fbpx
Wikipedia

Mirzə Əbülqasim Marağayi

Əbülqasim Azad Marağayi, jurnalist və yazıçı.

Mirzə Əbülqasim Marağayi
Doğum tarixi
Doğum yeri Marağa
Həyat yoldaşı Şahnaz Azad
Atası Mirzə Əbdülməhəmməd Siqqətülislam

Həyatı

Mirzə Əbülqasim Marağayi, 1883-cü ilin yanvar ayında Marağada dünyaya gəlmişdir. Atası Mirzə Əbdülməhəmməd Siqqətülislam, Azərbaycanın müctəhidlərindən idi.Ibtidai və orta təhsilini Marağada alandan sonra Nəcəfə getdi və orada 5 il yarım Ayətullah Məhəmmədkazım Xorasani, Şeyx Həsən Mamaqani, və Fazil Şərəbiani siniflərində təhsil aldı və ruhani olaraq İrana qayıtdı. Amma atasının arzusu olmasına baxmayaraq,din xadimi olmaqdan geri çəkildi və Tehrana gedib və Fransız dilini öyrənməyə başladı. 2 il Tehranda idi və sonra yeni elmləri öyrənmək üçün Avropaya getdi.Bakıda bir neçə iranlı ilə birlikdə bir məktəb təsis etdi. 11 il Rusiya, Türkiyə, Yunanıstan, Misir, Fransa, İngiltərə, HindistanHicazda idi.İngiltərədə İran xəttinin dəyişməsi fikrinə düşdü.İngiltərədən Hindistana getdi və Əliqər colecində İngilis dilini tədris etməyə başladı və Həbləlmətin qəzeti ilə də əməkdaşlıq etdi.5 il Hindistanda olanda, səkkiz min fars sözünü İngilis ekvivalentləri toplusun İran Nobahar Lüğəti adıyla təqdim etdi. Azad Marağayi iddia edir ki Britaniya şirkətlərinin tərəfdən bu lüğətin yayılması üçün təklif verildi.Birinci Dünya müharibəsinin başlanğıcında İrana qayıtdi və Məarif, Vəqflər və İncə Sənayesi nazirliyində istixdam olundu. Bir müddətdə İrşad qəzetəsində məqalə yazırdi və bu məqalələrdə öz lüğətinin sözlərindən istfadə edirdi. 1915-ci ildə Nameye Parsi dərgisin nəşr etdim ilkinci sayısi 19 iyun 1916 ildə Tehranda çap oldu. Bu dərgidə xalis farsca sözlərindən, Ərəbcə sözləri olmadan, istifadə olunurdu.Əbülhəsən Mirzə Şeyxərrəis Qacar, Azadı və işlərini tərifləmək üçün onun haqqında bir parça şeir dedi.Onun arxaizmdə ifratı o qədər idi ki o qədim tarixdən istifadə edirdi ki mənbəyi Kiumərsin tacqoyması günü idi. Bu nəşriyyə iki il nəşr olundu və onda Əbülhəsən Mirzə Şeyxərrəis Qacar, Məcdəlislam Kirmani, və Etisaməddövlədən materiallar nəşr olurdu və Həsən xan Mustoufi əl-Məmalik,Məhəmmədvəli xan Tənkabuni və Sərdar Müəyyiddə bu nəşriyyəyə maliyyə kömək edirdilər.Azad Marağayi bu dərginin nəşri üçün məarif nazirliyindən elm nişanı aldı. O, sonra "Asayeş" qəzetin 1919-cu ilin dekabr ayında nəşr etdi.Ancaq on səkkiz sayıdan artıq dərc olunmadı, qəzetin qadağan olunma səbəbi, Azad Marağayının İran Demokrat partiyasında Mirzə Həsən xan Vüsuqəddövlə hökumətinin əleyhinə siayasi fəaliyyət etməsinə görə idi ki həbs olmağına gətirib çıxardı. Azad Marağayı bu qəzetin puanın Mirzə Əbutalib Şirvani Bənanəssəltənəyə verdi və özü 1920-ci ilin avqust ayında hayat yoldaşı Şahnaz Rüşdiyyə, Həsən Rüşdiyyənin qızının yardımı ilə "Nameye Banovan"(Qadınlar Naməsi) adlı nəşriyyəni nəşr etdi.Azad Marağayı "Kəşfi Hicab Konvensiyası" adlı bir gizli cəmiyyət təsis etmişdir. Bu cəmiyyətin görüşlərində Yəhya Dövlətabadi kimi adamlar iştirak edib və müzakirə edirdilər. Bu cəmiyyət sonralar ləğv və Azadda həbs olundu. Kəşfi hicab üçün fəaliyyətlərinə görə 4 dəfə həbsxanaya düşüb və sürgün olmuşdur. Əbülqasim xan, "Nameye Banovan"(Qadınlar Naməsi) nəşriyyəsinin yayılmasının dayandırılmasından sonra, Tehrandan sürgün oldu və Təbrizə getdi.Təbrizdə Azad adlı həftəlik nəşriyyəsin yaydı.

26 may 1946də Tehranda vəfat etdi.

İki çap olunmuş əsəri

  • Asan əlifba (fars dilində)
  • Yeni gəlinlərə təlimatlar (fars dilində)

İstinadlar

  1. محمد صدرهاشمي. تاريخ جرايد و مجلات اير ان. اصفهان ، کمال، ،١٣٦٣ ج ،١ صص 1٤2-1٤1
  2. ايرج افشار ،« يادي از ابوالقاسم آزاد مر اغي »، آينده، س ،١٨ ش٧- ١٢. صص ٤٠٥ -٤٠٦ .
  3. تاريخ جرايد و مطبوعات ايران . ج 4، ص ٢٦٣.
  4. فرهنگ ديگري به همين نام در ١٣٠٨ ش و در پنج جلد توسط محمدعلي تبريزي خياباني در تبريز منتشر شد. اين فرهنگ نيز شامل کلمات فارسي سره بود.
  5. تاريخ جرايد و مجلات. ج 4، ص ٢٦٣.
  6. سند شماره ٦-٢٤٤٧٠- ،٢ مؤسسه مطالعات تاريخ معاصر ايران.
  7. تاريخ جرايد و مجلات ايران . ج 4، ص ٢٦٥.
  8. تاريخ جرايد و مطبوعات. ج 4، ص ٢٦٣.
  9. عليرضا دولتشاهي ،« آزاد مراغه اي و پارسي نويسي »، جهان کتاب ، س ،٢ ش 8-7 ،صص ٥١ - 50 .
  10. نامه پارسي. ش 14، 5 ربيع الاول ١٣٣٥.
  11. خاطرات سياسي و تاريخي. تهران ، فردوسي ،١٣٦٢ . ص ١٩٨ ؛ تاريخ جرايد و مجلات ايران . ج 1، ص ١٥١.
  12. مرتضي سيفي تفرشي. پليس خفيه ايران. تهران ، ققنوس، ٨ ،١٣٦ ص ١٠٢.
  13. يحيي دولت آبادي. حيات يحيي. تهران ، فردوسي و عطار ، 1362، ج 4، ص ٤٣٣ .
  14. پليس خفيه ايران. ص ١٠٢.
  15. « درگذشت يک مرد دانشمند » ، اطلاعات هفتگي، س 6، ش 257، ٢٤ خرداد ١٣٢٥. ص ١٨.
  16. اسناد مطبوعات (١٢٨٦ -١٣٢٠ ). به کوشش کاوه بيات و مسعود کوهستاني نژاد. تهران، سازمان اسناد ملي ايران- 1٣٧٢. ج 1، ص ٢٧١.
  17. اسناد مطبوعات . ج 1، ص ١٥ .
  18. اسناد مطبوعات . ج 1، ص16 .

Qaynaqlar

  • İran Müasir Tarixi Araşdırmalar İnstitutu
  • Əsər yaradanlar kitabı (1-6 cildi)

Xarici keçidlər

  • Rasexun saytı

mirzə, əbülqasim, marağayi, əbülqasim, azad, marağayi, jurnalist, yazıçı, doğum, tarixi, yanvar, 1883doğum, yeri, marağahəyat, yoldaşı, şahnaz, azadatası, mirzə, əbdülməhəmməd, siqqətülislam, mündəricat, həyatı, çap, olunmuş, əsəri, istinadlar, qaynaqlar, xari. Ebulqasim Azad Maragayi jurnalist ve yazici Mirze Ebulqasim MaragayiDogum tarixi yanvar 1883Dogum yeri MaragaHeyat yoldasi Sahnaz AzadAtasi Mirze Ebdulmehemmed Siqqetulislam Mundericat 1 Heyati 2 Iki cap olunmus eseri 3 Istinadlar 4 Qaynaqlar 5 Xarici kecidlerHeyati RedakteMirze Ebulqasim Maragayi 1883 cu ilin yanvar ayinda Maragada dunyaya gelmisdir Atasi Mirze Ebdulmehemmed Siqqetulislam Azerbaycanin muctehidlerinden idi Ibtidai ve orta tehsilini Maragada alandan sonra Necefe getdi ve orada 5 il yarim Ayetullah Mehemmedkazim Xorasani Seyx Hesen Mamaqani ve Fazil Serebiani siniflerinde tehsil aldi ve ruhani olaraq Irana qayitdi 1 Amma atasinin arzusu olmasina baxmayaraq din xadimi olmaqdan geri cekildi ve Tehrana gedib ve Fransiz dilini oyrenmeye basladi 2 2 il Tehranda idi ve sonra yeni elmleri oyrenmek ucun Avropaya getdi Bakida bir nece iranli ile birlikde bir mekteb tesis etdi 2 11 il Rusiya Turkiye Yunanistan Misir Fransa Ingiltere Hindistan ve Hicazda idi Ingilterede Iran xettinin deyismesi fikrine dusdu Ingiltereden Hindistana getdi ve Eliqer colecinde Ingilis dilini tedris etmeye basladi 3 ve Heblelmetin qezeti ile de emekdasliq etdi 5 il Hindistanda olanda sekkiz min fars sozunu Ingilis ekvivalentleri toplusun Iran Nobahar Lugeti 4 adiyla teqdim etdi 5 Azad Maragayi iddia edir ki Britaniya sirketlerinin terefden bu lugetin yayilmasi ucun teklif verildi 5 Birinci Dunya muharibesinin baslangicinda Irana qayitdi ve Mearif Veqfler ve Ince Senayesi nazirliyinde istixdam olundu 6 Bir muddetde Irsad qezetesinde meqale yazirdi ve bu meqalelerde oz lugetinin sozlerinden istfade edirdi 7 1915 ci ilde Nameye Parsi dergisin nesr etdim ilkinci sayisi 19 iyun 1916 ilde Tehranda cap oldu 8 Bu dergide xalis farsca sozlerinden Erebce sozleri olmadan istifade olunurdu Ebulhesen Mirze Seyxerreis Qacar Azadi ve islerini teriflemek ucun onun haqqinda bir parca seir dedi Onun arxaizmde ifrati o qeder idi ki o qedim tarixden istifade edirdi ki menbeyi Kiumersin tacqoymasi gunu idi 9 Bu nesriyye iki il nesr olundu ve onda Ebulhesen Mirze Seyxerreis Qacar Mecdelislam Kirmani ve Etisameddovleden materiallar nesr olurdu ve Hesen xan Mustoufi el Memalik Mehemmedveli xan Tenkabuni ve Serdar Mueyyidde bu nesriyyeye maliyye komek edirdiler Azad Maragayi bu derginin nesri ucun mearif nazirliyinden elm nisani aldi 10 O sonra Asayes qezetin 1919 cu ilin dekabr ayinda nesr etdi Ancaq on sekkiz sayidan artiq derc olunmadi qezetin qadagan olunma sebebi Azad Maragayinin Iran Demokrat partiyasinda Mirze Hesen xan Vusuqeddovle hokumetinin eleyhine siayasi fealiyyet etmesine gore idi ki hebs olmagina getirib cixardi 11 Azad Maragayi bu qezetin puanin Mirze Ebutalib Sirvani Benanesselteneye verdi ve ozu 1920 ci ilin avqust ayinda hayat yoldasi Sahnaz Rusdiyye Hesen Rusdiyyenin qizinin yardimi ile Nameye Banovan Qadinlar Namesi adli nesriyyeni nesr etdi Azad Maragayi Kesfi Hicab Konvensiyasi adli bir gizli cemiyyet tesis etmisdir 12 Bu cemiyyetin goruslerinde Yehya Dovletabadi kimi adamlar istirak edib ve muzakire edirdiler 13 Bu cemiyyet sonralar legv ve Azadda hebs olundu 14 Kesfi hicab ucun fealiyyetlerine gore 4 defe hebsxanaya dusub ve surgun olmusdur 15 Ebulqasim xan Nameye Banovan Qadinlar Namesi nesriyyesinin yayilmasinin dayandirilmasindan sonra Tehrandan surgun oldu 16 ve Tebrize getdi Tebrizde Azad adli heftelik nesriyyesin yaydi 17 18 26 may 1946de Tehranda vefat etdi Iki cap olunmus eseri RedakteAsan elifba fars dilinde Yeni gelinlere telimatlar fars dilinde Istinadlar Redakte محمد صدرهاشمي تاريخ جرايد و مجلات اير ان اصفهان کمال ١٣٦٣ ج ١ صص 1٤2 1٤1 1 2 ايرج افشار يادي از ابوالقاسم آزاد مر اغي آينده س ١٨ ش٧ ١٢ صص ٤٠٥ ٤٠٦ تاريخ جرايد و مطبوعات ايران ج 4 ص ٢٦٣ فرهنگ ديگري به همين نام در ١٣٠٨ ش و در پنج جلد توسط محمدعلي تبريزي خياباني در تبريز منتشر شد اين فرهنگ نيز شامل کلمات فارسي سره بود 1 2 تاريخ جرايد و مجلات ج 4 ص ٢٦٣ سند شماره ٦ ٢٤٤٧٠ ٢ مؤسسه مطالعات تاريخ معاصر ايران تاريخ جرايد و مجلات ايران ج 4 ص ٢٦٥ تاريخ جرايد و مطبوعات ج 4 ص ٢٦٣ عليرضا دولتشاهي آزاد مراغه اي و پارسي نويسي جهان کتاب س ٢ ش 8 7 صص ٥١ 50 نامه پارسي ش 14 5 ربيع الاول ١٣٣٥ خاطرات سياسي و تاريخي تهران فردوسي ١٣٦٢ ص ١٩٨ تاريخ جرايد و مجلات ايران ج 1 ص ١٥١ مرتضي سيفي تفرشي پليس خفيه ايران تهران ققنوس ٨ ١٣٦ ص ١٠٢ يحيي دولت آبادي حيات يحيي تهران فردوسي و عطار 1362 ج 4 ص ٤٣٣ پليس خفيه ايران ص ١٠٢ درگذشت يک مرد دانشمند اطلاعات هفتگي س 6 ش 257 ٢٤ خرداد ١٣٢٥ ص ١٨ اسناد مطبوعات ١٢٨٦ ١٣٢٠ به کوشش کاوه بيات و مسعود کوهستاني نژاد تهران سازمان اسناد ملي ايران 1٣٧٢ ج 1 ص ٢٧١ اسناد مطبوعات ج 1 ص ١٥ اسناد مطبوعات ج 1 ص16 Qaynaqlar RedakteIran Muasir Tarixi Arasdirmalar Institutu Eser yaradanlar kitabi 1 6 cildi Xarici kecidler RedakteRasexun saytiMenbe https az wikipedia org w index php title Mirze Ebulqasim Maragayi amp oldid 5778812, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.