fbpx
Wikipedia

Karlar obası

Karlar obası (talışca: Kura uba, azərbaycanca deyilişi: Koraoba)Astara rayonunun, Kijəbə qəsəbəsinin, Tüləküvan kəndinin mərkəzində yerləşən, yaşayış məntəqələrindən biri. Uzun müddət Azərbaycan SSR-ın Astara rayonunun, inzibati ərazi vahidində Koroba kəndi adlandırılmışdır. Sonralar ətrafında olan bir neçə kəndlə birləşdirilərək, Tüləküvan kəndi ərazisinə daxil edilmişdir. Sovet dövründə ərazinin adı rus dilinə uyğunlaşdırılaraq Koroba (rus. Kороба) adlandırılmışdır. Bu təhrif, sonradan, məlumatsız olan tarixçiləri və ümumilikdə xalqı "karlar" yox "korlar" obası kimi yalnış düşünməyə sövq etmişdir.

Tarixi

Yaşayış məskəni tunc dövrünə aiddir. Bunu təsdiq edən, Koroba kəndindəki tunc dövrünə aid üç ədəd "Koraoba kurqanlar"ıdır. Eyni zamanda yaşayış məskənində dəmir dövrünə aid "Koraoba daş qutu nekropolu" da var. Çar I Nikolayın dövründə (1825-1855) həyata keçirilmiş 1840-cı il 10 aprel qanunu ilə Talış əyalətinin əsasında, Lənkəran qəzası yaradılmışdı. Lənkəran qəzası 1841-46 illərdə Kaspi vilayətinin tərkibinə daxil idi. 1846 il 14 dekabr tarixli fərmanla Şamaxı quberniyası təşkil edildikdə, onun tərkibinə qatılmışdı (1859 il Şamaxı zəlzələsindən sonra mərkəzi Bakıya köçürüldüyündən Bakı quberniyası adlandırılmışdı). Qəzanın mərkəzi Lənkəran Şəhəri idi. 1859-cu ildən etibarən Rusiya İmperiyası, Bakı quberniyası, Lənkəran qəzasının tərkibində olmuşdur. 22 aprel 191826 may 1918 illəri arasında Zaqafqaziya Demokratik Federativ Respublikası tərkibində, 1918-ci il mayın 28-dən özünün müstəqilliyini elan edən Azərbaycan Demokratik Respublikasının tərkibində, Azərbaycan Demokratik Respublikasının süqutandan sonra isə 5 fevral 1991-ci ilə qədər Azərbaycan Sovet Sosialist Respublikasının tərkibində ayrıca kənd olmuşdur. Müstəqillik dövründən sonra, Astara royununda az bir zaman, ayrıca kənd statusu olsa da, müəyyən müddət sonra, bir neçə kəndlə birgə Tüləküvan kəndinə birləşdirilmişdir.

Ərazinin, Koraoba adlandırılması isə təxminən, 1800-cü illərin əvvələri və bəzi mənbələrdən isə hətta daha əvvəli əhatə edir. Özlərinin dediklərinə görə, Talış dağlarının, indiki Astara rayonu ərazisinə düşən, "Hilə Band" (talışca:hülə (hilə)-armud, band-dağ) adlandırdıqları yerlərdən, bir qədər dənizə yaxın, köçdükləri zaman yaşayış olmayan meşələrə gələrək məskunlaşan, ataları Dostəlinin (Əli) adından gələn, Əliyev soyadlı altı: Mahmud, Cümşüdəli (Cümşüəli, Cümşüd), Allahverdi, Mikayıl, Osman və Həsənverdi (Həsən) qardaşlarının adıyla bağlı olmuşdur. Qardaşlardan beşi: Mahmud, Cümşüdəli, Allahverdi, Osman, Həsənverdi anadangəlmə eşitmə qüsurlu, Mikayıl adlı qardaş isə az eşitmə qabiliyyətinə malik olmuşdur. Altı qardaşın da eşitmə qüsurlu olması, nəsil ağacında kar ataların daha uzaq tarixdən gəldiyini sübut edir. Kar qardaşların məskunlaşdığı əraziyə yaxın olan digər yaşayış yerlərində yaşayan əhali, ərazini tədricən Talış dilindən tərcümədə "Karlar obası" (talışca: "Kura uba") adlandırmışlar. Sonralar əhali çoxaldıqca əraziyə kənd statusu verilmiş və güya əhalinin adına uyğun olaraq, Azərbaycan SSR-nin Astara rayonunun, inzibati ərazi vahidində, "Koroba" kəndi adlandırılmışdır. Bu təhrif, sonradan, xalqı və xüsusən də məlumatsız olan tarixçiləri , "karlar" yox "korlar" obası kimi yalnış düşünməyə sövq etmişdir. Kəndin adını daşıyan ilk müəssisə isə, 1963-cü ildə, kar qardaşlardan Osmanın oğlu, Ömər Əliyevin başlıca təşəbbüsü ilə tikilmiş "Koroba kənd orta məktəbi" olmuşdur. Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 1992-ci il qərarı ilə məktəbin adı, kəndin şəhid övladı, Xanlar Mirəli oğlu Şəkərovun adına verilmişdir.

Nazirlər Kabinetinin 2001 -ci il 2 avqust tarixli 132 nömrəli Qərarı ilə təsdiq edilmiş normativ sənəddə Astara rayonunda yerləşən abidələrin yerləşdiyi bəzi coğrafı adlar tamamilə təhrif olunur. Kəndlərə, ərazilərə, yerli əhaliyə tamamilə yad olan adlar verilir. "Əxicəbol" deyilən ərazizi - "Ağcabəl", "Xolabın" deyilən yer "Xolabin", "Çəpinətıbə" türbəsi "Çıraqtürbə", "Piyəçinəpard"-"Piyacənəpar", Sipyət kəndi-"Sipnəd", "Sərək" kəndi-"Saraq", "Səpəştə" kəndi-"Pəştə", "Əzərüd" kəndi-"Azarud", "Sipyəpard"-"Sipyəpart" kimi, "Aspahiz"-"Əspaşhiz", "Deqədi"-"Diqədi", "Səncərədi"-"Səngərədi", "Ruədılə" "Rüvəndıla", "Şahağağ"-"Şıxaqədi" və s. etnoqrafik adlar təhrif edilir. "Koraoba"(Karlar obası) kəndinə isə "Kürdoba"(Kürd obası) adı verilərək təkcə kəndin deyil, əhalinin də adı və soy kökü təhrif edilir.

Kənddə ilk evləri tikmiş qardaşlardan, Osmanın evi indiyədək qalır.

Eşitmə qüsurlu olanların zaman zaman danışıq qabiliyyətlərini itirməsi ilə əlaqədar olaraq, kənddə hal hazırkı dövrə qədər eşiqtmə və danışma qüsurlu uşaqlar doğulmaqdadır.

İstinadlar

  1. Astara, Memarlıq abidələri
  2. Azərbaycan Respublikası ərazisində dövlət mühafizəsinə götürülmüş daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin əhəmiyyət dərəcələrinə görə bölgüsünün təsdiq edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin qərarı 2019-10-22 at the Wayback Machine (sənəddə ad təhrif edilmişdir)
  3. Ömər Əliyev, (istinadlar)
  4. Ömər Əliyev
  5. Tüləküvan kəndi
  6. http://www.azerbaijans.com/content_876_az.html
  7. Qarabağ müharibəsi şəhidi
  8. . 2016-03-05 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-04-01.
  9. http://www.e-qanun.az/framework/25455

Həmçinin bax

karlar, obası, talışca, kura, azərbaycanca, deyilişi, koraoba, astara, rayonunun, kijəbə, qəsəbəsinin, tüləküvan, kəndinin, mərkəzində, yerləşən, yaşayış, məntəqələrindən, biri, uzun, müddət, azərbaycan, astara, rayonunun, inzibati, ərazi, vahidində, koroba, k. Karlar obasi talisca Kura uba azerbaycanca deyilisi Koraoba Astara rayonunun Kijebe qesebesinin Tulekuvan kendinin merkezinde yerlesen yasayis menteqelerinden biri Uzun muddet Azerbaycan SSR in Astara rayonunun inzibati erazi vahidinde Koroba kendi adlandirilmisdir Sonralar etrafinda olan bir nece kendle birlesdirilerek Tulekuvan kendi erazisine daxil edilmisdir Sovet dovrunde erazinin adi rus diline uygunlasdirilaraq Koroba rus Koroba adlandirilmisdir Bu tehrif sonradan melumatsiz olan tarixcileri ve umumilikde xalqi karlar yox korlar obasi kimi yalnis dusunmeye sovq etmisdir Tarixi RedakteYasayis meskeni tunc dovrune aiddir Bunu tesdiq eden Koroba kendindeki tunc dovrune aid uc eded Koraoba kurqanlar idir Eyni zamanda yasayis meskeninde demir dovrune aid Koraoba das qutu nekropolu da var 1 2 Car I Nikolayin dovrunde 1825 1855 heyata kecirilmis 1840 ci il 10 aprel qanunu ile Talis eyaletinin esasinda Lenkeran qezasi yaradilmisdi Lenkeran qezasi 1841 46 illerde Kaspi vilayetinin terkibine daxil idi 1846 il 14 dekabr tarixli fermanla Samaxi quberniyasi teskil edildikde onun terkibine qatilmisdi 1859 il Samaxi zelzelesinden sonra merkezi Bakiya kocurulduyunden Baki quberniyasi adlandirilmisdi Qezanin merkezi Lenkeran Seheri idi 1859 cu ilden etibaren Rusiya Imperiyasi Baki quberniyasi Lenkeran qezasinin terkibinde olmusdur 22 aprel 1918 ve 26 may 1918 illeri arasinda Zaqafqaziya Demokratik Federativ Respublikasi terkibinde 1918 ci il mayin 28 den ozunun musteqilliyini elan eden Azerbaycan Demokratik Respublikasinin terkibinde Azerbaycan Demokratik Respublikasinin suqutandan sonra ise 5 fevral 1991 ci ile qeder Azerbaycan Sovet Sosialist Respublikasinin terkibinde ayrica kend olmusdur Musteqillik dovrunden sonra Astara royununda az bir zaman ayrica kend statusu olsa da mueyyen muddet sonra bir nece kendle birge Tulekuvan kendine birlesdirilmisdir Erazinin Koraoba adlandirilmasi ise texminen 1800 cu illerin evveleri ve bezi menbelerden ise hetta daha evveli ehate edir Ozlerinin dediklerine gore Talis daglarinin indiki Astara rayonu erazisine dusen Hile Band talisca hule hile armud band dag adlandirdiqlari yerlerden bir qeder denize yaxin kocdukleri zaman yasayis olmayan meselere gelerek meskunlasan atalari Dostelinin Eli adindan gelen Eliyev soyadli alti Mahmud Cumsudeli Cumsueli Cumsud Allahverdi Mikayil Osman ve Hesenverdi Hesen 3 qardaslarinin adiyla bagli olmusdur Qardaslardan besi Mahmud Cumsudeli Allahverdi Osman Hesenverdi anadangelme esitme qusurlu Mikayil adli qardas ise az esitme qabiliyyetine malik olmusdur Alti qardasin da esitme qusurlu olmasi nesil agacinda kar atalarin daha uzaq tarixden geldiyini subut edir Kar qardaslarin meskunlasdigi eraziye yaxin olan diger yasayis yerlerinde yasayan ehali erazini tedricen Talis dilinden tercumede Karlar obasi talisca Kura uba adlandirmislar Sonralar ehali coxaldiqca eraziye kend statusu verilmis ve guya ehalinin adina uygun olaraq Azerbaycan SSR nin Astara rayonunun inzibati erazi vahidinde Koroba kendi adlandirilmisdir Bu tehrif sonradan xalqi ve xususen de melumatsiz olan tarixcileri karlar yox korlar obasi kimi yalnis dusunmeye sovq etmisdir Kendin adini dasiyan ilk muessise ise 1963 cu ilde kar qardaslardan Osmanin oglu Omer Eliyevin baslica tesebbusu ile tikilmis Koroba kend orta mektebi olmusdur 4 5 6 Azerbaycan Respublikasi Nazirler Kabinetinin 1992 ci il qerari ile mektebin adi kendin sehid ovladi Xanlar Mireli oglu Sekerovun 7 adina verilmisdir 8 9 Nazirler Kabinetinin 2001 ci il 2 avqust tarixli 132 nomreli Qerari ile tesdiq edilmis normativ senedde Astara rayonunda yerlesen abidelerin yerlesdiyi bezi cografi adlar tamamile tehrif olunur Kendlere erazilere yerli ehaliye tamamile yad olan adlar verilir Exicebol deyilen erazizi Agcabel Xolabin deyilen yer Xolabin Cepinetibe turbesi Ciraqturbe Piyecinepard Piyacenepar Sipyet kendi Sipned Serek kendi Saraq Sepeste kendi Peste Ezerud kendi Azarud Sipyepard Sipyepart kimi Aspahiz Espashiz Deqedi Diqedi Senceredi Sengeredi Ruedile Ruvendila Sahagag Sixaqedi ve s etnoqrafik adlar tehrif edilir Koraoba Karlar obasi kendine ise Kurdoba Kurd obasi adi verilerek tekce kendin deyil ehalinin de adi ve soy koku tehrif edilir Kendde ilk evleri tikmis qardaslardan Osmanin evi indiyedek qalir Esitme qusurlu olanlarin zaman zaman danisiq qabiliyyetlerini itirmesi ile elaqedar olaraq kendde hal hazirki dovre qeder esiqtme ve danisma qusurlu usaqlar dogulmaqdadir Istinadlar Redakte Astara Memarliq abideleri Azerbaycan Respublikasi erazisinde dovlet muhafizesine goturulmus dasinmaz tarix ve medeniyyet abidelerinin ehemiyyet derecelerine gore bolgusunun tesdiq edilmesi haqqindaAzerbaycan Respublikasi Nazirler Kabinetinin qerari Arxivlesdirilib 2019 10 22 at the Wayback Machine senedde ad tehrif edilmisdir Omer Eliyev istinadlar Omer Eliyev Tulekuvan kendi http www azerbaijans com content 876 az html Qarabag muharibesi sehidi Arxivlenmis suret 2016 03 05 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 04 01 http www e qanun az framework 25455Hemcinin bax RedakteAstara Tulekuvan Omer EliyevMenbe https az wikipedia org w index php title Karlar obasi amp oldid 5900688, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.