Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Malka çayı (kab.-çərk. Балъкъ, qaraç.-balk. Балыкъ суу — türkcə. Balıqlı çay) — Rusiya ərazisində axan çay. Terek çayının əsas qoludur. Çayın çox hissəsi Kabarda-Balkariya ərazisindən keçir, çayın aşağı axınında kiçik hissəsi Stavropol diyarından keçir.
| Malka çayı | |
|---|---|
| kbd/Балъкъ/krc/Балыкъ суу | |
 Proxladnıdan keçən Malka | |
| Ölkə |  Rusiya |
| Region | |
| Rayon | |
| Mənbəyi | Elbrus dağı |
| Mənsəbi | Terek /Xəzər dənizi |
| • Yüksəkliyi | 26 km |
| Uzunluğu | 210 km |
| Su sərfi | 97,8 m³/san |
| Hövzəsinin sahəsi | 10000 km² |
| [ru] | 07020000512108200004118 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Relyefi
Malka çayı mənbəsini Elbrusun şimal yamaclarında götürür. Qaya-qapı keçidi ərazisində Qızıl-Kol, Birjali-su, Siltran-Tari-su, Qaraqaya-su və digər adsız axınlar birləşərək Malka çayını təşkil edirlər. Bu hissədə qayalar səthə çıxdığı üçün, bu səbəbdən çay yatağı 20,40 m hündürlüklərində dörd şəlaləyə haçalanır.
Malka çayının yuxarı axarında, bir çox qolu özündə birləşdirən gur suludağ çayı axır (26), bunlardan ən böyüyü Muşta və Kiçmalka - sol, Şau -Qol isə sağ qolunu təşkil edir. Mənsəbindən 65 kilometr aralıda düzənliyə çıxan Malka çayı, çayın axınının ümumi istiqamətini şərqə apararaq respublikanın şimal hissəsindən keçir və Yekaterinoqradskaya kəndi yaxınlığındaTerek çayına tökülür.
Düzənlikdə, suyun xeyli hissəsindən (axının 16%-i) Kabarda-Balkariya, Stavropol və Şimali Osetiyanın Proxladnı şəhərinin tarlalarını suvarmaq üçün istifadə olunur. Proxladnı şəhərinin cənubunda, mənsəbdən təxminən 20 km məsafədə, Malkaya əsas sağ qolu olan Baksan çayı birləşir. Baksan su anbarı Malkanın su hövzəsinin yarısından çoxunu təşkil edir, suyunun axını Malka çayı axınının təxminən 85%-ni təşkil edir.
Hidrologiyası
Malka çayının qidası müxtəlifdir. Çayın qidasını əsasən buzlaqlar,az miqdarda suları təşkil edir. Yay aylarında çayın suyu daşır, çayda tez-tez daşqınlar baş verir. Çayın mənbəsindən 28 km məsafədə ortalama su sərfi 97.8 m³/s-dir. Çayın donması qeyri sabitdir. Çayın aşağı axınlarında donma halları 3 gündən iki aya qədər davam edə bilir.
Çay ətrafı yaşayış məntəqələri
Çay ətrafı yaşayıç məntəqələri: Yekatirinaqorod, Kammennomost, Kamlyukovo, Qaraqaç, Kurupsko-Uryanskovo, Kuba, Lesnoe, Malka, Marinskaya, Yeni Pokrovski, Prireçnoe, Proqress, Prişibo-Malkinskoe, Psıxurey, Sarmakovo, Saldatskoe, Xabaz, Stravropolskaya, Yantarnovo və başqalarıdır.
İstinadlar
- Малка 2021-10-22 at the Wayback Machine, Great Soviet Encyclopedia
- Malka çayı // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] (3-е изд.). М.: Советская энциклопедия. гл. ред.: А. М. Прохоров. 1969–1978.
Ədəbiyyat
- Malka çayı // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] (3-е изд.). М.: Советская энциклопедия. гл. ред.: А. М. Прохоров. 1969–1978.
Xarici keçidlər
- Malka çayı // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] (3-е изд.). М.: Советская энциклопедия. гл. ред.: А. М. Прохоров. 1969–1978.
- . www.aquaexpert.ru (rus). 2019-09-13 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-12-11.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Malka cayi kab cerk Balk qarac balk Balyk suu turkce Baliqli cay Rusiya erazisinde axan cay Terek cayinin esas qoludur Cayin cox hissesi Kabarda Balkariya erazisinden kecir cayin asagi axininda kicik hissesi Stavropol diyarindan kecir Malka cayikbd Balk krc Balyk suuProxladnidan kecen MalkaOlke RusiyaRegion Kabarda BalkariyaRayon Stavropol diyariMenbeyi Elbrus dagiMensebi Terek Xezer denizi Yuksekliyi 26 kmUzunlugu 210 kmSu serfi 97 8 m sanHovzesinin sahesi 10000 km ru 07020000512108200004118 Vikianbarda elaqeli mediafayllarRelyefiTerek hovzesi xeritesinde Malka cayi Malka cayi menbesini Elbrusun simal yamaclarinda goturur Qaya qapi kecidi erazisinde Qizil Kol Birjali su Siltran Tari su Qaraqaya su ve diger adsiz axinlar birleserek Malka cayini teskil edirler Bu hissede qayalar sethe cixdigi ucun bu sebebden cay yatagi 20 40 m hundurluklerinde dord selaleye hacalanir Malka cayinin yuxari axarinda bir cox qolu ozunde birlesdiren gur suludag cayi axir 26 bunlardan en boyuyu Musta ve Kicmalka sol Sau Qol ise sag qolunu teskil edir Mensebinden 65 kilometr aralida duzenliye cixan Malka cayi cayin axininin umumi istiqametini serqe apararaq respublikanin simal hissesinden kecir ve Yekaterinoqradskaya kendi yaxinligindaTerek cayina tokulur Duzenlikde suyun xeyli hissesinden axinin 16 i Kabarda Balkariya Stavropol ve Simali Osetiyanin Proxladni seherinin tarlalarini suvarmaq ucun istifade olunur Proxladni seherinin cenubunda mensebden texminen 20 km mesafede Malkaya esas sag qolu olan Baksan cayi birlesir Baksan su anbari Malkanin su hovzesinin yarisindan coxunu teskil edir suyunun axini Malka cayi axininin texminen 85 ni teskil edir HidrologiyasiMalka cayinin qidasi muxtelifdir Cayin qidasini esasen buzlaqlar az miqdarda sulari teskil edir Yay aylarinda cayin suyu dasir cayda tez tez dasqinlar bas verir Cayin menbesinden 28 km mesafede ortalama su serfi 97 8 m s dir Cayin donmasi qeyri sabitdir Cayin asagi axinlarinda donma hallari 3 gunden iki aya qeder davam ede bilir Cay etrafi yasayis menteqeleriCay etrafi yasayic menteqeleri Yekatirinaqorod Kammennomost Kamlyukovo Qaraqac Kurupsko Uryanskovo Kuba Lesnoe Malka Marinskaya Yeni Pokrovski Prirecnoe Proqress Prisibo Malkinskoe Psixurey Sarmakovo Saldatskoe Xabaz Stravropolskaya Yantarnovo ve basqalaridir IstinadlarMalka 2021 10 22 at the Wayback Machine Great Soviet Encyclopedia Malka cayi Bolshaya sovetskaya enciklopediya v 30 t 3 e izd M Sovetskaya enciklopediya gl red A M Prohorov 1969 1978 EdebiyyatMalka cayi Bolshaya sovetskaya enciklopediya v 30 t 3 e izd M Sovetskaya enciklopediya gl red A M Prohorov 1969 1978 Xarici kecidlerMalka cayi Bolshaya sovetskaya enciklopediya v 30 t 3 e izd M Sovetskaya enciklopediya gl red A M Prohorov 1969 1978 www aquaexpert ru rus 2019 09 13 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 12 11