fbpx
Wikipedia

Maxta abidələr kompleksi

MaxtaŞərur rayonunun Maxta kəndi ərazisində yerləşən arxeoloji abidədir.

Maxta abidələr kompleksi
Ölkə  Azərbaycan
Şəhər Şərur, Sədərək
Yerləşir Maxta kəndi
Aidiyyatı Tunc dövrü-Antik dövr
Üslubu arxeoloji abidə
Sahəsi 6 ha
İstinad nöm.37 1963
KateqoriyaYaşayış yeri, Nekropol
ƏhəmiyyətiDünya əhəmiyyətli
Maxta abidələr kompleksi

I Maxta Kültəpəsi

I Maxta Kültəpəsi Şərur rayonunun Maxta kəndi ərazisində İlk Tunc dövrünə aid yaşayış yeridir. Abidə 1985 – ci ildə qeydə alınmışdır. Yer səthindən 2 m hündürlükdəki təpədən ibarət olub əkin sahələri, qərb tərəfdən isə kanalla məhdudlaşmışdır.1988-89-cu illərdə V.H.Əliyev və S.H.Aşurovun rəhbərliyi ilə aparılan arxeoloji qazıntılar (100 m² sahədə) nəticəsində daş və çiy kərpicdən hörülmüş tikinti qalıqları, boz rəngli qab nümunələri, dən daşları həvəng və dəstələr, obsidian və çaxmaqdaşıdan hazırlanmış oraq dişləri, obsidian ox ucluqları, sürtgəclər, ocaq qurğusunun qalıqları və sair maddi mədəniyyət nümunələri aşkar olunmuşdur.

Kəşfiyyat səciyyəli tədqiqatlar zamanı yaşayış yerindən daşdan inşa edilmiş qədim məbəd, onun içərisindən isə öz bədii gözəllikləri ilə seçilən daşdan yonulmuş bütlər aşkar edilmişdir. 2006-cı ildə qədim yaşayış yerində Azərbaycan-ABŞ birgə arxeoloji ekspedisiyası kəşfiyyat xarakterli qazıntılar aparmışdır.

2008-ci ildən isə abidədə AMEA Arxeologiya və Etnoqrafiya İnstitutunun "Maxta arxeoloji ekspedisiyası" S.H.Aşurovun rəhbərliyi ilə 300 kv.m. sahədə qazıntıları davam etdirir. İlk dəfə I Maxtadan əldə olunmuş konusvari və dairəvi gil əşyalar (tokins) hələ e.ə.IV minilliyin sonlarından Azərbaycan ərazisində inzibati idarəetmənin və dövlətçilik ənənələrinin mövcudluğunu təsdiq edir.

Tapıntılara əsasən abidə e.ə. IV minilliyin II yarısı – e.ə. III minilliyə aid edilir.

V.Baxşəliyev, L.Ristvet, S.Aşurov. Naxçıvanda arxeoloji tədqiqatlar (II Kültəpə, I Maxta Kültəpəsi, Oğlanqala və digər abidələrdə aparılan tədqiqatların ilkin nəticələri. Naxçıvan, 2010, 15 ç.v.

S.H.Aşurov, S.A.Hüseynova. Maxta qədim yaşayış yeri və Naxçıvanın Kür-Araz mədəniyyəti abidələrinin tarixləndirilməsində yeni mərhələ. "Naxçıvan: ilk yaşayış və şəhərsalma yeri kimi". (20-24 iyul 2011-ci ildə keçirilmiş beynəlxalq simpoziumun materialları). Naxçıvan-2012, səh.250-261.

Lauren Ristvet, Vəli Baxşəliyev, Safar Ashurov. Settlement and Society in Naxçivan 2006 Excavations and Survey of the Naxçıvan Archaeological Project. İranica Antiqua, vol.,46, 2011, p.,1-53.

Veli Bakhchaliyev, Lauren Ristvet, Safar Ashurov. The Chronology of Kura-Araxes Sites; 2006 Excavations at Kultepe II and Maxta I. Azerbaijan – Land between East and West. Transfer of knowledge and technology during the “First Globali-zation” of the VIIth – IVth millennium BC. Berlin 2009. p.,82-87

Safar Ashurov. An introduction to Bronze Age sites in the Sarur plainArchaologische Mitteilungen aus Iran und Turan. Berlin, band 37. 2005. p. 89-99

A.Q.Seyidov – Naxçıvan tunc dövründə, Bakı, 2000, səh 126

II Maxta Kültəpəsi

II Maxta Kültəpəsi Şərur rayonunun Maxta kəndinin şərqində İlk Tunc dövrünə (e.ə. IV minilliyin II yarısı – e.ə. III minilliyə) aid yaşayış yeridir. Yerli əhali arasında bu abidə Qortçulu yeri adlanır.

Tədqiqatlar nəticəsində abidədən çəhrayı və boz rəngli gil qab sınıqları, ocaq qurğularının hissələri və dən daşlarından ibarət yerüstü materiallar toplanmışdır. Aşkar edilmiş maddi mədəniyyət nümunələri Kür-Araz mədəniyyəti üçün səciyyəvi olub I Maxta Kültəpəsi ilə eyniyyət təşkil edir. II Maxta Kültəpəsində yalnız kəşfiyyat xarakterli tədqiqat aparılmışdır.

Maxta nekropolu

Maxta nekropolu Şərur rayonunun Maxta kəndinin şimal – şərqində, NaxçıvanSədərək avtomobil yolunun sol tərəfində yerləşən antik dövrə aid arxeoloji abidədir. Nekropola aid küp qəbirlər 1988 – ci ildə su hovuzunun yerləşdiyi təpədə aşkar edilmişdir. Küp qəbirlərdən əldə edilən qablardan yalnız birinin (qum qarışığı olmayan gildən hazırlanaraq boz rəngli, hər iki üzdən çəhrayı boya ilə örtülmüş küpə tipli qab) sınığı saxlanmışdır. Abidənin II – III əsrlərə aid olması ehtimalı irəli sürülsə də, hələ ki, ətraflı tədqiq edilməmişdir.

İstinadlar

  1. S. H. Aşurov – Maxta tunc dövrü yaşayış yeri, AMEA – nın xəbərləri (tarix, fəlsəfə ə hüquq seriyası), 1991, N 4
  2. S. H. Aşurov, V. H. Əliyev – Maxta tunc dövrü abidələri, “Azərbaycanda arxeologiya və etnoqrafiya elmlərinin son nəticələrinə həsr olunmuş elmi konfransın materialları, Bakı, 1992, səh 105
  3. Maxta Kültəpəsi məqaləsi, Naxçıvan Ensiklopediyası, AMEA, Bakı, 2002, səh 294

Həmçinin bax

maxta, abidələr, kompleksi, maxta, şərur, rayonunun, maxta, kəndi, ərazisində, yerləşən, arxeoloji, abidədir, ölkə, azərbaycanşəhər, şərur, sədərəkyerləşir, maxta, kəndiaidiyyatı, tunc, dövrü, antik, dövrüslubu, arxeoloji, abidəsahəsi, haazərbaycandakı, tarixi. Maxta Serur rayonunun Maxta kendi erazisinde yerlesen arxeoloji abidedir 1 Maxta abideler kompleksiOlke AzerbaycanSeher Serur SederekYerlesir Maxta kendiAidiyyati Tunc dovru Antik dovrUslubu arxeoloji abideSahesi 6 haAzerbaycandaki tarixi abidelerin milli qeydiyyatiIstinad nom 37 1963KateqoriyaYasayis yeri NekropolEhemiyyetiDunya ehemiyyetliMaxta abideler kompleksi Mundericat 1 I Maxta Kultepesi 2 II Maxta Kultepesi 3 Maxta nekropolu 4 Istinadlar 5 Hemcinin baxI Maxta Kultepesi RedakteI Maxta Kultepesi Serur rayonunun Maxta kendi erazisinde Ilk Tunc dovrune aid yasayis yeridir Abide 1985 ci ilde qeyde alinmisdir Yer sethinden 2 m hundurlukdeki tepeden ibaret olub ekin saheleri qerb terefden ise kanalla mehdudlasmisdir 1988 89 cu illerde V H Eliyev ve S H Asurovun rehberliyi ile aparilan arxeoloji qazintilar 100 m sahede neticesinde das ve ciy kerpicden horulmus tikinti qaliqlari boz rengli qab numuneleri den daslari heveng ve desteler obsidian ve caxmaqdasidan hazirlanmis oraq disleri obsidian ox ucluqlari surtgecler ocaq qurgusunun qaliqlari ve sair maddi medeniyyet numuneleri askar olunmusdur Kesfiyyat seciyyeli tedqiqatlar zamani yasayis yerinden dasdan insa edilmis qedim mebed onun icerisinden ise oz bedii gozellikleri ile secilen dasdan yonulmus butler askar edilmisdir 2006 ci ilde qedim yasayis yerinde Azerbaycan ABS birge arxeoloji ekspedisiyasi kesfiyyat xarakterli qazintilar aparmisdir 2008 ci ilden ise abidede AMEA Arxeologiya ve Etnoqrafiya Institutunun Maxta arxeoloji ekspedisiyasi S H Asurovun rehberliyi ile 300 kv m sahede qazintilari davam etdirir Ilk defe I Maxtadan elde olunmus konusvari ve dairevi gil esyalar tokins hele e e IV minilliyin sonlarindan Azerbaycan erazisinde inzibati idareetmenin ve dovletcilik enenelerinin movcudlugunu tesdiq edir Tapintilara esasen abide e e IV minilliyin II yarisi e e III minilliye aid edilir V Baxseliyev L Ristvet S Asurov Naxcivanda arxeoloji tedqiqatlar II Kultepe I Maxta Kultepesi Oglanqala ve diger abidelerde aparilan tedqiqatlarin ilkin neticeleri Naxcivan 2010 15 c v S H Asurov S A Huseynova Maxta qedim yasayis yeri ve Naxcivanin Kur Araz medeniyyeti abidelerinin tarixlendirilmesinde yeni merhele Naxcivan ilk yasayis ve sehersalma yeri kimi 20 24 iyul 2011 ci ilde kecirilmis beynelxalq simpoziumun materiallari Naxcivan 2012 seh 250 261 Lauren Ristvet Veli Baxseliyev Safar Ashurov Settlement and Society in Naxcivan 2006 Excavations and Survey of the Naxcivan Archaeological Project Iranica Antiqua vol 46 2011 p 1 53 Veli Bakhchaliyev Lauren Ristvet Safar Ashurov The Chronology of Kura Araxes Sites 2006 Excavations at Kultepe II and Maxta I Azerbaijan Land between East and West Transfer of knowledge and technology during the First Globali zation of the VIIth IVth millennium BC Berlin 2009 p 82 87Safar Ashurov An introduction to Bronze Age sites in the Sarur plainArchaologische Mitteilungen aus Iran und Turan Berlin band 37 2005 p 89 99A Q Seyidov Naxcivan tunc dovrunde Baki 2000 seh 126II Maxta Kultepesi RedakteII Maxta Kultepesi Serur rayonunun Maxta kendinin serqinde Ilk Tunc dovrune e e IV minilliyin II yarisi e e III minilliye aid yasayis yeridir Yerli ehali arasinda bu abide Qortculu yeri adlanir Tedqiqatlar neticesinde abideden cehrayi ve boz rengli gil qab siniqlari ocaq qurgularinin hisseleri ve den daslarindan ibaret yerustu materiallar toplanmisdir Askar edilmis maddi medeniyyet numuneleri Kur Araz medeniyyeti ucun seciyyevi olub 2 I Maxta Kultepesi ile eyniyyet teskil edir II Maxta Kultepesinde yalniz kesfiyyat xarakterli tedqiqat aparilmisdir Maxta nekropolu RedakteMaxta nekropolu Serur rayonunun Maxta kendinin simal serqinde Naxcivan Sederek avtomobil yolunun sol terefinde yerlesen antik dovre aid arxeoloji abidedir Nekropola aid kup qebirler 1988 ci ilde su hovuzunun yerlesdiyi tepede askar edilmisdir Kup qebirlerden elde edilen qablardan yalniz birinin qum qarisigi olmayan gilden hazirlanaraq boz rengli her iki uzden cehrayi boya ile ortulmus kupe tipli qab sinigi saxlanmisdir Abidenin II III esrlere aid olmasi ehtimali ireli surulse de hele ki etrafli tedqiq edilmemisdir 3 Istinadlar Redakte S H Asurov Maxta tunc dovru yasayis yeri AMEA nin xeberleri tarix felsefe e huquq seriyasi 1991 N 4 S H Asurov V H Eliyev Maxta tunc dovru abideleri Azerbaycanda arxeologiya ve etnoqrafiya elmlerinin son neticelerine hesr olunmus elmi konfransin materiallari Baki 1992 seh 105 Maxta Kultepesi meqalesi Naxcivan Ensiklopediyasi AMEA Baki 2002 seh 294Hemcinin bax RedakteAzerbaycan arxeologiyasiMenbe https az wikipedia org w index php title Maxta abideler kompleksi amp oldid 4358503, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.