fbpx
Wikipedia

Köklük

Köklük (və ya şişmanlıq, piylilik) — bədənin çəkisinin piy qatlarının hesabına artmasıdır. Piy qatları həm fizioloji yığılma yerlərində, həm də qarın nahiyəsində, baldır, dalaq kimi orqanlarda da yığıla bilər. Köklülük onun səbəblərindən asılı olaraq dərəcələrə bölünür. Kök olmaq heç də həmişə subyektiv səbəblərdən onunla bağlanan şəkər diabeti, hipertoniya və digər xəstəliklərin yaranmasına səbəb olmur. Bütün bu xəstəliklər piylənmə ilə bağlı olmayıb, onun yaranma səbəblərindən asılıdır. Məsələn: tez karbohidratların çatışmazlığından yaranan kökəlmə diabetə gətirib çıxarır, piysizlikdən və kompleks karbohidratların çatışmazlığından isə yaranma halları yoxdur. Ürək-damar sistemində problemlər əvəllər deyildiyi kimi piydən yox, bədəndə çatışmayan mayenin miqdarından yaranır. Köklük həm də, piy qatının genişlənməsinə təsir göstərir. Piy qatı yumşaqlığında, sərtliyində, maye tərkibində və həmçinin dəridə (tselülit) dəyişikliklər baş verir. Orta həddə olan piylənmə salamlığa o qədər də ziyan vurmur.

Köklülüyn tipik halı
Köklüyün daş dövründə təsvir edilmiş heykəli

İnsan köklüyünün göstəricisi kimi Bədən kütləsinin indeksi (BKİ)əsas kriteriya götürülür. 2000-ci ildə Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı monqoloid iqrinə aid olan insanlar üçün köklük həddi üçün BÇİ-nin qiymətini artıq çəki üçün 25 dən 23 кq/m²-ə endiməyi, piylənmə üçün isə 30 dan 25 кq/m²-ə endirməyi təklif etmişdir. Buna səbəb bu irqə mənsub olan insanlar arasında aparılmış epidemoloji araşdırma idi. Bu araşıdrma göstərmişdir ki, monqoloidlər nisbətən aşağı dərəcədə piylənmədən əziyyət çəkilrər. Digər mütəxəsisslər isə bu həddləri neqroidlər üçün yuxarı qaldırılmasının tərəfdarı olmuşlar.

Bəzi mütəxəssilər köklük dərəcəsinin təyini zamanı bədəndə olan əzələnin miqdarının nəzərə alınmamasını tənqid edirlər. Bu səbəbdəb bədənində çoxlu əzələ olan yaşlı adam kök kimi qiymətləndirilə bilər. Onu da qeyd etmək lazışmdır ki, BÇİ köklük üçün dünyada tanınmış yeganə beynəlxalq meyyardır.

Böyük Britaniyada uşaqların 20 faizi köklükdən əziyyət çəkir

Səbəbləri

Köklük aşağıdakı səbblərdən yarana bilər:

  • qəbul edilən qida ilə sərf olunan enerji arasında tarazlıq pozulduqda,
  • endokrina pataloji əsasında, yəni mədəaltı vəzin, ciyərin, nazik bağırsaq və yoğun bağırsaqda funksional pozğunluq yarandıqda.
  • qenetik pozğunluq nəticəsində.

Təsir edən amillər:

  • Az hərkətli (oturaq) həyat tərzi
  • Susuzluq
  • Genetik amil, əsasən:
    • Lipoqenez fermentinin aktivliyinin artması
    • Lioliz fermentinin aktivliyinin azalması
  • Asan həzmolunan karbohidratların qəbulu:
    • Şirin içkilərin qəbulu
    • Şəkərli dietlərin edilməsi
  • Dietlə çəkinin daimi azalmasına cəhd
  • Endokrional, hipoqonadizm. hipotireoz, insulinoma kimi xəstəliklərin təsirindən
  • Qidalanmanın psixoloji pozğunluq və yemək adətlərinin dəyişilməsi nəticəsində pozulması,
  • Stresə meyillilik
  • Yuxusuzluq
  • Psixotropik dərmanların qəbulu.

Mənbə

  • P.Schauder, G. Ollenschäger: Ernährungsmedizin. Prävention und Therapie, 2006,
  • G. Reich, M. Cierpka: Psychotherapie der Eßstörungen, 2001,
  • Həsənov Ə. S. Saglam və xəstə adamlarin səmərəli qidalanmasının əsasları". "Gənclik", "Bakı", 1968.
  • Mixaylov V.S., Truşina L.A., Mokilnı N.L. Qidalanma mədəniyyəti və ailənin sağlamlığı. Nəşriyyat: İşıq, Bakı, 1991. 190 s.

İstinadlar

köklük, şişmanlıq, piylilik, bədənin, çəkisinin, qatlarının, hesabına, artmasıdır, qatları, həm, fizioloji, yığılma, yerlərində, həm, qarın, nahiyəsində, baldır, dalaq, kimi, orqanlarda, yığıla, bilər, köklülük, onun, səbəblərindən, asılı, olaraq, dərəcələrə, . Kokluk ve ya sismanliq piylilik bedenin cekisinin piy qatlarinin hesabina artmasidir Piy qatlari hem fizioloji yigilma yerlerinde hem de qarin nahiyesinde baldir dalaq kimi orqanlarda da yigila biler Kokluluk onun sebeblerinden asili olaraq derecelere bolunur Kok olmaq hec de hemise subyektiv sebeblerden onunla baglanan seker diabeti hipertoniya ve diger xesteliklerin yaranmasina sebeb olmur Butun bu xestelikler piylenme ile bagli olmayib onun yaranma sebeblerinden asilidir Meselen tez karbohidratlarin catismazligindan yaranan kokelme diabete getirib cixarir piysizlikden ve kompleks karbohidratlarin catismazligindan ise yaranma hallari yoxdur Urek damar sisteminde problemler eveller deyildiyi kimi piyden yox bedende catismayan mayenin miqdarindan yaranir Kokluk hem de piy qatinin genislenmesine tesir gosterir Piy qati yumsaqliginda sertliyinde maye terkibinde ve hemcinin deride tselulit deyisiklikler bas verir Orta hedde olan piylenme salamliga o qeder de ziyan vurmur Kokluluyn tipik hali Kokluyun das dovrunde tesvir edilmis heykeli Insan kokluyunun gostericisi kimi Beden kutlesinin indeksi BKI esas kriteriya goturulur 2000 ci ilde Umumdunya Sehiyye Teskilati monqoloid iqrine aid olan insanlar ucun kokluk heddi ucun BCI nin qiymetini artiq ceki ucun 25 den 23 kq m e endimeyi piylenme ucun ise 30 dan 25 kq m e endirmeyi teklif etmisdir Buna sebeb bu irqe mensub olan insanlar arasinda aparilmis epidemoloji arasdirma idi Bu arasidrma gostermisdir ki monqoloidler nisbeten asagi derecede piylenmeden eziyyet cekilrer Diger mutexesissler ise bu heddleri neqroidler ucun yuxari qaldirilmasinin terefdari olmuslar Bezi mutexessiler kokluk derecesinin teyini zamani bedende olan ezelenin miqdarinin nezere alinmamasini tenqid edirler Bu sebebdeb bedeninde coxlu ezele olan yasli adam kok kimi qiymetlendirile biler Onu da qeyd etmek lazismdir ki BCI kokluk ucun dunyada taninmis yegane beynelxalq meyyardir Boyuk Britaniyada usaqlarin 20 faizi koklukden eziyyet cekir 1 Sebebleri RedakteKokluk asagidaki sebblerden yarana biler qebul edilen qida ile serf olunan enerji arasinda tarazliq pozulduqda endokrina pataloji esasinda yeni medealti vezin ciyerin nazik bagirsaq ve yogun bagirsaqda funksional pozgunluq yarandiqda qenetik pozgunluq neticesinde Tesir eden amiller Az herketli oturaq heyat terzi Susuzluq Genetik amil esasen Lipoqenez fermentinin aktivliyinin artmasi Lioliz fermentinin aktivliyinin azalmasi Asan hezmolunan karbohidratlarin qebulu Sirin ickilerin qebulu Sekerli dietlerin edilmesi Dietle cekinin daimi azalmasina cehd Endokrional hipoqonadizm hipotireoz insulinoma kimi xesteliklerin tesirinden Qidalanmanin psixoloji pozgunluq ve yemek adetlerinin deyisilmesi neticesinde pozulmasi Strese meyillilik Yuxusuzluq Psixotropik dermanlarin qebulu Menbe RedakteP Schauder G Ollenschager Ernahrungsmedizin Pravention und Therapie 2006 G Reich M Cierpka Psychotherapie der Essstorungen 2001 Hesenov E S Saglam ve xeste adamlarin semereli qidalanmasinin esaslari Genclik Baki 1968 Mixaylov V S Trusina L A Mokilni N L Qidalanma medeniyyeti ve ailenin saglamligi Nesriyyat Isiq Baki 1991 190 s Istinadlar Redakte http news day az world 500602 htmlMenbe https az wikipedia org w index php title Kokluk amp oldid 5862742, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.