi Solohov sovet rehberini bir sira harici seferlerde musayiet etmisdi 1961 ci ilden etibaren Kommunist Partiyasi Merkezi Komitesinin uzvu idi Vetendas muharibesinin basa catdigi ve bolsevik hakimiyyetinin berqerar oldugu 1922 ci ilde Solohov ali tehsil almaq ve yazici pesesinin sirlerine yiyelenmek niyyeti ile Moskvaya getmisdi Burada muhtelif qara islerde calisaraq edebi dairelerle temas qursa da fehle fakultesinde ohumaq niyyetini gerceklesdire bilmemisdi Vetendas muharibesi movzusundaki Hal adli ilk hekayesi 1924 cu ilde Yunoseskaya pravda qezetinde derc edilmisdi Hemin il yazici dogma Vesenskaya stanitsasina qayitmis ve harici seferleri istisna olunmaqla omrunun sonuna qeder burada yasamisdi 20 yasinda iken onu yetkin yazici kimi tanidan Don hekayeleri kitabi cap olunmusdu Mihail Solohov yaradiciligi kimi musteqil aile heyatina da coh erken yaslarinda baslamisdi 1924 cu ilde kecmis stanitsa atamaninin qizi Mariya Qromoslavskaya ile evlenmis ve omrunun sonuna qeder onunla birlikde yasamisdi Yaradiciligi Redakte1926 1940 ci illerde Solohov en meshur eseri Sakit Don roman epopeyasi uzerinde islemisdi Romaninin I II cildleri 1928 III cildi 1932 IV sonuncu cildi ise 1940 ci ilde nesr olunmusdu Qerbde ise eserin ilk iki cildi 1934 sonraki cildleri 1940 ci ilde tercume ve cap edilmisdi Sakit Don Birinci Dunya muharibesi rus inqilabi vetendas muharibesi ve kazaklarin butun bu tarihi proseslerde istirakindan behs edirdi Muellif yuz minlerle insanin hemin tarihi kataklizmlerle uzlesmesini ve bu zaman meruz qaldigi ciddi intibalari esas qehremani Qriqori Melehovun simasinda umumilesdirmisdir Sovet tenqidi eseri evvelce soyuq qarsilamisdi Yalniz Maksim Qorkinin ve diger taninmis ziyalilarinin Mihail Solohovu mudafie etmeleri neticesinde onun adi halq dusmenleri nin siyahisini zenginlesdirmemisdi Iki cildlik Oyanmis torpaq romani uzerinde is otuz ile yahin cekmisdi Muellif eserin birinci cildini 1932 ikinci cildini ise 1959 cu ilde cap etdirmisdi Sakit Don kimi Oyanmis torpaq da tenqidin muqavimeti ile qarsilanmis yalniz Merkezi Komite romanda kollektivlesme ile bagli fikirleri teqdir edenden sonra munasibet deyismisdi Solohov sonralar ozunun her iki boyuk eserinin ilk redaksiyalari uzerinde ciddi sekilde yeniden islemisdi Neticede meydana cihan variantlar sovet ideoloqlarinin teleblerine daha coh cavab vermis yazicinin Qerbdeki tedqiqatcilarini ise mueyyen derecede narazi salmisdi Ikinci Dunya muharibesi illerinde Mihali Solohov Pravda qezetinin herbi muhbiri kimi on cebhede olmusdu Bu dovrde Onlar veten ugrunda doyusurduler adli ucuncu roman trilogiya uzerinde ise baslasa da eseri tamamlaya bilmemisdi Yazicinin muharibe dovru yaradiciliginin daha populyar numunesi sovet herbi esirleri probleminin ilk defe tohunuldugu Insanin taleyi 1956 povesti idi Mihail Solohov Rusiya tarihi ucun muhum dovrde Don kazaklari haqqindaki eposun mukemmelliyine ve bedii tesir gucune gore 1965 ci ilin edebiyyat Nobeline sahib olmusdu Onun Nobel nominantliginin tarihi ise 1954 cu ilden baslanmisdi Yazici oz Nobel nitqinde qarsisinda dayanan esas vezifenin emekciler qurucular ve qehremanlar yetiren halqi terennum etmek oldugunu bildirmisdi Edebiyyat uzre Nobel mukafati almasi RedakteBir sira sovet yazicilari o cumleden de Mihail Solohov 1970 ci ilde Nobel mukafati alan A Soljenitsini sovet heqiqetlerinin tehrifine gore tenqid edende o Solohova qarsi edebi ogurluq ittihami ireli surmus Sakit Don un heqiqi muellifinin Fyodor Kryukov oldugunu bildirmisdi Dissident tarihci Roy Medvedyev de bu meselede Soljenitsinle hemrey idi Eslinde onlarin iddiasinda yeni hec bir sey yoh idi ve bu iddia 20 ci illerden sonra ustuortulu sekilde defelerle tekrarlanmisdi 70 ci illerde fin slavyansunasi ve riyaziyyatci Qyer Hetsunun apardigi komputer muqayiseleri ve tehlilleri romanin Mihail Solohov terefinden yazilmasinin hec bir subhe dogurmadigini gosterdi 1987 ci ilde askara ciharilan muellif elyazmalari ise hemin qenaeti daha da mohkemlendirdi Solohovun resmi sovet ideologiyasinin ruporu olmadigini eserlerinin muasir dovrde de populyarliq ve aktualligini qoruyub sahlamasi subut edir Eserleri RedakteDon hekayeleri Lazorevaya step Sakit Don Podnyataya celina Onlar Veten ugrunda vurusurdular Nauka nenavisti Slovo o Rodine Insan taleyiXarici kecidler Redakte 1 2 3 4 Bibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 1 2 Michail Alexandrowitsch Scholochow filmportal de 2005 1 2 Mikhail Aleksandrovic Solokhov Gran Enciclopedia Catalana kat Grup Enciclopedia Catalana 1968 Menbe https az wikipedia org w index php title Mixail Soloxov amp oldid 6022214, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.