Külək dalğaları — Dənizlər çox az hallarda sakit olur. Hətta küləklər əsməsə belə onun səthində daim yüngül xəfif dalğalar yaranır. Küləklərin sürəti yüksəldikcə dənizlərdə mənzərə ani olaraq dəyişir. Bu zaman dalğalar yüksəlir,onlar arasındakı məsaf artır. Əvvəlcə sahilə alçaq,bir-birinə paralel olan bəndlər ardıcıl sıralarla gedir. Tədricən külək güclənir, dalğalar da təpələr formasını alır. Ymaclar çökəklik və yallarla bir-birindən ayrılır, yallarda köpüklər əmələ gəlir. Köpüklər dalğaların yamaclarında zolaqlar şəklində uzanır, havaya su damcıları uçur. Köpüklər dənizi ağ rəngə boyayır. Dalğalar küləyin təsirilə yaranır (sürəti 1m/san-dən çox olduqda) və onun gücü küləyin sürətindən asılıdır. Dalğanın ən aaşağı hissəsi onun dabanı (n) adlanır. Onun ən hündür hissəsinə yal(q),iki yal arasındakı məsafəyə isə dalğanın uzunluğu deyilir. Dalğanın hündürlüyü onun yalı ilə dabanı arasındakı məsafədir.Bunlarla yanaşı dalğa yamacının dikliyi (üfüqi səthlə onun yamacı arasındakı bucaq) və dalğanın sürəti də (bir saniyədə dalğanın getdiyi yol) müəyyən edilir.
Dalğaların yaylma sürəti
Suda üzən bütün obyektlər çox yavaş sürətlə sailə tərəf hərəkət edir. Dalğalarda suyun hissəcikləri sadəcə olaraq aşağı- yuxarı və ya irəli- geri yox,şaquli dairəvi orbit üzrə hərəkət edir.Ona görə bir dalğanın köməyi ilə onun orbitinin diametrinə bərabər olan arxa yamacdan ön yamaca qədər məsafədə irəli hərəkət etmək olar.Dalğa suyu özündən irəli itələyir, yeni dalğa yaradır,o da öz növbəsində impulsu növbəti dalğaya ötürür. Beləliklə, irəli qaçan dalğaların mənzəzrəsi yaranır.Bu impulsun ötürülməsi sürəti dalğaların yayılması sürətinə bərabərdir. Okean və dənizlərin,bir-birinin ardınca qəzəblənmiş dalğaları fırtınalar zaman əsən küləklərin enerjisini uzun məsafələrdə toplayaraq sahillərə çırpır, bəndləri dağıdır,sahilboyu yerləşən şəhərlərin küçələrini basır. Dənizlərdən gələn fəlakətlər sahilboyu yerləşən binalara dağıdıcı təsir göstərir, dalğalar aşağı mərtəbələrdə şüşələri sındırır,sular otaqları basır. Fırtınalar açıq okeanlarda da fəlakətli hadisə hesab olunur. Bu zaman dalğalar 20 metrə qədər hündürlüyə qalxır. Belə vəziyyət hətt müasir gəmilər üçün faciəli nəticələr verə bilər. İkinci Dünya müharibəsi zamanı Sakit okeanda amerikan eskardasının 3 esmines gəmsisi batmış, 28 döyüş gəmisi güvğclü şəkildə dağılmışdır. Faciə nəticəsində 800 nəfər insan həlak olmuşdur.
Bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyaya kömək edə bilərsiniz. Əgər mümkündürsə, daha dəqiq bir şablondan istifadə edin. Bu məqalə sonuncu dəfə 56 gün əvvəl TexnoBot tərəfindən redaktə olunub. (Yenilə)
September 11, 2021
külək, dalğaları, dənizlər, çox, hallarda, sakit, olur, hətta, küləklər, əsməsə, belə, onun, səthində, daim, yüngül, xəfif, dalğalar, yaranır, küləklərin, sürəti, yüksəldikcə, dənizlərdə, mənzərə, olaraq, dəyişir, zaman, dalğalar, yüksəlir, onlar, arasındakı, . Kulek dalgalari Denizler cox az hallarda sakit olur Hetta kulekler esmese bele onun sethinde daim yungul xefif dalgalar yaranir Kuleklerin sureti yukseldikce denizlerde menzere ani olaraq deyisir Bu zaman dalgalar yukselir onlar arasindaki mesaf artir Evvelce sahile alcaq bir birine paralel olan bendler ardicil siralarla gedir Tedricen kulek guclenir dalgalar da tepeler formasini alir Ymaclar cokeklik ve yallarla bir birinden ayrilir yallarda kopukler emele gelir Kopukler dalgalarin yamaclarinda zolaqlar seklinde uzanir havaya su damcilari ucur Kopukler denizi ag renge boyayir Dalgalar kuleyin tesirile yaranir sureti 1m san den cox olduqda ve onun gucu kuleyin suretinden asilidir Dalganin en aasagi hissesi onun dabani n adlanir Onun en hundur hissesine yal q iki yal arasindaki mesafeye ise dalganin uzunlugu deyilir Dalganin hundurluyu onun yali ile dabani arasindaki mesafedir Bunlarla yanasi dalga yamacinin dikliyi ufuqi sethle onun yamaci arasindaki bucaq ve dalganin sureti de bir saniyede dalganin getdiyi yol mueyyen edilir Dalgalarin yaylma sureti RedakteSuda uzen butun obyektler cox yavas suretle saile teref hereket edir Dalgalarda suyun hissecikleri sadece olaraq asagi yuxari ve ya ireli geri yox saquli dairevi orbit uzre hereket edir Ona gore bir dalganin komeyi ile onun orbitinin diametrine beraber olan arxa yamacdan on yamaca qeder mesafede ireli hereket etmek olar Dalga suyu ozunden ireli iteleyir yeni dalga yaradir o da oz novbesinde impulsu novbeti dalgaya oturur Belelikle ireli qacan dalgalarin menzezresi yaranir Bu impulsun oturulmesi sureti dalgalarin yayilmasi suretine beraberdir Okean ve denizlerin bir birinin ardinca qezeblenmis dalgalari firtinalar zaman esen kuleklerin enerjisini uzun mesafelerde toplayaraq sahillere cirpir bendleri dagidir sahilboyu yerlesen seherlerin kucelerini basir Denizlerden gelen felaketler sahilboyu yerlesen binalara dagidici tesir gosterir dalgalar asagi mertebelerde suseleri sindirir sular otaqlari basir Firtinalar aciq okeanlarda da felaketli hadise hesab olunur Bu zaman dalgalar 20 metre qeder hundurluye qalxir Bele veziyyet hett muasir gemiler ucun facieli neticeler vere biler Ikinci Dunya muharibesi zamani Sakit okeanda amerikan eskardasinin 3 esmines gemsisi batmis 28 doyus gemisi guvgclu sekilde dagilmisdir Facie neticesinde 800 nefer insan helak olmusdur 1 Istinadlar Redakte Eminov Z N Semedov Q M 2012 Cografiya Ensiklopediyasi Baki Bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyaya komek ede bilersiniz Eger mumkundurse daha deqiq bir sablondan istifade edin Bu meqale sonuncu defe 56 gun evvel TexnoBot terefinden redakte olunub Yenile Menbe https az wikipedia org w index php title Kulek dalgalari amp oldid 6043584, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
