fbpx
Wikipedia

Koroğlu

Koroğlu — yarı-mistik türk xalq qəhrəmanı (təqribən XVI əsrin II yarısı). Türk xalqlarının bir çoxunun folklorunda Koroğlu obrazı (bəzi türk xalqlarının folklorunda Koroğlu) mövcuddur.

Koroğlu
Rövşən
Yer Çənlibel
Adının izahı Atası kor olduğu üçün özünə Koroğlu təxəllüsünü qoyub.
Cinsi kişi
Atası Alı
Əlaqəli personajlar Keçəl Həmzə, Giziroğlu Mustafa bəy
Həyat dövrü XVI əsrin II yarısı – XVII əsr
Heyvan Qırat və Dürat

Xüsusiyyətləri

Koroğlu adlı qəhrəman türk xalqlarının folklorlarının ortaq motivlərindən biridir. Bəzi türk xalqlarının əfsanə və rəvayətlərində onun anasının işıqdan hamilə qaldığı, diri-diri torpağa basdırıldığı söylənilir. Koroğlu da məzarda dünyaya gəlir və ölmüş anasının döşünü əmərək həyatda qalır. Müxtəlif ölkələrdə ayarlanaraq fərqli versiyaları izah edirlər. Korluq anlayışı yalnız görməməyə deyil, görülməmələri də ehtiva edər. Qəhrəmanlar qorunmaq üçün görünməz olurlar. Xıdır zaman-zaman kor olaraq betimlenir çünki onun gözə ehtiyacı yoxdur. Korluq müdrikliyi işarəliyər. Müxtəlif bölgələrdə bəzən fərqli adlarla xatırlanan atası Alı (İslamdan sonra Əli), korluq tanrısı həqiqi bir versiyasıdır. Kor sözü işıq demək olduğu kimi yer altı, dağ, torpaq kimi mənaları da vardır. Bütün bunlar bir yerdə baxdıqda Koroğlu adı üç fərqli mənanı ifadə edir.

  1. Gözləri kor olan (gözə ehtiyacı olmayan) adamın oğlu.
  2. Torpağın, dağın (məcazi məzarın, yəni, ölümün) oğlu.
  3. Korun, yəni, atəşin (müqəddəs gücün) oğlu.
 
Koroğlu Sovet damğasında

Koroğlu özünü dəfələrlə qurda bənzədər.

Haqqında

Cəlalilər hərəkatının başçılarından biri idi. XVI əsrin ortaları – XVII əsrdə Türkiyə şəhərlərini, Azərbaycan və s. əraziləri kəndli hərəkatı bürümüşdü. Azərbaycandakı cəlali dəstələrindən birinə Koroğlu başçılıq edirdi. Rəvayətə görə Koroğlunun əsl adı Rövşən olmuşdur. Koroğlu və silahdaşları haqqında yazılı mənbələrdə məlumat çox azdır. Tədqiqatçıların bəziləri Koroğlunun Xorasanda, digərləri Anadoluda, əksəriyyəti isə Azərbaycan ərazisində fəaliyyət göstərdiyini qeyd edirlər.

Şifahi xalq ədəbiyyatında Koroğlunun adı ilə bağlı hadisələr əfsanəviləşərək öz əksini "Koroğlu dastanı" – nda tapmışdır. Dastanla hadisə və şəxsiyyətlər silsiləsinin tarixilik xətti pozulmamış, Koroğlunun igid döyüşçü, gözəl qoşmalar müəllifi olan istedadlı şair və aşıq olması tarixi həqiqət kimi qorunub saxlanılmışdır. Dastanda adları çəkilən şəxsiyyətlərin (Giziroğlu Mustafa bəy, Kosa Səfər, Cəfər paşa, Həsən paşa və s.) əksəriyyəti tarixi simalardır. Koroğlunun əsas istinadgahı Çənlibel qalası olmuşdur (müxtəlif ərazilərdə "Çənlibel" adlı çoxlu qalalar mövcuddur). XIX əsrə aid mənbələrdə yaşayış məntəqəsi kimi Çənlibelin adı çəkilir.

A.Təbrizlinin "Tarixlər kitabı" əsərində cəlali dəstələrindən 20-dən çox başçısının, o cümlədən Koroğlunun adı xüsusi qeyd edilir. Koroğlunun vuruşmalardakı mərdlik və şücaəti, kasıbların dostu, zülmkarların düşməni xalq qəhrəmanına çevirmişdir.

Azərbaycan Əlyazmalar İnstitutundakı əlyazmalarda aşıq-şair Koroğlunun çoxlu şeirləri qorunub saxlanır.

Kitablar

  • Koroğlu. (tərtib edəni M.H.Təhmasib). Bakı: Gənclik, 1975, 364 s.
  • Koroğlu. (V.Xuluflu nəşri), Bakı: Elm, 1999, 200 s.

Xarici keçidlər

 
   

Vikianbarda Koroğlu ilə əlaqəli mediafayllar var.

 
   

Vikimənbədə Koroğlu ilə əlaqəli məlumatlar var.

Həmçinin bax

koroğlu, məqaləni, vikiləşdirmək, lazımdır, lütfən, məqaləni, ümumvikipediya, redaktə, qaydalarına, uyğun, şəkildə, tərtib, edin, məqalənin, bəzi, məlumatlarının, mənbəsi, göstərilməmişdir, daha, ətraflı, məlumat, üçün, məqalənin, müzakirə, səhifəsinə, baxa, m. Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Bu meqalenin bezi melumatlarinin menbesi gosterilmemisdir Daha etrafli melumat ucun meqalenin muzakire sehifesine baxa ve meqaleye uygun formada menbeler elave edib Vikipediyani zenginlesdire bilersiniz avqust 2021 Koroglu yari mistik turk xalq qehremani teqriben XVI esrin II yarisi Turk xalqlarinin bir coxunun folklorunda Koroglu obrazi bezi turk xalqlarinin folklorunda Koroglu movcuddur KorogluRovsenYer CenlibelAdinin izahi Atasi kor oldugu ucun ozune Koroglu texellusunu qoyub Cinsi kisiAtasi AliElaqeli personajlar Kecel Hemze Giziroglu Mustafa beyHeyat dovru XVI esrin II yarisi XVII esrHeyvan Qirat ve Durat Mundericat 1 Xususiyyetleri 2 Haqqinda 3 Kitablar 4 Xarici kecidler 5 Hemcinin baxXususiyyetleri RedakteKoroglu adli qehreman turk xalqlarinin folklorlarinin ortaq motivlerinden biridir Bezi turk xalqlarinin efsane ve revayetlerinde onun anasinin isiqdan hamile qaldigi diri diri torpaga basdirildigi soylenilir Koroglu da mezarda dunyaya gelir ve olmus anasinin dosunu emerek heyatda qalir Muxtelif olkelerde ayarlanaraq ferqli versiyalari izah edirler Korluq anlayisi yalniz gormemeye deyil gorulmemeleri de ehtiva eder Qehremanlar qorunmaq ucun gorunmez olurlar Xidir zaman zaman kor olaraq betimlenir cunki onun goze ehtiyaci yoxdur Korluq mudrikliyi isareliyer Muxtelif bolgelerde bezen ferqli adlarla xatirlanan atasi Ali Islamdan sonra Eli korluq tanrisi heqiqi bir versiyasidir Kor sozu isiq demek oldugu kimi yer alti dag torpaq kimi menalari da vardir Butun bunlar bir yerde baxdiqda Koroglu adi uc ferqli menani ifade edir Gozleri kor olan goze ehtiyaci olmayan adamin oglu Torpagin dagin mecazi mezarin yeni olumun oglu Korun yeni atesin muqeddes gucun oglu Koroglu Sovet damgasinda Koroglu ozunu defelerle qurda benzeder Haqqinda RedakteCelaliler herekatinin bascilarindan biri idi XVI esrin ortalari XVII esrde Turkiye seherlerini Azerbaycan ve s erazileri kendli herekati burumusdu Azerbaycandaki celali destelerinden birine Koroglu basciliq edirdi Revayete gore Koroglunun esl adi Rovsen olmusdur Koroglu ve silahdaslari haqqinda yazili menbelerde melumat cox azdir Tedqiqatcilarin bezileri Koroglunun Xorasanda digerleri Anadoluda ekseriyyeti ise Azerbaycan erazisinde fealiyyet gosterdiyini qeyd edirler Sifahi xalq edebiyyatinda Koroglunun adi ile bagli hadiseler efsanevileserek oz eksini Koroglu dastani nda tapmisdir Dastanla hadise ve sexsiyyetler silsilesinin tarixilik xetti pozulmamis Koroglunun igid doyuscu gozel qosmalar muellifi olan istedadli sair ve asiq olmasi tarixi heqiqet kimi qorunub saxlanilmisdir Dastanda adlari cekilen sexsiyyetlerin Giziroglu Mustafa bey Kosa Sefer Cefer pasa Hesen pasa ve s ekseriyyeti tarixi simalardir Koroglunun esas istinadgahi Cenlibel qalasi olmusdur muxtelif erazilerde Cenlibel adli coxlu qalalar movcuddur XIX esre aid menbelerde yasayis menteqesi kimi Cenlibelin adi cekilir A Tebrizlinin Tarixler kitabi eserinde celali destelerinden 20 den cox bascisinin o cumleden Koroglunun adi xususi qeyd edilir Koroglunun vurusmalardaki merdlik ve sucaeti kasiblarin dostu zulmkarlarin dusmeni xalq qehremanina cevirmisdir Azerbaycan Elyazmalar Institutundaki elyazmalarda asiq sair Koroglunun coxlu seirleri qorunub saxlanir Kitablar RedakteKoroglu tertib edeni M H Tehmasib Baki Genclik 1975 364 s Koroglu V Xuluflu nesri Baki Elm 1999 200 s Xarici kecidler RedakteTurk Efsane Sozluyu Deniz Qaraqurd Turkiye 2011 OTRS CC BY SA 3 0 turk Vikianbarda Koroglu ile elaqeli mediafayllar var Vikimenbede Koroglu ile elaqeli melumatlar var Hemcinin bax RedakteKoroglu dastani Koroglu opera Koroglu film 1960 Menbe https az wikipedia org w index php title Koroglu amp oldid 6098792, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.