Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Lorka zəlzələsi — 2011-ci ildə Lorka zəlzələsi (İspanca: Terremoto de Lorca de 2011) saat 18:47-də baş vermiş 5,1 MV gücündə zəlzələ idi. 11 may 2011-ci il tarixində CEST (16:47 UTC) Lorka şəhəri yaxınlığında, Mursiya bölgəsində, İspaniyada əhəmiyyətli yerli ziyana səbəb oldu.
Zəlzələ haqqında
Zəlzələdən əvvəl saat 17:05-də (UTC 15:05) 4,4 (MV) gücündə zəlzələ baş vermiş və bu, Lorka qalasının tarixi Espolon qülləsi, San Klemente Ermitajı və o cümlədən ərazidəki bir çox köhnə tikililərə ciddi ziyan vurmuşdur. Ümumilikdə 9 nəfərin öldüyü, onlarla insanın yaralandığı bildirilir. Zəlzələ 1956-cı ildə Qranadanın Albolote şəhərinin qərbində baş verən 5,0 MV gücündə zəlzələdən sonra bölgəni vuran ən güclü zəlzələ idi.
Geologiyası
Maqnitudası 5,1 MV olan əsas təkan 11 may 2011-ci il tarixində yerli vaxtla saat 18:47-də (16:47 UTC) İspaniyanın Lorka bölgəsində, 6,7 km (4,2 mil) dərinlikdə ölkənin daxili hissəsində baş verib. Cənub Pireney yarımadasının çox hissəsi, xüsusən də Mursiya bölgəsi Avrasiya və Afrika plitələrini ayıran plitə sərhədinin formalaşdığı ümumi seysmik fəaliyyətin tektonik zonasında yerləşir. Bununla belə, bölgədəki yeraltı təkanlar hiss edilən maqnitudaları keçmir. Zəlzələnin 40 ilə 50 km (25 ilə 31 mil) arasında olan qeyri-adi dayaz qırılma boyunca əsas Alhama de Mursiya qırağı yaxınlığında vurma sürüşməsinin birbaşa nəticəsi olduğu təxmin edildi. Yerli mütəxəssislər həmçinin nasazlığın yaxınlığında səthdə qırılmaların olduğunu bildiriblər. Dayaz dərinliyə görə, zəlzələ Mursiyanın çox hissəsində əhəmiyyətli silkələnmə ilə nəticələndi. Zəlzələnin episentrinə yaxın olan Lorkada güclü yer hərəkətləri Merkalli şkalası üzrə maksimum VI intensivliyi qeydə alıb, bir çox qonşu ərazilərdə isə orta güclü təkan qeydə alınıb. Geniş yayılmış yüngül təkanlar episentrdən bir neçə yüz kilometrə qədər olan yerlərdə, o cümlədən Alikante və Madriddə müşahidə olunub.
Foreşok
Zəlzələdən əvvəl yerli vaxtla saat 17:05-də (UTC 15:05) episentrinə çox yaxın olan 4,5 bal gücündə (ML) foreşok baş verib. Onun əsas zərbə ilə oxşar fokus mexanizmi ilə eyni qırılma zonası boyunca mərkəzləşdiyi bildirildi. Zəlzələ nisbətən mülayim olsa da, bəzi çatlar, dağılmış divarlar və sökülən elektrik xətləri Lorkada kiçik yanğına səbəb olub.
Afterşok
Mayın 11-nə olan məlumata görə, ilkin zəlzələ episentrlərinin yaxınlığında ən azı səkkiz yüngül afterşok qeydə alınıb; Ən güclüsü 4,1 (ML) bal gücündə qeydə alınıb və yerli vaxtla 22:37-də (UTC 20:37) baş verib.
Fövqəladə hallar
İkinci zəlzələdən qısa müddət sonra İspaniya hökuməti Mursiya regional hökumətinin tələbi ilə İspaniya Silahlı Qüvvələri fəlakətin nəticələrinin aradan qaldırılmasına cavabdeh olan Hərbi Fövqəladə Hallar Bölməsini işə saldı. Üç batalyondan (Bétera, Torrejón de Ardoz və Moron de la Fronterada yerləşən) 340 üzv Betera batalyonunun podpolkovnikinin rəhbərliyi altında Lorkaya göndərildi; bunlara sonradan ordu hissələri də qoşuldu. Plaza del Ayuntamientoda Hərbi Fövqəladə Hallar Bölməsi tərəfindən səhra xəstəxanası yaradıldı, burada yaralılara Mülki Müdafiə və Qırmızı Xaç üzvləri iştirak etdi.
Səbəbləri
Tektonik nöqteyi-nəzərdən bu zəlzələ Alhama-de-Mursiya qırığının tektonik təkamülü və mexaniki xüsusiyyətləri ilə uzlaşan adi hadisə hesab oluna bilər. Əslində, oxşar zəlzələlər 16-17-ci əsrlərdə Lorkada baş verib. Bu qırılma üzərində son 25 il ərzində aparılan bir sıra tədqiqat layihələri son 10.000 il ərzində daha böyük zəlzələlərin (Mv > 6.0) baş verdiyini anladı.
Digər elmi araşdırmalar zəlzələnin insan fəaliyyəti nəticəsində baş verdiyini irəli sürüb. Kanadanın Qərbi Ontario Universitetinin doktoru Pablo Qonzalesin rəhbərlik etdiyi bir qrup 2012-ci ilin oktyabrında Nature Geoscience jurnalında yerin hərəkət sxeminin yeraltı su anbarlarından suyun çıxarılması nəticəsində yaranan gərginliklərdəki dəyişikliklərə uyğun olduğunu bildirdi.
Həmçinin bax
Lorka zəlzələsi
İstinadlar
- Méndez, Rafael. "Los terremotos paradójicos". El País. 13 May 2011. 27 July 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 7 May 2023.
- . . ABC. 11 May 2011. 11 September 2011 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 May 2011.
- . Teleprensa. 11 May 2011. 14 May 2011 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 May 2011.
- "Magnitude 4.1 – SPAIN – 2011-05-11 20:37 UTC". EMSC. 11 May 2011. 10 September 2015 tarixində . İstifadə tarixi: 11 May 2011.
- "El Ejército instala un hospital de campaña para los damnificados por el terremoto" [The army sets up a field hospital for those affected by the earthquake]. El País. 12 May 2011.
Xarici keçidlər
Lorca earhquake
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Lorka zelzelesi 2011 ci ilde Lorka zelzelesi Ispanca Terremoto de Lorca de 2011 saat 18 47 de bas vermis 5 1 MV gucunde zelzele idi 11 may 2011 ci il tarixinde CEST 16 47 UTC Lorka seheri yaxinliginda Mursiya bolgesinde Ispaniyada ehemiyyetli yerli ziyana sebeb oldu Zelzele haqqindaZelzeleden evvel saat 17 05 de UTC 15 05 4 4 MV gucunde zelzele bas vermis ve bu Lorka qalasinin tarixi Espolon qullesi San Klemente Ermitaji ve o cumleden erazideki bir cox kohne tikililere ciddi ziyan vurmusdur Umumilikde 9 neferin olduyu onlarla insanin yaralandigi bildirilir Zelzele 1956 ci ilde Qranadanin Albolote seherinin qerbinde bas veren 5 0 MV gucunde zelzeleden sonra bolgeni vuran en guclu zelzele idi GeologiyasiMaqnitudasi 5 1 MV olan esas tekan 11 may 2011 ci il tarixinde yerli vaxtla saat 18 47 de 16 47 UTC Ispaniyanin Lorka bolgesinde 6 7 km 4 2 mil derinlikde olkenin daxili hissesinde bas verib Cenub Pireney yarimadasinin cox hissesi xususen de Mursiya bolgesi Avrasiya ve Afrika plitelerini ayiran plite serhedinin formalasdigi umumi seysmik fealiyyetin tektonik zonasinda yerlesir Bununla bele bolgedeki yeralti tekanlar hiss edilen maqnitudalari kecmir Zelzelenin 40 ile 50 km 25 ile 31 mil arasinda olan qeyri adi dayaz qirilma boyunca esas Alhama de Mursiya qiragi yaxinliginda vurma surusmesinin birbasa neticesi oldugu texmin edildi Yerli mutexessisler hemcinin nasazligin yaxinliginda sethde qirilmalarin oldugunu bildiribler Dayaz derinliye gore zelzele Mursiyanin cox hissesinde ehemiyyetli silkelenme ile neticelendi Zelzelenin episentrine yaxin olan Lorkada guclu yer hereketleri Merkalli skalasi uzre maksimum VI intensivliyi qeyde alib bir cox qonsu erazilerde ise orta guclu tekan qeyde alinib Genis yayilmis yungul tekanlar episentrden bir nece yuz kilometre qeder olan yerlerde o cumleden Alikante ve Madridde musahide olunub ForesokZelzeleden evvel yerli vaxtla saat 17 05 de UTC 15 05 episentrine cox yaxin olan 4 5 bal gucunde ML foresok bas verib Onun esas zerbe ile oxsar fokus mexanizmi ile eyni qirilma zonasi boyunca merkezlesdiyi bildirildi Zelzele nisbeten mulayim olsa da bezi catlar dagilmis divarlar ve sokulen elektrik xetleri Lorkada kicik yangina sebeb olub AftersokMayin 11 ne olan melumata gore ilkin zelzele episentrlerinin yaxinliginda en azi sekkiz yungul aftersok qeyde alinib En guclusu 4 1 ML bal gucunde qeyde alinib ve yerli vaxtla 22 37 de UTC 20 37 bas verib Fovqelade hallarIkinci zelzeleden qisa muddet sonra Ispaniya hokumeti Mursiya regional hokumetinin telebi ile Ispaniya Silahli Quvveleri felaketin neticelerinin aradan qaldirilmasina cavabdeh olan Herbi Fovqelade Hallar Bolmesini ise saldi Uc batalyondan Betera Torrejon de Ardoz ve Moron de la Fronterada yerlesen 340 uzv Betera batalyonunun podpolkovnikinin rehberliyi altinda Lorkaya gonderildi bunlara sonradan ordu hisseleri de qosuldu Plaza del Ayuntamientoda Herbi Fovqelade Hallar Bolmesi terefinden sehra xestexanasi yaradildi burada yaralilara Mulki Mudafie ve Qirmizi Xac uzvleri istirak etdi SebebleriTektonik noqteyi nezerden bu zelzele Alhama de Mursiya qiriginin tektonik tekamulu ve mexaniki xususiyyetleri ile uzlasan adi hadise hesab oluna biler Eslinde oxsar zelzeleler 16 17 ci esrlerde Lorkada bas verib Bu qirilma uzerinde son 25 il erzinde aparilan bir sira tedqiqat layiheleri son 10 000 il erzinde daha boyuk zelzelelerin Mv gt 6 0 bas verdiyini anladi Diger elmi arasdirmalar zelzelenin insan fealiyyeti neticesinde bas verdiyini ireli surub Kanadanin Qerbi Ontario Universitetinin doktoru Pablo Qonzalesin rehberlik etdiyi bir qrup 2012 ci ilin oktyabrinda Nature Geoscience jurnalinda yerin hereket sxeminin yeralti su anbarlarindan suyun cixarilmasi neticesinde yaranan gerginliklerdeki deyisikliklere uygun oldugunu bildirdi Hemcinin baxLorka zelzelesiIstinadlarMendez Rafael Los terremotos paradojicos El Pais 13 May 2011 27 July 2023 tarixinde Istifade tarixi 7 May 2023 ABC 11 May 2011 11 September 2011 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 11 May 2011 Teleprensa 11 May 2011 14 May 2011 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 11 May 2011 Magnitude 4 1 SPAIN 2011 05 11 20 37 UTC EMSC 11 May 2011 10 September 2015 tarixinde Istifade tarixi 11 May 2011 El Ejercito instala un hospital de campana para los damnificados por el terremoto The army sets up a field hospital for those affected by the earthquake El Pais 12 May 2011 Xarici kecidlerLorca earhquake