Əlyazma XV əsrə, 1442-ci ilə aid edilir. Vaspurakan regionunda (indiki Van, Türkiyə) Metsopavank monastırında abbat Tovma Metsopetsinin xahişi ilə Erməni katolikosu I Kirakos Virapetsinin (1441-1443) sifarişi ilə Krımdan gətirilmiş orijinalının köçürülmüş üzüdür.
Xüsusiyyəti
Əlyazmadakı mətnlər pamflet xarakterli olub əsasən teoloji debatlara həsr edilib. Əlyazmada alban əlifbası ilə yanaşı fərqli əlifbalara da yer verilmişdir. Bundan əlavə erməni hərfləri ilə yazılmış kürdcə mətn də vardır. Əlyazmadakı alban əlifbası, əlyazmanın "142v" və "142r" nömrəli vərəqlərindədir. Bu əlyazma alban əlifbası ilə yazılmış və dövrümüzə çatmış ən yaxşı mətnlərdən biri hesab edilir. Alban əlifbasının 52 hərfini (42 samit, 10 sait səs olmaqla) tam şəkildə müəyyənləşdirmək mümkün olub. Akaki Şanidze isə əlifbanın fonetik sistemini tədqiq etmişdir. Belə ki, alban hərflərinin qarşılığı erməni əlifbasında olmadığından katib həmin əlifbanı ermənicə hərflərə diakritik işarələr əlavə edərək izah edib. Bu tədqiqatın nəticəsinə əsasən əlifbanın fonetik sistemi Udi dilinin fonetik sistemi ilə çox oxşar olduğu üzə çıxıb. Bu əlifba siyahısının bir başqa, 1580-ci ildə köçürülmüş kopiyası Bitlisin Hizan kəndində hazırlanıb. Əlyazmadakı alban əlifbası bəzi xüsusiyyətlərinə görə Sinay palimpsestlərindən fərqlənir - belə ki, bu siyahıda palimpsestlərdə istifadə edilməyən 3 əlavə işarəyə rast gəlinmişdir.
И. Абуладзе - К открытию алфавита кавказских албанцев. Известия Института языка, истории и материальной культуры Грузинкого филиала Академии Наук СССР cild 4, 1938, səh. 69-71
A.S. Matevosyan, XII-XV əsrlərdə Metsopavank skriptoriumu, Eçmiədzin 1997, səh. 111.
J. Gippert, W. Schulze, Z. Aleksidze, J.-P. Mahé - The Caucasian Albanian Palimpsests of Mount Sinai, Brepols Publishers, ISBN978-2-503-53116-8, 2008; 1-ci cild, səh. xix
А.Г. Шанидзе - Новооткрытый алфавит кавказских албанцев и его значение для науки. Известия Института языка, истории и материальной культуры Грузинкого филиала Академии Наук СССР cild 4, 1938, səh. 1-62.
matenadaran, 7117, matenadaranda, gürcü, alimi, iliya, abuladze, tərəfindən, aşkarlanmış, ermənicə, əlyazmadır, əlyazmanın, əsas, xüsusiyyəti, alban, əlifbasına, verməsidir, tarix, 1442mənşəyinin, yeri, türkiyədil, lər, erməni, diliaydınlaşdıran, iliya, abulad. Matenadaran MS 7117 Matenadaranda gurcu alimi Iliya Abuladze terefinden askarlanmis ermenice elyazmadir 1 Elyazmanin en esas xususiyyeti alban elifbasina yer vermesidir Tarix 1442Menseyinin yeri Van TurkiyeDil ler Ermeni diliAydinlasdiran Iliya AbuladzeHimayeci MatenadaranElifba Ermeni elifbasi Alban elifbasiEvvel saxlanilib Metsopavank monastiriKesf tarixi 1937Mundericat 1 Hazirlanmasi 2 Xususiyyeti 3 Muasir dovrumuzde 4 Istinadlar 5 Hemcinin bax 6 Xarici kecidlerHazirlanmasi RedakteElyazma XV esre 1442 ci ile aid edilir Vaspurakan regionunda indiki Van Turkiye Metsopavank monastirinda abbat Tovma Metsopetsinin xahisi ile Ermeni katolikosu I Kirakos Virapetsinin 1441 1443 sifarisi ile Krimdan getirilmis orijinalinin kocurulmus uzudur 2 Xususiyyeti RedakteElyazmadaki metnler pamflet xarakterli olub esasen teoloji debatlara hesr edilib Elyazmada alban elifbasi ile yanasi ferqli elifbalara da yer verilmisdir Bundan elave ermeni herfleri ile yazilmis kurdce metn de vardir 3 Elyazmadaki alban elifbasi elyazmanin 142v ve 142r nomreli vereqlerindedir Bu elyazma alban elifbasi ile yazilmis ve dovrumuze catmis en yaxsi metnlerden biri hesab edilir Alban elifbasinin 52 herfini 42 samit 10 sait ses olmaqla tam sekilde mueyyenlesdirmek mumkun olub Akaki Sanidze ise elifbanin fonetik sistemini tedqiq etmisdir Bele ki alban herflerinin qarsiligi ermeni elifbasinda olmadigindan katib hemin elifbani ermenice herflere diakritik isareler elave ederek izah edib Bu tedqiqatin neticesine esasen elifbanin fonetik sistemi Udi dilinin fonetik sistemi ile cox oxsar oldugu uze cixib 4 Bu elifba siyahisinin bir basqa 1580 ci ilde kocurulmus kopiyasi Bitlisin Hizan kendinde hazirlanib 5 Elyazmadaki alban elifbasi bezi xususiyyetlerine gore Sinay palimpsestlerinden ferqlenir bele ki bu siyahida palimpsestlerde istifade edilmeyen 3 elave isareye rast gelinmisdir Muasir dovrumuzde Redakte1998 ci ilde Gurcustan prezidenti Eduard Sevardnadze Azerbaycana resmi seferi zamani elyazmanin bir nusxesini tenteneli sekilde o zaman Azerbaycan prezidenti olan Heyder Eliyeve teqdim etmisdir Istinadlar Redakte I Abuladze K otkrytiyu alfavita kavkazskih albancev Izvestiya Instituta yazyka istorii i materialnoj kultury Gruzinkogo filiala Akademii Nauk SSSR cild 4 1938 seh 69 71 A S Matevosyan XII XV esrlerde Metsopavank skriptoriumu Ecmiedzin 1997 seh 111 J Gippert W Schulze Z Aleksidze J P Mahe The Caucasian Albanian Palimpsests of Mount Sinai Brepols Publishers ISBN 978 2 503 53116 8 2008 1 ci cild seh xix A G Shanidze Novootkrytyj alfavit kavkazskih albancev i ego znachenie dlya nauki Izvestiya Instituta yazyka istorii i materialnoj kultury Gruzinkogo filiala Akademii Nauk SSSR cild 4 1938 seh 1 62 Kurdian H 1956 The Newly Discovered Alphabet of the Caucasian Albanians Journal of the Royal Asiatic Society of Great Britain amp Ireland 88 1 2 81 83 Hemcinin bax RedakteQafqaz Albaniyasi Alban elifbasiXarici kecidler RedakteGurcustan Milli Elmler Akademiyasinin saytindaMenbe https az wikipedia org w index php title Matenadaran MS 7117 amp oldid 5666511, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
