fbpx
Wikipedia

Lənkəran əməliyyatı (1919)

Lənkəran əməliyyatı (1919)Azərbaycanın cənub bölgəsində ölkənin ərazi bütövlüyünün təmin edilməsi üçün AXC ordu hissələrinin 1919-cu ilin avqustunda həyata keçirdiyi hərb əməliyyat.

Əməliyyatın səbəbləri və hazırlanması

Ölkənin cənub bölgəsi hələ Azərbaycanın müstəqilliyinin elan edilməsindən əvvəl bolşeviklərin, sonra isə ağ qvardiyaçı qüvvələrin nəzarətində olduğundan, orada hərbi əməliyyat keçirilməsi zəruri idi. 1919-cu il, iyulun sonu, avqustun əvvəllərində Lənkəran bölgəsinə hərbi qüvvə yeritmək imkanı yarandı. Bu məqsədlə xüsusi dəstə yaradıldı, general-mayor Həbib bəy Səlimov dəstənin komandiri təyin edildi. 1919-cu il, avqustun 4-də hərbi nazir Səməd bəy Mehmandarov Lənkərana qoşun dəstəsi göndərilməsi haqqında əmr imzaladı. Əmrə görə dəstə Hacıqabul, Salyan, Xol-Təklə (Pokrovsk), Prişib (Göytəpə) marşrutu ilə Lənkəran qəzasına doğru hərəkət etməli, bölgədə olan silahlı dəstələr neytrallaşdırmalı və onları tərk-silah etməli idi. Lənkəran əməliyyatının başlanması ərəfəsində hərbi nazir Səməd bəy Mehmandarov əhaliyə müraciət etdi və onları silahları təhvil verməyə dəvət etdi. Hərbi nazirin əmrinə əsasən hərbi qruplaşmalar 1919-cu ilin avqustun 12-də Hacıqabul məntəqəsində toplaşdılar. Hərbi qruplaşmaya V Bakı Piyada alayı, III Şəki süvari alayı, II yüngül topçu, VI dağ topçu və əlahiddə qaubitsa batareyaları, istehkam taqımı və zirehli maşınlar taqımından ibarət idi.

Əməliyyatın başlanması

Dəstə avqustun 14-ü hərəkətə başladı və ertəsi günü Salyana çatdı. Dəstənin komandanı Həbib bəy Səlimov öz nümayəndələrini Lənkərandakı hərbi qüvvələrin yanına göndərərək, dərhal AXC hökümətini tanımağı tələb etdi. Həmçinin yolboyu yerləşən rus kəndlərindən də silahlar toplanıldı. Avqustun 17–18-i həmin kəndlərdən 3 top və 5 pulemyot müsadirə edilərək Bakıya yola salındı. Bakıdan Səməd bəy Mehmandarovun Həbib bəyə göndərdiyi teleqramda AXC ordusunun və hökümətinin nüfuzunun aşağı düşməməsi üçün qətiyyətlə hərəkət etməsini və əməliyyat bitdikdən dərhal sonra dəstə ilə birlikdə Bakıya gəlməsini əmr edirdi. Dəstə avqustun 20-də Pokrovsk kəndini mühasirəyə aldı və əhaliə olan silahları toplamağa başladı. Kənd əhalisindən 2 top və 4 pulemyot müsadirə edildi. Dəstə avqustun 23-də Lənkərana çatdı. Sürətli tədbirlər nəticəsində heç bir müqavimət görmədən qarşıya qoyulmuş vəzifələri yerinə yetirdi. Bölgəni rus mənşəli əhalisi tərk-silah edildi, polkovnik İlyaşeviçin rəhbərliyindəki rus hərbi qruplaşması təslim oldu.

Nəticə

Cümhuriyyət ordusu üçün xeyli silah və hərbi sursat əldə olundu. 1919-cu il, sentyabr 3-də Lənkəran dəstəsi Hacıqabula qayıtdı. AXC ordusunun Lənkəran əməliyyatı nəticəsində AXC hakimiyyəti cənub bölgəsində təmin olundu.

Mənbə

İstinadlar

  1. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dövründə dövlət sərhəd mühafizə sisteminin yaradılması və fəaliyyəti (may 1918–aprel 1920)
  2. Manaf Süleymanov, Nuru paşa və silahdaşları. Bakı, 2004.

Həmçinin bax

lənkəran, əməliyyatı, 1919, azərbaycanın, cənub, bölgəsində, ölkənin, ərazi, bütövlüyünün, təmin, edilməsi, üçün, ordu, hissələrinin, 1919, ilin, avqustunda, həyata, keçirdiyi, hərb, əməliyyat, general, həbib, bəy, səlimov, mündəricat, əməliyyatın, səbəbləri, . Lenkeran emeliyyati 1919 Azerbaycanin cenub bolgesinde olkenin erazi butovluyunun temin edilmesi ucun AXC ordu hisselerinin 1919 cu ilin avqustunda heyata kecirdiyi herb emeliyyat General Hebib bey Selimov Mundericat 1 Emeliyyatin sebebleri ve hazirlanmasi 2 Emeliyyatin baslanmasi 3 Netice 4 Menbe 4 1 Istinadlar 5 Hemcinin baxEmeliyyatin sebebleri ve hazirlanmasi RedakteOlkenin cenub bolgesi hele Azerbaycanin musteqilliyinin elan edilmesinden evvel bolseviklerin sonra ise ag qvardiyaci quvvelerin nezaretinde oldugundan orada herbi emeliyyat kecirilmesi zeruri idi 1919 cu il iyulun sonu avqustun evvellerinde Lenkeran bolgesine herbi quvve yeritmek imkani yarandi Bu meqsedle xususi deste yaradildi general mayor Hebib bey Selimov destenin komandiri teyin edildi 1 1919 cu il avqustun 4 de herbi nazir Semed bey Mehmandarov Lenkerana qosun destesi gonderilmesi haqqinda emr imzaladi Emre gore deste Haciqabul Salyan Xol Tekle Pokrovsk Prisib Goytepe marsrutu ile Lenkeran qezasina dogru hereket etmeli bolgede olan silahli desteler neytrallasdirmali ve onlari terk silah etmeli idi Lenkeran emeliyyatinin baslanmasi erefesinde herbi nazir Semed bey Mehmandarov ehaliye muraciet etdi ve onlari silahlari tehvil vermeye devet etdi Herbi nazirin emrine esasen herbi qruplasmalar 1919 cu ilin avqustun 12 de Haciqabul menteqesinde toplasdilar Herbi qruplasmaya V Baki Piyada alayi III Seki suvari alayi II yungul topcu VI dag topcu ve elahidde qaubitsa batareyalari istehkam taqimi ve zirehli masinlar taqimindan ibaret idi 2 Emeliyyatin baslanmasi RedakteDeste avqustun 14 u herekete basladi ve ertesi gunu Salyana catdi Destenin komandani Hebib bey Selimov oz numayendelerini Lenkerandaki herbi quvvelerin yanina gondererek derhal AXC hokumetini tanimagi teleb etdi Hemcinin yolboyu yerlesen rus kendlerinden de silahlar toplanildi Avqustun 17 18 i hemin kendlerden 3 top ve 5 pulemyot musadire edilerek Bakiya yola salindi Bakidan Semed bey Mehmandarovun Hebib beye gonderdiyi teleqramda AXC ordusunun ve hokumetinin nufuzunun asagi dusmemesi ucun qetiyyetle hereket etmesini ve emeliyyat bitdikden derhal sonra deste ile birlikde Bakiya gelmesini emr edirdi Deste avqustun 20 de Pokrovsk kendini muhasireye aldi ve ehalie olan silahlari toplamaga basladi Kend ehalisinden 2 top ve 4 pulemyot musadire edildi Deste avqustun 23 de Lenkerana catdi Suretli tedbirler neticesinde hec bir muqavimet gormeden qarsiya qoyulmus vezifeleri yerine yetirdi Bolgeni rus menseli ehalisi terk silah edildi polkovnik Ilyasevicin rehberliyindeki rus herbi qruplasmasi teslim oldu 2 Netice RedakteCumhuriyyet ordusu ucun xeyli silah ve herbi sursat elde olundu 1919 cu il sentyabr 3 de Lenkeran destesi Haciqabula qayitdi AXC ordusunun Lenkeran emeliyyati neticesinde AXC hakimiyyeti cenub bolgesinde temin olundu 1 Menbe RedakteAzerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Ensiklopediyasi Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin Lenkeran emeliyyati maddesiIstinadlar Redakte 1 2 Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti dovrunde dovlet serhed muhafize sisteminin yaradilmasi ve fealiyyeti may 1918 aprel 1920 1 2 Manaf Suleymanov Nuru pasa ve silahdaslari Baki 2004 Hemcinin bax RedakteHebib bey Selimov Qafqaz Islam Ordusu Azerbaycan Xalq CumhuriyyetiMenbe https az wikipedia org w index php title Lenkeran emeliyyati 1919 amp oldid 5967177, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.