Larisa Heniyuş

Larisa Antonova Heniyuş (belar. Ларыса Антонаўна Геніюш; 9 avqust 1910-7 aprel 1983) — Belarus şairəsi, yazıçısı və ictimai xadimi.

Larisa Antonova
Larisa Antonova, Heniyuş
Doğum tarixi	9 avqust 1910
Doğum yeri	Qrodnen quberniyası, Rusiya İmperiyası
Vəfat tarixi	7 aprel 1983 (72 yaşında)
Vəfat yeri	Zelva qəsəbəsi, Belorusiya Sovet Sosialist Respublikası, Sovet Sosialist Respublikaları İttifaqı
Dəfn yeri	Zeĺva^[d]
Vətəndaşlığı	Rusiya İmperiyası  Polşa Respublikası  Belarusian People's Republic^[d]  Çexoslovakiya
Fəaliyyəti	şairə, yazıçı, siyasətçi
Fəaliyyət illəri	1939–1983
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

Larisa Antonova 1910-cu il avqustun 9-da çoxuşaqlı bir ailədə anadan olmuşdur. Polşa məktəbində təhsil almışdır. 1928-ci ildə Polşa gimnaiyasını bitirir. Elə bu illərdə polşa, skandinav, ingilis-klassik kimi dünya ədəbiyyatı ilə tanış olur və şeirlər yazmağa başlayır. 1935-ci il fevralın 3-də Praqada Karlova Universitetində tibb təhsili alan tələbə İvan Qeniyuşla ailə qurur. Oğlu Yuriy dünyaya gəldikdən sonra Praqaya köçür. Şairə ilk şeirlərini 1939-cu ildə berlin qəzetində nəşr etdirir. 1942-ci ildə ilk dəfə onun əsərlərinin yığma kitabı «Ад родных ніў» adı altında işıq üzü görür. 1939-cu ildə Qırmızı ordu qərbi Belarusiyaya daxil olan zaman larisanın atası güllələnir, anası və iki bacısı Qazaxıstana sürgün olunurlar. Çexoslavakiya alman əsarətindən azad edildikdən sonra Larisa həyat yoldaşı və oğlu ilə birgə Praqa yaxınlığında yerləşən Vimperk şəhərciyində yaşayırdı. 1948-ci il martın 5-də DTX Larisa və İvanı həbs edir. İkisi də Çexoslavakiya-Lvov şəhərindəki həbsxanaya yerləşdirilirlər.1948-ci ilin oktyabrından isə Minsk həbsxanasına köçürülürlər. 1949-cu il fevralın 7-də Larisa və İvan Heniyuşların 25il azadlıqdan məhrum edilməsi ilə bağlı qərar qəbul edilir. Onlar 1956-cı ildə həbsdən azad olunurlar. Azad olduqdan sonra Larisa ömrünün sonuna qədər ərinin vətəni olan Qrodnen əyaləti Zelvə qəsəbəsində yaşayır. Qalan həyatları boyu Heniyuşlar sovet vətəndaşlığından imtina edirlər. Zelvədə keçən 27 il MTN-in nəzarəti altında olmuşdur. İvan Heniyuşa Xəstəxanada işləmək üçün icazə verilmişdi. Ərinin ölümündən sonra Larisaya kiçik təqaüd ayrıldı. Larisaya həm də sovet-polşa sərhəddinin digər tərəfində yaşayan oğluyla görüşmək qadağan olunmuşdu. Azad olunduqdan sonra keçən 10 il ərzində şairənin yaradıcılığı böyük auditoriya tərəfindən tanınmırdı. Onun şeirləri ilk dəfə belarus qəzetində 1963-cü ildə nəşr olundu. Larisa Heniyuş 1983-cü ildə Zelvədə vəfat etmişdir.

Yaradıcılığı

Şeirlər

Toplu şeirlər

• «Ад родных ніў»^{[ölü keçid]} (1942)
• «Невадам з Нёмана» (1967)
• «На чабары настоена» (1982)
• «Dzieviać vieršaŭ» (1987)
• «Белы сон» (1990)
• «Вершы: рукапісны зборнік з 1945-47 гг.» (1992)
• «Выбраныя вершы» (1997)
• «Гасціна» (2000)
• «Выбраныя творы» (стихи, поэмы, проза, письма, 2000)
• Собрание сочинений в 2-х томах, 2010)

Uşaq şeirləri

• «Казкі для Міхаські» (1972)
• «Добрай раніцы, Алесь» (1976)

Digər şeirlər

• «Споведзь» (воспоминания), 1990)
• «Маці і сын» (в одном издании — сборники Ларисы Гениюш «Сэрца» и Юрия Гениюша «Да свету», 1992)
• «Каб вы ведалі: з эпісталярнай спадчыны» (2005)
• «Лісты з Зэльвы» (эпистолярий, 2012)

İstinadlar

1. Ларыса Геніюш. Споведзь. — Мінск: Мастацкая література, 1993, с. 169—170. Перевод с белорусского доктора филологических наук Светланы Буниной.
2. Мяльгуй, Анатоль. Паэзія Ларысы Геніюш: новае прачытаньне — газэта «Беларус»
3. . 2017-08-17 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-04-27.
4. Королевич, Сергей. Сто лет назад родилась Лариса Гениюш — Naviny.by || Белорусские новости. 09.08.2010