Mariya Qaetana Aqnesi üç qadınla evlənmiş atası Pietronun 21 uşağının ən böyüyü idi. O, 16 may1718-ci ildə Milanda anadan olub. Aqnesi bacı və qardaşlarına qulluq etmiş, həm də onların təhsilinə köməkçi olmuşdu. Atası Pietro zəngin idi və ipək ticarəti ilə məşğul olurdu. Buna görə də Mariya Qaetananın ən seçilmiş müəllmlər tərəfindən təhsil almasını təmin etmişdi.
Mariya Qaetana çox gənc yaşında üstün səviyyədə dil öyrənmə qabiliyyətini göstərir. Hələ 9 yaşındaykən qadınların yüksək təhsil almasını dəstəkləyən bir mühakiməni (diskurs) böyük uğurla latın dilinə tərcümə edə bilmişdi. Mariya Qaetana 13 yaşında yunan, ibri, fransız, ispan və alman dillərini mükəmməl şəkildə öyrənə bilmişdi.
Aqnesi 15 yaşında olanda atası dövrünün ən təhsilli insanlarını evlərinə çağıraraq müxtəlif mövzularda yığıncaqlar etməyə başlamışdı. Aqnesi bu məclisləri izləyirdi, çox danışan bir uşaq olmasa da, çətin fəlsəfi mövzuları şərh edirdi. Həmin məclisləri qeydə alan fransız yazıçı Çarlz Brosses "İtaliya üzrə məktublar" adlı əsərində Aqnesini 20 yaşlarında nə çirkin, nə də gözəl, çox sadə və sevimli bir qız kimi təsvir etmişdir. Yazıçıya görə, Aqnesi Nyutonun əsərinə qarşı böyük bir maraq duyduğunu açıqlamışdı.
Sonralar Aqnesi atasını dəhşətə gətirən bir şey edir, o, monastıra getmək istədiyini bildirir. Atası onun bu istəyini rədd edir və evdə qalmasını istəyir. Nəticədə Aqnesi 3 şərtlə evdə qalmağı qəbul edir: istədiyi zaman kilsəyə gedə biləcəkdi, sadə və ciddi formada geyinəcəkdi, artıq ballara, teatrlara və digər əyləncələrə getməyəcəkdi.
Aqnesinin monastıra getmək istəyi qəbul olunmasa da, o 20 yaşından etibarən sanki monastırdaymış kimi yaşamağa başlayır. Özünü cəmiyyətdən təcrid edir, yalnız riyaziyyat və dini kitablarla zaman keçirməyə başlayır.
Riyaziyyatda uğurlu idi, çünki Roma və Boloqna universitetlərinin professoru və eyni zamanda keşiş olan Ramiro Rampinellidən bu sahədə kömək alırdı. Rampinelli Aqnesini differensial hesab üzrə kitab yazması üçün cəsarətləndirir. Aqnesi bu tövsiyyədən həyəcanlanır və hazırlayacağı belə bir əsərdən gənclərin dərs kitabı kimi faydalana biləcəyini düşünür. Bununla yanaşı, ortaya çıxan əsər daha böyük bir təsir yaradır. Kitab 1748-ci ildə Molanoda nəşr edildi. Daha sonrakı illərdə fransız və ingilis dillərinə tərcümə edilərək Aqnesiyə şöhrət gətirdi.
1750-ci ildə XIV Papa Benedikt Aqnesinin kitabını araşdırır və onu yeni əsər yazmağa cəsarətləndirir. Yazacağı kitab İtaliya üçün etibarlı olmalı idi. Bir müddət sonra da Papa Aqnesini Boloqna Universitetinə fəxri oxucu olaraq təyin edir. Aqnesi bu təklifi nə qəbul, nə də rədd edir. Onun adı 45 il boyunca universitet işçilərinin siyahısında qaldı. Lakin Aqnesinin Boloqna Universitetinə, ümumiyyətlə Boloqnaya heç bir zaman getmədiyi zənn edilir.
Atası Pietronun 1752-ci ildə ölməsi ilə Aqnesinin əvvəlki həyat tərzi dəyişir və o, riyaziyyat çalışmalarını tərk edir. Aqnesi özünü xeyriyyə işlərinə həsr edir. Beləliklə, keçmiş istəyinə qovuşmuş olur. 9 yanvar 1799-cu ildə bir monastırda yoxsulluq içində dünyasını dəyişir.
Aqnesinin "İnstituzioni analitiche" ("Analitik institutlar") əsəri bəzi baxımlardan birinci hesab edilə bilər. Bu əsərin hər şeydən əvvəl həm differensial, həm də inteqral hesabları araşdıran ilk kitab olduğu düşünülür. Kitab riyaziyyatçı təhlil mövzusunda zamanındakı bilikləri, həm Aqnesinin sistemli analziləri, həm də bir çox riyaziyyatçının əsərlərindən nümunələrlə açıq şəkildə verilmişdir. Aqnesinin bu əsəri böyük şöhrət qazanır və 1778-ci ildə fransız, 1810-cu ildə isə ingilis dilinə tərcümə edilir.
Aqnesi kitabında "Witch of Agnesi" ("Aqnesi ifritəsi") kimi bilinən kubik əyrisi (cəbri əyri) mövzusundan da bəhs etmişdi. Kitabın ingilis dilinə tərcüməsində bir xəta nəticəsində bu əyri qəribə adla adlandırılmışdı, Aqnesidən əvvəl mövzu müzakirə edilməklə yanaşı, Aqnesinin adının bu günlərə qədər gəlməsinə təsir etmişdi.
İstinadlar
↑ FemBio: Банк інформації про видатних жінок, Frauendatenbank, Банк данных о выдающихся женщинах
Maria Gaetana Agnesi (1718—1799) 2016-03-04 at the Wayback Machine(ital.)
Xarici keçidlər
Alim ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
Avqust 12, 2021
mariya, qaetana, aqnesi, maria, gaetana, agnesi, 1718, milan, yanvar, 1799, italyan, riyaziyyatçısı, filosofu, doğum, tarixi, 1718, 1718, doğum, yeri, milan, milan, hersoqluğu, vəfat, tarixi, yanvar, 1799, 1799, yaşında, vəfat, yeri, milan, cisalpine, republic. Mariya Qaetana Aqnesi it Maria Gaetana Agnesi 16 may 1718 Milan 6 9 yanvar 1799 italyan riyaziyyatcisi ve filosofu Mariya Qaetana AqnesiDogum tarixi 16 may 1718 1718 05 16 1 2 3 Dogum yeri Milan Milan hersoqlugu 5 Vefat tarixi 9 yanvar 1799 1799 01 09 1 3 4 80 yasinda Vefat yeri Milan Cisalpine Republic d 5 Defn yeri Milan monumental qebiristanligi d Vetendasligi ItaliyaElm sahesi riyazi analiz cebrIs yeri Boloniya UniversitetiTehsili ev tehsili d Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyati RedakteMariya Qaetana Aqnesi uc qadinla evlenmis atasi Pietronun 21 usaginin en boyuyu idi O 16 may 1718 ci ilde Milanda anadan olub Aqnesi baci ve qardaslarina qulluq etmis hem de onlarin tehsiline komekci olmusdu Atasi Pietro zengin idi ve ipek ticareti ile mesgul olurdu Buna gore de Mariya Qaetananin en secilmis muellmler terefinden tehsil almasini temin etmisdi Mariya Qaetana cox genc yasinda ustun seviyyede dil oyrenme qabiliyyetini gosterir Hele 9 yasindayken qadinlarin yuksek tehsil almasini destekleyen bir muhakimeni diskurs boyuk ugurla latin diline tercume ede bilmisdi Mariya Qaetana 13 yasinda yunan ibri fransiz ispan ve alman dillerini mukemmel sekilde oyrene bilmisdi Aqnesi 15 yasinda olanda atasi dovrunun en tehsilli insanlarini evlerine cagiraraq muxtelif movzularda yigincaqlar etmeye baslamisdi Aqnesi bu meclisleri izleyirdi cox danisan bir usaq olmasa da cetin felsefi movzulari serh edirdi Hemin meclisleri qeyde alan fransiz yazici Carlz Brosses Italiya uzre mektublar adli eserinde Aqnesini 20 yaslarinda ne cirkin ne de gozel cox sade ve sevimli bir qiz kimi tesvir etmisdir Yaziciya gore Aqnesi Nyutonun eserine qarsi boyuk bir maraq duydugunu aciqlamisdi Sonralar Aqnesi atasini dehsete getiren bir sey edir o monastira getmek istediyini bildirir Atasi onun bu isteyini redd edir ve evde qalmasini isteyir Neticede Aqnesi 3 sertle evde qalmagi qebul edir istediyi zaman kilseye gede bilecekdi sade ve ciddi formada geyinecekdi artiq ballara teatrlara ve diger eylencelere getmeyecekdi Aqnesinin monastira getmek isteyi qebul olunmasa da o 20 yasindan etibaren sanki monastirdaymis kimi yasamaga baslayir Ozunu cemiyyetden tecrid edir yalniz riyaziyyat ve dini kitablarla zaman kecirmeye baslayir Riyaziyyatda ugurlu idi cunki Roma ve Boloqna universitetlerinin professoru ve eyni zamanda kesis olan Ramiro Rampinelliden bu sahede komek alirdi Rampinelli Aqnesini differensial hesab uzre kitab yazmasi ucun cesaretlendirir Aqnesi bu tovsiyyeden heyecanlanir ve hazirlayacagi bele bir eserden genclerin ders kitabi kimi faydalana bileceyini dusunur Bununla yanasi ortaya cixan eser daha boyuk bir tesir yaradir Kitab 1748 ci ilde Molanoda nesr edildi Daha sonraki illerde fransiz ve ingilis dillerine tercume edilerek Aqnesiye sohret getirdi 1750 ci ilde XIV Papa Benedikt Aqnesinin kitabini arasdirir ve onu yeni eser yazmaga cesaretlendirir Yazacagi kitab Italiya ucun etibarli olmali idi Bir muddet sonra da Papa Aqnesini Boloqna Universitetine fexri oxucu olaraq teyin edir Aqnesi bu teklifi ne qebul ne de redd edir Onun adi 45 il boyunca universitet iscilerinin siyahisinda qaldi Lakin Aqnesinin Boloqna Universitetine umumiyyetle Boloqnaya hec bir zaman getmediyi zenn edilir Atasi Pietronun 1752 ci ilde olmesi ile Aqnesinin evvelki heyat terzi deyisir ve o riyaziyyat calismalarini terk edir Aqnesi ozunu xeyriyye islerine hesr edir Belelikle kecmis isteyine qovusmus olur 9 yanvar 1799 cu ilde bir monastirda yoxsulluq icinde dunyasini deyisir Aqnesinin Instituzioni analitiche Analitik institutlar eseri bezi baximlardan birinci hesab edile biler Bu eserin her seyden evvel hem differensial hem de inteqral hesablari arasdiran ilk kitab oldugu dusunulur Kitab riyaziyyatci tehlil movzusunda zamanindaki bilikleri hem Aqnesinin sistemli analzileri hem de bir cox riyaziyyatcinin eserlerinden numunelerle aciq sekilde verilmisdir Aqnesinin bu eseri boyuk sohret qazanir ve 1778 ci ilde fransiz 1810 cu ilde ise ingilis diline tercume edilir Aqnesi kitabinda Witch of Agnesi Aqnesi ifritesi kimi bilinen kubik eyrisi cebri eyri movzusundan da behs etmisdi Kitabin ingilis diline tercumesinde bir xeta neticesinde bu eyri qeribe adla adlandirilmisdi Aqnesiden evvel movzu muzakire edilmekle yanasi Aqnesinin adinin bu gunlere qeder gelmesine tesir etmisdi Istinadlar Redakte 1 2 FemBio Bank informaciyi pro vidatnih zhinok Frauendatenbank Bank dannyh o vydayushihsya zhenshinah lt a href https wikidata org wiki Track P6722 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q61356138 gt lt a gt Scienza a due voci 1999 lt a href https wikidata org wiki Track Q76009730 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P7663 gt lt a gt 1 2 Gran Enciclopedia Catalana Grup Enciclopedia Catalana 1968 lt a href https wikidata org wiki Track P1296 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q2664168 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q18696256 gt lt a gt Proleksis enciklopedija 2009 lt a href https wikidata org wiki Track P8349 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q3407324 gt lt a gt 1 2 autori vari Dizionario Biografico degli Italiani 1960 lt a href https wikidata org wiki Track Q1128537 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q2818964 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P1986 gt lt a gt Maria Gaetana Agnesi 1718 1799 Arxivlesdirilib 2016 03 04 at the Wayback Machine ital Xarici kecidler Redakte Alim ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Mariya Qaetana Aqnesi amp oldid 6062352, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
