fbpx
Wikipedia

Krım Muxtar Sovet Sosialist Respublikası

Krım Muxtar Sovet Sosialist Respublikası (krımtat. Qrьm Avtonomjalь Sovet Sotsialist Respublikasь, Кърым Автономиялы Совет Социалист Республикасы, krımtat. Qırım Muhtar Sotsialist Şuralar Cumhuriyeti) — 18 oktyabr 1921-ci ildən 30 iyun 1945-ci il və 1991-ci il 12 fevral - 26 fevral 1992-ci il tarixlərində mövcud olan Krım yarımadasının ərazisindəki muxtar respublika.

krımtat. Qrьm Avtonomjalь Sovet Sotsialist Respublikasь
Кърым Автономиялы Совет Социалист Республикасы

Krım Muxtar Sovet Sosialist Respublikası
18 oktyabr 192112 fevral 199130 iyun 1945 26 fevral 1992
Bayrağı
Gerbi
Şüarı: Бүтүн өлкәләрин пролетарлары, бирләшин!
(Bütün ölkələrin proletarları, birləşin!)
StatusuMuxtar respublika
PaytaxtıSimferopol
Rəsmi dilləriKrım-tatar dili
Rus dili
İdarəetmə formasıSovet respublikası
Tarixi 
• Yaranması
18 oktyabr 192112 fevral 1991
• Süqutu
30 iyun 1945 26 fevral 1992
Ərazisi
• Ümumi
25,9 min. km2
Əhalisi
• Təxmini
1126000
ValyutasıSSRİ rublu (1923—1991)

Krım Muxtar Sosialist Sovet Respublikası 18 oktyabr 1921-ci ildə RSFSR tərkib hissəsi olaraq təşkil olundu, daha sonra 1936-cı ildə SSRİ konstitusiyasında təstiqləndi.

Üstünlük təşkil edən xalqlar: ruslar, krım tatarları, ukraynalılar, almanlar, yəhudilər, yunanlar, ermənilər. 1932-ci ildə onun sahəsi 25,9 min km² idi. Krımın yerli xalqları Respublika Konstitusiyasına görə Krım tatarları və kraimlərdir.

30 iyun 1945-ci ildə bu muxtar respublika 1954-cü il aprelin 26-da Ukrayna SSR-ə verilmiş Krım bölgəsinə çevrilir. 12 fevral 1991-ci ildə Ukrayna SSR-in tərkibində muxtariyyət bərpa edilir (24 avqust 1991-ci ildən - müstəqil Ukrayna dövləti). 26 fevral 1992-ci ildə Krım Respublikası olaraq adlandırılır, 21 sentyabr 1994-cü ildə Krım Muxtar Respublikası olur.

Əhalisi

Əhalisi 1926-cı ildə 714,1 min nəfər (bunlardan 330,5 min nəfər şəhər əhalisi), 1931-ci ildə 793,7 min nəfər olmuşdur (o cümlədən kurort məntəqələrinin əhalisi ilə birlikdə). 1932-ci ildə Simferopolun əhalisi 90 125 nəfər təşkil edirdi.

Əhali sıxlığı 1 km²-ə 30,7 nəfər, kəndlərdə 1 km²-ə 16.5 nəfər.

Milli tərkib: 1939-cu ildə ilkin siyahıyaalma nəticələrinə görə Krım Muxtar Sovet Sosialist Respublikasının əhalisi 1 milyon 126 min nəfər idi, bunların 49,6% -i ruslar, 19,4% -i krım tatarları, 13,7% -i ukraynalılar, 5,8% -i yəhudilər, 4,5%-i almanlar.

Yahudi müxtariyyəti

Sovet hakimiyyətinin ilk illərində yəhudi əhalisini dövlət tərəfindən inhisara alınan burjua fəaliyyətlərindən (maliyyə, ticarət, əl sənətləri) yayındırmaq üçün yəhudilərin kənd təsərrüfatına cəlb edilməsi ilə Sovetləşmə ideyası irəli sürüldü. Bunun üçün yəhudilərin əkinçilik torpaqlarına köçürülməsini stimullaşdırmaq lazım idi. 1920-ci illərin əvvəllərində belə bir "yəhudi əhalisinin sosial tərkibinin yenidən qurulması" proqramı rəsmi olaraq irəli sürüldü. Fimir xarici yəhudi xeyriyyə təşkilatı Aqro-Coint tərəfindən dəstəkləndi.

Yəhudilərin köçürülməsi proqramı 1920-1930-cu illərdə həyata keçirildi. Tezliklə Aqro-Coint Birliyinin maliyyə yardımı kəsildi. Birobican bölgəsində Yəhudi Muxtar Vilayətinin təşkilindən sonra yəhudilər bura köçürüldü. 1939-cu ilin fevralında Ümumittifaq Kommunist Partiyası (Bolşeviklər) Mərkəzi Komitəsinin Siyasi Bürosu "Süni şəkildə yaradılan milli ərazilərin və kənd sovetlərinin ləğvi və çevrilməsi haqqında" qərar qəbul etdi.

1939-cu il siyahıyaalınmasında Krım MSSR-də 65 min yəhudinin olması məlum olur. Onlardan təxminən 20 mini yəhudi kolxozlarında cəmləşmişdi.

1944-cü ilin fevral ayında Solomon Mixoels, Epsteyn Şaxno və İsik Fefer Krım yarımadasının ərazisində bir yəhudi sosialist respublikasının yaradılması təklifi ilə "Krım haqqında bir not" göndərir.

İstinadlar

  1. Про введення в дію Закону Української РСР «Про відновлення Кримської Автономної Радянської Соціалістичної Республіки» та про поповнення складу Верховної Ради Кримської АРСР
  2. Закон Украины «О статусе автономной Республики Крым» от 29 апреля 1992 года, № 2299-XII
  3. Стенограмма пленарного заседания Верховной рады Украины (21 сентября 1994 года, 16 часов) (ukr.)
  4. Численность и этнический состав населения Крыма
  5. Борискин Николай (2012-03-26). "Еврейская автономия могла оказаться в Крыму". Jewish.ru. 2012-04-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-08-29. (#parameter_ignored_suggest)

Mənbə

  • Касьянов Г. В., Марочко В. И., Мовчан О. Н., Ткачёва Л. И. Крымская АССР : 20-е — 30-е годы (исторический очерк) /Институт истории Академии наук Украинской ССР. — Киев, 1989.
  • Указ Президиума Верховного Совета РСФСР от 14 декабря 1944 года № 621/6 «О переименовании районов и районных центров Крымской АССР»
  • Указ Президиума Верховного Совета РСФСР от 21 августа 1945 г. № 619/3 «О переименовании сельских Советов и населённых пунктов Крымской области»
  • К провозглашению Крымской республики
  • Конституция Крымской Советской Социалистической Республики (1921)
  • Конституция (основной закон) Крымской Автономной Советской Социалистической Республики (1937)

krım, muxtar, sovet, sosialist, respublikası, krımtat, qrьm, avtonomjalь, sovet, sotsialist, respublikasь, Кърым, Автономиялы, Совет, Социалист, Республикасы, krımtat, qırım, muhtar, sotsialist, şuralar, cumhuriyeti, oktyabr, 1921, ildən, iyun, 1945, 1991, fev. Krim Muxtar Sovet Sosialist Respublikasi krimtat Qrm Avtonomjal Sovet Sotsialist Respublikas Krym Avtonomiyaly Sovet Socialist Respublikasy krimtat Qirim Muhtar Sotsialist Suralar Cumhuriyeti 18 oktyabr 1921 ci ilden 30 iyun 1945 ci il ve 1991 ci il 12 fevral 1 26 fevral 1992 ci il tarixlerinde movcud olan Krim yarimadasinin erazisindeki muxtar respublika krimtat Qrm Avtonomjal Sovet Sotsialist Respublikas Krym Avtonomiyaly Sovet Socialist Respublikasy Krim Muxtar Sovet Sosialist Respublikasi18 oktyabr 1921 ve 12 fevral 1991 30 iyun 1945 26 fevral 1992Bayragi GerbiSuari Bүtүn olkәlәrin proletarlary birlәshin Butun olkelerin proletarlari birlesin StatusuMuxtar respublikaPaytaxtiSimferopolResmi dilleriKrim tatar dili Rus diliIdareetme formasiSovet respublikasiTarixi Yaranmasi18 oktyabr 1921 ve 12 fevral 1991 Suqutu30 iyun 1945 26 fevral 1992Erazisi Umumi25 9 min km2Ehalisi Texmini1126000ValyutasiSSRI rublu 1923 1991 Krim Muxtar Sosialist Sovet Respublikasi 18 oktyabr 1921 ci ilde RSFSR terkib hissesi olaraq teskil olundu daha sonra 1936 ci ilde SSRI konstitusiyasinda testiqlendi Ustunluk teskil eden xalqlar ruslar krim tatarlari ukraynalilar almanlar yehudiler yunanlar ermeniler 1932 ci ilde onun sahesi 25 9 min km idi Krimin yerli xalqlari Respublika Konstitusiyasina gore Krim tatarlari ve kraimlerdir 30 iyun 1945 ci ilde bu muxtar respublika 1954 cu il aprelin 26 da Ukrayna SSR e verilmis Krim bolgesine cevrilir 12 fevral 1991 ci ilde Ukrayna SSR in terkibinde muxtariyyet berpa edilir 24 avqust 1991 ci ilden musteqil Ukrayna dovleti 26 fevral 1992 ci ilde Krim Respublikasi olaraq adlandirilir 2 21 sentyabr 1994 cu ilde Krim Muxtar Respublikasi olur 3 Mundericat 1 Ehalisi 2 Yahudi muxtariyyeti 3 Istinadlar 4 MenbeEhalisi RedakteEhalisi 1926 ci ilde 714 1 min nefer bunlardan 330 5 min nefer seher ehalisi 1931 ci ilde 793 7 min nefer olmusdur o cumleden kurort menteqelerinin ehalisi ile birlikde 1932 ci ilde Simferopolun ehalisi 90 125 nefer teskil edirdi Ehali sixligi 1 km e 30 7 nefer kendlerde 1 km e 16 5 nefer Milli terkib 1939 cu ilde ilkin siyahiyaalma neticelerine gore Krim Muxtar Sovet Sosialist Respublikasinin ehalisi 1 milyon 126 min nefer idi bunlarin 49 6 i ruslar 19 4 i krim tatarlari 13 7 i ukraynalilar 5 8 i yehudiler 4 5 i almanlar 4 Yahudi muxtariyyeti RedakteSovet hakimiyyetinin ilk illerinde yehudi ehalisini dovlet terefinden inhisara alinan burjua fealiyyetlerinden maliyye ticaret el senetleri yayindirmaq ucun yehudilerin kend teserrufatina celb edilmesi ile Sovetlesme ideyasi ireli suruldu Bunun ucun yehudilerin ekincilik torpaqlarina kocurulmesini stimullasdirmaq lazim idi 1920 ci illerin evvellerinde bele bir yehudi ehalisinin sosial terkibinin yeniden qurulmasi proqrami resmi olaraq ireli suruldu Fimir xarici yehudi xeyriyye teskilati Aqro Coint terefinden desteklendi Yehudilerin kocurulmesi proqrami 1920 1930 cu illerde heyata kecirildi Tezlikle Aqro Coint Birliyinin maliyye yardimi kesildi Birobican bolgesinde Yehudi Muxtar Vilayetinin teskilinden sonra yehudiler bura kocuruldu 1939 cu ilin fevralinda Umumittifaq Kommunist Partiyasi Bolsevikler Merkezi Komitesinin Siyasi Burosu Suni sekilde yaradilan milli erazilerin ve kend sovetlerinin legvi ve cevrilmesi haqqinda qerar qebul etdi 1939 cu il siyahiyaalinmasinda Krim MSSR de 65 min yehudinin olmasi melum olur Onlardan texminen 20 mini yehudi kolxozlarinda cemlesmisdi 1944 cu ilin fevral ayinda Solomon Mixoels Epsteyn Saxno ve Isik Fefer Krim yarimadasinin erazisinde bir yehudi sosialist respublikasinin yaradilmasi teklifi ile Krim haqqinda bir not gonderir 5 Istinadlar Redakte Pro vvedennya v diyu Zakonu Ukrayinskoyi RSR Pro vidnovlennya Krimskoyi Avtonomnoyi Radyanskoyi Socialistichnoyi Respubliki ta pro popovnennya skladu Verhovnoyi Radi Krimskoyi ARSR Zakon Ukrainy O statuse avtonomnoj Respubliki Krym ot 29 aprelya 1992 goda 2299 XII Stenogramma plenarnogo zasedaniya Verhovnoj rady Ukrainy 21 sentyabrya 1994 goda 16 chasov ukr Chislennost i etnicheskij sostav naseleniya Kryma Boriskin Nikolaj 2012 03 26 Evrejskaya avtonomiya mogla okazatsya v Krymu Jewish ru 2012 04 18 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 08 29 parameter ignored suggest Menbe RedakteKasyanov G V Marochko V I Movchan O N Tkachyova L I Krymskaya ASSR 20 e 30 e gody istoricheskij ocherk Institut istorii Akademii nauk Ukrainskoj SSR Kiev 1989 Ukaz Prezidiuma Verhovnogo Soveta RSFSR ot 14 dekabrya 1944 goda 621 6 O pereimenovanii rajonov i rajonnyh centrov Krymskoj ASSR Ukaz Prezidiuma Verhovnogo Soveta RSFSR ot 21 avgusta 1945 g 619 3 O pereimenovanii selskih Sovetov i naselyonnyh punktov Krymskoj oblasti K provozglasheniyu Krymskoj respubliki Konstituciya Krymskoj Sovetskoj Socialisticheskoj Respubliki 1921 Konstituciya osnovnoj zakon Krymskoj Avtonomnoj Sovetskoj Socialisticheskoj Respubliki 1937 Menbe https az wikipedia org w index php title Krim Muxtar Sovet Sosialist Respublikasi amp oldid 5832514, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.