fbpx
Wikipedia

Kitabxana-Biblioqrafiya Təsnifatı

Avqust 18, 2021

Bu gün Kitabxana-Biblioqrafiya Təsnifatı (KBT) (rus. Библиотечно-библиографическая классификация (ББК)) — Rusiyanın milli təsnifat sistemidir. Rusiyada KBT və digər təsnifat sistemlərinin istifadəsi məlumat, kitabxanaçılıq və nəşr üçün bir sıra dövlət standartları ilə tənzimlənir.

KBT-nin qorunması (müəllif hüquqları)

2000-ci il müqaviləsinə əsasən, KBT-nin həmmüəllifləri olan 3 kitabxana KBT-də müəllif hüquqlarına malikdir:

  • Rusiya Dövlət Kitabxanası (RDK);
  • Rusiya Milli Kitabxanası (RMK);
  • Rusiya Elmlər Akademiyasının (REA) Kitabxanası.

KBT-nin saxlanılması üçün əlaqələndirici federal idarələrarası mərkəz, RDK-nin bir hissəsi kimi fəaliyyət göstərən KBT-nin İnkişafına dair Tədqiqat Mərkəzidir (TM KBT). Müəllif hüququ qanununa uyğun olaraq KBT ilə əlaqəli hər hansı bir nəşr TM KBT ilə razılaşdırılmalıdır.

KBT-nin baş redaktoru sənədlərin sistemləşdirilməsi və kitabxana təsnifatı sistemlərinin yaradılması sahəsində ən böyük rus mütəxəssisi — E. R. Sukiasyandır.

KBT cədvəlləri

Kitabxana təsnifatının kitabxanalarda istifadə edilməsi üçün kitab şəklində təsnifat cədvəlləri şəklində tərtib edilmişdir. Təsnifat cədvəlləri kitabxanada istifadə olunan təsnifat sisteminə uyğun olaraq kolleksiyadakı sənədləri və sistematik kataloqdakı biblioqrafik qeydləri təşkil etmək üçün təsnifat indekslərini təyin etmək üçün hazırlanmış bir təlimatdır.

KBT cədvəllər strukturu

  • Əsas cədvəllər
  • Xüsusi tipik bölmələrin cədvəlləri
  • Ümumi tipik bölmələrin cədvəlləri
  • Alfasayısal mövzu indeksi.

Əsas KBT cədvəllərinin quruluşu

Əsas cədvəllərin birinci sırası, ikinci bölmələri, alt şöbələri təşkil edən alt şöbələrə bölünmüş yeddi şöbədən ibarətdir, sonrakı bölünmələr nəticəsində üçüncü bölmələri meydana gətirirlər və s. Bütün bölmələrdə indeks adlanan şərti təyinatlar var. Formalarında, indekslər həm sayları, həm də hərfləri daxil etdikdə homojen ola bilər, yalnız ərəb rəqəmlərindən ibarət ola bilər və ya qarışıq ola bilər. "Cədvəllər" in hər alt hissəsində istifadənin asanlığı üçün addımın əsas bölmələri göstərilir və struktur baxımından xüsusilə mürəkkəb olan hissələrdə alt hissələr də verilir.

"Cədvəllər" başlıqlarının bir çoxunda istinadlar və istinadlar var. Onların məqsədi fərqlidir.

  • Keçidlər — sözləri ilə göstərilən bağlantılar. həmçinin bax əlaqəli bilik sahələrini əlaqələndirir.
  • İstinadlar — "görmək" sözü ilə işarələnmişdir - səhv bir qərara qarşı xəbərdarlıq edirlər və əlavə olaraq kitabın hansı hissəyə verilməli olduğunu təklif edirlər.

Ümumi standart bölmələrin (ÜSB) strukturu

ÜSB-lər üç növə bölünür:

  • biliklərin hamısında və ya bir çoxunda təkrarlanan çap olunmuş əsərlərin məzmununun tematik, təyinedici əlamətləri;
  • çap olunmuş işlərin forma və məqsədini xarakterizə edən rəsmi;
  • ərazi anlayışları sistemini əks etdirən ərazi; siyasi, siyasi və inzibati, habelə inzibati olmayan.

"Tematik və rəsmi ümumi standart bölmələr" müxtəlif növ çap işləri üçün xüsusi başlıqlar yaratmağa imkan verir: lüğətlər, məlumat kitabları, dərsliklər və s.; biliyin müxtəlif sahələri üçün tipik olan xüsusilə vacib anlayışları vurğulamaq: fəlsəfi elm məsələləri, onun metodologiyası, rəhbərliyi və idarəedilməsi, təşkili və əməyin təhlükəsizliyi, əməyin təhlükəsizliyi, elmi tədqiqat metodları və üsulları, elm tarixi və s. ÜSB indeksləri rus əlifbasının kiçik hərfləri ilə qeyd olunur: в, г, к, л, и, с, у, р, ц, я (v,q,k,l,i,s,u,r,ts,ya).

Növbəti tipik bölmələr qrupu — "ərazi standart bölmələri" tarix, coğrafiya və digər bölmələrdə bir lokasiya (ərazi, bölgə) ifadə edən başlıqlar yaratmaq məqsədi daşıyır.

Ərazi standart bölgüsü cədvəllərinin (ƏSB) özəlliyi ondadır ki, bunlar iki variantda təqdim olunur: qeyri-inzibati ərazilərin mühüm rol oynadığı təbiət elmləri və sosial elmlər üçün. ƏSB-lər bir-biri ilə əlaqələndirilir, ortaq bir əsas seriyaya, siyasi və siyasi-inzibati ərazilərin eyni hərf mənalarına malikdir; təfərrüatları elmlərin xüsusiyyətləri ilə müəyyən edilir.

Xüsusi standart bölmələrin quruluşu

"Cədvəllər" in bütün hissələrində eyni mənaya malik olan standart bölmələrə əlavə olaraq, "təsnifatın əsas bölmələri" daxilində "xüsusi standart bölmələr" (XSB) mövcuddur. LBC-nin bir çox şöbəsində xüsusi standart bölmələr hazırlanır; tire ilə əsas cədvəllərin indeksinə əlavə olunur.

Alfasayısal Mövzu İndeksi (AMİ)

AMİ-də obyekt və konsepsiyaların adları ciddi əlifba sırası ilə düzülür və yanında "Cədvəllər" də tapıla biləcəyi indeks, istədiyiniz başlığı tapmağa kömək edir. Eyni mövzunun, baxıldığına görə fərqli bilik sahələrində necə təmsil olunduğunu göstərir. AAP həm "Cədvəl" lərdə yer alan, həm də onlarda olmayan anlayışları və mövzuları əhatə edir. AAP-də işləyən istinad sistemi yalnız indeks daxilindəki anlayışları birləşdirmir, həm də sistemləşdirmə üçün faydalı olan metodoloji həllər təklif edir.

Xarici keçidlər

  • ББК в интерфейсе рабочего места систематизатора
  • "ISBN, УДК, ББК, штриховые коды, выходные данные". Издательское агентство «Типограф» (rus). İstifadə tarixi: 2019-06-19.

Avqust 18, 2021
kitabxana, biblioqrafiya, təsnifatı, gün, Библиотечно, библиографическая, классификация, ББК, rusiyanın, milli, təsnifat, sistemidir, rusiyada, digər, təsnifat, sistemlərinin, istifadəsi, məlumat, kitabxanaçılıq, nəşr, üçün, sıra, dövlət, standartları, ilə, tə. Bu gun Kitabxana Biblioqrafiya Tesnifati KBT rus Bibliotechno bibliograficheskaya klassifikaciya BBK Rusiyanin milli tesnifat sistemidir Rusiyada KBT ve diger tesnifat sistemlerinin istifadesi melumat kitabxanaciliq ve nesr ucun bir sira dovlet standartlari ile tenzimlenir Mundericat 1 KBT nin qorunmasi muellif huquqlari 2 KBT cedvelleri 2 1 KBT cedveller strukturu 2 1 1 Esas KBT cedvellerinin qurulusu 2 1 2 Umumi standart bolmelerin USB strukturu 2 1 3 Xususi standart bolmelerin qurulusu 2 1 4 Alfasayisal Movzu Indeksi AMI 3 Xarici kecidlerKBT nin qorunmasi muellif huquqlari Redakte2000 ci il muqavilesine esasen KBT nin hemmuellifleri olan 3 kitabxana KBT de muellif huquqlarina malikdir Rusiya Dovlet Kitabxanasi RDK Rusiya Milli Kitabxanasi RMK Rusiya Elmler Akademiyasinin REA Kitabxanasi KBT nin saxlanilmasi ucun elaqelendirici federal idarelerarasi merkez RDK nin bir hissesi kimi fealiyyet gosteren KBT nin Inkisafina dair Tedqiqat Merkezidir TM KBT Muellif huququ qanununa uygun olaraq KBT ile elaqeli her hansi bir nesr TM KBT ile razilasdirilmalidir KBT nin bas redaktoru senedlerin sistemlesdirilmesi ve kitabxana tesnifati sistemlerinin yaradilmasi sahesinde en boyuk rus mutexessisi E R Sukiasyandir KBT cedvelleri RedakteKitabxana tesnifatinin kitabxanalarda istifade edilmesi ucun kitab seklinde tesnifat cedvelleri seklinde tertib edilmisdir Tesnifat cedvelleri kitabxanada istifade olunan tesnifat sistemine uygun olaraq kolleksiyadaki senedleri ve sistematik kataloqdaki biblioqrafik qeydleri teskil etmek ucun tesnifat indekslerini teyin etmek ucun hazirlanmis bir telimatdir KBT cedveller strukturu Redakte Esas cedveller Xususi tipik bolmelerin cedvelleri Umumi tipik bolmelerin cedvelleri Alfasayisal movzu indeksi Esas KBT cedvellerinin qurulusu Redakte Esas cedvellerin birinci sirasi ikinci bolmeleri alt sobeleri teskil eden alt sobelere bolunmus yeddi sobeden ibaretdir sonraki bolunmeler neticesinde ucuncu bolmeleri meydana getirirler ve s Butun bolmelerde indeks adlanan serti teyinatlar var Formalarinda indeksler hem saylari hem de herfleri daxil etdikde homojen ola biler yalniz ereb reqemlerinden ibaret ola biler ve ya qarisiq ola biler Cedveller in her alt hissesinde istifadenin asanligi ucun addimin esas bolmeleri gosterilir ve struktur baximindan xususile murekkeb olan hisselerde alt hisseler de verilir Cedveller basliqlarinin bir coxunda istinadlar ve istinadlar var Onlarin meqsedi ferqlidir Kecidler sozleri ile gosterilen baglantilar hemcinin bax elaqeli bilik sahelerini elaqelendirir Istinadlar gormek sozu ile isarelenmisdir sehv bir qerara qarsi xeberdarliq edirler ve elave olaraq kitabin hansi hisseye verilmeli oldugunu teklif edirler Umumi standart bolmelerin USB strukturu Redakte USB ler uc nove bolunur biliklerin hamisinda ve ya bir coxunda tekrarlanan cap olunmus eserlerin mezmununun tematik teyinedici elametleri cap olunmus islerin forma ve meqsedini xarakterize eden resmi erazi anlayislari sistemini eks etdiren erazi siyasi siyasi ve inzibati habele inzibati olmayan Tematik ve resmi umumi standart bolmeler muxtelif nov cap isleri ucun xususi basliqlar yaratmaga imkan verir lugetler melumat kitablari derslikler ve s biliyin muxtelif saheleri ucun tipik olan xususile vacib anlayislari vurgulamaq felsefi elm meseleleri onun metodologiyasi rehberliyi ve idareedilmesi teskili ve emeyin tehlukesizliyi emeyin tehlukesizliyi elmi tedqiqat metodlari ve usullari elm tarixi ve s USB indeksleri rus elifbasinin kicik herfleri ile qeyd olunur v g k l i s u r c ya v q k l i s u r ts ya Novbeti tipik bolmeler qrupu erazi standart bolmeleri tarix cografiya ve diger bolmelerde bir lokasiya erazi bolge ifade eden basliqlar yaratmaq meqsedi dasiyir Erazi standart bolgusu cedvellerinin ESB ozelliyi ondadir ki bunlar iki variantda teqdim olunur qeyri inzibati erazilerin muhum rol oynadigi tebiet elmleri ve sosial elmler ucun ESB ler bir biri ile elaqelendirilir ortaq bir esas seriyaya siyasi ve siyasi inzibati erazilerin eyni herf menalarina malikdir teferruatlari elmlerin xususiyyetleri ile mueyyen edilir Xususi standart bolmelerin qurulusu Redakte Cedveller in butun hisselerinde eyni menaya malik olan standart bolmelere elave olaraq tesnifatin esas bolmeleri daxilinde xususi standart bolmeler XSB movcuddur LBC nin bir cox sobesinde xususi standart bolmeler hazirlanir tire ile esas cedvellerin indeksine elave olunur Alfasayisal Movzu Indeksi AMI Redakte AMI de obyekt ve konsepsiyalarin adlari ciddi elifba sirasi ile duzulur ve yaninda Cedveller de tapila bileceyi indeks istediyiniz basligi tapmaga komek edir Eyni movzunun baxildigina gore ferqli bilik sahelerinde nece temsil olundugunu gosterir AAP hem Cedvel lerde yer alan hem de onlarda olmayan anlayislari ve movzulari ehate edir AAP de isleyen istinad sistemi yalniz indeks daxilindeki anlayislari birlesdirmir hem de sistemlesdirme ucun faydali olan metodoloji heller teklif edir Xarici kecidler RedakteBBK v interfejse rabochego mesta sistematizatora Itogovye dokumenty Vserossijskogo soveshaniya bibliotek metodicheskih centrov na temu Srednie tablicy BBK Organizaciya metodika tehnologiya ispolzovaniya Sukiasyan E R Bibliotechno bibliograficheskaya klassifikaciya istoriya razrabotki i razvitiya sovremennoe sostoyanie i perspektivy ISBN UDK BBK shtrihovye kody vyhodnye dannye Izdatelskoe agentstvo Tipograf rus Istifade tarixi 2019 06 19 Menbe https az wikipedia org w index php title Kitabxana Biblioqrafiya Tesnifati amp oldid 5797123, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.